Ὁ ἐπίτιμος διευθυντὴς δευτεροβάθμιας ἐκπαιδεύσεως Νομοῦ Χαλκιδικῆς καὶ πρωτοψάλτης τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου Μουδανιῶν Χαλκιδικῆς κ. Ἐμμανουὴλ Περσυνάκης, μιλᾶ γιὰ τὴν ἱερὰ Βυζαντινὴ μουσικὴ τέχνη καὶ τὸ λειτούργημα τοῦ ἱεροψάλτου ὡς ἐκπροσώπου τοῦ λαοῦ στὴν Θεία Λατρεία.
Ω των σοφών σου κριμάτων Χριστέ ΣΤΑΝΙΤΣΑΣ 1966 και 1977
Ὅπως γνωρίζουμε ὅλοι, ὁ Χριστιανισμός ἀνύψωσε τήν γυναῖκα καί ἐξίσωσε τά δύο φύλα. Ὀντολογικά, θεολογικά καί ὑπαρξιακά γκρεμίσθηκε ὁ μεσότοιχος πού χώριζε τά δύο φύλα: «οὐκ ἔνι ἄρσεν καί θῆλυ» (Γαλ. 3, 28), διατρανώνει ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν Παῦλος.
Ωδήν επινίκιον άσωμεν πάντες
Θεώ τω ποιήσαντι θαυμαστά τέρατα,
βραχίονι υψηλώ
και σώσαντι τον Ισραήλ ότι δεδόξασται.
” ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ Ο ΧΟΡΟΣ ” Δοξαστικό. Ήχος Πλ.Δ’ . Θρασ. Στανίτσας
‘Εν τη ερυθρα θαλάσση’, δοξαστικό των Εσπερίων της Οκτωήχου, Μέλος Πέτρου Πελοποννησίου (+1778), ήχ.πλ.α΄
Ἀπαγορεύτηκε δὲ ἡ χρήση τοῦ πολυφωνικοῦ εἴδους ψαλμώδησης καὶ τῶν ὀργάνων μουσικῆς, καθὼς ἡ μονοφωνικὴ μουσικὴ χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὴν φυσικότητα καὶ τὴν κομψότητα τοῦ φωνητικοῦ ὀργάνου τοῦ ἀνθρώπου, ἐνῷ ἡ χρήση ὀργάνων προσδίδει χαρακτῆρα ρομαντικὸ καὶ κοσμικὸ ποὺ ἁπλᾶ τέρπει τὶς αἰσθήσεις χωρὶς νὰ δημιουργεῖ κατάνυξη καὶ πνευματικὴ ἀνάταση, καθηλώνοντας ἔτσι τὸν ἄνθρωπο στὴν γήϊνη πραγματικότητα.
Ὡστόσο πολλοί, ἀκόμη καί πιστοί ἐντός τοῦ ἱεροῦ περιβόλου μέ ἐκκλησιαστικό καί πατριωτικό ζῆλο, ἱερωμένοι καί λαϊκοί, ἀγνοοῦν μερικά ἀπό τά στοιχεῖα πού ἀποδεικνύουν ἀκριβῶς ὅτι ἡ Βυζαντινή Μουσική εἶναι ἕνας πολύτιμος θησαυρός.
Ἡ Βυζαντινή μουσική (ΒΜ) γεννήθηκε πρωτίστως γιά νά ὑπηρετήση τήν ψαλτική τέχνη, γιατί ἡ ἐντός τοῦ Ναοῦ ψαλμωδία πρέπει νά διέπεται ἀπό ἀρχές καί νά ὑπακούη σέ κανόνες, ὅπως κάθε τέχνη. Δέν πρέπει νά παρατηρῆται ἀσυδοσία καί αὐθαιρεσία, ὅπως συμβαίνει στήν ἑβραϊκή χάβρα.
«Εἶσαι σπουδαῖος ψάλτης! Εἶσαι θαυμάσιος! Εἶσαι ἄφθαστος!». Εἶχε τό κεφάλι ψηλά, ἐνῶ οἱ ἄλλοι τέσσερις εἶχαν τό κεφάλι κάτω. Ἐγώ μονολόγησα: «Τά δαιμόνια θά μοῦ πάρουν τό μυαλό. Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με
Τό βυζαντινό μέλος ἀποβλέπει στό νά ἐνσταλλάξη στήν ψυχή τοῦ πιστοῦ τήν ἐμπειρία τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας καί νά καταστήση ἱκανό τόν πιστό νά εἰσχωρήση στά βαθειά νοήματα τῆς βυζαντινῆς ὑμνογραφίας.
Εἰσελεύσομαι εἰς τὸν οἶκόν σου… – Ἦχος α΄
Κεκραγάριον ἀργόν… – Τὸ παρόν κατὰ τὸν ἁγιορείτικον τρόπον. Ἦχος α΄