Τότε ἔχει ἀξίαν ἡ ὑπακοή, ὅταν κόβεται τό θέλημα μέ πόνον καί κόπον· διότι αἱ συνήθειαι εἰς τά πάθη παρομοιάζονται ὡσάν τάς ρίζας, ὅπου ἔχουν ἀγκάθια καί ὅποιος θελήσῃ νά ξερριζώσῃ τάς τοιαύτας ρίζας, φυσικά θά πονέσῃ, θά ἀγκιλωθῇ καί θά τρέξουν τά χέρια του αἷμα· τοιουτοτρόπως καί εἰς τήν ἐκρίζωσιν τῶν κακῶν συνηθειῶν χάριν ὑπακοῆς πρός τόν πνευματικόν πατέρα.
Εὑρισκόμεθα εἰς τάς παραμονάς τῶν ἁγίων Θεοφανείων· ὤ πόση συγκατάβασις! Γυμνός εἰσέρχεται εἰς τά ρεῖθρα τοῦ Ἰορδάνου! Ποῖος; Ἐκεῖνος, ὁ Ὁποῖος εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Ἀνάρχου Γεννήτορος, ὅς τό πάλαι εἶπε: «γενηθήτω». Καί ἰδού τά πάντα παρέστησαν ἐνώπιον αὐτοῦ! Γυμνός, ἵνα εἰς ἡμᾶς γυμνωθέντας τήν υἱοθεσίαν χαρίσῃ.
Ὅπως θέλει ὁ Θεός, ἔτσι πορεύεται καί ὁ ἄνθρωπος στήν προσευχή. Σηκώθηκα ἀπό τόν ὕπνο γιά τήν ἀγρυπνία καί ὁ νοῦς μου ἦτο καθαρός. Πόσο ἀμφιβάλλω σέ ὅλα! Ὅπως θέλει ὁ Θεός, ἔτσι πορεύεται καί ὁ ἄνθρωπος στήν προσευχή. Τίποτε τό ἀναλλοίωτο. Ἄρχισα νά λέγω τήν Εὐχή.
Παρόμοιες συμβουλές δίνουν ὅλοι οἱ Πατέρες μας, καθένας μέ τόν τρόπο του καί μέ τά λόγια του, πάντως μέ τήν ἐμπειρία τοῦ πολέμου καί τῆς νίκης ἐναντίον τοῦ ἐχθροῦ, τόν ὁποῖο κυριολεκτικά ἐκνευρίζει καί τελείως ἀποδυναμώνει ἡ συνεχής ἀδιάλειπτος νοερά προσευχή.
Ὁ μακαριστός Γέροντάς μου Ἰωσήφ, διδάσκοντάς μας τά καθήκοντα τῆς μοναχικῆς πολιτείας ἐπέμενε πολύ στήν πρακτική μέθοδο τῆς νοερᾶς προσευχῆς. Καθώς ἡ δική του ζωή ἦταν μιά συνεχής βία στό θέμα τῆς προσευχῆς, ἔτσι ἐπέμενε καί ἐμεῖς νά βιάζουμε ὅσο μποροῦμε τόν ἑαυτό μας, γιά νά στερεώσουμε βαθειά στόν νοῦ καί στήν καρδιά μας..
Βιάζεσθε εἰς τήν σιωπήν, εἰς τήν γεννήτριαν ὅλων τῶν κατά Θεόν ἀρετῶν· σιωπᾶτε, διά νά λέγετε τήν εὐχήν· διότι, ὅταν κανείς ὁμιλῇ, πῶς δύναται νά ἐκφύγῃ τήν ἀργολογίαν, ἐξ ἧς καί κάθε κακός λόγος, ἐκ τοῦ ὁποίου βαρύνεται ἡ ψυχή ἀπό τήν εὐθύνην;
Εὔχομαι, παιδί μου, πνευματικῶς νά πηγαίνῃς καλά. Οἱ δυσκολίες θά ὑπάρχουν, καθώς καί οἱ πειρασμοί καί τόσα ἄλλα· αὐτά ὅλα ὅμως θά τά ἀντιμετωπίσωμεν μέ τήν προσευχήν καί τόν φόβον τοῦ Θεοῦ.
Παιδί μου, μνημόνευε Ἰησοῦν διαπαντός, ἵνα εἰς ὅλας τά ἀδυναμίας εὕρῃς τό κατάλληλον φάρμακον. Πόνον ἔχεις; Διά τῆς ἐπικλήσεως τοῦ Ἰησοῦ θά εὕρῃς ἀνακούφισιν καί φώτισιν. Θλῖψιν ἔχεις; Ἰησοῦν ἐπικαλοῦ καί ἰδού ἡ παρηγορία θά ἀνατείλῃ εἰς τήν σφαῖραν τῆς καρδίας σου.
Ὅταν λοιπόν ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλησίον τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἑπόμενον νά μή λοξοδρομῇ ἀπό τόν ἠθικόν δρόμον, διότι προσέχει τό κάθε του βῆμα. Παρ᾿ ὅλην ὅμως τήν προσοχήν αὐτήν, ὁ διάβολος δέν παύει νά μᾶς παραμονεύῃ πάντοτε, διά νά μᾶς εὕρῃ εἰς στιγμήν καί ὥραν ἀδυναμίας μας καί οὕτω νά μᾶς παρασύρῃ εἰς τόν δρόμον του
Το ότι κατακρίνουμε τι σημαίνει; Ότι θεωρούμε τον εαυτό μας μη σφάλλοντα σε οποιοδήποτε αμάρτημα. Γι’ αυτό λέει ο Κύριος: «Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε…