ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Βασισμένο σε καταγραφή της Δόμνας Σαμίου στα Τσιμάντρια της Λήμνου το 1973

Ε! Εσείς, ειδικοί των σωμάτων και των ψυχών. Ξεχάσατε ότι γεννηθήκατε άνθρωποι και τώρα μέσα σας το θεριό δαγκώνει τα σωθικά σας. Πότε θα σταματήσετε να σπέρνετε διχόνοια, πότε θα πάψετε να θερίζετε χαρές; Ω! Έλληνες, ας αφήσουμε τα λόγια κι ας ξαναπιάσουμε τα λουριά. Αυτοί δε φοβούνται μήτε Θεό μήτε άνθρωπο. Ας τους δείξουμε πως η λευτεριά βρίσκεται στα δουλεμένα χέρια…

Πόνο μᾶς προξενεῖ ἡ στρέβλωση καί ἡ ἐμπορευματοποίηση τῶν ἐθίμων τῶν Χριστουγέννων, ὅσο καί τῶν λοιπῶν μεγάλων χριστιανικῶν ἑορτῶν, τήν ὁποία προβάλλουν κάποια Μέσα Ἐνημερώσεως, μέ τρόπο πιεστικό, διαρκῶς ἐπαναλαμβανόμενο, ἐπιχειρώντας νά ἐκτοπίσουν, ἴσως ἐνσυνείδητα, ἴσως ἀπό ἐπιπολαιότητα, τή χριστιανική ἑλληνική παράδοση ἀπό τή χώρα μας…

Στο Μονοδένδρι της Ηπείρου, στο πανέμορφο πέτρινο χωριό του Ζαγορίου, μας υποδέχεται ο Νίκος με τους φίλους του και μας μιλάει με περηφάνεια για την σαρακατσάνικη καταγωγή του και το χωριό του – που υπήρξε η πατρίδα καταγωγής του Ερημίτη του Βάλτου – Αγίου Ανδρέα εν Καλάνης.

Ένα από τα μυστηριώδη γεγονότα στην ιστορία του κόσμου, στο οποίο δεν έχει δοθεί ακόμα  ικανοποιητική και γενικά αποδεκτή ερμηνεία, είναι και η εμφάνιση του αινιγματικού άστρου κατά τη γέννηση του Χριστού.

Ο δυτικός τρόπος ζωής και τα ξενόφερτα έθιμα των εορτών των Χριστουγέννων έχουν ως αποτέλεσμα, να ξεχαστούν τα δικά μας πανάρχαια δρώμενα που τηρούνταν κάποτε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από μικρούς και μεγάλους.

Πήγε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στα γραφεία της εφημερίδας «Ἀκρόπολις» για να παραδώσει ένα χριστουγεννιάτικο διήγημα. Ο Σταμάτης Σταματίου δεν τον αναγνώρισε και μάλιστα σχημάτισε την εντύπωση ότι ήταν κάποιος άπορος που πήγε να πάρει τις δέκα δραχμές για τα Χριστούγεννα, όπως όλοι οι φτωχοί της εποχής. Ο Παπαδιαμάντης τις πήρε, αλλά ήθελε να δώσει και το κείμενό του. Ακολουθεί ο χαρακτηριστικός διάλογος..

Τι καλά το λέει τ’ αηδόνι (Ανατολική Ρωμυλία)

Το Σάββατο 24 Δεκεμβρίου και ώρα 1 μ.μ. θα συναντηθούμε στο μετρό «Ακρόπολη», στην έξοδο «Μακρυγιάννη» για να πούμε τα κάλαντα.

  Με το σημερινό αφιέρωμα στον σημαντικό ποιητή του 20ού αιώνα Νικηφόρο Βρεττάκο (1912-1991) συμπληρώνεται η σειρά των κειμένων για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Την αρχίσαμε στις 14 Μαρτίου του 2020, με αφιέρωμα στον Ιωάννη Καποδίστρια και γράψαμε για εβδομήντα, στρατιωτικούς ήρωες, δασκάλους του Γένους, ιστορικούς.

Τα κάλαντα από 60 παιδιά και 10 οργανοπαίχτες

Το 2022 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την τραγωδία που βίωσε ο ελληνισμός με την καταστροφή της Μικράς Ασίας και τον ξεριζωμό των Ελλήνων από τις εστίες του.

Η μουσική τοπική παράδοση στα Ευρυτανικά χωριά, είναι εθνικά αναγνωρισμένη και συνηθίζεται να μεταφέρεται από γενιά σε γενιά! Η αστικοποίηση δυστυχώς ανάγκασε πολλές φορές τους ανθρώπους, να αφήσουν τον τόπο τους με αποτέλεσμα τα χωριά να έχουν σχεδόν ερημώσει…

Το… ποίημα αποτελεί μια (ελεύθερη) ποιητική προσέγγιση των πεπραγμένων της ελίτ που νομίζουν ότι κυβερνούν τον κόσμο. Λέω νομίζουν, γιατί στην πραγματικότητα, ο Θεός είναι αυτός που ελέγχει τα πάντα και όποιος προσπαθεί να Τον πολεμήσει, συντρίβεται. Αναφέρεται δε, σε κάθε «άρχοντα» με πολιτική, ιατρική, κοινωνική ή άλλη θέση που καταχράζεται την εμπιστοσύνη του απλού λαού

Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1953 στις 7 μ.μ. έγινε στην Μονή μας [Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος Αίγινας, Μονή Αγίου Νεκταρίου Επισκόπου Πενταπόλεως] η ανακομιδή του λειψάνου, του ιδρυτού και κτήτορος της Μονής Αγίου Πενταπόλεως Νεκταρίου, προεξάρχοντος και χοροστατούντος του οικείου ημών Μητροπολίτου, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ύδρας, Σπετσών και Aιγίvης

η Μαντώ δίδαξε ότι χωρίς την αγάπη στην Πατρίδα και επομένως χωρίς ελευθερία και ανεξαρτησία δεν υπάρχει ούτε αξιοπρέπεια, ούτε αρετή, ούτε ευτυχία επί της γης

Σαν σήμερα ο Παύλος ο Μελάς
για σε Μακεδονία μου πεθαίνει
και σείεται η κοιμωμένη Ελλάς!
Της λευτεριάς η σάλπιγγα σημαίνει!

Φιλοξενούμε στην ενότητα των συνεντεύξεων του Παρατηρητή της Παράδοσης έναν νεαρό μουσικό, δεξιοτέχνη στο βιολί και με ιδιαίτερη αγάπη για την παραδοσιακή μουσική. Σας καλωσορίζουμε στο νέο κεφάλαιο μας «Ποιος είναι ο Κωνσταντίνος Κίκιλης».

Το απόγευμα της Δευτέρας 26/09/22 μέλη και φίλοι της Ενωμένης Ρωμηοσύνης στην Πτολεμαΐδα επισκεφθήκαμε την Έκθεση Μακεδονικής Παραδοσιακής Φορεσιάς με θέμα : «Γνωρίζοντας την Μακεδονία» που λαμβάνει χώρα αυτές τις ημέρες στο κτήριο του Πολιτιστικού Λαογραφικού Συλλόγου Οικισμού Καρδιάς Πτολεμαΐδας «Η μέρα».

Στο δημοτικό τραγούδι, που είναι η γνήσια, ειλικρινής και ανόθευτη έκφραση της λαϊκής ψυχής, μας παρουσιάζεται ένας λαός λιτός στη διάθεση, στη ζωή και κλασσικός στην έκφραση του συναισθηματικού κόσμου. Τα δημοτικά τραγούδια έχουν τη ρίζα τους στα αρχαία λαϊκά τραγούδια.

«Τον γνώρισα όταν ήμουν 16 ετών· τον επισκέφθηκα για πρώτη φορά στα Πατήσια. […] Θέλω να δω από κοντά τον άνθρωπο που έχει εικονογραφήσει τα παραμύθια του Μέγα και που έγραψε αυτά τα συνταρακτικά ταξίδια στην Ελλάδα», σημείωνε ο Γιάννης Τσαρούχης εξηγώντας γιατί προσέγγισε τον κατοπινό δάσκαλό του.

Στις λογοτεχνικές μου αναζητήσεις, τον τελευταίο καιρό, συνεχώς εμφανίζεται μπροστά μου και μ’ απασχολεί γόνιμα το ζήτημα της σχέσης που έχει η μορφή (η τεχνική) με την ουσία (το νόημα) στη λογοτεχνία, αλλά και στην τέχνη γενικότερα. Αφορμή στάθηκε η εμπειρία που αποκόμισα από την προσπάθειά μου να αποδώσω ποιητικά τους ύμνους του Αγίου Ρωμανού του Μελωδού.

Το παρακάτω ποίημα αποτελεί μια (ελεύθερη) ποιητική προσέγγιση των πεπραγμένων της ελίτ που νομίζουν ότι κυβερνούν τον κόσμο. Λέω νομίζουν, γιατί στην πραγματικότητα, ο Θεός είναι αυτός που ελέγχει τα πάντα και όποιος προσπαθεί να Τον πολεμήσει, συντρίβεται. Αναφέρεται δε, σε κάθε «άρχοντα» με πολιτική, ιατρική, κοινωνική ή άλλη θέση που καταχράζεται..

Ἀκούων περί μετανοίας ὁ ἄγνωστος διεστράφη, συναγριώθη, παρεμορφώθη καί ἔγινεν ἄφαντος, ἀφήνων ὀπίσω του δυσωδίαν δαιμονικήν, ἡ ὁποία διήρκεσε τρεῖς ἡμέρες. Εἶναι ποτέ δυνατόν νά βάλη μετάνοιαν ὁ διάβολος, ὁ ἀντάρτης, ἀλλά καί κάθε ἀμετανόητος ἀποστάτης;

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε… δεν γίνεται να ξεχνάμε… Επέτειος σήμερα…Μια δύσκολη επέτειος που ακόμα “πονάει”, 26 χρόνια μετά…   11 και 14 Αυγούστου 1996, στην πράσινη γραμμή της Κύπρου δολοφονούνται από Τούρκους, εν ψυχρώ, οι Τάσος Ισαάκ και Σολωμός Σολωμού…

Το ταξίδι με το τρένο από τη Σμύρνη στη Μαγνησία, την παρά το Σίπυλο όρος, διαρκεί περίπου μία ώρα. Επιθυμία του π. Κυρίλλου ήταν  να επισκεφθούμε την πατρίδα της μητέρας μου για να επιχειρήσουμε να βρούμε στοιχεία από την εποχή της αρχαιότητας και του Αυτοκράτορα της Νικαίας Ιωάννη Βατάτζη.

Ο Μάνος Ελευθερίου πρόεδρος του Πολιτιστικού & Αθλητικού Οργανισμού Δήμου Γαλατσίου αλλά και γνώστης της Αρχαίας Ελληνικής κουζίνας και όχι μόνο δίνει την δική του τεκμηριωμένη απάντηση στα λεγόμενα των Τούρκων »περί διεκδίκησης των φαγητών τους»..

Συγκλονιστικό τραγούδι της αγάπης από το χωριό Δολό Πωγωνίου. Πρόκειται για τραγούδι γνωστό και στη γειτονική Πωγωνιανή.

Με την κήρυξη του Α’ Βαλκανικού Πολέμου, όντας ταγματάρχης ο Ιωάννης Βελισσαρίου, ως διοικητής του 3ου Τάγματος του 4ου Συντάγματος Πεζικού συμμετείχε στη Μάχη του Σαρανταπόρου (9 Οκτωβρίου 1912). Λόγω του µεγαλόπρεπου µαύρου αλόγου που καβαλούσε, ονοµάστηκε από τους ευζώνους του «Μαύρος Καβαλάρης».

ο καμάρι της νοικοκυράς και το στολίδι του κάθε νοικοκυριού, ήταν ο Γοίκος/γίκος ή γιούκος. Σ’ αυτόν πρωτοέπεφταν οι ματιές των προξενητάδων που έμπαιναν στο σπίτι για να διαλέξουν το κορίτσι, αλλά τραβούσε και τα αδιάκριτα βλέμματα των γειτόνων, για να χαρακτηρίσουν την νοικοκυρά του σπιτιού.

Όλες αυτές οι εμπειρίες είτε σε μορφή αφηγήσεων από τους ανιόντες συγγενείς της και κυρίως από τη γιαγιά της είτε ως δικά της βιώματα, υφαίνονται περίτεχνα στις δημιουργίες της και αποτυπώνουν το εντυπωσιακό υφαντό της ζωής της οικογένειάς της και κατ’ επέκταση όλων των ποντιακών οικογενειών.

Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης τραγούδησε το εν λόγω τραγούδι με τον ταμπουρά του τον Σεπτέμβριο του 1827 σε μια στιγμή ανάπαυλας των μαχών κατά την πολιορκία της Ακρόπολης. Με τόσο ελληνικό τρόπο, αφού ο Ήλιος είναι ο «πρωταγωνιστής» των στίχων του.

Ο κ. Γιώργος Κωβαίος, 89 ετών χορεύει με την εγγονή του Ποθητή στην 9η γιορτή Φάβας στη Σχοινούσα. Τον συναντήσαμε την επόμενη ημέρα γεμάτο χαρά να μας λέει για το πόσο τον γεμίζει το νησί του. Απλός καθαρός φιλόξενος νησιώτης. Πρότυπο και έμπνευση για όλους μας. Μόνο σεβασμός