Τὸ τέλος τοῦ 16ου αἰῶνα καὶ οἱ ἀρχὲς τοῦ 17ου σημάδεψε μία ἐξαιρετική, πολιτικὴ καὶ πνευματικὴ συνάμα προσωπικότητα τῶν Βαλκανίων, ἡ ὁποία συνδέθηκε στενὰ μὲ τὴ μοῑρα τῆς Ρωμηοσύνης.
Τὸ τελευταῖο πρόσωπο τῆς Μακεδονικῆς δυναστείας, ποὺ ἐνεπλάκη σὲ διπλωματικὸ γαμικὸ συναλλάγιο καὶ ἀπασχόλησε τὰ ἱστορικὰ κείμενα, ἦταν ἡ θυγατέρα τοῦ Ρωμανοῦ Β΄, Ἄννα, καὶ ἀδερφὴ τοῦ αὐτοκράτορα Βασιλείου Β΄ Βουλγαροκτόνου (976-1025).
Τό ἔτος 1452 μ.Χ. τό Ἔθνος ὑπέστη μία μεγάλη δοκιμασία· τήν «ψευδοένωση» τῶν ἐκκλησιῶν. Στήν Κωνσταντινούπολη, στίς 12 Δεκεμβρίου 1452, μέ πρωτοβουλία τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου γίνεται «ἑνωτική λειτουργία», παρόντος τοῦ καρδιναλίου Ἰσιδώρου.
Το πείσμα και η απαράμιλλη γενναιότητα επέφεραν στου εισβολείς και κυρίως στους Γερμανούς μεγάλες απώλειες, και τελικά μη μπορώντας να τα καταλάβουν, τα παρέκαμψαν.
Ἡ ἱστορικὴ ἀντικειμενικότητα τῆς παράθεσης τῶν γεγονότων ἐξασφαλίζεται διασταυρώνοντας τὶς πηγές τους, ὥστε νὰ ἐξασφαλίζεται ἡ ἀλήθεια τῶν ὅσων γράφονται. Οἱ πηγὲς του βρίθουν ἀπὸ μαρτυρίες αὐτήκοων καὶ αὐτοπτῶν μαρτύρων, ἐνῶ πολλὲς φορὲς οἱ ἱστορικοὶ προσφεύγουν ἀκόμα καὶ στὴν αὐτοψία.
Τὸν τελευταῖο καιρὸ ἀναθεωρητὲς τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας προσπαθοῦν νὰ ἀλλάξουν τὰ ἱστορικὰ δεδομένα, παρουσιάζοντας καινοφανεῖς ἀπόψεις γιὰ νὰ ἀνατρέψουν τὴν ἱστορική ἀλήθεια. Στόχος τους, νὰ ξαναγράψουν τὴν Ἱστορία ὑπὸ τὸ πρίσμα μίας κατευθυνόμενης, δῆθεν «προοδευτικῆς» ἰδεολογίας.
Στὰ χρόνια τῶν Βυζαντινῶν «ἡ βασιλεύουσα πόλις» θὰ εἶχε μία ἐξωτικὴ καὶ ἀλλόκοτη μεγαλοπρέπεια. Χίλιοι κουμπέδες (τροῦλλοι) καταχρυσοὶ λαμποκοπούσανε μέσα στὴ βλογημένη αὐτὴ ἀφεντοπολιτεία. Στὴ μέση στεκότανε, σὰν ἥλιος, ἡ Ἁγιὰ Σοφιά …
Ὁ Κότσογλης ἦτο πελωρίων διαστάσεων, ἐμπνέων φόβον εἰς τοὺς βλέποντας, ὑπελείπετο ὅμως κατὰ τὸ
θάρρος τῶν δύο ἄλλων. Ὁ Σεβαστόπουλος ἦτο ἐξ ἀντιθέτου μικρὸς τὸ ἀνάστημα ἀλλὰ πανουργότατος καὶ ἄφοβος.
Ὁ σκοπὸς καί, ὡς ἐκ τούτου, τὸ περιεχόμενο τῆς παρούσας σύντομης μελέτης προέκυψε ἀπὸ δύο βασικές μας διαπιστώσεις στὶς ὁποῖες ὁδηγηθήκαμε κατὰ τὴν διάρκεια τῆς μακροχρόνιας ἐνασχόλησής μας μὲ τὸ γλωσσικὸ ἰδίωμα τῆς ἰδιαίτερης πατρίδας μας, τῆς Ἴμβρου καὶ οἱ ὁποῖες ἀφοροῦν τὰ ἐν λόγῳ ἰδιώματα.
Ὁ Ὅμηρος μᾶς ἔδειξε μία ἱκανότητα τῆς γλώσσας μας, ποὺ δὲν βρίσκεται σὲ ὅλους τοὺς λαούς. Οἱ Ἕλληνες μπορεῖ νὰ εἶναι ὑπερήφανοι γιὰ τὴ γλῶσσα τους, εἴτε στὰ χρόνια του Ὁμήρου ἔζησαν εἴτε στὰ σημερινά.
Ἡ Ὑψηλή Πύλη ἀπό τό 1832 εἶχε ἀναγνωρίσει ἕνα ἰδιότυπο καθεστώς γιά τό νησί τῆς Σάμου. Κηρύχθηκε σέ Ἡγεμονία μέ δικό του ἡγεμόνα, ἀλλά συνέχισε νά εἶναι ὑποτελές στήν Πύλη. Ὁ ἡγεμόνας ἦταν κάθε φορᾶ χριστιανός ὀρθόδοξος καί διοριζόταν ἀπό τόν Σουλτάνο.
Ὁ Θεόδωρος Κανδηλάπτης εἶναι ἕνας ἀπό τούς φονευθέντες στό μεγάλο ἀντιστασιακό – ἀπελευθερωτικό πόλεμο τοῦ 1940, τοῦ ὁποίου τά ὀστᾶ δέν ἔχουν ἐντοπιστεῖ, ταυτοποιηθεῖ καί κηδευτεῖ ὅπως ἁρμόζει σέ ἄνθρωπο καί σέ ἥρωα.
Ὁ Νικηφόρος Χοῦμνος ὑπῆρξε ἕνας γνωστὸς λόγιος καὶ παράλληλα ἕνα ἐνεργὸ πολιτικὸ πρόσωπο τῆς ἐποχῆς τῶν Παλαιολόγων. Συγκεκριμένα ἔδρασε στὰ χρόνια τῆς μακρᾶς βασιλείας τοῦ Ἀνδρονίκου Β΄ Παλαιολόγου, δηλαδὴ στὸ πέρασμα ἀπὸ τὸ 13ο στὸ 14ο αἰώνα.
Ἡ μονή ἦταν ἀφιερωμένη στόν Ὅσιο Χαρίτωνα τόν ὁμολογητή, ὁ ὁποῖος ἔζησε τήν ἐποχή τοῦ Ρωμαίου αὐτοκράτορα Αὐρηλιανοῦ (270 -275 μ.Χ.). Εἶναι γνωστό πώς ὁ Αὐρηλιανός πέρασε ἀπό τό Ἰκόνιο πηγαίνοντας νά πολεμήσει τή Ζηνοβία, βασίλισσα τῆς Παλμύρας.
Σέ ἀπόσταση μισῆς ὥρας ἀνατολικά τῆς Σύλλης, παλαιότατης ἑλληνικῆς κωμοπόλεως πού ἀπέχει 8 χλμ. ΒΔ τοῦ Ἰκονίου, ὑπῆρχε ἀκέραιη μέχρι τό 1924, ἡ ἱστορική μονή τοῦ Ἁγίου Χαρίτωνος.
Ακολούθησαν πολλές μάχες και μηχανορραφίες του Αλή, ο οποίος επιτίθεται στο Κούγκι καθημερινά και οι Σουλιώτες αμύνονται λυσσαλέα. Σε κάθε επίθεση σκοτώνονται πάνω από 70 ως 100 Τουρκαλβανοί.
Ἡ ἀντιπαράθεση πού ὑπάρχει μερικές φορές περί τῆς ἀξίας τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ καί τῆς σχέσης του μέ τήν ἱστορία τῶν Ἰουδαίων,φθάνει συχνά στά ἄκρα.
Ὁ Ἰωάννης Πετρώφ (19ος αἰώνας) ὑπῆρξε φιλέλληνας ἀπό τή Μόσχα, πού ἀσχολήθηκε εἰδικά μέ τή συλλογή πλούσιου ὑλικοῦ γιά τόν ἀγώνα τῶν Πανελλήνων κατά τούς χρόνους τῆς Τουρκοκρατίας, ἰδιαίτερα στή Μακεδονία.
Εάν όμως εννοείς την Κωνσταντινούπολη, καθιστούμε γνωστό και στην αγιότητά σου και σε όλους τους χριστιανούς ότι ποτέ δε θα πάψουμε να δίνουμε μάχες και να πολεμούμε αυτούς που την κατέκτησαν και την κατέχουν.
Κι ἂν τύχει καὶ εἶναι Ἕλληνας, πρέπει νὰ ἔχει τὸν πόθο νὰ κοιτάξει ἀπὸ πιὸ κοντὰ τί χρωστᾶμε καὶ τί δὲ χρωστᾶμε — ἀλλὰ νομίζω ὅτι χρωστᾶμε πολλὰ — στὸ σταυροδρόμι αὐτῆς τῆς Ἂκρης, ποὺ εἶναι συνάμα ἕνα ἀνυποψίαστο, γιὰ τοὺς περισσότερους, χωνευτήρι ρευμάτων Ἀνατολῆς, Βοριᾶ, Νοτιᾶ καὶ Δύσης.
Τὸ ἀποτέλεσμα τῆς σφοδρότατης σύγκρουσης μεταξύ τῆς ἀρχαιοελληνικῆς θρησκείας καὶ τῆς ἐπιστήμης ὑπῆρξε τραγικό. Περισσότεροι ἀπὸ πεντακόσιοι σοφοὶ καὶ ἐπιστήμονες, μόνο στὴν Ἀθήνα, θὰ διωχθοῦν, θὰ ἐξορισθοῦν, θὰ καοῦν τὰ συγγράμματά τους καὶ θὰ βροῦν φρικτὸ θάνατο.
Ὁ ὄχλος καθοδηγεῖτο ἀπὸ εἰδικὰ ἄτομα ποὺ ὑποδείκνυαν ποιὰ καταστήματα καὶ ποιὰ σπίτια ἔπρεπε νὰ καταστραφοῦν καὶ ποιὰ ἔπρεπε νὰ μείνουν ἄθικτα, συνεπῶς καθοδηγεῖτο ἀπὸ ψύχραιμους ἐγκέφαλους ποὺ χειραγωγοῦσαν τὶς πράξεις του μὲ σταθερό, προμελετημένο καὶ ἀντικειμενικὸ σκοπό.
Προφανῶς δέν ὑπάρχει κανένας ὁ ὁποῖος νά φαντάζεται ὅτι δέν ἔγινε τό φρικιαστικό ἱστορικό γεγονός, τό ὁποῖο ἔχουμε συνηθίσει νά ὀνομάζουμε “μικρασιατική καταστροφή” καί περιλαμβάνει τή σφαγή μεγάλου μέρους τῶν χριστιανῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης …
Εφτασε ὁ καιρός. Βρέθηκα στὰ μονοπάτια τοῦ Γένους. Περνάω μέσα ἀπὸ καστροπύλες καὶ ὀφικιάλιους μὲ χρυσὲς πανοπλίες καὶ εἰσέρχομαι στὴν καρδιὰ τοῦ Ρωμαίικου, τὸ Μεγάλο Κάστρο τοῦ Χριστιανισμοῦ.
Ἡ ἀλήθεια, λοιπόν, εἶναι, παρὰ τὴν ἀντίθετη γνώμη μερικῶν, πὼς ὁ πραγματικὸς τύραννος καταντᾶ δοῦλος τῶν δούλων του, ὑποχρεωμένος νὰ τοὺς κολακεύει καὶ νὰ τοὺς χαϊδεύει ἐξευτελιστικά.
Ἀρχικά, οἱ Τοῦρκοι αἰφνιδιάστηκαν ἀπὸ τὴν ξαφνικὴ ἐπίθεση καὶ ἄρχισαν νὰ ὑποχωροῦν μὲ τάξη παρασύροντας τὰ βυζαντινὰ στρατεύματα. Ὅταν ἄρχισε νὰ νυχτώνει, ὁ Ρωμανὸς διέταξε νὰ σταματήσει ἡ προέλαση ἐπειδὴ φοβήθηκε τὸ τέχνασμα ποὺ συνήθως ἐφάρμοζαν οἱ ἐχθροί.
Σ᾿ ὅλες τὶς κρίσιμες φάσεις τῆς μακραίωνης «ταραγμένης» ἑλληνικῆς ἱστορίας δὲν ἔλειψαν καὶ ἐκεῖνοι ποὺ ἀφιέρωσαν τὴ ζωή τους στὸ νὰ «φυλᾶνε Θερμοπύλες».
Τὴν 01-07- 1908 μετὰ τὴ δολοφονία τοῦ Μαρίνου Ἀντύπα ἱδρύθηκε ἀπὸ εἴκοσι (20) νέους ἀγρότες τὸ πρῶτο ἀγροτικὸ σωματεῖο στὴν Ἑλλάδα, μὲ ἕδρα τὴν κοινότητα Κοσκινᾶ Καρδίτσας.
Οἱ Φράγκοι εἶχαν ἀπαλλάξει τήν Ἐκκλησίαν τῆς Φραγκίας ἀπό ὅλους τους Ρωμαίους ἐπισκόπους καί εἶχον αὐτοκατασταθῆ ἐπίσκοποι καί κληρικοί διοικηταί της. Ἤρπασαν τήν περιουσίαν τῆς Ἐκκλησίας καί τήν ἐχώρισαν εἰς τιμάρια …
Ὁ Διαφωτισμὸς διαμόρφωσε τὴ δική του ἀντίληψη περὶ τῆς γραμμικῆς ἐξέλιξης τῆς ἱστορίας καὶ περὶ τῆς ἰδέας τῆς προόδου, σύμφωνα μὲ τὶς ὁποῖες τὸ ἱστορικὸ παρελθὸν γενικῶς ὑποτιμᾶται, διότι δὲν παρουσιάζει κάποιο ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιὰ τὴ σύγχρονη ἐποχή.
Ἡ νίκη θὰ εἶναι δική μας ἂν βασιλεύη τὴν καρδίαν μας, Θεὸς ζηλότυπος, μόνον τὸ αἴσθημα τὸ Ἑλληνικὸ- ὁ φιλὴκοος τῶν ξένων εἶναι προδότης.
Σήμερα, οἱ ἀρχαιολογικοὶ χῶροι τῶν Συρακουσῶν καὶ τοῦ Ἀκράγαντα ἀποτελοῦν μνημεῖα τῆς Παγκόσμιας Πολιτισμικῆς Κληρονομιᾶς τῆς Unesco καὶ συνεχίζουν νὰ προκαλοῦν τὸν θαυμασμὸ τῶν ἐπισκεπτῶν.
Στό ψηφιδωτό των χριστιανικῶν κοινοτήτων τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας οἱ Κυδωνιές (Ἀϊβαλί) κατεῖχαν μιά περίοπτη θέση.