Η Μέντα ή Μίνθη η πιπερώδης (λατινική ονομασία: Mentha X. Piperita) είναι φυτό μονοετές , έντονα αρωματικό με τετραγωνισμένους μίσχους και αρωματικά φύλλα που φθάνει σε ύψος τα 80 εκατοστά. Η μέντα ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών και φύεται στην Ευρώπη, την Ασία και την Β. Αμερική. Καλλιεργείται συστηματικά για χρήση ως αρωματικό φυτό. Πολλαπλασιάζεται με σπόρους την άνοιξη και η συγκομιδή της γίνεται λίγο πριν ανθίσει το καλοκαίρι. Η ύπαρξη του βοτάνου είναι γνωστή από πολύ παλιά. Στις πυραμίδες της Αιγύπτου έχουν βρεθεί αποξηραμένα φύλλα της το 1000 π.Χ. περίπου. Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι την εκτιμούσαν ιδιαίτερα. Δημοφιλής έγινε όμως τον 18ο αιώνα περίπου από όπου και μετά χρησιμοποιείται ευρέως για τις θεραπευτικές και αρωματικές της ιδιότητες. Η μέντα αποτελεί υβρίδιο της μίνθης της υδροχαρούς και του δυόσμου τα οποία έχουν παρόμοιες αλλα ασθενέστερες θεραπευτικές ιδιότητες.
Η μέντα περιέχει πτητικά έλαια κυρίως μινθόλης και μινθόνης, Φλαβονοειδή (λουτεολίνη, μινθοσίδη, εσπεριδίνη), φαινολικά οξέα (ροσμαρινικό οξύ), τριτερπένια και σε μικρές ποσότητες βιταμίνη C, βιταμίνη Α και μαγγάνιο.
ΧΡΗΣΕΙΣ
Η μέντα είναι εξαιρετικό γιατρικό για το πεπτικό σύστημα. Αυξάνει τις εκκρίσεις των πεπτικών υγρών και της χολής και χαλαρώνει τους μυες των εντέρων. Μειώνει την ναυτία τους κολικούς, τους πόνους των εντέρων και τον τυμπανισμό και καταπραύνει τα ερεθισμένα έντερα μαλακώνοντας τον βλενογόννο και τους μυες του παχέος εντέρου. Βοηθάει επίσης σε περιπτώσεις διάρροιας και καταπραύνει την σπαστική κολίτιδα που συχνά αποτελεί αίτιο της δυσκοιλιότητας. Επίσης ανακουφίζει από τους πονοκεφάλους και τις ημικρανίες που συνδέονται με κακή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Μια άλλη χρήση του βοτάνου είναι ως αναλγητικό. Εαν τοποθετηθεί επάνω στο δέρμα η μέντα ανακουφίζει από τους πόνους και ελαττώνει τους ερεθισμούς του δέρματος.
Το διαλυμένο έλαιο χρησιμοποιείται για εισπνοές και για εντριβές στο στήθος για περιπτώσεις λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος.
Σύμφωνα με έρευνες, το αιθέριο έλαιο μέντας μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως αντιμυκητιακό φάρμακο με ισχυρή δράση.
Πολλοί ερευνητές έχουνε μελετήσει τις ιδιότητες της μέντας ως απωθητικό εντόμων, ως εντομοκτόνο και ως φυσικό συντηρητικό τροφίμων. Στην σημερινή εποχή χρησιμοποιούμε πληθώρα τεχνητών συντηρητικών και αντιβιοτικών στα τρόφιμα με σκοπό την συντήρηση μέχρι την κατανάλωσή τους. Η χρήση της μέντας στον τομέα αυτό θα μπορούσε να προσφέρει πολλά σύμφωνα με τους ερευνητές με κυριότερο πλεονέκτημα την μείωση των παρενεργειών των τεχνητών συντηρητικών.
Τα φύλλα και οι μίσχοι περιέχουν μεγάλη ποσότητα αιθέριου ελαίου μέντας, το κύριο συστατικό του οποίου είναι η μενθόλη. Αυτή η ουσία χρησιμοποιείται ευρέως στην αρωματοποιία, στα φαρμακευτικά προϊόντα και στην κοσμετολογία.
ΒΑΣΙΚΑ ΠΑΡΑΚΣΕΥΑΣΜΑΤΑ
Το έγχυμα σε νερό αποτελεί τον πιο απλό τρόπο χρήσης του φυτού. Σε ένα ποτήρι νερό (250ml) που έβρασε και απομακρύνθηκε από την εστία θερμότητας ,ρίχνουμε περίπου 1κτ.΄του γλυκού (5γρ.) αποξηραμένα φύλλα μέντας ή 2-3 φύλλα νωπού φυτού. Αφήνουμε για 10 λεπτά , στραγγίζουμε, κρυώνουμε και κατόπιν το πίνουμε για την θεραπεία της δυσπεψίας και των πονοκεφάλων προερχόμενοι από αυτήν. Πίνουμε ένα ποτήρι μετά από κάθε γεύμα με μέγιστο αριθμό τα 4 ποτήρια την ημέρα για διάρκεια μιας εβδομάδας. Για λοιμώξεις του αναπνευστικού μπορούμε να κάνουμε εισπνοές από τον ατμό του εγχύματος μεχρι αυτό να κρυώσει και να το επεξεργαστουμε περαιτέρω.
Το έγχυμα μπορούμε τα το εφαρμόσουμε και ως λοσιόν επάνω σε προσβεβλημένο σημείο του σώματος (ερεθισμένο δέρμα). Αφού κρυώσει καλά το έγχυμα σουρώνουμε με διηθητικό χαρτί και αραιώνουμε με νερό κατά 50%. Έπειτα το βάζουμε σε μπουκαλάκι με ψεκάστήρα και ψεκάζουμε στο ερεθισμένο σημείο του σώματος χωρίς να το ακουμπάμε.
Το αιθέριο έλαιο μπορεί να εφαρμοστεί μόνο εξωτερικά και συνήθως αραιώνεται σε ελαιόλαδο ή άλλο έλαιο βάσης λόγω της πολύ υψηλής συγκέντρωσης δραστικών ουσιών ανά μονάδα όγκου. Για την παρασκευή του χρησιμοποιείται ειδικός εξοπλισμός απόσταξης γι αυτό μπορούμε και να το προμηθευόμαστε από το εμπόριο έτοιμο. Αραιώνουμε στο 2% σε ελαιολάδο και κάνουμε επάλειψη πάνω σε μυκητιάσεις του δέρματος καθώς και στους κροτάφους για την ανακούφιση των πονοκεφάλων. Εντριβές στο στήθος με αραιωμένο αιθέριο έλαιο σε ελαιόλαδο βοηθάνε σε περιπτώσεις λοιμώξεων του αναπνευστικού.
Γ.Π.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 1ο – Χαμομήλι
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 2ο – Τσουκνίδα
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 3ο – Αγριοτριανταφυλλιά
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 4ο – Σύμφυτο
- Φυτά και Βότανα της Ελληνικής Γής και Θεραπευτική Χρήση αυτών – Μέρος 5ο – Βαλσαμόχορτο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 6ο – Σκόρδο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 7ο – Γαϊδουράγκαθο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 8ο – Βασιλικός
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 9ο – Θυμάρι
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 10ο – Δενδρολίβανο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 11ο – Κρεμμύδι
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 12ο – Ρίγανη
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 13ο – Αγριοράδικο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 14ο – Λεμόνι
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 15ο – Σχίνος (Μαστιχόδενδρο)
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 16ο – Μαϊντανός
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 17ο – Σέλινο
- Φυτά καί Βότανα τῆς Ἑλληνικῆς Γῆς καί Θεραπευτική Χρήση αὐτῶν – Μέρος 18ο – Μέντα
Πηγές – παραπομπές
- http://nopr.niscair.res.in/handle/123456789/9437
- https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/mentha-piperita
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/265214
- https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13880200600878700
- Prospective Role in Treatment of Major Illnesses and Potential Benefits as a Safe Insecticide and Natural Food Preservative of Mint (Mentha spp.): A Review. Department of Oral Biology, Faculty of Dentistry, University of Malaya, Kuala Lumpur, Malaysia.
- ΒΟΤΑΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΜΕΓΑΛΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ Andrew Chevallier , Εκδόσεις Δομική.
- https://www.mednutrition.gr/portal/efarmoges/leksiko-diatrofis/15722-menta
- https://nindo.ru/el/foot-treatment/maslo-myaty-perechnoi-domashnih-usloviyah-myatnoe-maslo-kogda-sobirat/