Η αγριοτριανταφυλλιά ή κυνόροδο (λατινική ονομασία: Rosa Canina) είναι πολυετές θαμνώδες φυτό με ύψος έως τρία μέτρα περίπου και ανήκει στην οικογένεια των ροδανθών. Είναι φυλλοβόλο, έχει αγκάθια, οδοντωτά φύλλα, ροζ ή λευκά άνθη και κόκκινους καρπούς. Είναι ιθαγενές φυτό της Ευρώπης, των εύκρατων περιοχών της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής. Στην χώρα μας η αγριοτριανταφυλλιά βρίσκεται σε οποιοδήποτε μέρος και υψόμετρο, σε φράκτες και σε χέρσα εδάφη. Οι καρποί που είναι και το κυρίως χρησιμοποιούμενο μέρος του φυτού, συλλέγονται το φθινόπωρο όταν αποκτήσουν κόκκινο χρώμα και έχουν αρχίσει να μαλακώνουν.
Οι καρποί του κυνόροδου περιέχουν βιταμίνες C (σε πολύ μεγάλη συγκέντρωση), Α,Β1,Β2,Β3,Κ, φλαβονοειδή (σε μεγάλη συγκέντρωση ), ταννίνες, ιμβερτοσάκχαρο, πηκτίνη, φυτικά οξέα, πολυφαινόλες, καροτενοειδή, πηκτικό έλαιο, λυκοπένιο και βανιλλίνη. Τα κυνόροδα περιέχουν είκοσι φορές περισσότερη βιταμίνη C από ότι μπορούμε να πάρουμε από τα πορτοκάλια και πέντε φορές περισσότερη από τα λεμόνια και τα ακτινίδια. Η περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη C ανά 100 γραμμάρια καρπών κυμαίνεται από 2000-2500 mg.
Χρήσεις:
Όταν οι καρποί καταναλώνονται νωποί παρέχουν βιταμίνες και άλλες θρεπτικές ουσίες σε τέτοια μορφή που απορροφώνται πολύ εύκολα από τον οργανισμό. Αυτό κάνει το σιρόπι από τους καρπούς των ρόδων ένα θρεπτικό ποτό για τα μικρά παιδιά. Οι περιεχόμενες στον καρπό ταννίνες τον καθιστούν ένα ήπιο γιατρικό για την διάρροια και τις γαστρικές φλεγμονές. Τα κυνόροδα παραδοσιακά χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του κρυολογημάτος και της γρίπης.
Σύμφωνα με μια έρευνα οι καρποί της αγριοτριανταφυλλιάς βοηθούν στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη και τις επιπλοκές του, δρώντας ως αυξητικός παράγοντας για την παγκρεατική β-κυτταρική σειρά παρέχοντας έναν νέο μηχανισμό για την παρατηρούμενη αντιδιαβητική δράση αυτού του φυσικού παράγοντα.
Σύμφωνα με έναν αριθμό ερευνών1 η σκόνη από καρπούς του φυτού μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας με αρκετά μεγάλη επιτυχία. Αναλυτικότερα σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ερευνών , το βότανο βοήθησε στην ευκινησία των αρθρώσεων αλλά και στην μείωση του πόνου. Η ισχύς του φυτού ,σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι ισάξια των αντιφλεγμονοδών – αναλγητικών σχημάτων που κυκλοφορούν, μόνο που δεν έχει τις παρενέργειές τους.
Σύμφωνα με άλλους ερευνητές2 η αγριοτριανταφυλλιά προσφέρει ισχυρή αντιφλεγμονώδη και αναλγητική δράση και ενδείκνεται ιδιαίτερα σε περιπτώσεις3 όπου δεν μπορούν να χορηγηθουν μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
Το κυνόροδο περιέχει ένα ενεργό συστατικό το λιποϊκό οξύ, το οποίο είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό. Η λειτουργία του είναι να καταστρέψει τις ελεύθερες ρίζες στο δέρμα και αυτό βοηθάει το δέρμα να διατηρήσει την ελαστικότητα και την νεανική του εμφάνιση. Το ροδέλαιο (αιθέριο έλαιο) μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της ακμής σκοτώνοντας τα βακτήρια που την προκαλούν. Θα αποτρέψει επίσης την ξηρότητα χωρίς να το κάνει λιπαρό. Το αφέψημα θεωρείται ιδανικό τονωτικό σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, στο συνάχι, την ατονία, την ανορεξία και στην δυσπεψία. Προάγει τη δύναμη της ανάρρωσης , συμπληρώνει την ανεπάρκεια της βιταμίνης C στα παιδιά και βοηθά όταν υπάρχει γενική αδυναμία και εξάντληση.
Βασικά Παρασκευάσματα:
Το πιο γνωστό παρασκεύασμα είναι το σιρόπι κυνόροδου. Για την παρασκευή του χρησιμοποιούμε νωπούς καρπούς . Διαλέγουμε υγιείς καρπούς , τους πλένουμε και τους συνθλίβουμε. Έπειτα τους κάνουμε έγχυμα σε νερό όπου το αφήνουμε εκτός εστίας για περίπου 25 λεπτά. Σουρώνουμε το μίγμα και χλιαρό όπως είναι ρίχνουμε μέλι και ανακατεύουμε. Σημαντικό εδώ είναι να μην βράσουμε το βότανο διότι καταστρέφεται η βιταμίνη C, και να προσέξουμε την θερμοκρασία του υγρού πριν ρίξουμε το μέλι να μην υπερβαίνει τους 37οC διότι από εκεί και πάνω καταστρέφονται τα θρεπτικά συστατικά του μελιού. Αφού κρυώσει το τοποθετούμε σε αποστειρωμένο μπουκάλι στο ψυγείο (διάρκεια 6 μήνες περίπου) και πίνουμε μια κουταλιά κάθε πρωί. Οι αναλογίες έχουν ως εξής: 350γρ. νωποί καρποί σε 1 λίτρο νερό, και 150 γρ. μέλι.
Ένα άλλο παρασκεύασμα είναι το έγχυμα. Τα κυνόροδα μπορούμε να τα συλλέξουμε και να τα χρησιμοιποιήσουμε άμεσα ή να τα αφήσουμε να αποξηρανθούν τελείως (όπου και θα μαυρίσουν). Τοποθετούμε 2-3 καρπούς θρυμματισμένους σε νερό που έχει βράσει και απομακρυνθεί από την εστία, για 10 λεπτά περίπου. Έπειτα σουρώνουμε και πίνουμε.
Επίσης πολυ γνωστό είναι και το αιθέριο έλαιο από το συγκεκριμένο βότανο, αλλα απαιτεί μια πιο σύνθετη διαδικασία παρασκευής.
Γ.Π.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 1ο – Χαμομήλι
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 2ο – Τσουκνίδα
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 3ο – Αγριοτριανταφυλλιά
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 4ο – Σύμφυτο
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 5ο – Βαλσαμόχορτο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 6ο – Σκόρδο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 7ο – Γαϊδουράγκαθο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 8ο – Βασιλικός
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 9ο – Θυμάρι
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 10ο – Δενδρολίβανο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 11ο – Κρεμμύδι
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 12ο – Ρίγανη
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 13ο – Αγριοράδικο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 14ο – Λεμόνι
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 15ο – Σχίνος (Μαστιχόδενδρο)
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 16ο – Μαϊντανός
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 17ο – Σέλινο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 18ο – Μέντα
Πηγές – παραπομπές
1. [Warholm O et al, 2003], [Rein E et al, 2004],[ Winther K et al, 2005],[ Chrubasik C et al, 2008],[ Willich SN et al, 2010].
2. [Lattanzio F et al, 2011], [Wenzig EM et al, 2008], [Christensen LP, 2009], [Schwager J et al, 2011].
3. Winther K, 2000, https://search.proquest.com/openview/8017d73087270512ecafb5e4d913090c/1?pq-origsite=gscholar&cbl=3933198 Kharazmi A, 2008 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1063458408600035
4. ΒΟΤΑΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΜΕΓΑΛΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ Andrew Chevallier , Εκδόσεις Δομική.
5. https://en.wikipedia.org/wiki/Rosa_canina
6.http://www.e-rheumatology.gr/scientific-articles/rosa-canina-agriotriantafyllia
7.https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/01635581.2019.1625936
8. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/2156587216655263
9. http://back-to-nature.gr/2013/01/blog-post_8784.html
10. https://www.geapharmacy.gr/vendors/geapharmacy/%CE%B1%CE%B3%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%B1-rosa-canina-%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CE%B7-100gr.htm#ReadMore