Από τον Βασίλειο Χ. Στεργιούλη
Ο Αύγουστος είναι ο μήνας του καλοκαιριού. Ο μήνας των διακοπών. Ο μήνας που αδειάζουν από κόσμο οι πόλεις και κατακλύζονται τα θέρετρα. Ο μήνας της χαλαρής ζωής. Ο μήνας που δεν υπάρχουν ειδήσεις κατά την έκφραση του διάσημου Ιταλού συγγραφέα, Ουμπέρτο Έκο.
Για το ορθόδοξο εορτολόγιο όμως ο Αύγουστος είναι ο μήνας της Παναγίας. Γιατί κορυφαία γιορτή του είναι η γιορτή της Παναγίας, που χαρακτηρίστηκε ως το Πάσχα του καλοκαιριού. Δεσπόζει αυτή η γιορτή στο κέντρο του μήνα που προβάλει και τιμάει το πάντιμο πρόσωπο της Μητέρας του Θεού. Πλήθη πιστών προστρέχουν στους ναούς για να μετάσχουν στην ηδύμολπη κατανυκτική ψαλμωδία των εσπερινών Παρακλήσεων το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα. Των τόσο τερπνών και ελκυστικών. Αλλά κατεξοχήν κατακλύζουν τους ναούς την κυριώνυμη της εορτής ημέρα. Αλλά και στις 23 του μηνός, στα γνωστά εννιαήμερα της Παναγίας.
Τιμάται βέβαια και σε άλλες ημέρες η ιερή μορφή της Παναγίας. Είναι διάστικτο το ορθόδοξο εορτολόγιο από γιορτές της. Αυτό συμβαίνει επειδή η ιερή μορφή της έχει ανυπέρβλητο πνευματικό μεγαλείο και δόξα. Είναι η πλέον ευλογημένη και δοξασμένη γυναίκα του κόσμου. Αυτή, που ξεπέρασε σε αρετή και αγιότητα όλους τους Αγίους. Τους Προφήτες, τους Αποστόλους, τους Μάρτυρες και Ομολογητές, τους Πατέρες και Διδασκάλους, τους Ασκητές. Είναι το αγιότερο πρόσωπο της ιστορίας. Η μόνη ευλογημένη απ’ τις γυναίκες. Η «τιμιωτέρα των Χερουβίμ και ενδοξοτέρα ασυγκρίτως των Σεραφίμ». Η ανωτέρα όλων των δημιουργημάτων. Στο πνευματικό στερέωμα της Εκκλησίας η Παναγία κατέχει την πρώτη μετά τον Θεάνθρωπο Χριστό θέση. Είναι η πρώτη μετά τον Ένα. Ευεργέτησε όλο το ανθρώπινο γένος με το να γίνει η γέφυρα απ’ την οποία κατέβηκε στη γη ο Θεός.
Η Παναγία είναι η ωραιότερη και αγνότερη προσφορά του ανθρώπινου γένους στο Θεό. Αξιώθηκε να κυοφορήσει, να αγκαλοφορήσει (=κρατήσει στην αγκαλιά της) και να γαλακτοτροφήσει τον Τροφέα όλου του κόσμου.
Η Παναγία είναι η μεγάλη ευεργέτιδα, του κόσμου. Καμιά άλλη γυναίκα δεν τον ευργέτησε τόσο, όσο η Παναγία, που τον έσωσε απ’ τον κατακλυσμό της αμαρτίας.
Επειδή αξιώθηκε να γίνει η στοργική Μητέρα του Θεανθρώπου, έχει μεγάλη παρρησία ενώπιον Του. Είναι το πιο κοντινό Του πρόσωπο. Οι δεήσεις Της εισακούονται. Ως εκ τούτου είναι η καταφυγή και προστασία κάθε πιστού, η κραταιά του δύναμη. Ποιος δεν την καλεί σε βοήθεια του κάθε φορά που παλεύει μέσα στο πέλαγος των πόνων , των βασάνων και των θλίψεων της ζωής; Το όνομα Της ακούγεται παντού. Το προφέρει ο οικογενειάρχης, που παλεύει, να αναθρέψει τα παιδιά του. Η χήρα και το ορφανό, που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα κατά το κοινώς λεγόμενο. Ο ναυτιλόμενος, που παλεύει με τ’ αγριεμένα κύματα της θάλασσας, τα οποία απειλούν να τον καταποντίσουν. Το επικαλείται ο κάθε εμπερίστατος. Προστρέχουν όλοι στη χάρη Της. Ανάβουν καντήλες, κεριά και λαμπάδες και τάζουν προσφορές.
Στη βοήθεια της Παναγίας κατέφευγαν και ονομαστοί στρατηγοί και αυτοκράτορες και σ’ Αυτήν απέδιδαν ευγνωμόνως τα νικητήρα και τα ευχάριστήρια. Και μάλιστα με λιτανείες. Όπως ο αυτοκράτορας Ηράκλειος «ο πιστός εν Χριστώ βασιλεύς και αυτοκράτωρ των Ρωμαίων», όταν εξεστράτευσε εναντίον των Περσών και ελεθέρωσε τον Τίμιο Σταυρό.
«Παναγία μου, βοήθα την Ελλάδα μας και τούτη τη φορά» έλεγε παρακλητικά ο Κολοκοτρώνης όταν κινδύνευε απ’ την πανστρατιά του Δράμαλη κι ήταν τελείως εγκαταλειμένος.
Τη βοήθεια της Παναγίας ζητούσε ο Κανάρης στο παράτολμο εγχείρημα του καθώς κρατούσε στο χέρι το δαυλί για να κάψει την τούρκικη ναυαρχίδα.
Ήταν τότε άλλες εποχές. Εποχές θερμής πίστης. Τώρα απαγορεύονται οι λιτανείες από τον φόβο μετάδοσης της επιδημίας του κορονοϊού. Στηριζόμαστε και εμπιστευόμαστε αποκλειστικά τα ανθρώπινα μέσα και την επιστήμη. Αγνοούμε τα θαυμαστά γεγονότα της διάσωσης του μοναστηριού του Οσίου Δαυίδ στην Εύβοια καθώς και των παρεκκλησίων Αγίας Τριάδος στο Μαραθώνα και Αγίας Μαρίνας στην Εύβοια, ενώ όλη η γύρω περιοχή είχε λαμπαδιάσει και έκαψε τα πάντα. Όπως και τη θαυματουργική διάσωση της κωμόπολης του Προκοπίου Ευβοίας, ύστερα από βροχή που έπεσε μόνον στην κωμόπολη, μετά από λιτανεία που έγινε από τον ιερέα και τους κατοίκους. Έπεσε ξαφνικά καταρρακτώδης βροχή επί είκοσι λεπτά της ώρας, που λάσπωσε και έσωσε την κωμόπολη απ’ την πύρινη λαίλαπα που ανεξέλεγκτη κατευθυνόταν προς αυτή. Επιτυχώς ειπώθηκε ότι το θαύμα είναι το γλυκό παιδί της πίστης.
Όλα αυτά εξηγούν γιατί ο πιστός λαός προστρέχει στη βοήθεια της Παναγίας. Και αναθέτει σ’ Αυτή, τη Μητέρα του πανίσχυρου και παντοδύναμου Θεού, «την πάσαν ελπίδα του».
13/8/21