Σταυρός και Κόσμος

π. Δημητρίου Μπόκου

Ο Χριστός επέλεξε να σώσει τον κόσμο διά του Σταυρού. Όχι σταυρώνοντας τον άνθρωπο για τα πταίσματά του, αλλά ανεβαίνοντας ο ίδιος στον Σταυρό αντί γι’ αυτόν. Έκτοτε οι έχοντες «νουν Χριστού» καυχώνται για τον Κύριό τους, που τους αγάπησε τόσο πολύ, ώστε να δεχθεί εκούσια τέτοιο σταυρικό θάνατο για χάρη τους. Θεωρούν σκύβαλα όποια άλλα προσόντα και μεγαλεία έχουν στον κόσμο και τα θυσιάζουν όλα για να μιμηθούν και αυτοί όσο περισσότερο μπορούν τη σταυρική πορεία του Χριστού. «Μη γένοιτο» εγώ να καυχηθώ για τίποτε άλλο, λέγει ο απόστολος Παύλος, «ει μη εν τω Σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού», παρά μόνο για το ότι σταυρώθηκε για μας ο Χριστός. Μέσω αυτού του Σταυρού ο κόσμος έχει σταυρωθεί, έχει νεκρωθεί για μένα και εγώ για τον κόσμο (Κυριακή προ της Υψώσεως).

Τί σημαίνει όμως η έκφραση ότι ο κόσμος έχει σταυρωθεί για μένα; Σημαίνει ότι έχω απαρνηθεί όλα όσα έχω στον κόσμο. Αυτό μπορεί να ειπωθεί κυριολεκτικά μόνο για τους αποστόλους του Χριστού και για τους μοναχούς. Ο κόσμος σταυρώνεται για τον άνθρωπο, όταν ο άνθρωπος εγκαταλείπει τα του κόσμου και ακολουθεί τον Χριστό. Όταν από αγάπη για τον Θεό αφήνει πίσω του σπίτι, γονείς, χρήματα, κτήματα, δουλειές, δοσοληψίες.

Τότε ο άνθρωπος μετέρχεται την αρετή της ξενιτείας, γίνεται ξένος για τον κόσμο, «λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω» του Χριστού. Γι’ αυτόν τον άνθρωπο λέγει ο Χριστός, ότι «πας ος αφήκεν οικίας ή αδελφούς ή αδελφάς ή πατέρα ή μητέρα ή γυναίκα ή τέκνα ή αγρούς ένεκεν του ονόματός μου, εκατονταπλασίονα λήψεται και ζωήν αιώνιον κληρονομήσει» (Ματθ. 10, 38. 19, 29). Την εγκατάλειψη του κόσμου εννοεί ο απόστολος, όταν λέγει: «Εμοί κόσμος εσταύρωται». Για μένα ο κόσμος έχει σταυρωθεί (Γαλ. 6, 14).

Τί σημαίνει όμως αυτό που συμπληρώνει εν συνεχεία, ότι και εγώ έχω σταυρωθεί για τον κόσμο; Πώς σταυρώνεται ο άνθρωπος για τον κόσμο; Αυτό γίνεται, όταν, αφού απαρνηθεί τα υπάρχοντά του, αγωνίζεται και ενάντια στην επιθυμία του γι’ αυτά. Μπορεί να απαρνηθεί κά-ποια πράγματα ο άνθρωπος, αλλά μέσα του η επιθυμία γι’ αυτά παραμένει και επανέρχεται συχνά ο πειρασμός να τα αποκτήσει ξανά. Ένας μοναχός μπορεί να εγκαταλείψει τους δικούς του, αλλά να ζει στο μοναστήρι συνεχώς με την επιθυμία να τους ξαναδεί. Μπορεί να εγκαταλείψει τα πράγματά του, αλλά να διεκδικήσει στο μοναστήρι ένα

πράγμα, ένα εργαλείο που θα του αρέσει και να μαλώσει με τον συνασκητή του γι’ αυτό.

Οι άγιοι δεν απαρνήθηκαν μόνο τον κόσμο, αλλά αγωνίστηκαν να νεκρώσουν και κάθε επιθυμία τους γι’ αυτόν. Να απαλλαγούν από τα πάθη τους, να κόψουν τα θελήματά τους, να αποκτήσουν απροσπάθεια, να μεταχειρίζονται δηλαδή τα πάντα χωρίς πάθος, χωρίς κανένα δέσιμο προς αυτά. Έτσι σταυρώθηκαν και αυτοί για τον κόσμο.

Με αυτή την έννοια καλούμαστε όλοι οι Χριστιανοί να αγωνιζόμαστε για «απάρνηση» του κόσμου. Να τον χρησιμοποιούμε δηλαδή σε λογικό βαθμό, στο μέτρο των αναγκών μας, χωρίς αλόγιστη σπατάλη, αλλά κυρίως χωρίς να δενόμαστε πολύ με ό,τι και αν έχουμε. Ώστε η τυχόν απώλειά του να μη μας στενοχωρεί υπέρμετρα. Και αν ποτέ, στους εσχάτους καιρούς, χρειαστεί να ανταλλάξουμε τον κόσμο με τη Βασιλεία του Θεού, να το κάνουμε εύκολα.

Αξίζει τον κόπο να λάβουμε από το χέρι του Χριστού «εκατονταπλασίονα και ζωήν αιώνιον».

Καλή ευλογημένη εβδομάδα!

 

«Αντιύλη». Ι. Ν. Αγ. Βασιλείου, Πρέβεζα