Μονή των βράχων» η Αγία Ελεούσα του Μπεζενίκου στη νότια πλευρά του χωριού, αθέατη και προφυλαγμένη μέσα στο κοίλωμα του βουνού και περικυκλωμένη από τα πεύκα του Μαινάλου, υπήρξε καταφύγιο στους δύσκολους καιρούς, ιδιαίτερα στα χρόνια του Αγώνα και την περίοδο της επιδρομής του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο (1826)
Στην Τοπική Κοινότητα Παλιουρής του Δήμου Ζίστας και προς τη βόρεια πλευρά του λόφου βρίσκεται το μοναστήρι της Παλιουρής, αφιερωμένο στο Γενέσιο της Θεοτόκου. Η Μονή βρίσκετε στο 30ο χλμ. της εθνικής οδού Ιωαννίνων – Ηγουμενίτσας. Η πρόσβαση στο μοναστήρι είναι εύκολη, αφού ο δρόμος που οδηγεί σε αυτό είναι ασφαλτοστρωμένος σε όλο το μήκος του (400 μ).
Η παράδοση αναφέρει ότι η ιερότητα του χώρου αρχίζει με την παρουσία (εύρεση) της εικόνας της Κοίμησης της Θεοτόκου σε κόγχη του βράχου. Η εικόνα αυτή κρύφτηκε εδώ πιθανότατα την εποχή της εικονομαχίας 726-842 μ.Χ. Λέγεται μάλιστα ότι βρέθηκε από ένα γεωργό που έβλεπε σαν όραμα φλόγα καντηλιού τα βράδια.
Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Παύλος: Παναγία, η Μητέρα όλου του Κόσμου
Η Μητέρα του Κυρίου μας είναι ένα σύνολον, άθροισμα αρετών, το οποίον δεν συναντάται σε καμία ψυχή, ούτε είναι δυνατόν να έλθει άνθρωπος επί της γης με τις αρετές της.
Ἀνάμεσα στοὺς πολλοὺς καὶ θαυμαστοὺς χαιρετισμοὺς ποὺ ἀπευθύνει ὁ ὑμνογράφος στὴν Παναγία μας ἕνας ξεχωρίζει ἰδιαιτέρως γιὰ τὸν συμβολισμὸ καὶ τὴν σημασία του: «Χαῖρε, πόλις τοῦ Παμβασιλέως».
Μὲ τὴν φράση αὐτὴν ξεκινοῦν οἱ Γ’ Χαιρετισμοὶ στὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τὴν Παναγία Μητέρα μας. Ὡς πρὸς τὸ περιεχόμενο, οἱ 12 Οἴκοι ἀπὸ τὸ Ν ἕως τὸ Ω, ἡ Γ’ δηλαδὴ καὶ ἡ Δ’ Στάση τῶν Χαιρετισμῶν, ἀναφέρονται στὸ κοσμοσωτήριο ἔργο τῆς Ἐνσαρκώσεως τοῦ Κυρίου καὶ στὴν μεγάλη βοήθεια ποὺ προσφέρει ἡ Θεοτόκος στὸ ἔργο αὐτό.
«Λιμὴν ἡμῖν γενοῦ θαλαττεύσουσι, καὶ ὁρμητήριον, ἐν τῷ πελάγει τῶν θλίψεων καὶ τῶν σκανδάλων πάντων τοῦ πολεμήτορος». Μὲ τὰ λόγια αὐτὰ ἀπευθύνεται ὁ ὑμνογράφος τοῦ Κανόνος τῶν Χαιρετισμῶν στὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο (3ο τροπάριο ΣΤ’ ὠδῆς) καὶ τὴν προσκαλεῖ καὶ τὴν παρακαλεῖ νὰ γίνῃ τὸ λιμάνι μας καὶ τὸ ὁρμητήριό μας, τὸ ἀσφαλές μας καταφύγιο στὶς θλίψεις καὶ στὶς συμφορὲς τοῦ βίου μας.
Μέσα στὴν πένθιμη περίοδο τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς προβάλλει ἡ χαρμόσυνη Ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν στὴν ὑπεραγία Θεοτόκο.
Ιδρύθηκε την 1-1-1900. Δεν γνωρίζουμε αν υπήρχε ανδρώα ή γυναικεία Μονή. Άγνωστος είναι ο χρόνος της διάλυσής της. Επαναλειτουργεί από διαλελυμένη σε Γυναικεία Κοινοβιακή Μονή το 1979. Εγκαταβιούν σήμερα 2 Μοναχές. Ηγουμένη είναι η Μαγδαληνή Τσουράπα και η αδελφότητα αριθμεί 2 μοναχές.
Στην επένδυση της εικόνας της Παναγίας που συνδέεται από παλιά με το μοναστήρι, γνωστής με την επωνυμία «La Beata Vergine delle Grazie», η οποία έχει μεταφερθεί στην Ιταλία και σήμερα κοσμεί το ναό του San Samuele στη Βενετία, η Παναγία αναφέρεται ως «Μήτηρ Θεού η Αρτοκωστά». Στην επιγραφή της επιδιόρθωσης της Μονής του 1424/25 αναφέρεται επίσης με το όνομα: «Αρτοκωστά».
Μετά την νικηφόρα έκβαση της επιχείρησης ο Ντουραχάν που πληροφορηθεί τον κίνδυνο που διέτρεξε ο ίδιος αλλά και το στράτευμά του, απέδωσε τη σωτηρία του σε κάποιο θαύμα της Παναγίας καθώς στο σημείο απ’ όπου διαπεραιώθηκε – στον Δρίσκο- βρισκόταν ένα εικονοστάσι της Παναγίας. Ετσι διέταξε να χτιστεί Μοναστήρι αφιερωμένο στην Παναγία. Ο Ντουραχάν πασάς αλλαξοπίστησε και για να δείξει την ευγνωμοσύνη του στην Παναγία ίδρυσε στη θέση εκείνη την ομώνυμη Μονή, την Παναγία Ντουραχάνη.
Πριν πεθάνει ο Όσιος Σάββας είπε σ” αυτούς που ήταν γύρω από το κρεβάτι του, ότι κάποτε θα επισκεφθεί τη Λαύρα κάποιο βασιλοπαίδι, Σάββας ονομαζόμενος και αυτός. Να του δοθεί λοιπόν η εικόνα της Παναγίας Γαλακτοτροφούσης σαν ευλογία. Γεγονός που έγινε τον 13ο αιώνα, όταν τη Λαύρα επισκέφθηκε ο Άγιος Σάββας ο Σέρβος, κτήτορας της Μονής Χιλιανδαρίου του Αγίου Όρους
Ὑπῆρξε κάτοχος μεγάλης κτηματικῆς περιουσίας ἐδῶ καὶ στὴ Ρουμανία, ὅπου κατεῖχε εὐπρόσοδο μετόχι καλούμενο Μπαμπιένι, τιμώμενο στὸ ὄνομα τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Τὸ 1817 ὁ Ἀλῆ Πασᾶς ἄρπαξε τὴν περιουσία τῆς Μονῆς.
…ενώ ο ξένος μοναχός άρχισε τον ύμνο διαφορετικά, προσθέτοντας στην αρχή του το μέχρι τότε άγνωστο προοίμιο “Άξιον εστίν ως αληθώς…”, το οποίο τόσο Θαυμασμό προκάλεσε στον ντόπιο μοναχό, ώστε το ζήτησε και γραπτώς, για να μπορεί να το ψάλλει και αυτός. Επειδή όμως δε βρέθηκε μελάνι και χαρτί μέσα στο κελί, ο μυστηριώδης ξένος μοναχός χάραξε τον ύμνο με το δάκτυλό του σε μια πέτρινη πλάκα
Ο Γεννάδιος συνεμορφώθη. Αλλά όταν έφθασε η ημέρα που υπολόγισε ότι θα εξηντλείτο το λάδι, κατέβηκε στο κελάρι και τι να δει! Η κανάτα που ήταν μέσα στο δοχείο (στο ντεπόζιτο) ήταν γεμάτη, ξεχειλισμένη από λάδι. Γεμάτο ήταν και το δοχείο, σε τέτοιο βαθμό που το λάδι χυνόταν στον διάδρομο. Τότε ο Ηγούμενος και όλοι οι αδελφοί πήγαν στην Εκκλησία και μπροστά στην εικόνα της Παρθένου..
Όμως γι’ αυτή τους την ασέβεια τιμωρήθηκαν, διότι καθώς προσπαθούσαν να τις αποσπάσουν, έσπασαν οι πρόβολοι και γκρεμίστηκε η μια από τις 2 κολώνες καταπλακώνοντάς τους, οπότε ο πασάς δεν τόλμησε να επαναλάβει την ιεροσυλία του. Έκτοτε παραμένει το ΝΔ σύστημα με μια κολώνα, για να θυμίζει τον τουρκικό βανδαλισμό. Ωστόσο η Παρηγορήτισσα ουδέποτε μετατράπηκε σε τζαμί.
Εκτός από πνευματικό κέντρο έπαιξε και σπουδαίο εθνικό ρόλο. Κατά την Τουρκοκρατία έβρισκαν σ’ αυτήν καταφύγιο οι κλέφτες και οι αρματολοί που δρούσαν στην οροσειρά του Ελικώνα. Κατά την επανάσταση του 1821 ενίσχυσε τον Καραϊσκάκη στη μάχη της Δομβραίνας και για τούτο κάηκε από τους Τούρκους στις 4 Νοεμβρίου 1826.
Λίγο πιο κάτω χωμένη σε μια κατάφυτη χαράδρα βρίσκεται η μονή της Παλαιοπαναγιάς, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου . Η μονή αυτή είχε ερημωθεί κατά τα προεπαναστατικά χρόνια, πιθανόν τη δεκαετία 1770-1778 και αργότερα ανακαινίστηκε εκ βάθρων.
Το Παγονέρι είναι ένα ακριτικό χωριό του Νομού Δράμας κοντά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός από το 1983, διατηρεί, σε πείσμα των εποχών που αλλάζουν ραγδαία μορφές και σχήματα, τον αέρα μιας άλλης εποχής με αυθεντικότητα και αξιοπρέπεια.
Η Μονή βρίσκεται στην είσοδο του χωριού Άνω Πεδινά (Άνω Σουδενά), στους πρόποδες του Κάτω Μαχαλά στα Ζαγοροχώρια. Πρόκειται για ένα μοναστήρι που θυμίζει μικρό κάστρο…
Η Παρθένος Μαρία είναι η κοινή Μητέρα όλων των Χριστιανών, των γεγενημένων και αναγεννημένων εν Πνεύματι Αγίω. Και τούτο διότι είναι η Μητέρα του Θεανθρώπου Κυρίου. Κάθε κτίσμα, σύνολη η Δημιουργία, ευρίσκει στο πρόσωπό της την πύλη της «όντως ζωής», την πύλη του ουρανού.
«Παναγία μου σώσε μας» – Παρέα της Τρίτης, 07 Σεπτεμβρίου 2021. Ομιλία του π. Γεωργίου Σχοινά στον Άγιο Νικόλαο Φιλοπάππου
Από τα βυζαντινά χρόνια υπήρχε στον τόπο τούτο ανδρικό Μοναστήρι, απομεινάρι του οποίου είναι το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, του 14ου αιώνα, στο οποίο κατά την παράδοση βρέθηκε η Θαυματουργός εικόνα του Ευαγγελισμού, μικρή σε μέγεθος και λαϊκής τέχνης. Το Μοναστήρι αυτό καταστράφηκε από τους Τούρκους και οι μοναχοί έγιναν ομολογητές και μάρτυρες της πίστεως.
Εκεί, όπως αναφέρεται στο ιστορικό της Μονής, «λάμπει ως πολύφωτος σελήνη, σαν άριστος κυβερνήτης και σοφός οικονόμος το διακυβερνά», φυλάσσοντας από κάθε προσβολή και επήρρεια τους ασκομένους σε αυτό οσίους πατέρες, αλλά και όσους προστρέχουν σ εκείνη με πίστη, ζητώντας την βοήθεια της.
Μεγάλη υπήρξε η προσφορά της Ιεράς Μονής, τόσο η πνευματική όσο και η κοινωνική, κατά τους αγώνες για την απελευθέρωση από τους Τούρκους και κατά τους πρόσφατους Εθνικούς αγώνες. Η Ιερά Μονή λειτουργούσε έως το 1970 ως ανδρώα, έκτοτε μετατράπηκε σε γυναικεία και παραμένει έως σήμερα.
Σύμφωνα με την παράδοση αιώνων κτήτορες του ναού της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής, είναι οι Άγιος Κωνσταντίνος και Αγία Ελένη. Η σημερινή μορφή του ναού αποτελεί την ιουστινιάνεια εκδοχή του, όπως τον αποκατέστησε στα χρόνια μεταξύ 1959-1966 ο αρχαιολόγος Αναστάσιος Ορλάνδος
Από το προπατορικό αμάρτημα απαλλάχτηκε η Παναγία κατά τη στιγμή του Ευαγγελισμού, ενώ εμείς καθαριζόμαστε από αυτό με το βάπτισμά μας. Μέχρι τότε η Παναγία είχε κατορθώσει, με τη δική της θέληση σε συνεργασία με τη χάρη του Θεού, να παραμείνει αναμάρτητη. Δεν αμάρτησε ποτέ ούτε στον λογισμό της. Ήταν κατά θέληση αναμάρτητη, επειδή το πάλεψε, όχι εκ φύσεως. Είναι ο μόνος άνθρωπος που το κατάφερε αυτό.
Τίμησαν οι Απόστολοι την Μητέρα του Κυρίου, και γεμάτοι θαυμασμό είδαν την τρίτη ημέρα το σώμα της να λείπει από τον τάφο της Γεθσημανή.
Άκουσε τότε την Παναγία να λέει: “Υιέ και Θεέ μου, δίδαξέ τον δούλο σου, πώς να σωθεί” και να απαντά αμέσως ο Χριστός: “Ας αναχωρήσει από τη μονή και ας ησυχάσει μόνος του”. Πράγματι ο όσιος διέπρεψε στον ησυχαστικό βίο και δοξάσθηκε με το χάρισμα της θαυματουργίας. Η εικόνα που “επήκουσε” τη δέησή του βρίσκεται στο ιερό βήμα του Καθολικού της μονής.
Αφορμή για το κτίσιμο της Μονής, όπως διασώζει η παράδοση είναι η εύρεση της εικόνας με τη μορφή της Υπεραγίας Θεοτόκου. Το όνομα της μονής φημολογείται πως το πήρε επειδή τα πρώτα κτίσματα αποτελούσαν ένα φυσικό οχυρό-κάστρο και χρησίμευε (μαζί με το Αγγελόκαστρο στην γειτονική Κρήνη) ως προμαχώνας της τότε κατοικημένης περιοχής.
Η παράδοση θέλει τους κατοίκους του Ελληνικού (παλιά ονομασία Λοζέτσι) να βρίσκουν την εικόνα της Παναγίας κοντά στο χωριό στο βράχο “Τσούκα” και να χτίζουν ένα εξωκλήσι προς τιμήν της. Όμως η εικόνα κάθε βράδυ έφευγε απο το εξωκλήσι και πήγαινε στην σημερινή θέση, όπου τελικά χτίστηκε και το μοναστήρι.
Όταν πήρε την εικόνα και τη μετέφερε στη στάνη του, αυτή εξαφανίστηκε και ο βοσκός την ξαναβρήκε στη σπηλιά, όπου και κτίστηκε η Μονή. Λένε ότι η ίδια εικόνα κατά περιόδους, ιδιαίτερα τον δεκαπενταύγουστο και τις άλλες θεομητορικές εορτές, επανεμφανίζεται στους πιστούς και κατά μυστηριώδη τρόπο πάλι χάνεται.