6η. … Ἄς μή λησμονῶμεν, τέκνον μου, ὅτι ὅλοι οἱ ἅγιοι διῆλθον αὐτό τό καμίνι τῶν θλίψεων ὑπό διαφόρους μορφάς, συμφώνως ἕκαστος πρός ὅ ἐκλήθη ἐπάγγελμα.
Ἐάν ρίψωμε μία ματιά εἰς τόν πολυθρύλητον βίον καί πολιτείαν τῆς ἁγίας Αὐγούστης Θεοφανοῦς, θά ἴδωμεν συσσωρευμένας τάς θλίψεις, τήν μίαν κατόπιν τῆς ἄλλης, καθ᾿ ὅλην τήν πολυβασανισμένην ζωήν της. Ἔπασχε πολύ· παντοιοτρόπως προσεπάθει, ἵνα διά μέσου νουθεσιῶν καί προσευχῶν καί δακρύων καί παραδειγμάτων ἐπιστρέψῃ τόν ἐξοκείλαντα εἰς τήν ἁμαρτίαν αὐτοκράτορα, τόν σοφόν Λέοντα, τόν νόμιμον σύζυγόν της. Αὐτός ἦτο καθ᾿ ὁλοκληρίαν ὁ σταυρός της ἁγίας αὐτῆς ψυχῆς, καθ᾿ ὅλην τήν ζωήν της. Καί αὐτά τά βάσανα μέ τά καλά ἔργα της, τήν ἁγίασαν.
Κάνε λοιπόν ὑπομονήν· προσεύχου, νουθέτει, ἐλπίζοντας εἰς τόν Κύριον· «Μακάριος ἀνήρ ὅς ἐλπίζει ἐπ᾿ αὐτόν» (Ψαλμ. 33,8).
Οὕτως ἐχαράχθη τοῦ ἀνθρώπου ὁ βίος ἐπί τῆς γῆς· ἐφ᾿ ὅσον ἐξέπεσεν ἀπό τήν ἀθανασίαν, τρυγᾷ τώρα τούς καρπούς, οὕς ἐγέννησεν ἡ παρακοή.
Ὅσον καί ἄν θελήσῃ κανείς, ὅσον καί ἄν προσπαθήσῃ καί νομίσῃ ὅτι θά ζήσῃ ἄνευ θλίψεων, δέν θά ἠμπορέσῃ νά τό κατορθώσῃ, διότι ὁ πειράζων ἐμπεριπατῶν τήν ὑπ᾿ οὐρανόν καί περιελθών τήν γῆν, πάντας κοσκινίζει καί ποτίζει τό φαρμάκι τῶν θλίψεων τῆς κατάρας τοῦ νόμου. Ὅπου καί ἄν κοιτάξῃς, ὅποιον καί ἄν ἐρωτήσῃς, ὅλοι ὡς ἐξ ἑνός στόματος θά ὁμολογήσουν ὅτι κάποιο ἀγκάθι τούς κεντᾷ καί πονοῦν.
Ὑπάρχει ὅμως διαφορά θλίψεως ἀπό θλῖψιν· θλίβονταί τινες, διότι δέν ἠμποροῦν νά ἀπολαύσουν ἀθεμίτους πράξεις· τοῦτο ἔνοχος θλῖψις. Θλίβονται ἄλλοι νομίμως καί εὐλόγως· τοῦτο φυσικόν ἀποτέλεσμα. Ὅταν ὅμως ὑπάρχῃ καί ἡ πνευματική γνῶσις, αἱ θλίψεις ἐμβολιάζονται εἰς τόν ὑπομένοντα πρός ἁγιασμόν.
Τοῦτο ἀκριβῶς διεπράχθη καί εἰς τήν ἁγίαν Θεοφανώ· νομίμως ἔπασχε, διότι ὁ σύζυγός της ἐξηπάτα αὐτήν· ἐκείνη ὅμως μέ πνευματικάς γνώσεις καί νουθεσίας καί χριστιανικόν παράδειγμα, ὑπομένουσα, κλαίουσα, προσευχόμενη ἀνέθετε τά πάντα μετ᾿ ἐλπίδος εἰς τόν Θεόν. Καί διά ταῦτα πάντα ἐκεντρίσθη εἰς τό νόμιμον ἡ ἁγιότης.
Διά τοῦτο ὑπόμεινον ταῦτα πάντα· ἁγιάζου διά μέσου τῶν θλίψεων· εὐχαρίστει τόν Θεόν, ὅπου σέ παιδεύει πρόσκαιρα, ἵνα σέ ἀναπαύσῃ αἰώνια!
Ἐγώ ἐάν ἴδω, ἤ ἀκούσω ὅτι ὁ τάδε ζῇ ἄνευ θλίψεων καί εὐημερεῖ κατά πάντα τά θελήματα αὐτοῦ, τοῦτο τό θεωρῶ ὡς ἐγκατάλειψιν Θεοῦ!
Ἐμᾶς ἄς μᾶς κατατάξῃ ὁ Θεός μέ τούς πάσχοντας, ἵνα γραφῇ τό ὄνομά μας εἰς τήν βίβλον τῆς ζωῆς καί μή μείνωμεν ἔξω τοῦ Θείου Νυμφῶνος τοῦ Χριστοῦ. Ὅσον καί ἄν θλιβῶμεν, μίαν ἡμέραν ὅλα θά λήξουν καί θά ξεχασθοῦν· μόνον εἴτε κακόν εἴτε καλόν, τοῦτο θά μείνῃ, διά νά ἀκολουθήσῃ τήν ψυχήν μέχρι τοῦ κριτηρίου, ὅπου θά ἀκούσῃ τήν μεγάλην ἀπόφασιν.
Τοῦτο πολλάκις μέ ἀλλοιώνει καί κλαίω, τό τί θά ἀπολογηθῶ εἰς τό κριτήριον τοῦ Χριστοῦ ἐγώ ὁ ἀνάξιος ἱερεύς. Νά εὔχεσαι δι᾿ ἐμέ νά μήν καταδικασθῶ.
7η. Ἀγαπητέ μου ἐν Χριστῷ ἀδελφέ…, ἡ χάρις τῆς Κυρίας ἡμῶν Θεοτόκου νά σέ διαφυλάττῃ ἀπό κάθε τι, πού θά λερώσῃ τήν ψυχούλα σου. Ἀμήν.
«Θλίψεις καί ἀνάγκαι εὕροσάν με…, αἱ ἐντολαί Σου μελέτη μου ἐστίν…» (Ψαλμ. 118,143).
Αἱ θλίψεις διαδέχονται ἡ μία τήν ἄλλην· ἔχομεν ἀνάγκην ὑπομονῆς. Μελετῶντας δέ τόν θεῖον Νόμον, φωτιζόμεθα πῶς νά τάς ὑπομένωμεν, διατί ἔρχονται, ποῖον σκοπόν ἔχουν.
Ἔρχονται διά νά μᾶς διδάξουν τό νά γίνωμεν φερέπονοι, δόκιμοι ἀγωνισταί, ὀπαδοί Ἐκείνου, πού ἐσταυρώθη δι᾿ ἡμᾶς, ἀδελφοί ὅλων τῶν Ἁγίων, πού ἐβάδισαν τήν ἀκανθώδη ὁδόν τοῦ Σταυροῦ, οἱ μάρτυρες μέ τό μαρτύριον, οἱ ὅσιοι μέ τήν ἄσκησιν, οἱ Χριστιανοί μέ τήν τήρησιν τῶν ἁγίων ἐντολῶν καί τούς ποικίλους πειρασμούς, πού γεννᾷ ὁ κόσμος, ὁ διάβολος καί ἡ σάρκα.
Οὐδείς ἐσώθη ἐν ἀνέσει καί ἄνευ πειρασμῶν. Ἄρα ἕπεται ὅτι, ἐάν καί ἡμεῖς ὑποφέρωμεν πειρασμούς, πρέπει νά χαιρώμεθα, διότι ἔτσι ἐβάδισαν ὅσοι ἐσώθησαν. Καί ἐφ᾿ ὅσον καί ἡμεῖς θέλομεν νά σωθῶμεν, ἄλλος δρόμος δέν ὑπάρχει, εἰ μή αἱ θλίψεις!
Αἱ θλίψεις ἔρχονται μέ τόν σκοπόν νά μᾶς φέρουν πλησιέστερα πρός τόν Θεόν. Διότι αἱ θλίψεις θλίβουν, στενοχωροῦν τήν καρδίαν καί ἀκολουθεῖ κατόπιν τό νά ἁπαλυνθῇ καί νά ταπεινωθῇ. Ὅταν δέ ταπεινωθῇ, ἐπιβλέπει πρός αὐτήν ὁ Θεός: «Καρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένην ὁ Θεός οὐκ ἐξουδενώσει», «Ἐπί τίνα ἐπιβλέψω, εἰ μή ἐπί τόν ταπεινόν καί ἡσύχιον καί τρέμοντα τούς λόγους μου;».
Αἱ θλίψεις ἐλευθερώνουν τόν ἄνθρωπον, πού τάς ὑπομένει μετά χαρᾶς καί γνώσεως, ἀπό τάς ἁμαρτίας του καί τόν κανόνα αὐτῶν· δημιουργεῖται καί πνευματικός χαρακτήρ, γίνεται ὁ ἄνθρωπος ἐλεήμων, ταπεινός, πρᾶος κλπ.
Ἐκεῖνος πού δέν ἔχει ἀληθινήν γνῶσιν τῶν πειρασμῶν στενοχωρεῖται καί λυπεῖται, καθ᾿ ὅν χρόνον ἔπρεπε νά χαίρεται, διότι βαδίζει τόν δρόμον τοῦ ἱεροῦ Γολγοθᾶ καί τῶν Ἁγίων.
Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ, ἡ τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα καί τά ἐλλείποντα ἀναπληροῦσα, ἄς βοηθήσῃ ὅλους μας νά κάμνωμεν ὑπομονήν εἰς ὅλα, ἵνα ἀξιωθῶμεν τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἀμήν.
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ
ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
ΕΚΔΟΣΙΣ:ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΘΕΟΥ