Σωρείτης (ἀρχ. σωρὸς + κατάλ. -ίτης) εἶναι σύνθετος βραχυλογικὸς συλλογιμὸς στὸν ὁποῖο παραλείπονται τὰ ἐπιμέρους συμπεράσματα καὶ προβάλλεται μόνο τὸ τελικὸ καὶ ὁ ὁποῖος μπορεῖ νὰ ἀναλυθῆ σὲ τόσους ἄλλους ἁπλοὺς συλλογισμούς, ὅσες εἶναι καὶ οἱ προτάσεις ποὺ τὸν ἀκολουθοῦν, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν πρώτη καὶ τὴν τελευταία.
Ἡ μὴ σταθερὴ τοῦ τόνου στὴν Ἑλληνικὴ γεννᾶ συχνὰ δυσκολίες κυρίως στὸν τονισμὸ τῆς γενικῆς πληθυντικοῦ. Τὰ οὐσιαστικὰ σὲ -ας ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὴν τρίτη κλίση τῆς καθαρεύουσας τονίζονται στὴν προπαραλήγουσα: τῶν κανόνων (ὀνομαστικὴ ὁ κανών), τῶν σελίδων (ὀνομαστικὴ ἡ σελίς), τῶν ὁμάδων (ὀνομαστικὴ ἡ ὁμάς), τῶν μυκήτων (ὀνομαστικὴ μύκης).
Ὁ Ἄθωνας εἶναι ὀρεινὴ χερσόνησος τῆς Χαλκιδικης, ἡ ἀνατολικότερη ἀπὸ τὶς τρεῖς. Σὲ πολλοὺς χάρτες ἀλλὰ καὶ σὲ πολλὰ κείμενα γράφεται Ἄθως. Ἄθως ἢ Ἄθωνας; Στὰ ἀρχαῖα ἑλληνικὰ κείμενα ὑπῆρχαν τὰ ἀττικόληκτα οὐσιαστικά
Ἔχυσε πολλὰ δάκρυα στὸ μαξιλάρι του/της ἢ κύλησαν πολλὰ δάκρυα στὸ μαξιλάρι του. Ἡ παραστατικὴ εἰκόνα ἐκείνου ποὺ μετανιώνει γιὰ κάτι ποὺ ἔπραξε εἶναι ψαλμική. Ὁ Δαυΐδ ἐξαντλημένος ἀπὸ τὴ θλίψη του λούζει μὲ δάκρυα τὸ κρεβάτι του: «ἐκοπίασα ἐν τῷ στεναγμῷ μου, λούσω καθ᾿ ἑκάστην νύκτα τὴν κλίνην μου, ἐν δάκρυσί μου τὴν στρωμνήν μου βρέξω» (Ψαλμὸς 6ος, 7).
Τάφος ἀνεῳγμένος ὁ λάρυγξ αὐτῶν. Τὴ φράση «τάφος ἀνεῳγμένος ὁ λάρυγξ αὐτῶν» τὴ λέμε γιὰ ἀνθρώπους δόλιους ποὺ ψεύδονται διαβάλλουν, βλασφημοῦν. Οἱ λόγοι τους εἶναι δυσώδεις σὰν ἀνοιχτὸς τάφος
Ὀργίζεσθε καὶ μὴ ἁμαρτάνετε. Ὁ Δαυΐδ προτρέπει τοὺς ἐχθρούς του νὰ ὀργίζωνται ἐναντίον του, νὰ μὴν ἁμαρτάνουν ὅμως καὶ κατὰ τοῦ Θεοῦ: «ὀργίζεσθε, καὶ μὴ ἁμαρτάνετε· ἃ λέγετε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν, ἐπὶ ταῖς κοίταις ὑμῶν κατανύγητε»
Κάνε τὸν σταυρό σου. Ἡ ἔκφραση «κάνε τὸν σταυρό σου» χρησιμοποιεῖται ὡς ἔκφραση εὐγνωμοσύνης: Κάνε τὸν σταυρό ποὺ τὴ γλύτωσες!
Σταυρός. Ἡ λέξη σταυρὸς χρησιμοποιεῖται μεταφορικὰ γιὰ νὰ δηλώση δυσκολίες, δυσυπέρβλητα προβλήματα: Τὸ μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος εἶναι σταυρὸς γιὰ τὴν ἀνθρώπινη σκέψη. Μετωνυμικὰ ὁ σταυρὸς δηλώνει τὸν χριστιανισμό: Στὸ τέλος ὁ Σταυρὸς θὰ νικήση τὴν Ἡμισέληνο.
Σηκώνει/κουβαλάει τὸν σταυρό του. Ἀπὸ τὴν Καινὴ Διαθήκη προέρχεται ἡ φράση κουβαλάει/σηκώνει τὸν σταυρό του: «Καὶ προσκαλεσάμενος τὸν ὄχλον σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς·
Μὲ τὸν σταυρὸ στὸ χέρι. Ἡ φράση «μὲ τὸν σταυρὸ στὸ χέρι» λέγεται γιὰ κάποιον ποὺ πορεύεται στὴ ζωή του μὲ ἠθικότητα, μὲ ἐντιμότητα κ.τ.λ. καὶ δὲν χρησιμοποιεῖ ἀθέμιτα μέσα
Εἶχα ἔρθει σὲ ἐπαφὴ παλιότερα, ὅταν ἤμουν μικρὸς καὶ εἶχα ἕνα μικρὸ ἐρέθισμα καὶ εἶπα ἂς τὸ ξεκινήσω καὶ τελικά μοῦ ἄρεσε πάρα πολύ. Τὸ ἔχω ἀγαπήσει. Ὁ πατέρας μου γνώριζε μελισσοκομία καὶ ἀπὸ αὐτὸν πῆρα τὶς γνώσεις καὶ ἀσχολήθηκα.
Δράξατε παιδείας. Ἡ προτροπὴ «δράξατε παιδείας» προέρχεται ἀπὸ τὸν 2ο Ψαλμό. Ὁ ποιητὴς προτρέπει τοὺς βασιλεῖς νὰ συνετιστοῦν, νὰ ὑπηρετοῦν τὸν Κύριο μὲ φόβο, νὰ ἐπωφεληθοῦν ἀπὸ τὴ διαπαιδαγώγηση ἀπὸ τὸν Κύριο:
Σπίθες κοντὲς εἶναι οἱ στιγμὲς ποὺ ξυπνοῦν οἱ ἄνθρωποι καὶ νοιώθουν τὴ μετριότητα ποὺ βαρύνει ἐπάνω τους. Σπίθα εἶναι ὅταν λέγουν: Ὤ! Τί ἀνυπόφορη ποὺ εἶναι ἡ μετριότητά μου!»*
Θεωρεῖται ἐκδήλωση φιλοπατρίας καί ἐθνικῆς ἀξιοπρεπείας, ἄν ὄχι καί ἐθνικοῦ χρέους, νά ἀπαιτοῦμε νά ἐπιστρέψουν στήν χώρα μας τά ἔργα τῶν ἀρχαίων προγόνων πού εἶναι διασκορπισμένα στά Μουσεῖα ὅλου τοῦ κόσμου στίς τέσσερις γωνιές τῆς γῆς.
Θὰ τοὺς συντρίψω σὰν σκεύη κεραμέως. Θὰ τοὺς συντρίψω σὰν σκεύη κεραμέως, δηλαδὴ θὰ τοὺς κονιορτοποιήσω, θὰ τοὺς κάνω σκόνη, κομματάκια, θὰ τοὺς συντρίψω σὰν τὰ πήλινα δοχεῖα τοῦ κεραμοποιοῦ.
Σκεῦος ἐκλογῆς. Στὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων (9, 15), ὁ Κύριος σὲ ὅραμα εἶπε στὸν Ἀνανία νὰ βρῆ τὸν Σαῦλο (Σαούλ), μετέπειτα Ἀπόστολο Παῦλο, γιὰ νὰ ἀναβλέψη καὶ νὰ τεθῆ στὴν ὑπηρεσία τοῦ Κυρίου
Σήμερα ζοῦμε σὲ μιὰ μὴ ἀγγελικὴ κοινωνία, ὅμως ὑπάρχει ἀκόμα λίγος χῶρος γιὰ πίστη καὶ ἀγάπη. Αὐτὸ γίνεται καὶ φέτος φανερὸ μὲ τὴν πραγματοποίηση τῆς προσκυνηματικῆς ἐκδρομῆς ἀπὸ τὸν τομέα Νεότητας τῆς Ἑνωμένης Ρωμηοσύνης στὴν περιοχὴ τῆς Βορείου Ἠπείρου
Σε ποια σχολεία ανά τον κόσμο διδάσκονται τα αρχαία
Ἀπὸ τὸν πεντηκοστὸ Ψαλμὸ εἶναι γνωστὴ ἡ φράση «τὰ ἄδηλα καὶ τὰ κρύφια».
Ἡἐκδρομὴ αὐτὴ ἦταν οὐσιαστικὰ ἡ πρώτη μου ἐπαφὴ μὲ τὴν ΕΡΩ. Ὁ κυριότερος λόγος ποὺ ἀποφάσισα νὰ συμμετέχω ἦταν ὁ προορισμός, Β. Ἤπειρος- Ἀλβανία. Ἕνας τόπος μὲ ἐνδιαφέρουσα ἱστορία καὶ ἔντονο ἑλληνισμό
Ομιλία με θέμα ” Ό Άγιος Παίσιος και η μέριμνά του για τους νέους” στην Μυτιλήνη στις 4/3/2019.
Ὁ λόγος, γιά ἕνα ζευγάρι συμπατριωτῶν μας ἀπό ἕνα μικρό ὀρεινό χωριό τῆς Κοζάνης, τόν Κτενᾶ, πού σήμερα εἶναι ἐγκαταλελειμμένο χωρίς οὔτε ἕναν μόνιμο κάτοικο. Ὁ Τάσος καί ἡ Μαρία Τσεπραηλίδη ἐγκατέλειψαν τό 1964 τό χωριό τους μέ τά δύο μικρά παιδιά τους, τήν Δέσποινα καί τήν Ἑρμιόνη, καί πῆραν τόν δρόμο γιά τήν μακρινή Αὐστραλία.
Ἐξωκκλήσι ἢ ἐξωκλήσι; Ἡ σχολικὴ γραμματικὴ προτιμᾶ τὸν δεύτερο τύπο.
Ἡ ἐκδρομὴ αὐτὴ ἦταν οὐσιαστικὰ ἡ πρώτη μου ἐπαφὴ μὲ τὴν ΕΡΩ. Ὁ κυριότερος λόγος ποὺ ἀποφάσισα
νὰ συμμετέχω ἦταν ὁ προορισμός, Β. Ἤπειρος- Ἀλβανία. Ἕνας τόπος μὲ ἐνδιαφέρουσα ἱστορία καὶ ἔντονο ἑλληνισμό.
Ὁ Σύνδεσμος τῶν Φίλων τῆς Μαριούπολης εἶναι μή κερδοσκοπικό Σωματεῖο ἀναγνωρισμένο ἀπό τό Πρωτοδικεῖο Ἀθηνῶν. Δραστηριοποιεῖται γιά τήν ἐνίσχυση τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Ἀζοφικῆς καί εἰδικά γιά τήν ἐκμάθηση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας στούς Ἕλληνες τῆς περιοχῆς
Mιὰ πολὺ ἐκφραστικὴ λέξη βρήκαμε σὲ κείμενο τοῦ Γιάννη Καλιόρη· τὴ γραφιδομαχία:
Ἂν πράγματι, ὅπως λένε, κάθε εἰκόνα εἶναι χίλιες λέξεις καὶ δεδομένου ὅτι κάθε ἀνάμνηση ἀποτελεῖται ἀπὸ πολλὲς εἰκόνες, φανταστεῖτε πόσες λέξεις χρειάζονται γιὰ νὰ περιγράψει κανεὶς τὶς ἀναμνήσεις μιᾶς πενθήμερης ἐκδρομῆς στὰ ἱστορικὰ καὶ μαρτυρικὰ χώματα τῆς Βορείου Ἠπείρου. Τί νὰ θυμηθεῖς, τί νὰ ξεχάσεις…
Ἡ Ἑλλάδα ἀπό τά τέλη τοῦ 19ου καί σχεδόν ὁλόκληρο τόν 20ό αἰῶνα θά μποροῦσε νά χαρακτηριστῆ «ὡς χώρα ἀποστολῆς μεταναστῶν». Οἱ Ἕλληνες ἰδιαίτερα μετά τήν κρίση τῆς σταφίδος πού ξέσπασε τό 1893, ἄρχισαν μαζικά νά ἀναζητοῦν τήν τύχη τους σέ χῶρες ὅπου ἡ ἀνάπτυξη τῆς βιομηχανίας θά τούς παρῆχε μία εὐκαιρία γιά ἀνεύρεση ἐργασίας.
Συναντήσαμε σὲ κείμενο τὴ φράση «ἐνθαδικὴ ζωή». Τὸ ἐπίθετο ἐνθαδικὸς δὲν ὑπάρχει στὰ λεξικά.
Εκδήλωση την 17/2/2019 στην Ι. Μ. Αγίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου
Θὰ ξεκινήσω κάπως ἀπότομα. Ἔχουμε ἤδη μπεῖ στὴν Ἀλβανία, ὁπότε μᾶς διηγεῖται ἡ ξεναγός μας τὸ ἑξῆς:
Μοῦ φάνηκε ὅτι μέ τίς ἐλάχιστες λέξεις του, μοῦ ἀποκάλυψε ξαφνικά μιάν ἀλήθεια, ἡ ὁποία ἐνῶ θά ἔπρεπε νά εἶναι αὐτονόητη, σπάνια μᾶς ἀπασχολεῖ.
Σὲ ἐφημερίδα συναντήσαμε τὴ λέξη ἀμφοτερόπλευρος ποὺ δὲν καταγράφεται στὰ λεξικά