ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ

ὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Μεγάλη Πέμπτη εἶναι ἡ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία παραδοσιακὰ ὅλος ὁ Ὀρθόδοξος κόσμος προσέρχεται νὰ μεταλάβει τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, ὀφείλεται στὸ γεγονὸς ὅτι σήμερα ἔγινε ἡ παράδοση τοῦ φρικτοῦ μυστηρίου τῆς Εὐχαριστίας κατὰ τὸν Μυστικὸ Δεῖπνο.

Αθανάσιος Μητροπολίτης Λεμεσού: Τα γεγονότα της μεγάλης Εβδομάδας

Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα είναι η ιερότερη εορτολογική περίοδος της Εκκλησίας μας και αποτελεί πλουσιότατο αντλιοστάσιο πνευματικού ανεφοδιασμού για τους πιστούς. Οι άγιοι Πατέρες, με περισσή σοφία, όρισαν να θυμούμαστε αυτές τις άγιες ημέρες πρόσωπα και γεγονότα, τα οποία έχουν έντονο διδακτικό χαρακτήρα για την πνευματική μας πορεία και προκοπή.

Ὁμιλία του Μακαριστού Γέροντος (1927 – 2006) πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου. Τῶν Βαΐων (Ἰωάν. 12, 12-3) – ημερομηνία πού διεξήχθη ἡ ὁμιλία: 31-03-91

«Τη αγία και μεγάλη Τρίτη της των δέκα παρθένων παραβολής, της εκ του ιερού Ευαγγελίου, μνείαν ποιούμεθα». Αυτό είναι το συναξάρι της δεύτερης ημέρας της Μεγάλης Εβδομάδος. Ο Νυμφίος της Εκκλησίας και της ψυχής μας, «ο ωραίος κάλλει παρά πάντας βροτούς», οδεύει προς το εκούσιο Πάθος Του, καλώντας κοντά Του όλους εμάς

Σὲ ἕνα ἰδιαίτερο τραπέζι, «σὲ ἑστίαση πνευματικὴ εἰς τὸν Νυμφῶνα Του», μᾶς προσκαλεῖ ὁ Κύριος στὸν Ὄρθρο τῆς Μεγάλης Τρίτης, ποὺ ψάλλεται κατὰ τὸ ἑσπέρας τῆς Μεγάλης Δευτέρας.

Ὁμιλία του Μακαριστού Γέροντος (1927 – 2006) πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου. Ὄρθρος Μ. Δευτέρας – ημερομηνία πού διεξήχθη ἡ ὁμιλία: 19-04-81

Με αυτό το θεσπέσιο τροπάριο ο ιερός υμνογράφος μας εισάγει στο κατανυκτικό κλίμα της Μεγάλης Εβδομάδος, παροτρύνοντάς μας να ετοιμάσουμε κατάλληλα τον εαυτό μας, προκειμένου να υποδεχτούμε το Νυμφίο της ψυχής μας Χριστό και να λάβουμε μέρος στην πνευματική γαμήλια πανδαισία.

Η Κυριακή των Βαϊων αποτελεί για εκείνους που έπεσαν ανάσταση, για τους αιχμαλώτους ελευθέρωση, για τους τυφλούς ανάβλεψη, για τους πενθούντας παράκληση, για τους κοπιώντας ανάπαυση, για τους απεγνωσμένους παρηγτριά και λύτρωση, και γενικά για όλους εκείνους που καταπονούνται είναι η ειρήνη και η γαλήνη.  Γι’ αυτό και εμείς λέγομε το «Ωσαννά», που σημαίνει: Σώσε μας Κύριε που είσαι ο Ύψιστος Θεός!

Κυριακή των Βαίων – Θεολογικά σχόλια στο περιεχόμενο και τα νοήματα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος. Μια νοητή συνοδοιπορία με τον Μεγάλο Ελκόμενο, το Λυτρωτή μας Χριστό, προς το εκούσιο Πάθος Του. Μια ταπεινή παρότρυνση και ένα μικρό βοήθημα για την οντολογική μετοχή μας στην απολυτρωτική διαδικασία της σωτηρίας του κόσμου…

Τόν Λάζαρο ὁ Χριστός μας τόν ἀνέστησε πολύ γρηγορότερα καί ὄχι τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου πού ἑορτάζουμε ἐμεῖς. Τοποθετήθηκε ὅμως ἐκεῖ ἀπό τήν Ἐκκλησία μας πρό τήν Κοινή Ἀνάσταση, γιά νά ὑπενθυμίζει τήν δικιά μας τήν ἀνάσταση, ὅταν γίνει ἡ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου μας.

Μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ διανύσαμε ἤδη τὴν κύρια περίοδο τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Τὸ Σάββατο τοῦ Λαζάρου καὶ ἡ Κυριακὴ τῶν Βαΐων ἀποτελοῦν τὸν «λαιμό», ποὺ συνδέει τὸν «κορμό» τοῦ Τριῳδίου μὲ τὴν «κεφαλή», τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα, τὴν Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν, ποὺ θὰ μᾶς ὁδηγήσῃ στὴν κορύφωση, στὸν Σταυρὸ καὶ τελικὰ στὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας.

Τό νά εἶσαι Χριστιανός σήμερα εἶναι ἐπαναστατικό”. Απόσπασμα από μία ξεχωριστή ομιλία του γέροντος Δωροθέου, η οποία είχε εκφωνηθεί στην εορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου με τίτλο “Η Παναγία ανάμεσά μας”.

Ὁ δι­ά­βο­λος!… Ἀ­φοῦ πῆ­γα στόν Ἁ­γι­ό­καμ­πο, βλέ­πω μιά σκο­τει­νιά μπρο­στά μου, ἕ­να ἐμ­πό­διο καί λέ­ω: “Θε­έ μου! Δέν ὑ­πάρ­χει κα­νέ­νας πα­πάς, δέν ὑ­πάρ­χει καμ­μιά ἐκ­κλη­σί­α νά μπῶ μέ­σα νά βο­η­θή­ση νά πά­ω πί­σω στόν ὅ­σιο Δαυ­ΐδ; Ἔ­στω καί ἕ­νας κο­σμι­κός νά μοῦ πῆ νά γυ­ρί­σω! Ποῦ βρί­σκο­μαι!…”. Ξαφ­νι­κά, ἀ­κού­ω μιά φω­νή νά μοῦ λέ­η: “Νι­κό­λα­ε, γύ­ρι­σε σύν­το­μα στόν Ὅ­σιο Δαυ­ΐδ, νά πᾶς νά βα­πτι­στῆς”

Ὁμιλία του Μακαριστού Γέροντος (1927 – 2006) πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.Κυριακή της Τυρινῆς ἑσπέρας
(Γεροντικόν)– ημερομηνία πού διεξήχθη ἡ ὁμιλία 25-02-01

Όλοι θα φύγουμε μια μέρα – Γέροντας Γαβριήλ

Πράγματι, τί σχέση μπορεῖ νὰ ἔχουν οἱ μέχρι τότε προσφερόμενες ζωοθυσίες, καὶ μάλιστα ἑκατόμβες, ἀκόμα καὶ οἱ ἀνθρωποθυσίες, ποὺ γίνονταν γιὰ τὸν ἐξευμενισμὸ τῶν διαφόρων «θεῶν», μὲ τὴν ζωηφόρο θυσία τοῦ Ἐσταυρωμένου Κυρίου, τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ, ποὺ ἔγινε γιὰ τὴν δική μας λύτρωση ἀπὸ τὸ κράτος τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ θανάτου;

Η Αγία μας Εκκλησία διανύουσα περίοδο νηστείας προβάλλει στους πιστούς παραδείγματα προς μίμηση. Η αναστήλωση των ιερών εικόνων, με το τέλος της εκατόχρονης και πλέον διαμάχης, η μνήμη του Γρηγορίου Παλαμά, η προσκύνηση του τιμίου Σταυρού, η μνήμη του Αγίου Ιωάννου της κλίμακος και η μνήμη της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας τιμώνται τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

Eισερχόμουν στον Πανάγιο Τάφο, προσευχόμουν γονατιστός κρατώντας τις δέσμες των λαμπάδων που, όπως και το καντήλι, άναβαν μόνα τους,

Οι μαθητές του όμως δεν μπορούσαν ακόμα να κατανοήσουν το μυστήριο του Σταυρού και της Ανάστασης. Δεν είχαν λάβει τη φωτιστική χάρη του Αγίου Πνεύματος. Σκέφτονταν ακόμα ανθρώπινα. Θεωρούσαν τη βασιλεία του Χριστού επίγεια. Αναλογίζονταν ποια θέση θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν αυτοί σ’ αυτήν. Έτσι δυο απ’ αυτούς, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, ζήτησαν από τον Χριστό επίσημες θέσεις και αξιώματα

Ὁ Ἅ­γιος Νι­κό­λα­ος ὁ Κα­βά­σι­λας πα­ρα­τη­ρεῖ ὅ­τι ἡ Θεί­α Κοι­νω­νί­α ἄν καὶ δί­δε­ται διὰ τοῦ σώ­μα­τος, ὅ­μως «εἰς τὴν οὐ­σί­αν πρῶ­τον χω­ρεῖ τῆς ψυ­χῆς καὶ διὰ τῆς ψυ­χῆς εὶς τὸ σῶ­μα δι­α­βαί­νει῾ Καὶ Ὁ Ἅ­γιος Ἰ­ω­άν­νης ὁ Δα­μα­σκη­νὸς ὑ­πο­γραμ­μί­ζει ὅ­τι κοι­νω­νόν­τας ἀ­πὸ τὸ ἅ­γιο πο­τή­ριο «κοι­νω­νοῦ­με μὲ τὸ Χρι­στὸ καὶ με­τέ­χου­με στὴ σάρ­κα του καὶ τὴν θε­ό­τη­τὰ του». Με­τέ­χου­με δηλαδὴ στὴ θεοποιὸ ἐνέργεια τῆς Θεϊκῆς Του οὐ­σί­ας.

Εἶναι, ὡστόσο, ἀξιοθαύμαστο ὅτι, παρ’ ὅλον ὅτι ὁ ὑμνογράφος ἐξαντλεῖ σχεδὸν τὶς ἀναφορές του στὴν φύση, προκειμένου νὰ ζωντανέψῃ καλύτερα τὴν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου στὰ μάτια μας, ὁμολογεῖ ἐν τέλει ὅτι «ῥητορεύουσα οὐ σθένει γλῶσσα, Δέσποινα, ὑμνολογῆσαί σε».

Όσο ο άνθρωπος αγωνίζεται να αποκτήσει τα επίγεια, ποτέ δεν θα μπορέσει να κατανοήσει το πνεύμα της αγάπης του Θεού και γι’ αυτό η ασκητική πρόταση της Εκκλησίας μας λειτουργεί αφυπνιστικά, ώστε να δείξουμε την εμπιστοσύνη στον Θεό. Αυτό διαφαίνεται και στο αποστολικό ανάγνωσμα της ημέρας.

Η περίοδος του Τριωδίου και ιδιαίτερα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, είναι για την Αγία μας Εκκλησία η ιερότερη χρονική διάρκεια του ενιαυτού. Είναι το νοητό στάδιο όπου ο κάθε πιστός καλείται να δώσει τον προσωπικό του αγώνα για την ψυχοσωματική του κάθαρση από τους ρίπους της αμαρτίας. Να βιώσει την ορθόδοξη πνευματικότητα….

Οι 40 ημέρες της Μ. Σαρακοστής και οι 3 εβδομάδες του Τριωδίου, που προηγούνται, είναι μέρες πνευματικής εκγύμνασης και ασκητικής πορείας για τους Χριστιανούς, καθώς στηρίζουν, πνευματικά, το ταξίδι τους στη θεάρεστη κάθαρση, που οδηγεί στη βίωση της Σταύρωσης του Χριστού και της Αγίας Του Αναστάσεως.

Άγιος Ιάκωβος Τσαλίκης: Tόν θέ­λω τόν Πα­ρά­δει­σο, αὐ­τός εἶ­ναι ὁ προ­ο­ρι­σμός μου, νά βρῶ μιά ἀ­κρί­τσα νά ἀ­ναπαύω­­μαι, νά μήν βα­σα­νί­ζω­μαι σέ ᾽κεῖ­νο τό αἰ­ώ­νιο πῦρ τῆς κο­λά­σε­ως καί τί­πο­τε ἄλ­λο δέν θέ­λω.
»Δι­ά­βα­σα λί­γο (κά­πο­τε), προ­σευ­χή­θη­κα καί πλά- για­σα, δέν κοι­μή­θη­κα. Καί με­τά ἄρ­χι­σα νά βλέ­πω αὐ­τά. Ἄρ­χι­σε ἡ ψυ­χή μου νά ἀ­νε­βαί­νη στά οὐ­ρά­νια νο­ε­ρῶς καί ἔ­βλε­πε τόν Πα­ρά­δει­σο πνευ­μα­τι­κά. Ξαφ­νι­κά βλέ­πω, ὄ­χι φαν­τά­σμα­τα καί τέ­τοι­α δαι­μο­νι­κά, βλέ­πω ὅ­τι βρί­σκο­μαι κά­που.

π.Εφραίμ Παναούσης

Η Εκκλησία της Ελλάδος, αν ευρεθή ενώπιον προτάσεως περί κοινού εορτασμού του Πάσχα ή οιασδήποτε άλλης εορτής μετά των ετεροδόξων, οφείλει να αρνηθή και συζήτησιν καν περί του θέματος. Τοιαύτη συζήτησις πρέπει να αποκλεισθή παντί σθένει και πάση θυσία, διότι αποτελεί ανατροπήν εκ των θεμελίων της Ορθοδόξου Δογματικής και ιδία της Εκκλησιολογίας.

“Τότε βλέπω στην εικόνα ζωντανή την Πανα­γία μας, η οποία γύρισε το κεφάλι Της και με κοίταξε με τα μεγάλα μάτια Της και σήκωσε το χέρι Της και μ’ ευλόγησε. Εγώ έχασα την φωνή μου, κόπηκαν τα πόδια μου και με δυσκολία επαναλάμβανα συνεχώς «επάκουσον ημών ο Θεός, επάκουσον ημών ο Θεός», όλο το ίδιο…”

(Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος – Προς Τραλλιανοίς VI, 37-38) ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ – ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ Βασική επιθυμία μας είναι η παρουσίαση κεντρικών […]

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης, στόν ὁποῖο ἡ Ἐκκλησία τιμητικά ἀφιερώνει τήν σημερινή τέταρτη Κυριακή τῶν Νηστειῶν, εἶναι ὁ συγγραφέας τοῦ βιβλίου τῆς «Κλίμακος», τῆς σκάλας δηλαδή τῶν διαδοχικῶν βαθμίδων μέχρι τήν ἄνοδο στόν ἀγωνοθέτη Χριστό.

Ο Ίδιος ο Χριστός στους λόγους του αναφέρει πρόσωπα και γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης. Το ίδιο γίνεται και από τους Αποστόλους Του και διαδόχους αυτών. Οι Πατέρες της Εκκλησίας, οι άγιοι, πολλές φορές στα γραφόμενά τους μιλούν για την άρρηκτη σχέση των δύο Διαθηκών. Η υμνολογία επίσης δανείζεται και από τις δύο αυτές γραπτές πηγές της Πίστης

Γιὰ νὰ παραστοῦμε μπροστὰ στὸν Βασιλέα καὶ Θεό μας, λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης, δὲν πρέπει νὰ πᾶμε ἀπροετοίμαστοι. Βασικὴ προϋπόθεση γιὰ νὰ σταθοῦμε μπροστὰ στὸν Κύριο εἶναι νὰ ἔχουμε τὸν χιτώνα τῆς ψυχῆς ὑφασμένο ὁλόκληρο μὲ τὸ νῆμα τῆς ἀμνησικακίας. Ἀλλιῶς, δὲν θὰ ὠφεληθοῦμε τίποτε ἀπὸ τὴν προσευχή. Καὶ τὸ ὅλο ὕφος τῆς προσευχῆς ἂς εἶναι ἁπλό, ἀποίκιλο, ἀνεπιτήδευτο. Ὁ τελώνης καὶ ὁ ἄσωτος μὲ ἕνα καὶ μόνο λόγο συμφιλιώθηκαν μὲ τὸν Θεό.