ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΘΝΗ

Ότε καταβάς τας γλώσσας συνέχεε

διεμέριζεν έθνη ο Ύψιστος

ότε του πυρός τας γλώσσας διένειμε

εις ενότητα πάντας εκάλεσε

και συμφώνως δοξάζομεν το πανάγιον Πνεύμα.

(Ύμνος της πεντηκοστής)

 

Η οικοδόμηση του πύργου της Βαβέλ θα παρέμεινε στην ιστορία ως αξιόλογη προσπάθεια συνεργασίας των ανθρώπων, αν δεν είχε ως κίνητρο την κενοδοξία και την αλαζονεία του να φθάσει αυτός ως τον ουρανό, ο οποίος εθεωρείτο κατά την αρχαιότητα ως η κατοικία των θεών, αν, δηλαδή, δεν εμπεριείχε την ύβριν με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου. Η προσπάθεια εκείνη παρέμεινε ημιτελής, καθώς επέφερε την θεία τιμωρία. Έτσι με διαφορετικές γλώσσες οι διάφορες πληθυσμιακές ομάδες μετακινήθηκαν και σχημάτισαν με την πάροδο του χρόνου τους λαούς, από τους οποίους οι περισσότεροι αφανίστηκαν, ενώ ελάχιστοι παραμένουν ακόμη στο προσκήνιο της ιστορίας. Η υλιστική ερμηνεία του κόσμου απώθησε την περιγραφή αυτή του βιβλίου της Γενέσεως της παλαιάς Διαθήκης στην περιοχή του μύθου. Η ιστορία γράφεται και ερμηνεύεται πλέον ερήμην του Θεού. Αλλά όμως ο Θεός εξακολουθεί να παραμένει ακόμη η ζωντανή ελπίδα για τη μεγάλη πλειονοψηφία των συνανθρώπων μας ανεξάρτητα από την εθνική τους καταγωγή. Για όλους αυτούς, ανεξάρτητα από την πίστη τους, ισχύει το του Αποστόλου Παύλου από τον λόγο του προς τους Αθηναίους στον Άρειο Πάγο: “Από ένα αίμα δημιούργησε όλα τα έθνη των ανθρώπων, για να κατοικούν σε όλη τη γη. Και όρισε τους χρόνους, που θα ζουν, και τα όρια της κατοικίας τους, για να ζητούν τον Κύριο, μήπως και τον ανακαλύψουν και τον βρουν, καθώς δεν είναι μακριά από τον καθένα μας”.

Όταν ειπώθηκαν αυτά τα λόγια η ρωμαϊκή αυτοκρατορία εκτεινόταν σε μεγάλη έκταση περί τη λεκάνη της Μεσογείου. Μάλιστα στις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ. ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Καρακάλας, θαυμαστής του έργου και του πνεύματος του Μεγάλου Αλεξάνδρου παραχώρησε το δικαίωμα του ρωμαίου πολίτη, το οποίο ως τότε οι ενδιαφερόμενοι αποκτούσαν καταβάλλοντας χρηματικό ποσό, στο σύνολο των κατοίκων της αυτοκρατορίας. Λίγο μετά ο άγιος της Εκκλησίας μας και Μέγας της ιστορίας Κωνσταντίνος επέβαλε την ανεξιθρησκεία και έθεσε τέρμα στους φρικτούς διωγμούς των χριστιανών, οι οποίοι έδωσαν εκατομμύρια μαρτύρων της πίστεως, για τους οποίους η υλιστική ερμηνεία της ιστορίας τηρεί άκρα του τάφου σιωπή.

Κύλισαν οι αιώνες, τα έθνη μετασχηματίστηκαν σταδιακά σε “χριστιανικά” σε μεγάλη έκταση του πλανήτη μας, πλην όμως αυτή η πολυπόθητη ενότητα, στην οποία μας εκάλεσε ο Ύψιστος διανέμοντας τις γλώσσες του πυρός κατά την ημέρα της Πεντηκοστής δεν έχει καταστεί ούτε στο ελάχιστο ορατή. Πέραν του ότι νέα θρησκεία, το Ισλάμ, κατάφερε να σαρώσει μεγάλες εκτάσεις, στις οποίες είχε διαδοθεί η πίστη προς τον Χριστό και του ότι πολυπληθείς λαοί της Ανατολής παρέμειναν προσηλωμένοι στις προγονικές θρησκευτικές δοξασίες, το σημαντικότερο είναι η αστοχία των “χριστιανικών” λαών να επιτύχουν τη μεταξύ τους ενότητα. Και όχι μόνο αυτό δεν επέτυχαν, αλλά και έδωσαν πληθώρα κακών παραδειγμάτων με την άθλια κτητική και κατακτητική συμπεριφορά έναντι ομοδόξων τους “χριστιανών” αλλά και αλλοδόξων (σταυροφορίες, γενοκτονία ειδωλολατρών Αμερικής, εξανδραποδισμός ειδωλολατρών Αφρικής, παγκόσμιοι πόλεμοι). Στηριζόμενοι στην ανάλυση αυτή πολλοί στοχαστές στην Ευρώπη κατά τους αιώνες 19ο και 20ο άσκησαν αυστηρή κριτική κατά του χριστιανισμού για μεσσιανισμό χωρίς αντίκρισμα. Ήσαν αυτοί που με τα ιδεολογικά τους κείμενα συνετέλεσαν στο να κατρακυλίσουν ακόμη περισσότερο οι δυτικές “χριστιανικές” κοινωνίες, οι “χριστιανικοί” λαοί, οι οποίοι αντιμετωπίζουν σήμερα τη μεγαλύτερη κρίση αξιών πλανητικά.

Όλοι οι μεμφόμενοι την πίστη του Χριστού και χαρακτηρίζοντες αυτήν ως μεσσιανική ρητορεία στρέφουν την πλάτη τους στην ιστορία. Ήδη επισημάναμε την πλήρη αγνόηση του μαρτυρίου των πιστών των τριών πρώτων μετά Χριστόν αιώνων. Ας εγκύψουν σ’ αυτό όλοι οι πολυπραγμονούντες άθεοι και αγνωστικιστές, αν θέλουν να λάβουν απάντηση στα ερωτήματα και διλήμματά τους. Ο αναγνώστης θα πρόσεξε ότι θέτουμε τους όρους χριστιανός και χριστιανικός σε εισαγωγικά. Κριτήριο δεν συνιστά ο αυτοπροσδιορισμός, αλλά η συμμόρφωση προς το πνεύμα του Ευαγγελίου τόσο των προσώπων, όσο και των ομάδων (λαών). Οι σύγχρονοι κριτικά ιστάμενοι έναντι του Ευαγγελίου του Χριστού, αλλά και πλήθος χριστιανών διακατέχονται από το ιουδαϊκό σύνδρομο της εποχής του Χριστού. Ήθελαν οι ιουδαίοι τον Μεσσία εγκόσμιο άρχοντα που θα επέβαλε τη βασιλεία του κοσμικού τύπου στα έθνη. Γι’ αυτό και η διαχρονική ροπή προς την παρακολούθηση της ποσοτικής μεταβολής (“χριστιανοί” ως ποσοστό επί του συνόλου ενός λαού ή επί του συνόλου του πλανήτη).

Ο Χριστός ήρθε να αναζητήσει και σώσει το απολωλός, δεν ήρθε να σχηματίσει χριστιανικές κοινωνίες. Γι’ αυτό και η Εκκλησία Του ουδεμία ευθύνη φέρει για τα όσα αντιευαγγελικά έπραξαν κατά καιρούς οι “χριστιανοί”, κληρικοί και λαϊκοί. Ο Χριστός, ως Θεός της ελευθερίας, ήρθε απλώς και μας εκάλεσε με το “δεύτε πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι καγώ αναπαύσω υμάς”. Το ίδιο και ο Παράκλητος, το Άγιον Πνεύμα, με τις γλώσσες του πυρός εις ενότητα εκάλεσε, δεν επέβαλε την ενότητα εν ανελευθερία. Συνεπώς, όπως και ο Χριστός τόνισε σε διδαχή Του, η ενότητα είναι κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα των πιστών. Και στο μέτρο που αυτή δεν είναι ορατή, έχουμε ασφαλές κριτήριο για το πόσο έχουμε απομακρυνθεί από την πίστη μας.

Την πολυπόθητη ενότητα επιχείρησαν κατά καιρούς να επιβάλλουν εν ανελευθερία πλείστοι όσοι κοινωνικοί μεταρρυθμιστές, αλλά και τυχοδιώκτες της εξουσίας και του χρήματος. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά τις τρεις νεότερες προσπάθειες, των ΗΠΑ, της Σοβιετικής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην πρώτη επιχειρείται ως σήμερα ο μετασχηματισμός πολιτών από όλους τους λαούς της γης σε Αμερικανούς πολίτες με συνείδηση του ότι ανήκουν σε ένα σχετικά πρόσφατο στην ιστορία έθνος. Ως κίνητρο παρέχεται η προσφορά οικονομικής ευμάρειας (“αμερικανικό όνειρο”). Το ίδιο επιχειρήθηκε και στην ΕΣΣΔ, στο όνομα του προλεταριακού διεθνισμού. Η ΕΕ υιοθέτησε εν πολλοίς το αμερικανικό πρότυπο και εκμεταλλεύτηκε τον διακαή πόθο των ευρωπαϊκών λαών για ειρήνη. Το πείραμα της ΕΣΣΔ έσβησε στις αρχές της τελευταίας δεκαετίας του 20ου αιώνα. Τα άλλα δύο ήδη είναι εμφανές ότι οδεύουν σε πορεία παρακμής. Όλα στήριξαν το όραμά τους σε υλιστική προοπτική του κόσμου, αγνοώντας το ρήμα του Χριστού “χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν”. Δυνάμεις του σκότους έπαιξαν άθλια παιχνίδια σε βάρος των λαών του πλανήτη, τους οποίους επιχείρησαν να αφανίσουν είτε με τη στέρηση της ελευθερίας είτε με τον εκμαυλισμό των συνειδήσεων, ώστε αυτοί να απεμπολήσουν τις παραδοσιακές σε κάθε κοινωνία αξίες και να οδηγηθούν στον αφανισμό του προσώπου και την υποκατάστασή του από κάποιον αριθμό μητρώου. Αλλά ο Θεός είναι παρών στην ιστορία και δεν επιτρέπει τον αφανισμό των λαών, τους οποίους και τώρα θα διαφυλάξει. Ή θα επιτύχουμε ενότητα εν αγίω Πνεύματι, διατηρώντας όλα τα γνωρίσματά μας ως λαοί ή θα ματαιοπονούμε ως το τέλος της ιστορίας στην προσπάθεια επίτευξης επίπλαστης ενότητας.

“ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ”