Κατσῆ Θεοδώρου
Γεωπόνου
Ἀναρωτηθήκατε ποτὲ γιατὶ τὸ σῶμα μας καταπονεῖται τόσο εὔκολα σήμερα, ἐνῶ κάποτε ξυπνούσαμε ὧρες πρὶν τὴν ἀνατολὴ καὶ βλέπαμε τὴ στιγμὴ τῆς ξεκούρασης λίγο μετὰ τὴ δύση τοῦ ἡλίου; Τὸ κορμὶ ἄντεχε περισσότερο γιατὶ ἤμασταν πιὸ νέοι, θὰ ἔλεγε κάποιος. Ἀποτελεῖ καὶ αὐτὸ ἕναν παράγοντα, ἀλλὰ τί εἶναι αὐτὸ ὅμως πού ἔχει τὸ μεγαλύτερο βάρος τῆς εὐθύνης; Τί ἄλλο ἔχει ἀλλάξει ἀπὸ τότε; Ἡ ἀπάντηση βρίσκεται στὶς διατροφικές μας συνήθειες.
Ἐντάσσετε στὴν καθημερινότητά σας τὶς ἴδιες τροφὲς, ὅπως τότε; Ἡ ἀλήθεια εἶναι πὼς ὄχι. Ἡ παραπάνω εἰκόνα περιπλέκεται ἐπιπλέον ἀπὸ τὴν προσθήκη χημικῶν ἐνώσεων στὶς τροφὲς ὥστε νὰ ἐνισχυθῇ ἡ γεύση τους. Τὰ ἐνισχυτικὰ γεύσης δημιουργοῦν ἐθισμὸ στὶς συνθετικὲς γεύσεις (“Δὲν μπορεῖς νὰ φᾷς μόνον ἕνα!”) ποὺ κάνει τὶς φυσικὲς ἀκατέργαστες τροφὲς νὰ φαίνονται ἄνοστες. Ἡ ἀπομάκρυνση ἀπὸ τὸ φυσικὸ τρόπο διατροφῆς μᾶς ὁδηγεῖ σὲ ὁλοένα καὶ χειρότερες συνήθειες, ἡ ἔλλειψη ἐνέργειας μᾶς κάνει πιὸ μαλθακούς, νὰ ἔχουμε λιγότερη διάθεση καὶ δύναμη καὶ ἔτσι ξεκινᾷ μία πτώση τοῦ ἐπιπέδου τῆς ὑγείας μας ποὺ δὲν εἶναι εὔκολο νὰ τὴ σταματήσουμε.
Ἡ λύση εἶναι νὰ μετακινηθοῦμε σὲ ὁλοένα καὶ πιὸ ὑγιεινὲς καὶ φυσικὲς συνήθειες. Οἱ τροφές μας νὰ εἶναι “ζωντανὲς” καὶ νὰ ἔχουν ὑποστεῖ τὴν λιγότερη δυνατὴ ἐπεξεργασία. Ἡ διόρθωση τοῦ ἐλλείμματος σὲ θρεπτικὰ συστατικὰ εἶναι ζωτικῆς σημασίας. Ὁλοένα καὶ περισσότερες ἔρευνες συνδέουν χρόνια νοσήματα μὲ ἐλλείψεις σὲ βασικὰ θρεπτικὰ συστατικὰ καὶ ἐπιβάρυνση ἀπὸ τοξικὲς ἑνώσεις.
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἔχει αὐξηθεῖ ἡ διάρκεια ζωῆς τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου, κυρίως λόγῳ βελτιωμένων συνθηκῶν ζωῆς. Ἡ ποιότητα ζωῆς ὅμως καὶ ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας μας χειροτερεύουν σταθερά. Ἡ ραγδαία αὔξηση τῶν χρόνιων νοσημάτων, ἡ ἔλλειψη ἐνέργειας καὶ ἡ κακὴ διάθεση, περιγράφουν τὴν εἰκόνα τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου.
Ἡ τροφικὴ ἀλυσίδα παρουσιάζει ἐλλείψεις σὲ σημαντικὰ θρεπτικὰ συστατικὰ καὶ ἐπιβαρύνεται σημαντικὰ μὲ τοξικὲς οὐσίες. Ἡ διαταραχὴ τῆς βιοχημικῆς ἰσορροπίας στὸ σῶμα μας λόγῳ τῶν παραπάνω, εἶναι δραματική. Ἡ ἐπιβάρυνσή μας ἀπὸ τοξικὲς ἑνώσεις ἔχει λάβει πλέον τεράστιες διαστάσεις. Βιομηχανικὰ χημικά, βαρέα μέταλλα, φυτοφάρμακα, συντηρητικὰ καὶ ἄλλα, συσσωρεύονται κάθε μέρα στὸν ὀργανισμό μας ἐν γνώσει μας. Ἡ ἐπιρροὴ αὐτῶν τῶν ἑνώσεων δημιουργεῖ τεράστια διατάραξη στὸ μεταβολισμό μας. Φανταστεῖτε μία μηχανὴ ποὺ ὄχι μόνο δὲν ἔχει τὰ ἀπαραίτητα γιὰ νὰ λειτουργήσῃ, ὅπως εἴδαμε παραπάνω, ἀλλὰ παράλληλα ἐπιβαρύνεται ἀπὸ συστατικὰ ποὺ δὲν πρέπει νὰ βρίσκονται ἐκεῖ καὶ διαταράσσουν τὴν ὁμαλὴ λειτουργία της.
Ἂν παρομοιάσουμε τὸ σῶμα μας μὲ τὴ μηχανὴ ἑνὸς αὐτοκινήτου, ἡ κακὴ διατροφὴ θὰ ἦταν σὰν νὰ τὴν τροφοδοτοῦμε μὲ νερωμένη βενζίνη καὶ οἱ τοξικὲς ἑνώσεις σὰν ζάχαρη στὸ ντεπόζιτο τῆς βενζίνης. Σίγουρα ὁ κινητήρας του θὰ κολλοῦσε ὑπὸ αὐτὲς τὶς συνθῆκες! Κάτι παρόμοιο συμβαίνει καὶ στὸ σῶμα μας, μόνο ποὺ αὐτὴ ἡ ἐπιβάρυνση γίνεται ὕπουλα, γιατὶ εἶναι ἀόρατη καὶ συμβαίνει σιγά–σιγά. Ἡ ἐνίσχυση τῶν μηχανισμῶν ἀποτοξίνωσης τοῦ ὀργανισμοῦ εἶναι μία ἀπὸ τὶς πιὸ σημαντικὲς ἐνέργειες γιά τὴν ἀποκατάσταση τοῦ μεταβολισμοῦ καὶ τῆς ὑγείας μας.
Μετὰ ἀπὸ πολλὲς συνεχόμενες ὧρες ἐργασίας, συνήθως ἀργὰ τὸ ἀπόγευμα, ὁ νεαρὸς γιατρὸς πήγαινε μία βόλτα στὸ λιμάνι. Λίγο καιρὸ ἀργότερα ἀνέπτυξε φιλίες μὲ τοὺς τοπικοὺς ψαράδες καὶ ἦταν πλέον συχνὲς οἱ συζητήσεις μεταξύ τους. Ἕνα βράδυ ρώτησε ἕναν ψαρὰ τὸ ἑξῆς: «Ὅλη τὴν ἡμέρα βλέπω ἀσθενεῖς ποὺ πάσχουν ἀπὸ διάφορες ἀρρώστιες. Τὰ ψάρια πού πιάνετε ἐσεῖς, συνήθως ἀπὸ ποιὰ νόσο προσβάλλονται;». Ὁ ψαρὰς τοῦ ἀπάντησε, ὅτι στὰ 40 χρόνια ποὺ ψαρεύει δὲν συνάντησε ποτὲ ἄρρωστο ψάρι. Γιατὶ δὲν ἀρρωσταίνουν τὰ ψάρια;
Ἡ παραπάνω συζήτηση ἦταν τὸ ἔναυσμα ποὺ ἔσπρωξε τὸ νεαρὸ τότε γιατρὸ νὰ ἀφιερώσῃ τὴ ζωή του στὴν ἀνεύρεση τοῦ παράγοντα ποὺ προσφέρει ἀνοσία στοὺς θαλάσσιους ὀργανισμούς. Ἡ θαλασσινὴ πέστροφα γιὰ παράδειγμα, δὲν προσβάλλεται ἀπὸ καρκίνο, ἐνῶ ἡ πέστροφα τοῦ γλυκοῦ νεροῦ προσβάλλεται ἀπὸ αὐτὸν μετὰ ἀπὸ 5,5 χρόνια ζωῆς, κατὰ μέσο ὅρο.
Ἡ ἔρευνα τοῦ Maynard Murray στάθηκε ἡ βάση γιὰ τὴν ἀνάπτυξη μεθόδων ἐμπλουτισμοῦ τοῦ ἐδάφους μὲ μεταλλικὰ στοιχεῖα ἀπὸ τὴν θάλασσα. Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ κοινὸ ραφιναρισμένο ἁλάτι εἶναι θανατηφόρο γιὰ τὰ φυτὰ καὶ ἐπιβλαβὲς γιὰ τὸν ἄνθρωπο, τὸ θαλασσινὸ ἁλάτι σὲ συγκεκριμένες ἀραιώσεις, ἐπιταχύνει σὲ ἐντυπωσιακὸ ρυθμὸ τὴν ἀνάπτυξη τόσο τῶν φυτῶν ὅσο καὶ τῶν ζώων ποὺ τρέφονται μὲ αὐτά.
Τὸ μεγαλύτερο διατροφικὸ λάθος δέ, βρίσκεται πάλι στὴν ἀκούσια ἀποφυγὴ λήψης κάποιων πολὺ σημαντικῶν οὐσιῶν λόγῳ συνήθειας. Πρόκειται γιὰ τὴν βιταμίνη 17, γνωστὴ ὡς ἀμυγδαλίνη.
Ἡ ἀμυγδαλίνη εἶναι τὸ πικρὸ συστατικὸ τῶν ἀμυγδάλων καὶ μία πιθανὴ τοξίνη, ἀφοῦ μπορεῖ νὰ ἀπελευθερώσῃ κυανίδη στὸν ὀργανισμό. Θεωρεῖται ὅτι ἔχει ἀντικαρκινικὲς ἰδιότητες, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν ἔχει ἀποδειχθεῖ ἐπιστημονικά.
Ἔχει ὑποστηριχθεῖ ὅτι, μὲ τὸν ἀποκλεισμὸ τῶν πικρῶν οὐσιῶν-μόνο ἡδονὴ καὶ εὐχαρίστηση στὸ λάρυγγά μας εἶναι τὸ σύνθημά μας-ἀποκλείσαμε μία ἀπὸ τὶς 4 βασικὲς γεύσεις: ἁλμυρό, ξυνό, πικρό, γλυκό. Πολλοὶ ἔχουν ἀπορρίψει καὶ τὸ ξυνὸ καὶ ἔχουν ἐπιλέξει τὸ ἁλμυρὸ καὶ τὸ γλυκό. Ἔτσι ἔχει χαθεῖ ἡ ἰσορροπία. Ὁ Ἱπποκράτης τόνιζε τὴν ἰσορροπία, ἐπηρεασμένος ἀπὸ τὸν πατέρα τῆς ἑλληνικῆς Ἰατρικῆς τὸν γιατρὸ Ἀλκμαίωνα. Αὐτὸς θεωρεῖται ἡ κορυφὴ τῆς ἑλληνικῆς Ἰατρικῆς γιατὶ πρῶτος αὐτὸς ἀσχολήθηκε μὲ τὴν ἀνατομία καὶ φυσιολογία καὶ διατύπωσε ὡς ἑξῆς τὶς ἀντιλήψεις του γιὰ τὴν ὑγεία καὶ τὴν ἀρρώστια, ποὺ υἱοθέτησε καὶ ὁ Ἱπποκράτης: «Ἐκεῖνο ποὺ διατηρεῖ τὴν ὑγεία εἶναι ἰσομερὴς κατανομὴ καὶ ἀκριβὴς μείξη μέσα στὸ σῶμα τῶν δυνάμεων (=ἰσονομία) τοῦ ξηροῦ, τοῦ ὑγροῦ, τοῦ κρύου, τοῦ γλυκοῦ, τοῦ πικροῦ, τοῦ ξυνοῦ καὶ τοῦ ἁλμυροῦ. Τὴν Ἀρρώστια τὴν προκαλεῖ ἡ ἐπικράτηση τοῦ ἑνὸς (=μοναρχία). Ἡ θεραπεία ἐπιτυγχάνεται μὲ τὴν ἀποκατάσταση τῆς διαταραχθείσας ἰσορροπίας, μὲ τὴ μέθοδο τῆς ἀντίθετης ἀπὸ τὴν πλεονάζουσα δύναμη».
Τὶς ἀντιλήψεις αὐτὲς τὶς βρίσκουμε ἀκέραιες στὸν Ἱπποκράτη. Ἡ ἀκριβὴς μίξη, ἡ ἰσονομία, ἡ συμμετρία, ἡ ἁρμονία, βρίσκονται στὴ βάση τῶν δογμάτων τῶν Πυθαγορείων καὶ τοῦ Ἱπποκράτη. Γράφει χαρακτηριστικὰ ὁ Ἱπποκράτης: «Μέσα στὸν ἄνθρωπο ὑπάρχει καὶ τὸ πικρὸ καὶ τὸ ἁλμυρό, τὸ γλυκό, τὸ ξυνό, τὸ στιφὸ καὶ τὸ ἄνοστο καὶ τὰ συστατικὰ αὐτὰ ὅταν ἀναμειγνύονται καὶ ἑνώνονται μεταξύ τους, οὔτε φαίνονται οὔτε βλάπτουν τὸν ἄνθρωπο. Ὅταν ὅμως κάποιο ἀπ᾿ ὅλα διαχωριστῇ καὶ μείνει μόνο του τότε φαίνεται νὰ προκαλῇ βλάβη».
Ἂν τρῶμε πολλὰ γλυκὰ καὶ ὑδρογονάνθρακες καὶ ἔχει γίνει τὸ σῶμα μας σοκολάτα καὶ Ζαχαροπλαστεῖο, ἔχει ἐπέλθει ἀνισορροπία. Ἡ ἐπικράτηση τῶν γλυκῶν σὲ βάρος τοῦ πικροῦ θὰ τὸ πληρώσουμε καὶ μάλιστα ἀκριβά. Οἱ ὄγκοι εἶναι γεμᾶτοι ἀπὸ ζάχαρη. Αὐτὸ ἀπέδειξε ὁ Warburg. Τὸ 2001 ἕνα ἰατρικὸ Συνέδριο στὴν Καρλσρούη τῆς Γερμανίας, ἐπιβεβαίωσε τὴν παροιμία: «ὅτι εἶναι πικρὸ στὸ στόμα, εἶναι καλὸ στὸ στομάχι». Τονίστηκε ὅτι οἱ πικρὲς οὐσίες, συμβάλλουν ἀποφασιστικὰ στὴ συνολικὴ διαδικασία τῆς πέψης. Οἱ κινήσεις τοῦ στομάχου καὶ τοῦ ἐντέρου ἐντείνονται καὶ ἐπιταχύνεται ἡ προώθηση τῆς τροφῆς. Διεγείρουν τὴν ἔκκριση χολῆς καὶ παγκρέατος, βελτιώνουν τὴν πέψη τῶν λευκωμάτων, πρωτεϊνῶν καὶ λιπῶν. Μειώνεται ἡ αἴσθηση τοῦ φουσκώματος καὶ ἐμποδίζονται οἱ διαδικασίες ζύμωσης καὶ σήψης ποὺ συντελοῦνται στὸ ἔντερο. Μέσῳ τῆς βελτίωσης ἀπορρόφησης τῆς βιταμίνης Β12, οἱ πικρὲς οὐσίες ὑποστηρίζουν τὴν παραγωγὴ αἵματος, προάγουν τὴν ἀπορρόφηση τῶν λιποδιαλυτῶν στοιχείων, ὅπως καὶ τοῦ σιδήρου. Οἱ πικρὲς οὐσίες ὑποστηρίζουν καὶ τὴ δημιουργία βάσεων (ἀλκαλικὸ ὑψηλὸ pΗ) στὸν ὀργανισμό. Καὶ δροῦν μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο ἐνάντια στὴν ὑπεροξείδωση τοῦ αἵματος.
Σὲ περίπτωση συστηματικῆς λήψης τῶν πικρῶν οὐσιῶν δυναμώνει τὸ συκώτι. Τὸ συκώτι θέλει πικρὰ γιὰ νὰ λειτουργήσῃ. Ἡ χολὴ ποὺ παράγεται στὸ συκώτι εἶναι πικρή. Πῶς λοιπὸν θὰ ἔχουμε παραγωγὴ πρώτης ποιότητας χολῆς, νὰ διαλύῃ τὰ λίπη, ἂν δὲν τρῶμε πικρά; Τροφοδοτῶντας μὲ ζάχαρη τὸ συκώτι δὲν παράγουμε πικρὴ χολή. Βελτιώνεται ὁ μεταβολισμὸς καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ μειώνεται καὶ ἡ χοληστερίνη. Μὲ τὰ πικρὰ μειώνονται καὶ οἱ τιμὲς τοῦ σακχάρου. Ὁ καθένας τὸ καταλαβαίνει. Τὸ σάκχαρο προέρχεται ἀπὸ τὴν κατάχρηση ὑδατανθράκων, ὄχι ἀπὸ τὴν κατάχρηση πικρῶν οὐσιῶν καὶ ἡ θεραπεία γίνεται μὲ τὰ ἀντίθετα, ἔλεγε ὁ Ἱπποκράτης.
Ἡ ἄμυνα καὶ ὁ τερματοφύλακας τοῦ ὀργανισμοῦ ἐναντίον τοῦ καρκίνου βρίσκονται στὸ συκώτι, καὶ τὸ συκώτι θέλει πικρὰ γιὰ νὰ λειτουργήσῃ σωστά, νὰ ἀποθηκεύσῃ τὶς βιταμίνες. Γιατὶ δὲν παρουσιάζεται καρκίνος στὸ λεπτὸ ἔντερο; Ρωτῆστε κάποιο γιατρό. Πολλοὶ δὲ γνωρίζουν. Ἄλλοι ἀπαντοῦν τὸ pΗ, ἡ μεγάλη ποσότητα γ-σφαιρίνης (ἐπηρεάζεται ἀπὸ τὸ σελήνιο), ἢ λόγῳ τῆς ταχείας διέλευσης. Ἡ ἀπάντηση βρίσκεται στὸ γεγονός, ὅτι– σύμφωνα μὲ τὴ φυσιολογία- στὸ λεπτὸ ἔντερο χύνονται οἱ ἐκκρίσεις τῆς χολῆς καὶ τοῦ παγκρέατος ποὺ κάνουν ἀλκαλικὸ τὸ pΗ τοῦ λεπτοῦ ἐντέρου. Τὰ παγκρεατικὰ ἔνζυμα (θρυψίνη, χυμοθρυψίνη) καὶ ἡ χολή, εἶναι βασικῆς σημασίας γιὰ τὸ περίεργο γεγονός, ὅτι στὸ λεπτὸ ἔντερο δὲν ἐμφανίζεται σχεδὸν ποτὲ καρκίνος. Τὸ δυνατὸ συκώτι διώχνει τὸν καρκίνο ἐνῶ ζαχαροποιημένο καὶ σοκολατοποιημένο συκώτι, ἴσον καρκίνος.
Ὅσον ἀφορᾷ ὅμως τὴν πρόληψη νόσων ποὺ σχετίζονται μὲ τὴ γήρανση ἡ βιταμίνη Ε ἔχει τὸν πρῶτο λόγο. Ἡ βιταμίνη Ε, γνωστὴ καὶ ὡς ἀτοκοφερόλη, εἶναι ἕνα ἰσχυρὸ λιποδιαλυτὸ ἀντιοξειδωτικό, ποὺ καταπολεμᾷ τὴ βλαβερὴ δράση τῶν ἐλευθέρων ριζῶν. Πρὸς αὐτὴν τὴν κατεύθυνση, ἡ βιταμίνη Ε συνεργάζεται καὶ μὲ ἄλλα ἀντιοξειδωτικά, ὅπως ἡ βιταμίνη C καὶ τὸ σελήνιο. Μὲ λίγα λόγια, ἐμποδίζει τὶς ἀντιδράσεις τῶν χημικῶν ἐκείνων ἑνώσεων, ποὺ ὀξειδώνουν τὰ λιπαρὰ ὀξέα στὸν ἐγκέφαλο καὶ στὸ αἷμα, σταματοῦν τὴ φυσιολογικὴ λειτουργία τῶν κυττάρων καὶ ἐπιταχύνουν τὴ γήρανση τῶν ἱστῶν. Ἡ συγκεκριμένη βιταμίνη προσφέρει τὴν προστασία της μὲ ποικίλους τρόπους:
- · Ἡ βιταμίνη Ε ἐμποδίζει τὴν ἀρτηριοσκλήρωση, δηλαδὴ τὴ σταδιακὴ ἀπόφραξη τῶν ἀρτηριῶν, ποὺ ἐπέρχεται καθὼς μεγαλώνουμε.
- · Ἀναζωογονεῖ καὶ δυναμώνει τὸ ἀνοσοποιητικὸ σύστημα.
- · Ὡς ἰσχυρὸ ἀντιοξειδωτικό, ἡ βιταμίνη Ε προστατεύει τὶς ἶνες κολλαγόνου ἀπὸ τὴν καταστροφικὴ δράση τῶν ἐλευθέρων ριζῶν ποὺ ὁδηγοῦν στὶς ρυτίδες, ἀνακουφίζει τὴν ξηρότητα τοῦ δέρματος καὶ προάγει τὴν ἁπαλότητά του.
- · Ἡ βιταμίνη Ε προσφέρει σημαντικὴ προστασία κατὰ τοῦ καρκίνου.
- · Τέλος, μετὰ ἀπὸ ἔρευνες, πολλοὶ ἐπιστήμονες κατέληξαν στὸ συμπέρασμα ὅτι ἡ βιταμίνη Ε, μέσῳ τῆς βελτίωσης τῆς κυκλοφορίας τοῦ αἵματος στὸν ἐγκέφαλο, συμβάλλει στὴν ἐπιβράδυνση καὶ παρεμπόδιση τῆς ἀπώλειας πνευματικῶν καὶ ἐγκεφαλικῶν λειτουργιῶν, ὅπως ἡ προσβολὴ ἀπὸ τὴ νόσο Ἀλτσχάϊμερ.
Ποῦ βρίσκουμε ὅμως τὴ βιταμίνη Ε; Ἡ λιποδιαλυτὴ βιταμίνη Ε βρίσκεται σὲ μεγαλύτερες ποσότητες στὶς λιπαρὲς τροφές, μὲ κυριότερη πηγὴ τὰ φυτικὰ ἔλαια (κυρίως στὸ σογιέλαιο, ἡλιέλαιο καὶ καλαμποκέλαιο), τοὺς ξηροὺς καρποὺς (κυρίως στὰ ἀμύγδαλα, φουντούκια καὶ καρύδια), προσφέροντας ω-3 λιπαρὰ ὀξέα στὸν ὀργανισμό μας, τοὺς σπόρους καὶ τὰ μὴ ἐπεξεργασμένα δημητριακά, τὸ σιτάρι, ὁρισμένα λαχανικά, τὸ ἀβοκάντο καὶ τὰ θαλασσινά. Ἆρα πολὺ βασικὸ εἶναι νὰ ἐντάξουμε κάποιες ἀπὸ αὐτὲς τὶς τροφὲς στὴν καθημερινή μας διατροφή!
Μὲ μία ἰσορροπημένη διατροφὴ μποροῦμε εὔκολα ἐπίσης νὰ καταπολεμήσουμε καὶ τὸ ἄγχος. Ὁ τρόπος διατροφῆς μας ἀπὸ μόνος του δὲν μπορεῖ νὰ ἀποβάλλῃ τὸ ἄγχος ἀπὸ τὴν ζωὴ μας ἀλλὰ μπορεῖ νὰ βελτιώσῃ τὴν ἀντοχή μας σὲ αὐτό, νὰ μᾶς δώσῃ τὴ δυνατότητα νὰ τὸ ξεπερνᾶμε εὐκολότερα καὶ νὰ ἐλαττώσουμε τὶς μακροχρόνιες ἐπιδράσεις του. Ὅταν ὑποβαλλόμαστε σὲ στρεσσογόνες συνθῆκες (κάτι τὸ ὁποῖο συμβαίνει καὶ ὅταν παραλείπουμε κάποιο γεῦμα) τὸ σῶμα μας ἐκκρίνει ἀπὸ κάτι μικροὺς ἀδένες, τὰ ἐπινεφρίδια, ποὺ βρίσκονται πάνω ἀπὸ τοὺς νεφροὺς τὴν ὁρμόνη “κορτιζόλη” στὸ αἷμα ἢ ἀλλιῶς ἡ ὁρμόνη τοῦ στρές.
Σὲ αὐτὲς τὶς καταστάσεις ἡ κορτιζόλη εἶναι ὅ,τι χρειάζεται ὁ ὀργανισμός. Δίνει μία γρήγορη καὶ ἰσχυρὴ δόση ἐνέργειας, αὐξάνει τὸ ἀμυντικὸ σύστημα καὶ μειώνει τὴν εὐαισθησία μας στὸν πόνο. Στὴν περίπτωση ὅμως (ἀρκετὰ συχνὴ) ὅπου εἴμαστε συνεχῶς ἐκτεθειμένοι σὲ πολὺ στρεσσογόνες καταστάσεις, τὰ ἐπίπεδα τῆς κορτιζόλης μπορεῖ νὰ γίνουν μόνιμα ὑψηλὰ δημιουργώντας προβλήματα ὑγείας. Κάποια ἀπὸ αὐτὰ εἶναι: ὑπέρταση, διαταραχὲς γαστρεντερικοῦ συστήματος (Σύνδρομο εὐερέθιστου ἐντέρου, δυσκοιλιότητα, διάρροια, ἕλκος), μειωμένη πνευματικὴ δραστηριότητα (μειωμένη συγκέντρωση, προβλήματα μνήμης), μειωμένη ἰνσουλινοαντοχὴ (διαβήτης, αὔξηση βάρους) καὶ καρδιαγγειακά. Τέλος καταστέλλει τὸ ἀνοσοποιητικό μας σύστημα. Σκεφτεῖτε πόσες φορὲς κρυολογήσατε ἢ κολλήσατε κάποια ἴωση, ὅταν εἴχατε μεγάλο φόρτο ἐργασίας στὴν δουλειά ἢ μετὰ ἀπὸ μία μεγάλη ἔνταση, ὅπως μετακόμιση ἢ ταξίδι καὶ ἄλλα;
Σὲ ἕναν τέλειο κόσμο θὰ μπορούσαμε ἁπλὰ νὰ κλείσουμε τὴν πόρτα στὸ ἄγχος, ἀλλὰ δὲν εἶναι καὶ τόσο εὔκολο εἰδικὰ μὲ τοὺς σύγχρονους ρυθμοὺς τῆς ζωῆς στὴν πόλη. Ὑπάρχουν ὅμως ἀποδεδειγμένοι τρόποι στὴν ἐπιστήμη τῆς διατροφῆς ὅπου βοηθοῦν τὸν ὀργανισμό μας νὰ παράγει λιγότερες στρεσσογόνες ὁρμόνες.
Τό ἄγχος μειώνει τὴ συγκέντρωση καὶ ἐπηρεάζει τὴ μνήμη. Ξεκινῆστε τὴ μέρα σας μὲ ἕνα πλούσιο πρωϊνὸ, τὸ ὁποῖο μπορεῖ νὰ ἔχῃ ὁλικῆς ἀλέσεως δημητριακὰ ἢ ψωμί, φροῦτα ἐποχῆς, καὶ γιαούρτι ἢ γάλα δίνοντας καύσιμα στὸν ἐγκέφαλο, δημιουργῶντας ἔτσι ἰδανικὲς συνθῆκες γιὰ σκέψη καὶ ἐπίλυση προβλημάτων. Τὸ ἄγχος ἐπιδρᾷ στὴν γλυκόζη τοῦ αἵματος μὲ ἀποτέλεσμα νὰ νοιώθετε κακοδιάθετοι ἢ εὐερέθιστοι. Ἡ σταθερὴ παροχὴ ἐνέργειας μέσῳ τακτικῶν καὶ ἰσορροπημένων γευμάτων (2/ήμερα) καὶ δεκατιανὸ ἢ πρωϊνὸ (3/ήμερα) διασφαλίζει πιὸ σταθερὰ ἐπίπεδα γλυκόζης στὸν ὀργανισμό σας.
Ἀντιθέτως, ὅταν παραλείπετε γεῦμα ὁ ὀργανισμός σας συμπεριφέρεται σὰν νὰ βρίσκεται σὲ συνθῆκες ἐκτάκτου ἀνάγκης καὶ αὐξάνει τὰ ἐπίπεδα τοῦ στρὲς ἀκόμα περισσότερο. Ἐπίσης εἶναι σημαντικὸ νὰ τρῶτε, πίνετε, καὶ νὰ καταπίνετε τὸ φαγητό σας ἀργὰ καὶ καλά, νὰ ἀφιερώνετε χρόνο γι᾿ αὐτό. Αὐτὸ σᾶς βοηθᾷ νὰ μπορεῖτε εὔκολα νὰ γυρίσετε στὴ μὴ-στρεσσογόνο κατάσταση καὶ νὰ ἀπολαύσετε καλύτερα τὶς γεύσεις τοῦ γεύματος.
Τὸ τσάϊ ἔχει ἀποδειχθεῖ ἀπὸ διάφορες μελέτες στὸν κόσμο ὡς τὸ πρῶτο “ἀντι-στρές” τρόφιμο λόγῳ τῆς ἠρεμιστικῆς ἰδιότητάς του στὸ μυαλὸ καὶ τῆς μείωσης τῶν ἐπιπέδων κορτιζόλης. Σύμφωνα μάλιστα καὶ μὲ μία νέα ἔρευνα στὸ American Journal of Clinical Nutrition: ἡ κατανάλωση πέντε φλυτζανιῶν τσαγιοῦ τὴν ἡμέρα μπορεῖ νὰ μειώσῃ τὸ στρὲς μέχρι καὶ 20%.
Ἕνα ποτήρι γάλα δὲν εἶναι μόνον ἕνα φυσικὸ δυναμωτικὸ γιὰ τὸν ὕπνο ἀλλὰ βάσει ἐρευνῶν τοῦ πανεπιστημίου τοῦ Maastricht, ἔχει συσχετισθεῖ μὲ αὐξημένη ἑτοιμότητα τὴν ἑπόμενη μέρα. Ἡ ἐπίδραση τοῦ γάλακτος στὸν ὕπνο ἀποδίδεται στὴν ἀλακταλβουμίνη, ἡ ὁποία περιέχει τὴν τρυπτοφάνη, πρόδρομος τῆς σεροτονίνης.
Ἔρευνα ἀπὸ τὸ πανεπιστήμιο Swiburne τῆς Μελβούρνης ἔδειξε ὅτι ἡ μάσηση μίας τσίχλας μπορεῖ νὰ μειώσῃτὸ ἄγχος, νὰ αὐξήσει τὴν ἑτοιμότητα καὶ νὰ βελτιώσῃ τὶς ἐπιδόσεις.
Ἡ περιεκτικότητα τοῦ σωλομοῦ σὲ ω-3 λιπαρὰ ὀξέα μπορεῖ νὰ κάνουν τοὺς ἀνθρώπους πιὸ θετικοὺς καὶ χαρούμενους, σύμφωνα μὲ ἐρευνητὲς τοῦ πανεπιστημίου τοῦ Pittsburgh.
Τὸ κόκκινο κρασὶ μπορεῖ νὰ εἶναι αὐτονόητο ὅτι μᾶς βοηθᾷ νὰ χαλαρώσουμε, ἀλλὰ μελέτη τοῦ πανεπιστημίου τοῦ Toronto ἀποδεικνύει ὅτι τὰ ὀφέλη στὴν ὑγεία μας σταματοῦν στὸ πρῶτο ποτήρι. Ἡ ἴδια μελέτη μᾶς δείχνει ὅτι τὸ ἕνα ποτήρι μᾶς δίνει ὀφέλη καὶ στὴ λειτουργία τῆς καρδιᾶς, ἀλλὰ μετέπειτα τὰ δύο μᾶς ἀνεβάζουν τοὺς χτύους τῆς καρδιᾶς σὲ ἕξι χτύπους τὸ λεπτὸ ἐπιπλέον. Ἐπίσης ἡ αὐξημένη κατανάλωση ἀλκοὸλ ἔχει ἀντίθετα ἀποτελέσματα προκαλῶντας μελαγχολία.
Ἂς φροντίσουμε λοιπὸν τὴ σωματικὴ καὶ τὴν πνευματική μας ὑγεία δίνοντας στὸν ὀργανισμό μας αὐτὸ ποὺ χρειάζεται πραγματικὰ, ὅταν πεινάῃ καὶ ὄχι ὑποκατάστατα βασικῶν τροφῶν. «Νοῦς ὑγιὴς ἐν σώματι ὑγιεῖ».
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
http://www.diatrofi.gr/index.php/diaita/kathimerini-diatrofi
http://www.drtsoukalas.com/
http://www.antigiransi.com/vitamins2.html
*ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ‘Ἐρῶ’ , ΙΑ΄ ΤΕΥΧΟΣ, ΙΟΥΛ.-ΣΕΠΤ. 2012