+ Εἰς μνήμην τοῦ ἐν Χριστῷ ἀδελφοῦ Κωνσταντίνου Θ. Κούλη
(Πίσω ἀπ’ τήν κρυφή μας ἐλπίδα, Θεέ μου εἶσαι Σύ)
Μελαγχολική καί θλιμμένη μπῆκε ἡ ἄνοιξη ἐφέτος. Τό τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα μέ τούς πολυάριθμους νεκρούς συνανθρώπους μας, στήν ὄμορφη κοιλάδα τῶν Θεσσαλικῶν Τεμπῶν, καθώς καί ὁ ξαφνικός καί βίαιος θάνατος ἑνός φίλου ἀγαπητοῦ ἦρθε ἀπρόσμενα νά διαταράξει τή χαρά γιά τήν ἀναγέννηση τῆς κτίσης. Τό ἀνοιξιάτικο πανηγύρι τῆς ζωῆς, πού λαμβάνει χώρα σύμφωνα με τήν προνοητική -συντηρητική ἐνέργεια τοῦ πανσόφου Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος καθορίζει τήν διαδοχή τῶν ἐποχῶν τοῦ ἔτους, ἀμαυρώθηκε ἀπό τήν ὀδύνη τοῦ θανάτου, τοῦ πρόωρου θανάτου τόσων πολλῶν ἀδελφῶν μας. Κι ἕνα πελώριο «Γιατί;» ξεπηδάει αὐθόρμητο ἀπό τά στήθη ὅλων μας.
Σέ ἐπίπεδο ἀνθρώπινο –ἐγκόσμιο, ἡ εύθύνη για τό φοβερό σιδηροδρομικό δυστύχημα εἶναι δίκαιο νά ἐπιμερισθεῖ μεταξύ τῆς Πολιτείας (Ὑπουργείου Συγκοινωνιῶν) ἀφ’ ἑνός, καί τοῦ μοιραίου σταθμάρχη Λαρίσης, ἀφ’ ἑτέρου. Ἡ εὐθύνη τῆς Πολιτείας νά ἐγκαταστήσει σύστημα τηλεδιοίκησης -τηλεεπικοινωνίας στούς Ἑλληνικούς Σιδηροδρόμους, οὕτως ὥστε νά ἀποφεύγονται οἱ μετωπικές συγκρούσεις τῶν τραίνων, δέν ἀπαλλάσσει τόν σταθμάρχη ἀπό τό δικό του καθῆκον νά βάλει τό τραῖνο στή σωστή τροχιά, καί ἀντίστροφα.
Ἡ ἀπάντηση ὅμως αὐτή μόνον ἐν μέρει μᾶς ἱκανοποιεῖ, καθώς τό μεταφυσικό -ὑπαρξιακό ἐρώτημα ἐπανακάμπτει δριμύτερο: Γιατί ὁ πανάγαθος καί παντοδύναμος Θεός, ὑπερκερνώντας καί διορθώνοντας τόσο τήν τεράστια ἀνευθυνότητα τοῦ Κράτους ὅσο καί τήν βαρειά ἀμέλεια τοῦ σιδηροδρομικοῦ ὑπαλλήλου, δέν ἐπενέβη αὐτοβούλως γιά νά ἀποτρέψει τόν βίαιο καί σπαρακτικό θάνατο τόσων πολλῶν ἀνθρώπων;
Σύμφωνα με τήν Ὀρθόδοξη Πίστη μας, οἱ θλίψεις καί ὁ θάνατος εἰσέβαλαν, κατά παραχώρησιν Θεοῦ, στήν ἀνθρώπινη ἱστορία, μετά καί ἐξ αἰτίας τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος. Διότι τό ἀρχικό (τό «προηγούμενον τῆς ἀνθρώπινης ἐλευθερίας») ἢ τό κατ’ εὐδοκίαν θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι τό «πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καί τῆς Βασιλείας αὐτοῦ τυχεῖν». Ἐπειδή ὃμως ἁμαρτήσαμε, «θέλει κολάζεσθαι δικαίως» (ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός). Ὁ καλός Θεός δηλαδή θέλει νά κερδίσουμε τήν αἰώνια καί μακάρια ζωή ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἱ ἄνθρωποι, ὅμως ἐπειδή ὅλοι μας ἁμαρτήσαμε, ἐπέτρεψε καί παραχώρησε τίς θλίψεις καί τόν θάνατο. Οἱ ὀδύνες καί ὁ θάνατος εἶναι τό κατά παραχώρησιν (στήν ἀνθρώπινη ἐλευθερία) ἤ ἑπόμενον (αὐτό πού ἀκολουθεῖ τήν ἐλευθερία μας) θέλημά Του.
Καί πάλι ὅμως ὁ οὐράνιος Πατέρας μας, μέ τό νά ἐπιτρέπει καί νά παραχωρεῖ τίς ὀδύνες καί τήν μεγαλύτερη ἀνθρώπινη ὀδύνη, τόν θάνατο, συγκερνᾶ τή δικαιοσύνη Του μέ τήν ἀγάπη Του (ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας). Ὁ Θεός, μέ ἄλλα λόγια, παραχώρησε καί δεν ἐμπόδισε τίς ὀδύνες καί τόν θάνατο, ὄχι μόνον ὡς δίκαια τιμωρία γιά τίς ἁμαρτίες μας, ἀλλά καί ὡς μεγάλη εὐργεσία πρός τό ἀνθρώπινο γένος. Διότι, μέ τίς θλίψεις καί τόν θάνατο, ὁ Οὐράνιος Πατέρας μας μᾶς ἀποσπᾶ τήν καρδιά ἀπό τά γήϊνα καί φθαρτά καί τήν στρέφει πρός τά οὐράνια καί ἀθάνατα. Ὅταν βασανιζόμαστε καί ὑποφέρουμε, συνειδητοποιοῦμε βαθειά μέσα μας ὅτι ἡ ζωή δέν εἶναι ἐδῶ, στόν πρόσκαιρο καί μάταιο ἐπίγειο κόσμο, ἀλλά ἡ ἀληθινή, ἀνώδυνη καί μακάρια ζωή εἶναι ἀλλοῦ, στήν ἀσάλευτη καί εὐλογημένη Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Πολυεύσπλαγχνος Κύριος μᾶς στέλνει τίς θλίψεις και τόν θάνατο, γιά νά καταλαβαἰνουμε καλά πώς «οὐ γὰρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλὰ τὴν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν»(Ἑβρ. 13,14) καί κατά συνέπειαν «ἵνα μὴ σκοπῶμεν ἡμεῖς τὰ βλεπόμενα ἀλλὰ τὰ μὴ βλεπόμενα· τὰ γὰρ βλεπόμενα πρόσκαιρα, τὰ δὲ μὴ βλεπόμενα αἰώνια»(Β΄Κορινθ. 4,18).
Πληροφορηθήκαμε στό Διαδίκτυο ὅτι ὁ 23χρονος νεαρός Κυπριανός, ἕνας ἀπό τούς 57 κεκοιμημένους ἀδελφούς μας πού, μέσω τοῦ φονικοῦ σιδηροδρομικοῦ δυστυχήματος τῶν Τεμπῶν, μεταφυτεύθηκαν ἀπό τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό στήν ἀτελεύτητη καί εὐλογημένη Βασιλεία Του, εἶχε στό παρελθόν ζητήσει ἀπό ἕναν καθηγητή του στό Μουσικό Λύκειο Ἀμμοχώστου τῆς Κύπρου νά τοῦ ἠχογραφήσει τό μέρος τοῦ πιάνου γιά ἕνα παληό νοσταλγικό τραγούδι, προκειμένου νά τό τραγουδήσει σέ μιά ἐκδήλωση τοῦ Κατηχητικοῦ σχολείου. Τό τραγούδι αὐτό ἦταν τό: «Ποιός νά ξέρει στό βλέμμα του πίσω τί κρύβει ὁ Θεός γιά μᾶς;» καί μάλιστα εἶχε λάβει τό 1ο Βραβεῖο τοῦ Μουσικοῦ Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, τό 1974. Σ’ ἕναν στίχο του φανερώνεται καί ἡ ἀπάντηση στό ἀμείλικτο καί βασανιστικό «Γιατί;», πού αὐθόρμητο ἀναδύεται ἐξ αἰτίας τοῦ ξαφνικοῦ καί βίαιου θανάτου ἀγαπητῶν ἀδελφῶν: «Πίσω ἀπ’ τήν κρυφή μας ἐλπίδα, Θεέ μου εἶσαι Σύ». Καλά τό λέει ὁ Βολιώτης συνθέτης καί στιχουργός τοῦ τραγουδιοῦ, ὁ συγχωρεμένος Τώνυ Βαβάτσικος: Ἡ κρυφή, πλήν ὅμως μεγάλη καί ἀδιάψευστη ἐλπίδα μας εἶναι ὁ Θεός καί ἡ ἀδιατάρακτη καί παντοτεινή Κοινωνία μαζί Του!
Καλή Ἀνάσταση!
Παναγιώτης Ν. Γκουρβέλος
Καθηγητής Θεολόγος
Πάτρα 5 Μαρτίου 2023