«Εἶσαι σπουδαῖος ψάλτης! Εἶσαι θαυμάσιος! Εἶσαι ἄφθαστος!». Εἶχε τό κεφάλι ψηλά, ἐνῶ οἱ ἄλλοι τέσσερις εἶχαν τό κεφάλι κάτω. Ἐγώ μονολόγησα: «Τά δαιμόνια θά μοῦ πάρουν τό μυαλό. Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με
Ὅπως γνωρίζουμε ὅλοι, ὁ Χριστιανισμός ἀνύψωσε τήν γυναῖκα καί ἐξίσωσε τά δύο φύλα. Ὀντολογικά, θεολογικά καί ὑπαρξιακά γκρεμίσθηκε ὁ μεσότοιχος πού χώριζε τά δύο φύλα: «οὐκ ἔνι ἄρσεν καί θῆλυ» (Γαλ. 3, 28), διατρανώνει ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν Παῦλος.
Ἀπαγορεύτηκε δὲ ἡ χρήση τοῦ πολυφωνικοῦ εἴδους ψαλμώδησης καὶ τῶν ὀργάνων μουσικῆς, καθὼς ἡ μονοφωνικὴ μουσικὴ χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὴν φυσικότητα καὶ τὴν κομψότητα τοῦ φωνητικοῦ ὀργάνου τοῦ ἀνθρώπου, ἐνῷ ἡ χρήση ὀργάνων προσδίδει χαρακτῆρα ρομαντικὸ καὶ κοσμικὸ ποὺ ἁπλᾶ τέρπει τὶς αἰσθήσεις χωρὶς νὰ δημιουργεῖ κατάνυξη καὶ πνευματικὴ ἀνάταση, καθηλώνοντας ἔτσι τὸν ἄνθρωπο στὴν γήϊνη πραγματικότητα.
Τό βυζαντινό μέλος ἀποβλέπει στό νά ἐνσταλλάξη στήν ψυχή τοῦ πιστοῦ τήν ἐμπειρία τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας καί νά καταστήση ἱκανό τόν πιστό νά εἰσχωρήση στά βαθειά νοήματα τῆς βυζαντινῆς ὑμνογραφίας.
Ωδήν επινίκιον άσωμεν πάντες
Θεώ τω ποιήσαντι θαυμαστά τέρατα,
βραχίονι υψηλώ
και σώσαντι τον Ισραήλ ότι δεδόξασται.
Ὡστόσο πολλοί, ἀκόμη καί πιστοί ἐντός τοῦ ἱεροῦ περιβόλου μέ ἐκκλησιαστικό καί πατριωτικό ζῆλο, ἱερωμένοι καί λαϊκοί, ἀγνοοῦν μερικά ἀπό τά στοιχεῖα πού ἀποδεικνύουν ἀκριβῶς ὅτι ἡ Βυζαντινή Μουσική εἶναι ἕνας πολύτιμος θησαυρός.
Εἰσελεύσομαι εἰς τὸν οἶκόν σου… – Ἦχος α΄
Κεκραγάριον ἀργόν… – Τὸ παρόν κατὰ τὸν ἁγιορείτικον τρόπον. Ἦχος α΄
Ὅλοι οἱ Πατέρες ἀπέβλεπαν στήν καθιέρωση μουσικῆς κατευναστικῆς, σεμνῆς καί μεταφυσικῆς, ἱκανῆς νά μεταρσιώση τίς ψυχές τῶν πιστῶν καί νά τίς ἑνώνη μέ τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι τό ἴδιο τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ ἀείμνηστος γέροντας Παΐσιος ἔδινε πολλή βαρύτητα στό νά ψάλλη κάποιος μέ συναίσθηση κατανυκτικά. Σύστηνε στόν ψάλτη νά ἔχη τόν νοῦ του στά θεῖα νοήματα καί νά ἔχη εὐλάβεια. Νά μήν πιάνη τά θεῖα νοήματα λογοτεχνικά, ἀλλά μέ τήν καρδιά. Ἄλλο ἡ εὐλάβεια καί ἄλλο ἡ τέχνη, ἡ ἐπιστήμη τῆς ψαλτικῆς. Ἡ τέχνη χωρίς εὐλάβεια εἶναι μπογιές.
«Εἶναι καλό νά ἀκοῦς μουσική. Ἀνώτερη ἀπ᾿ ὅλες εἶναι ἡ βυζαντινή μουσική, γιατί δέν ταράσσει τήν ψυχή, ἀλλά τήν ἑνώνει μέ τό Θεό καί τήν ἀναπαύει τελείως. Ἄν ὅμως τό θέλεις πολύ, μπορεῖς ν᾿ ἀκοῦς καί κοσμική μουσική, ἀλλά ἐγώ λέω, εἶναι προτιμότερο ν᾿ ἀκοῦς μουσική πού δέν ἔχει λόγια».
Στὸ δεύτερο ἥμισυ τοῦ 17ου αἰῶνα ἀκμάζει στὸ Φανάρι ὁ σπουδαῖος μελουργὸς Μπαλάσης ἱερεὺς καὶ Νομοφύλαξ τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας. Ἐξέχουσα προσωπικότητα τῆς περιόδου ἐκείνης, συγκαταλέγεται μεταξὺ τῶν σοφῶν καὶ λογίων τοῦ Γένους.
Περσυνάκη Ἐμμανουὴλ καθηγητοῦ-ἱεροψάλτου Ἡ αὐστηρότητα τοῦ ὕφους καὶ ἡ σεμνότητα τῆς μελωδίας εἶναι χαρακτηριστικὰ μὲ τὰ ὁποῖα ἡ βυζαντινὴ μουσικὴ […]
ἱεροδιακόνου Συμεών Ἡ πανανθρώπινη γλῶσσα τῆς μουσικῆς ὑπῆρξε ἴσως ἡ πρώτη ἀπὸ τὶς τέχνες ποὺ χρησιμοποιήθηκαν στὴν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας. Ἐπρόκειτο […]
ἱεροδιακόνου Συμεών Ἡ πανανθρώπινη γλῶσσα τῆς μουσικῆς ὑπῆρξε ἴσως ἡ πρώτη ἀπὸ τὶς τέχνες ποὺ χρησιμοποιήθη-καν στὴν λατρεία […]
ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΄΄ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ΄΄, ΤΟΜΟΣ Α΄, ΑΠΟ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΕΙΡΑ: ΨΑΛΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ […]
Λέγε Συμεών…Ἰδιόμελον τοῦ Ἐσπερινοῦ εἰς τὴν ἑορτὴν τῆς Ὑπαπαντῆς. Ἦχος α΄. Ψάλλει ὁ ἱερομόναχος Θωμὰς ἐκ τῆς Ι. Ἀδελφότητος τῶν […]
Application for Android Christos J. Tagarakis We would like to inform you about the creation and publication of the first […]
π. Λεωνίδα Ἀφεντούλη Ι. Ν. ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΔΕΣΣΑΣ Ἡ διαχρονική συνέχεια τοῦ ἑλληνισμοῦ μέσα ἀπό τή γλῶσσα του εἶναι […]
Βηθλεὲμ ἐτοιμάζου…Ἰδιόμελον τῆς Α΄ Ὥρας. Ἦχος πλ.δ΄ Ψάλλει ἡ Ἑλληνικὴ Βυζαντινὴ Χορωδία Τάδε λέγει Ἰωσήφ…Δοξαστικὸν ἰδιόμελον τῆς Α΄ Ὥρας. Ἦχος […]
Προεορτάσωμεν λαοί, Χριστοῦ τὰ Γενέθλια…Προεόρτιον ἰδιόμελον εἰς τὸν Ἐσπερινὸν τῆς κ΄ Δεκεμβρίου. Ἦχος α΄ Ψάλλει ἡ χορωδία «Μαΐστορες τῆς Ψαλτικῆς […]
Κεκραγάριον ἀργὸν – Στιχολογία. Ἦχος β΄. Τὸ παρὸν μέλος ὑπὸ Ἰακώβου τοῦ Πρωτοψάλτου Ψάλλουν μοναχοὶ ἐκ τοῦ Ι.Ἡσυχαστηρίου τῶν Γερασιμαίων […]
Εὐφραίνου ἐν Κυρίῳ…Στιχηρὸν τῆς Λιτῆς. Ἦχος α΄. Τὸ παρὸν μέλος ὑπὸ Γερμανοῦ Ἀρχιερέως Νέων Πατρὼν (ιζ΄ αἰὼν) Ψάλλει ἡ χορωδία […]
Λύει τοῦ Ζαχαρίου τὴν σιωπήν…Στιχηρὸν Ἰδιόμελον τοῦ Ἑσπερινοῦ. Τὸ παρὸν μέλος ὑπὸ Στεφάνου τοῦ Λαμπαδαρίου. Ἦχος δ΄ Ψάλλει ὁ Διάκονος […]
Πεντηκοστὴν ἐορτάζομεν…Στιχηρὸν Ἰδιόμελον τοῦ Ἑσπερινοῦ. Τὸ παρὸν μέλος ὑπὸ Γερμανοῦ Ἀρχιερέως Νέων Πατρών. Ἦχος α΄ Ψάλλουν Ἁγιορεῖτες Πατέρες Δεῦτε λαοί,…Δοξαστικόν […]
Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν…Τὸ παρὸν εἰς σύντομον μέλος. Ἦχος πλ.α΄ Ψάλλει ἡ Χορωδία «Μαῒστορες τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης» Ὁ κανών. Ἡ […]
Τὸν ζωοποιόν σου Σταυρόν…Τοῦ ξύλου τῆς παρακοῆς…Ἀναστάσιμα στιχηρὰ εἰς τὸν Ἑσπερινόν. Τὸ παρὸν μέλος ὑπὸ Ἰωάννου τοῦ Πρωτοψάλτου. Ἦχος δ΄ […]
Κεκραγάριον ἀργόν…Τὸ παρὸν μέλος ὑπὸ Ἰακώβου τοῦ Πρωτοψάλτου. Ἦχος γ΄ Ψάλλουν Ἁγιορεῖτες πατέρες Τῷ σῷ Σταυρῷ, Χριστὲ Σωτήρ…Ἀναστάσιμον στιχηρόν. Ἦχος […]
Ἐσφραγισμένου τοῦ μνήματος…Ἀπολυτίκιον τῆς Ἑορτῆς. Ἦχος βαρὺς Ψάλλει ὁ Ἄρχων Πρωτοψάλτης Στανίτσας Θρασύβουλος Τῶν θυρῶν κεκλεισμένων…Θωμὰς ὁ λεγόμενος Δίδυμος…Στιχηρὰ Ἰδιόμελα […]
Ἀθανασίου Θ. Βουρλῆ, Καθηγητοῦ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Ἡ ἐθνική μας μουσική, κοσμικὴ καὶ θρησκευτικὴ ἔχει τὶς […]
