Ἡ κακόηχη λέξη γκλάμουρ ἔχει πιὰ μπεῖ στὴ ζωή μας. Ἡ δυτικότροπη ζωή μας ἄφησε τὰ σημάδια της στὴ γλῶσσα. Γκλάμουρ εἶναι ἡ αἴγλη ποὺ ἐκπέμπει ἕνα πρόσωπο ἀπὸ τὴν ἐξωτερική του ἐμφάνιση: χολιγουντιανό γκλάμουρ, τὸ γκλάμουρ τῆς πρωταγωνίστριας.
Διοίκηση εἶναι ἡ ρύθμιση καὶ ὁ ἔλεγχος τῆς ὁμαλῆς λειτουργίας ἑνὸς ὀργανισμοῦ. Ἡ διοίκηση μπορεῖ νὰ εἶναι σώφρων, συνετή, χρηστή, στιβαρή, φατριαστική, χαλαρή. Συνώνυμα εἶναι τὸ πηδάλιο (ἀνέλαβε τὸ πηδάλιο τῆς ἑταιρείας/τῆς ὁμάδας), τὰ ἡνία (τὰ ἡνία τῆς ὁμάδας ἀνέλαβε ὁ διάσημος τεχνικός), ἡ διακυβέρνηση, ἡ διαχείρηση.
«Ὁ ἥλιος πιὰ βασίλεψε
μαζὶ καὶ ἡ καρδιά μου
γιατί ὁ χάρος ζήλεψε
ὅλα τὰ ὄνειρά μου» (τραγούδι)
Πῶς θὰ ἀντέξη τὸν ἀδόκητο χαμὸ τῆς συζύγου του; ἀντιμετώπισε μὲ σθένος τὴν ἀδόκητη συμφορά. Ἡ λέξη εἶναι σύνθετη ἀπὸ τὸ στερητικὸ α καὶ τὸ ρῆμα δοκῶ «προσδοκῶ, νομίζω, θεωρῶ».
Ὡς γνωστὸν οἱ Ἑβραῖοι μὲ τὴ θαυματουργικὴ ἐπέμβαση πέρασαν τὴν Ἐρυθρὰ Θάλασσα «ἀβρόχοις ποσὶν» χωρὶς νὰ βρέξουν τὰ πόδια τους. Ἡ φράση λέγεται ὅταν ὁλοκληρώσουμε ἕνα δύσκολο ἔργο χωρὶς νὰ κοπιάσουμε. Πῆρε τὸ πτυχίο του ἀβρόχοις ποσίν.
Ἀπὸ τὸν ἀμερικανὸ στατιστικολόγο Gallup δημιουργήθηκε ἡ κακόηχη λέξη γκάλοπ, ἡ ὁποία κακῶς χρησιμοποιεῖται ἀντὶ τῶν ἑλληνικῶν δημοσκόπηση καὶ σφυγμομέτρηση.
Ὁ Ἀριστοτέλης στὰ Πολιτικά του παρατηρεῖ ὅτι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τὴν ἔμφυτη ἐπιθυμία νὰ συνυπάρχουν μὲ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους. Στὶς μεταπτωτικὲς ὅμως κοινωνίες αὐτὴ ἡ συνύπαρξη δὲν εἶναι καθόλου αὐτονόητη· ἡ ἰδιοτέλεια, ἡ πλεονεξία, τὸ μῖσος, ἡ ὀργή, ὁ φθόνος ὑποσκάπτουν τὴν εὐταξία.
Τὸ ἀρχαῖο ἑλληνικὸ ρῆμα ἄγω χρησιμοποιεῖται στὰ νέα ἑλληνικὰ καὶ ὡς ἁπλὸ καὶ ὡς σύνθετο. Ὡς ἁπλὸ διατηρεῖ τὴν ἀρχαία σημασία του «ὁδηγῶ, φέρνω»: ἡ κυβέρνηση ἄγεται σὲ συμβιβασμό. Κυρίως ὅμως χρησιμοποιεῖται ὡς σύνθετο …
Ἡ κατάχρηση τοῦ ἀπολεξικοποιημένου ρήματος κάνω ἔχει καταντήσει ἐνοχλητική. Ἀκοῦμε ἔκανε τὴ δημοπρασία (ἀντὶ διενήργησε), ἔκανε τὴν ἀγοραπωλησία (ἀντὶ πραγματοποίησε), κάνει ὡραῖο λάδι (ἀντὶ παράγει), κάνει ἀκριβὰ δῶρα (ἀντὶ προσφέρει), πόσο κάνει τὸ δαχτυλίδι (ἀντὶ κοστίζει) …
Πρέπει νἄσαστε περήφανοι, νἄμαστε ὅλοι περήφανοι, ἐμεῖς καὶ τὰ παιδιά μας γιὰ τὴ γλῶσσα μας. Εἴμαστε οἱ μόνοι σ’ ὁλόκληρη τὴν Εὐρώπη ποὺ ἔχουμε τὸ προνόμιο νὰ λέμε τὸν οὐρανὸ “οὐρανὸ” καὶ τὴ θάλασσα “θάλασσα”, ὅπως τὴν ἔλεγαν ὁ Ὅμηρος καὶ ὁ Πλάτωνας πρὶν δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Δὲν εἶναι λίγο αὐτό.
Λωποδύτης· στὰ ἀρχαῖα ἑλληνικὰ ἦταν αὐτὸς ποὺ γλιστράει στὰ ροῦχα κάποιου ἄλλου, αὐτὸς ποὺ κλέβει τὰ ροῦχα τῶν λουομένων. Ὅταν οἱ ταξιδιῶτες ἤθελαν νὰ πλυθοῦν σὲ ἕνα ποτάμι, ἄφηναν τὰ ροῦχα τους στὶς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ.
Ὑπάρχουν στὸ λεξικὸ ὁρισμένα λήμματα πού, ἂν καὶ ἑρμηνεύωνται ἀπὸ τὸν λεξικογράφο, τὸ σημαινόμενό τους δὲν γίνεται ἀντιληπτὸ σὲ ὅλη τους τὴν ἔκταση ἀπὸ ἐκείνους ποὺ δὲν μετέχουν στὴν πολιτισμικὴ παράδοση ποὺ διακονεῖ ἡ γλῶσσα.