Θά ἐξετάσουμε τήν σημερινή εὐαγγελικη διήγηση σάν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ στό δεῖπνο τῆς ἐρχομένης Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός «πάντας θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν», δέν εἶναι πρωσοπολήπτης, οὔτε ὑπόκειται ὁ ἴδιος σέ κάποια ἀναγκαιότητα. Ὅλη ἡ Δημιουργία ἔγινε ἐξ ἀγάπης καί ὄχι ἐξ ἀνάγκης, ἀπό τό περίσσευμα τῆς θείας ἀγάπης.
Ὁ Κύριός μας, ἔχοντας πλέον ξεκινήσει τὴν ἐπίγεια δράση Του, πορεύεται μὲ τοὺς μαθητές Του, διέρχεται ἀπὸ πόλεις καὶ χωριὰ καὶ στὸν δρόμο Του νόσους ἀποδιώκει, λεπροὺς καθαρίζει, χωλοὺς καὶ κωφοὺς θεραπεύει, σὲ τυφλοὺς δίνει τὸ φῶς Του, ἀκόμη καὶ νεκροὺς ἀνεγείρει. Ἕνα τέτοιο θαῦμα, μιὰ νεκρανάσταση, παρουσιάζει τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Γ’ Κυριακῆς τοῦ Λουκᾶ (ζ’ 11-16).
Κήρυγμα Μακαριστού Πατρός Δωροθέου την Κυριακή Β’ Λουκά
Κήρυγμα μακαριστοῦ Πατρός Δωροθέου
Κυριακή μετά τήν ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ
Η Παρθένος Μαρία είναι η κοινή Μητέρα όλων των Χριστιανών, των γεγενημένων και αναγεννημένων εν Πνεύματι Αγίω. Και τούτο διότι είναι η Μητέρα του Θεανθρώπου Κυρίου. Κάθε κτίσμα, σύνολη η Δημιουργία, ευρίσκει στο πρόσωπό της την πύλη της «όντως ζωής», την πύλη του ουρανού.
Ὁ Κύριος ὁμιλεῖ στήν σημερινή περικοπή στόν Νικόδημο, τόν νυκτερινό μαθητή καί διδάσκαλο τοῦ Ἰσραήλ. Τοῦ ἀποκαλύπτει τήν σωτηριολογική ἄκτιστη ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Ὁ Σταυρός εἶναι αὐτή ἡ ἴδια ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου.
Ὁ Χριστός, εἴτε ὡς ὁ ἄσαρκος Λόγος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἴτε ὁ ἔνσαρκος τῆς Καινῆς,
Οἱ γεωργοί τοῦ ἀμπελῶνος(Ἱουδαῖοι) ἐφόνευσαν πρῶτα τούς ἀπεσταλμένους (Προφῆτες) καί τελικά καί τόν υἱόν τοῦ οἰκοδεσπότου, τόν κληρονόμο τῆς περιουσίας. Ἡ ἀχαριστία καί ἡ σκληροκαρδία τῶν γεωργῶν ὑπάρχει καί σήμερα πού ἔχει πληθυνθεῖ ἡ ἁμαρτία. Ὁ Θεός ἐκάλεσε τόν Ἰσραήλ πού ἀποδείχθηκε ἀνεπαρκής γιά τήν εὐλογία πού ἔλαβε. Μέ παρόμοιο τρόπο ὁ Θεός τείνει τό χέρι πρός πολλούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι δέν ἀποδέχονται τήν πρόσκληση. Πολλοί οἱ κλητοί,……
Ὅπως ἔχουμε κατ’ἐπανάληψη τονίσει ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀμέθεκτη ἀπό τόν ἄνθρωπο. Ὅμως ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά μεθέξει τῶν ἀκτίστων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι ὑπάρχει γεφύρωση ἀνάμεσα στόν ἄκτιστο Θεό καί στήν κτιστή δημιουργία. Ἡ σχέση Θεοῦ-κτίσης εἶναι ἐνεργειακή. Ὅλη ἡ κτίση μετέχει στίς θεῖες ἐνέργειες.
Γέροντος Δωροθέου (Μελέτη στο Ευαγγελικό Ανάγνωσμα, ΙΑ’ Ματθαίου)
Ὅσο ὁ ἄνθρωπος αὐξάνει ἐν Κυρίω τόσο λιγότερο ἐπηρεάζεται ἀπό τίς ἀστοχίες τῶν ἀδελφῶν. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε ἕνα γένος, μέ συνδετικό ὑλικό τήν ἀγάπη μας πρός τόν Θεό καί μεταξύ μας.
Μια ξεχωριστή απόδοση της συγκεκριμένης Ευαγγελικής περικοπής απο τον Μακαριστό Όσιο Γέροντα, που εστιάζει στις ευθύνες των γονέων απέναντι στα τεκνία τους.
Εἶναι ἐνδιαφέρον νά δοῦμε γιατί ὁ κόσμος πῆγε στήν ἔρημο…Η ἁγιότητα εἶναι ἕνας μαγνήτης και τραβάει τόν κόσμο κοντά του. Στά δικά μας χρόνια βλέπεις πώς ὁ κόσμος πηγαίνει στούς ἀνθρώπους πού ἔχουν τό Ἅγιο Πνεῦμα νά τούς ἐπισκεφτεῖ. Εἶναι ἡ ἁγιότητα ἕνας μαγνήτης. Καί τό Χριστό, λοιπόν, ὅταν πῆγε στήν ἔρημο καί ἔμεινε ἐκεῖ μέ τούς μαθητές Τοῦ πῆγε ὁ κόσμος νά Τόν συναντήσει. Εἶναι σάν νά ὀσμίζεται τήν ἁγιότητα καί νά τήν ἀκολουθεῖ.
Στό κέντρο λοιπόν τῆς ὕπαρξής του, στόν «λύχνο τοῦ σώματος», τόν ὀφθαλμό τῆς ψυχῆς, πού ἐδῶ νοεῖται ὁ νοῦς, πρέπει νά κατοικήσει ὁ Θεός. Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου νά γίνει «λύχνος τοῖς ποσίν μου καί φῶς τοῖς τρίβοις μου» (Ψαλμ. 118, 105). Ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά θεωρήσει ὡς τήν πρώτη ἀγάπη τῆς ζωῆς του τόν Θεό. Ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό ὑπερβαίνει τήν ἀγάπη πρός κάθε τι γήινο εἴτε αὐτό εἶναι ἡ οἰκογένεια, ὁ πλοῦτος, ἡ δόξα, εἴτε εἶναι ὁποιαδήποτε ἄλλη ἀγάπη.
Στήν Εὐαγγελική διήγηση οἱ ἁπλοί ψαράδες τῆς λίμνης Γενησαρέτ ἀναγνώρισαν τόν Κύριο καί τόν ἀκολούθησαν. Τό κριτήριο ἦταν ἡ ἁπλότητα καί ἡ καθαρότητα τῆς καρδιᾶς τους. Ὅπως ἀναφέρουν οἱ Πατέρες οἱ Ἀπόστολοι ἐκήρυξαν «ἁλιευτικῶς» καί ὄχι ἀποδεικτικῶς. Τό κήρυγμά τους ἦταν ἔκφραση τῆς ἐμπειρίας τους ἀλλά καί τῆς ἰδιοσύστασης τοῦ χαρακτήρα τους.
Ὁ Ἰησοῦς, λοιπόν, στήν Ἀρχιερατική Προσευχή του στό Μυστικό Δεῖπνο, μέρος τῆς ὁποίας ἀποτελεῖ τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, ζητᾶ τά παραπάνω μέ τήν προσευχή του: «ἵνα ἕν ὦσιν». Ζητᾶ νά γίνουμε καί ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι ἕνα μέ τήν Ἁγία Τριάδα. Ὄχι νά εἴμαστε δοῦλοι ἤ ὑπηρέτες ἀλλά υἱοί καί θυγατέρες τοῦ Θεοῦ.
Γιά τόν λόγο αὐτό ὁ Ἀπ. Παῦλος ζητᾶ ἀπό τούς ποιμένες νά προσέχουν πρῶτα τόν ἑαυτό τους καί μετά τό ποίμνιο. Τό «πρόσεχε σεαυτῷ» τῆς Ἁγίας Γραφῆς ἀντιδιαστέλλεται συνήθως μέ τό «γνῶθι σαυτόν» τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων συγγραφέων. Τό «προσέχετε ἑαυτοῖς» τοῦ σημερινού ἀποστολικοῦ ἀναγνώσμα-τος τονίζει τήν ἀνάγκη γιά νήψη καί ἐργασία τῶν ἐντολῶν. Νήψη εἶναι ἐκείνη ἡ κατάσταση τῆς ψυχῆς ὅπου ὁ νοῦς εἶναι στραμμένος στόν ἐσωτερικό ἄνθρωπο.
Ὁ Ἰησοῦς καί στή σημερινή περικοπή ὀνομάζει τόν Θεό Πατέρα. Ὁ Θεός δέν εἶναι ἕνα παντοδύναμο ἀλλά ἀπρόσιτο ὄν, ἀλλά εἶναι Πατέρας. Ἡ σχέση μας μαζύ του εἶναι σχέση τέκνων πρός τόν Πατέρα. Αὐτό προϋποθέτει τήν πατρική ἀγάπη, τήν στοργή, τήν πρόνοιά του πρός ἐμᾶς….
Καθώς διανύουμε τήν περίοδο μετά τήν Ἀνάσταση, ἡ Ἐκκλησία λουσμένη στό φῶς τῆς Ἀνάστασης ψάλλει: «Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός…». Οἱ συνέπειες τῆς Ἀνάστασης ἐπέρχονται σέ ὅλους τούς ἀνθρώπους. Τό γεγονός τῆς Ἀνάστασης ἀφορᾶ ὅλους τούς ἀνθρώπους
Ο μακαριστός γέροντας Δωρόθεος Τζεβελέκας μας αναλύει με τον χαρισματικό και συνάμα απλό λόγο του το νόημα του Ευαγγελίου το οποίο διαβάζεται την Κυριακή του Παραλύτου.
Ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἁρεοπαγίτης στά συγγράμματά του περί οὐρανίου ἱεραρχίας καί περί ἐκκλησιαστικῆς ἱεραρχίας κάνει λόγο γιά ἕνα ἱεραρχικά δομημένο σύμπαν ὅπου ἡ θεία χάρις κατέρχεται ἀρχικά στά ἀνώτερα στρώματα καί διά μέσου αὐτῶν διαβιβάζεται στίς κατώτερες τάξεις. Αὐτὀ ἰσχύει γιά τά τάγματα τῶν ἀσωμάτων δυνάμεων ἀλλά καί γιά τήν γήινη ἐκκλησιαστική ἱεραρχία.
Δημήτριος Παναγόπουλος: Αυτό που έκανε ο Χριστός, μας καθιστά όλους αναπολόγητους
«Πατέρα Εὐσέβιε, σήμερα εἶναι ἡ ὡραιοτέρα μέρα τῆς ζωῆς σου πού σέ ἀξίωσε ὁ Πανάαθος Θεός νά λάβεις τό Μέγα καί Ἀγγελικό Σχῆμα. Γι΄ αὐτό ἀδελφέ μου Εὐσέβιε, νά τό τιμήσεις γιά νά σέ τιμήσει καί αὐτό.
Καθώς πλησιάζουν οἱ μέρες τοῦ Πάθους κι ἐμεῖς συνεχίζουμε τόν πνευματικό ἀγώνα τῆς νηστείας καί καταπολέμησης τῶν παθῶν, μνημονεύουμε τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Κύριος προσέφερε «ἑαυτόν ἄμωμον τῷ Θεῷ» ( Ἑβρ. 6, 14), διά τοῦ ἰδίου αἵματος. Τό αἷμα αὐτό, κατά τόν Ἀπ. Παῦλο, θά καθαρίσει τήν συνείδησή μας ἀπό τά νεκρά ἔργα τῆς ἁμαρτίας.
Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρξε ἡ αἰτία τῆς σωτηρίας μας καί ὁ μικρός καθημερινός σταυρός τοῦ καθενός μας γίνεται ἐλαφρότερος ἐξ αἰτίας τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ, ἡ ἐν Χριστῶ ὑπομονή μας ὅμως βοηθᾶ μυστικά ὅλο τό ἀνθρώπινο γένος.
Γιά ἕνα τέτοιο Ἀρχιερέα ὁμιλεῖ ὁ Ἀπόστολος σήμερα, «πεπειραμένον δέ κατά πάντα καθ’ ὁμοιότητα χωρίς ἁμαρτίας». Ὁ Χριστός, ὡς ἔχων διπλό ὁμοούσιο, συμπαθεῖ τήν φύση μας. Αὐτό ἄς μᾶς δώσει δύναμη γιά τό ὑπόλοιπο τῆς Μεγ. Τεσσαρακοστῆς.
Ἡ πίστη σύμφωνα μέ τόν Ἀπ. Παῦλο εἶναι «ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων». Αὐτή ἡ βεβαιότητα γιά τά μή βλεπόμενα καί ἡ πεποίθηση γιά τά ἐλπιζόμενα εἶναι ἡ ἐσωτερική φωνή πού βεβαιώνει τόν πιστό γιά τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί τήν πρόνοιά του. Ἡ σωτηρία μας εἶναι προσφορά τοῦ Θεοῦ («Θεοῦ τό δῶρον» Ἐφ. 2, 8), πού, ὅμως, ἀποδεχόμαστε διά τῆς πίστεως.
Προετοιμαζόμενοι γιά τήν εἴσοδό μας στό στάδιο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς πρέπει νά εἴμαστε ἐνήμεροι γιά τίς μεθοδεῖες τοῦ πονηροῦ, δηλαδή τούς πειρασμούς ἀπό τά δεξιά καί ἀπό τά ἀριστερά. Στήν ἀρχή ὁ μισόκαλος μᾶς πολεμᾶ νά μήν κάνουμε τό καλό κι ὅταν ἀποτύχει, μᾶς ἐκπειράζει νά μήν τό κάνουμε καλά και ἔτσι νά χάσουμε τόν μισθό μας.
Τρία πρόσωπα σκιαγραφοῦνται στήν παραβολή τοῦ Ἀσώτου υἱοῦ: ὁ Ἄσωτος υἱός, ὁ πρεσβύτερος υἱός ὁ ὁποῖος δέν γνωρίζει ὅτι εἶναι ἄσωτος καί ὁ Πατέρας. Ὅλα ὅμως τά διαπερνᾶ ἡ μορφή τοῦ Πατέρα.
Ὁ Ζακχαῖος, ἄν καί ἀρχιτελώνης, ἐπειδή ταπείνωσε τόν ἑαυτό του ἀξιώθηκε νά φιλοξενήσει τόν Θεάνθρωπο Χριστό, νά γίνει Ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ καί νά πεθάνει μαρτυρικά γι αὐτόν. Γι αὐτό δέν πρέπει νά κατακρίνουμε κανέναν γιά τίς ἁμαρτίες του ἀλλά νά προσευχόμαστε γι αὐτόν καί να ἐνθυμούμεθα τήν δική μας ἁμαρτωλότητα.
«Χαρούμενη Μετάνοια»
Ἀδελφοί μου. Τὰ χαρίσματα εἶναι σὰν τὴν βρύση. Πηγάζει τὸ νερό ἀπό κάποια δεξαμενή. Τὸ νερό τρέχει ἀνάλογα μὲ τὸ πόσο ἀνοίγεις τὴν βρύση. Μπορεῖ νὰ τρέχει ἄφθονα, νὰ τρέχει λίγο, στάλα-στάλα ἤ νὰ κλείσει ἐντελῶς. Ἐδῶ βρίσκεται ἡ συνεργία τοῦ ἀνθρώπου στὴν αὔξηση ἤ μείωση τοῦ δικοῦ του χαρίσματος στὴ σχέση μὲ τὴν ψυχική σωτηρία ἤ μὲ τὴν κόλαση ἐκεῖνου ποὺ ἔχει τὸ χάρισμα. Ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ ὁμολογιτής λέει ὅτι..
Τό σημερινό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα ἀναφέρεται στήν ἔναρξη τῆς διακονίας τοῦ Χριστοῦ γιά τήν σωτηρία τοῦ κόσμου καί τό κήρυγμά του: «Μετανοεῖτε ἤγγικεν γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Τό κήρυγμα, ἐξ ἀρχῆς, δέν ἀπευθύνεται μόνο στόν Ἰσραήλ ἀλλά εἶναι παγκόσμιο.
Ο αχώρητος Θεός χωρείται στην αγκάλη της Μητρός Του, της Θεοτόκου Μαρίας. Ο αόρατος οράται, ο άκτιστος κτίζεται….Έξω από αυτήν την Λειτουργική Θεανθρώπινη εμπειρία και αίσθηση, μακρυά από τον δρόμο προς την Βηθλεέμ, υπάρχει ο εγωιστικός ανθρωποκεντρισμός, η κτηνωδία, το παράλογο, η αγωνία, η μοναξιά και η απογοήτευση…
Ο μακαριστός π. Αθανάσιος Μυτιληναίος εξηγεί με πολύ απλό, αλλά συνάμα βαθύ λόγο, όλη τη θεολογία της ενσάρκου οικονομίας του Θεού μας.