ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Μονοπάτια Λευτεριάς: Οδοιπορικό σε Γορτυνία και Αρκαδία

Τραγούδι: Κώστας Γαρέφης, Κλαρίνο: Αλέξανδρος Τάγκας, Λαούτο: Γιάννης Κωσταδήμας – Γιώργος Νικόπουλος, Ντέφι: Βαλάντης Γιαννάκος. Σαρακατσάνικο τραγούδι “Τούτη γη μωρ’ Κωνσταντίνα”

Λάμπουν τα χιόνια στα βουνά (των Κολοκοτρωναίων)

“Βρήκα ένα καφενείο δεν το έχουνε σταμπάρει και κανείς δε σε σκανάρει, παίζει τέρμα το ηχείο. Όλα εδώ μοσχομυρίζουν…”

Η Εύβοια ένα μήνα μετά την πυρκαγιά. Ένα κλαρίνο από την Ήπειρο αποδίδει φόρο τιμής στην καμένη γη.

Ακούγεται το σαρακατσάνικο τραγούδι “Φέτο είναι μια ξηροχρονιά”

Η τραγωδία “ΙΚΕΤΙΔΕΣ” του Αισχύλου του Ευφορίωνος…  με την βαθύτατη θεοσέβεια και φιλοπατρία, είναι ένας μοναδικός διαχρονικός ύμνος στην Δημοκρατία, στην Ελευθερία, στην εύρυθμη κοινωνική λειτουργία των θεσμών και φυσικά στην αξιοπρέπεια της γυναίκας. Σήμερα μάλιστα που η Δημοκρατία στην χώρα μας έχει εξευτελισθεί είναι επίκαιρος όσο ποτέ ο Αισχύλος.

Ἦρθε στὴν Κόκκινη Ἐκκλησιά, ἑξήντα χρόνους πίσω, ἕνας σοφὸς καλόγερος φευγάτος ἀπ᾿ τὴν Πόλη κι ἔμειν᾿ ἐκεῖ κι ἀσκήτευσε. Τὸν ἔκραζαν Νικήτα…

Μια 92χρονη γιαγιά στη σημερινή Τουρκία μιλά ρωμαίικα!

Αρκετός κόσμος επισκέφτηκε τη Βλάστη Εορδαίας για να δει από κοντά το παραδοσιακό πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα και τους καβαλάρηδες προσκυνητές του ομώνυμου μοναστηριού του αγίου στο όρος Μουρικίου.

Η Δερόπολη υπήρξε κατά την αρχαιότητα αποικία του αρχαίου Δωρικού Ελληνικού φύλου των Δρυόπων, από τους οποίους πήρε και το όνομά της στα αρχαία χρόνια Δρυοπίς ή Δρυινούπολις.

Οι Νέοι Μάρτυρες της εκκλησίας του Χριστού πρόσφεραν το είναι τους και το αίμα τους για να γιγαντώσει το αειθαλές δένδρο της ορθοδοξίας και του ελληνισμού.

Το τραγούδι ανασύρθηκε από το πολύτιμο Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και μετά από ειδική επεξεργασία ψηφιοποίησης, μεταδόθηκε στις 20/5/2019, από την Ε.ΡΑ. 5 (“Η φωνή της Ελλάδος”), στην εκπομπή “Τα ξωτικά της παράδοσης”, που επιμελείται η Μαρία Κουτσιμπύρη.

Η οικονομία που κάνει κύκλο, ανέθρεψε γενιές και γενιές και κράτησε την Ελλάδα όρθια ανά τους αιώνες. Η διαφύλαξη και η ανάδειξη των αγροτοδιατροφικών μας παραδόσεων αποτελεί χρέος για την προστασία της. Με την παγκοσμιοποίηση που επέρχεται, είναι η άυλη κληρονομιά μας που σταδιακά σβήνει.

Το «Ενθύμιον», ένα λυρικό ντοκιμαντέρ, είναι μια ελεγεία στην Ήπειρο που χάνεται, αλλά και ένας ύμνος στην Ήπειρο που επιβιώνει. Ένα τραγούδι αγάπης για όσους έμειναν κοντά της, για όσους μεταναστεύσανε, για τους μουσικούς της και τη μοναδική της φύση. Στο «Ενθύμιον» μεταφερόμαστε στο Γιρομέρι (ή Γηρομέρι) Θεσπρωτίας τις ημέρες του Πάσχα…

Μητέρα ἂν τὀ βρῆς βαρὺ τὸ γράμμα μου,
εἶναι ποὺ σκύβει ἀπάνω του ὁ Πενταδάχτυλος φορτωμένος Τοῦρκο,
ἂν τὸ βρῆς ἀσήκωτο.

Ένας δεύτερος τύπος φορεσιάς με διάφορες παραλλαγές ανάλογα με την περίσταση όπως καλός ή ψιλός “καπλαμάς”, σπαθάτος, χοντρός και καπλαμάς με τα σκούρα. Συγκεκριμένα είναι ένα ρούχο σαν ρόμπα με πιέτες σε μπλέ σκούρο χρώμα από την έξω μεριά και εκρού από την μέσα, με κόκκινο τελείωμα.

Οι νύφες στην Κάλυμνο πήγαιναν ως δώρο στην πεθερά τους ένα μεγάλο γλυκόψωμο (ξύσμα) που είχαν φτιάξει οι ίδιες.

Απάνω στην τριανταφυλλιά (δημοτικό τραγούδι Μακεδονίας)

Σ᾿ ὅλο τὸν κόσμο δὲν βρέθηκε, μηδὲ θὰ βρεθεῖ τέχνη ὅμοια μὲ τῆς Ἀνατολῆς, νὰ δίνει τέτοιο πάθος καὶ τέτοιο γλυκὸ παράπονο στὰ πλάσματά της. Ὅποιος ἔχει καρδιὰ θερμή, ἐκεῖνος θὰ μὲ καταλάβει. Καμιὰ τέχνη δὲ μεταχειρίστηκε τόσο ἁπλὰ μέσα καὶ καμιὰ τέχνη δὲν ἔπιασε τέτοια πράματα.

Αν και είμαι ζωγράφος κι όχι μουσικός, ωστόσο έχω γράψει περισσότερα για την εκκλησιαστική μουσική από τη αγιογραφία. Γιατί η μουσική ενεργεί απάνω στην ψυχή πιο δυνατά και πιο άμεσα, παρά η ζωγραφική, επειδή με την μουσική μπορεί να εκφρασθεί, λίγο πολύ, ο κάθε άνθρωπος…

Η μονή του Αγίου Ιωάννη Βαζελώνος αποτελεί την πρώτη μόνη που ιδρύθηκε στον Πόντο, από τους πρώτους Ποντίους χριστιανούς που ζούσαν στα παράλια της Μικράς Ασίας, και θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα ελληνικά μοναστήρια. Χτίστηκε μεταξύ του 270-317 μ.Χ.

Τα κείμενα του Κόντογλου – και όχι μόνο του Κόντογλου αλλά και ολόκληρης της «γενιάς του ‘30» – έχουν εξοβελιστεί από τα ελληνικά σχολικά βιβλία. Πιθανώς ως αναχρονιστικά και «κονισαλέα συναξάρια», όπως τα είχε χαρακτηρίσει κάποιος.

«Γέγηθε ὑμῖν ὁ Ἄθως, Κολλυβάδες, Νύμφη δὲ Χριστοῦ νῦν Ἐκκλησία χαί­ρει», διαβάζουμε στήν Ἀκολουθία τῶν ὁ­σί­ων Κολλυβάδων πατέρων τό Σάβ­βα­το τῆς Δια­­­καινησίμου, καθώς μέσα στήν ἀνα­στά­σιμη ἀτμόσφαιρα ἑορτά­ζε­ται ἡ μνή­μη τους.

Άγιε μου Γιώργη των Ρωμηών,
άγιε μου Γιώργη των Ελλήνων, των Γραικών,
άγιε μου Γιώργη των Ορθοδόξων Χριστιανών,
στάθηκες παλληκάρι, βράχος της πίστης

“Οἱ καταφρονεμένοι μ’ ἀγκαλιάσανε, καὶ σὰ βουνὰ καὶ σὰ Θαβὼρ ὑψώθηκαν ἐμπρός μου, οἱ δυνατοί τοῦ κόσμου μὲ κατάτρεξαν,
γονάτισα στὸν ἤσκιο μου τοὺς δυνατούς του κόσμου.”

Οἱ γι­ορ­τές της (θρησκείας) εἶ­ναι τό­σο ὄ­μορ­φες, ἰ­δι­αί­τε­ρα τοῦ­τες τὶς μέ­ρες… Μιὰ πο­λι­τι­στι­κὴ κλη­ρο­νο­μιὰ ποὺ ὀ­μορ­φαί­νει τὴ ζω­ή μας. Μᾶς εἶ­ναι ἀ­πα­ραί­τη­τη καὶ πρέ­πει νὰ τὴν κρα­τή­σου­με, φί­λε μου. Μὰ ὄ­χι τὸν Θε­ὸ καὶ τὶς ἐν­το­λές του. Μό­νο αὐ­τὰ τὰ πα­νέ­μορ­φα ἔ­θι­μα. Γιὰ νὰ ζοῦ­με κα­λύ­τε­ρα τὴ ζω­ή μας. Να φτιάχνει λίγο η ψυχολογία μας. Να σπάζει η καθημερινή μας ρουτίνα. Αὐ­τὸ δὲν κυ­νη­γᾶ­με ἄλ­λω­στε;…

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες ὁ ἀντίδικος διάβολος ἐπινοεῖ τὶς πιὸ ἀπίθανες διαβολὲς γιὰ νὰ συκοφαντήσει Χριστοῦ τὴν Ἀνάσταση καὶ νὰ ταράξει τὶς συνειδήσεις τῶν πιστῶν ὥστε νὰ μὴν χαροῦν τὸ πνευματικό, κατανυκτικὸ καὶ συνάμα πανηγυρικὸ κλῖμα τῶν ἡμερῶν τοῦ Πάθους καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου…

Κατάπληκτοι ανέγνωμεν εις τα εφημερίδας δήλωσιν, δήθεν εκκλησιαστικής πηγής, καθ’ ην την εσπέραν της Εορτής του Τιμίου Σταυρού λύεται η νηστεία. Η θεωρία αύτη τυγχάνη πάντη αστήρικτος. Εάν τα λεχθέντα είχοντο αληθείας, έπρεπεν η νηστεία να τηρήται από της εσπέρας της προηγουμένης, ίνα έχωμεν άρτιον 24ωρον και ουχί κολοβήν ημέραν. Έπρεπεν ακόμη η νηστεία της Τεσσαρακοστής να λύηται την εσπέραν του Μ. Σαββάτου.

Αλλά «μην κρίνετε » λέγει ο Χριστός «ίνα μη κριθήτε», διότι με το μέτρο που κρίνομε θα κριθούμε μια μέρα. Ποιοι είμαστε που θα κρίνωμε; Να κάνωμε προσευχή να φωτίζη ο Θεός τον κάθε άνθρωπο. Όσο μπορούμε να συγχωρούμε

Σε δεύτερη μοίρα δυστυχώς έχει υποβαθμισθεί στη συνείδηση πολλών Χριστιανών το σπουδαιότατο θέμα της νηστείας. Δίνοντας δήθεν σημασία σε πιο «πνευματικά» θέματα, και στο ελαφρά τη καρδία διατυμπανιζόμενο, ότι δεν βλάπτουν τα εισερχόμενα από το στόμα, αλλά τα εξερχόμενα από την καρδιά

Ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου Ρουμανίας κ. Βασίλειος Μπανέσκου διαβεβαίωσε ότι  ύστερα από διάλογο και συζητήσεις με την Κυβέρνηση αποφασίστηκε κατά το Άγιο Πάσχα, οι Ακολουθίες και οι Θείες Λειτουργίες να τελεστούν κανονικά, ακόμα και το βράδυ της  Αναστάσεως και μάλιστα την 12 νυκτερινή!

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, ποίημα της Μαρίας Καμά