ΓΛΩΣΣΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Φίλος τοῦ ἱστοχώρου ἀπορεῖ γιατὶ ὁ ρηματικὸς τύπος ἐπόθει γράφεται μὲ ει καὶ ὄχι μὲ η, ὅπως τὸ ἐπωλήθη, τὸ ἐτέθη, τὸ ἀνελήφθη.

Δὲν ὑπῆρχε πλέον οἰκία ὀρθή, δὲν ὑπῆρχε στέγη καὶ ἄσυλον, εἰς ὅλον τὸ ὀροπέδιον ἐκεῖνο, παρὰ τὴν ἀπορρῶγα ἀκτήν…

Διαλάμπω = κατέχω ξεχωριστὴ θέση καὶ συνεκδοχικὰ εἶμαι διακεκριμένος…

Στὴν ὀρθόδοξη παράδοσή μας τὰ μόνα γενέθλια ποὺ ἑορτάζουμε εἶναι τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας καὶ τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου. Τὰ τελευταῖα χρόνια ἑορτάζονται τὰ γενέθλια ἑνὸς ἑκάστου κατ΄ ἀπομίμησιν δυτικῶν προτύπων. Στὸν ἑορτάζοντα εὐχόμαστε: «Νὰ τὰ ἑκατοστήσῃς» καὶ τὸ γράφουμε μὲ η. Μᾶς διαφεύγει ὅμως μιὰ λεπτομέρεια…

Επιμέλεια – Παρουσίαση : Μαρία Πασχαλίδου

Τὸν Αἴολο τὸν γνωρίσαμε ἀπὸ τὴν Ὀδύσσεια. Ἦταν βασιλιᾶς τοῦ μυθικοῦ νησιοῦ Αἰολίης, ποὺ ὁ Δίας τὸν εἶχε διορίσει ταμία τῶν ἀνέμων. Εἶχε ἕξι γιούς, τοὺς δυνατοὺς ἀνέμους, καὶ ἕξι κόρες, τοὺς ἤπιους ἀνέμους ἢ αὖρες, ποὺ…

«Σᾶς ἐνημερώνω μὲ βαριὰ καρδιὰ ὅτι ἡ συνεργασία μου μὲ τὸν πατέρα μου ὡς προπονητὴς ἔχει φτάσει στὸ τέλος της. Προτιμῶ νὰ….

Ὀτρηρὸς εἶναι αὐτὸς ποὺ κάνει μιὰ ἐργασία μὲ προθυμία καὶ ζῆλο, χωρὶς νὰ κουράζεται νὰ προσφέρει τὶς ὑπηρεσίες του: Ὁ Ἰωὴλ Γιαννακόπουλος ἦταν..

Παρετυμολογία εἶναι ἡ ἐσφαλμένη ἐτυμολογία μιᾶς λέξεως. Ἐπειδὴ ἡ ἐτυμολογία τῶν λέξεων εἶναι δέλεαρ γιὰ τοὺς ὁμιλητές, ἐκεῖνοι ἐτυμολογοῦν τὶς λέξεις σύμφωνα μὲ τὶς προσωπικές τους ἀντιλήψεις μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τὶς παρετυμολογοῦν. Ὁ Ἰωάννης ὁ Ἀποκεφαλιστὴς εἶναι στὴν πραγματικότητα….

Εἶναι προφανὲς καὶ στὸν μὴ εἰδικὸ ὅτι ἡ μελαγχολία εἶναι σύνθετη λέξη ἀπὸ τὴν μέλαινα χολή. Τὶ σχέση ἔχει ἡ χολὴ μὲ τὴν συναισθηματικὴ κατάσταση τῆς κατήφειας; Σύμφωνα μὲ τὸν Ἀλκμαίωνα τὸν Κροτωνιάτη ἡ ὑγεία ἑδράζεται…

Πολλοὶ φιλόλογοι διορθώνουν ὅσους λένε τοῦ ἁγίου Χαραλάμπους, ἀφοῦ ἡ γενικὴ Χαραλάμπους δὲν δικαιολογεῖται. Ἂν ἡ ὀνομαστικὴ εἶναι Χαράλαμπος, ἡ γενικὴ εἶναι τοῦ Χαραλάμπου. Ἠ ὀνομαστικὴ Χαραλάμπης -ὑπσοστηρίζουν- εἶναι ἀνύπαρκτη. Δὲν ἔχουν ὅμως δίκιο. …..

Γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὴν πρὸς Γαλάτας ἐπιστολὴ «μικρὰ ζύμη ὅλον τὸ φύραμα ζυμοῖ» (5, 9), δηλαδὴ λίγο προζύμι ζυμώνει ὅλη τὴν μᾶζα.

Σε μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις που σχετίζονται με την αρχαία ελληνική λογοτεχνία τον τελευταίο αιώνα, οι αρχαιολόγοι κατάφεραν να σώσουν περίπου 100 στίχους από δύο διαφορετικά χαμένα έργα του Ευριπίδη του 5ου π.Χ. αιώνα.

Ἀκοῦμε συχνὰ: «Φορτώνει τὸ κινητό μου». Εἶναι σωστὴ ἡ πρόταση αὐτή;

You speak Greek, you just don’ t know it. Πρόκειται γιὰ τίτλο βιβλίου ποὺ περιλαμβάνει χιλίαδες ἑλληνικὲς λέξεις ποὺ χρησιμοποιοῦν οἱ ἀγγλόφωνοι καὶ δὲν τὸ γνωρίζουν.

Τὸ ὑγρὸ στοιχεῖο διαδραμάτισε καταλυτικὸ ρόλο στὴν διαμόρφωση τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ μὲ ἀποτέλεσμα ἑκατοντάδες λέξεις νὰ σχετίζωνται μὲ αὐτό

Ποιός δέν ἔχει ἀκούσει τήν παύλεια ρήση «ὁ τεθνεώς δεδικαίωται;».

Οἱ διάφορες ἐγκυκλοπαίδειες περιβάλλουν τό ὄνομα τοῦ δημιουργοῦ τοῦ Λεξικοῦ ΣΟΥΔΑΣ μέ ἕνα μυστήριο

Τὸ «χόρτο» προέρχονται ἀπὸ τὴν ἀρχαία λέξη «χόρτος» ποὺ μᾶς εἶναι οἰκεῖο ἀπὸ τὸ ὑπέροχο χωρίο τοῦ 102ου Ψαλμοῦ τοῦ Δαβὶδ: «ἄνθρωπος, ὡσεὶ χόρτος αἱ ἡμέραι αὐτοῦ· ὡσεὶ ἄνθος τοῦ ἀγροῦ, οὕτως ἐξανθήσει»

Ὁ Δράκων ἦταν Ἀθηναῖος νομοθέτης. Ὑπῆρξε ὁ πρῶτος δημιουργὸς τοῦ γραπτοῦ πολιτικοῦ καὶ ποινικοῦ κώδικα τῆς πόλης. Ἡ νομοθεσία τοῦ Δράκοντα ἀποτέλεσε σταθμὸ στὴν ζωὴ τῆς ἀρχαίας Ἀθήνας καὶ συνετέλεσε..

Τὸ ρῆμα δέρκομαι σημαίνει ὄχι τόσο τὴν λειτουργία τοῦ ματιοῦ ὅσο τὴν λάμψη του, ποὺ ἀντιλαμβάνεται κάποιος ἄλλος· γι’ αὐτὸ καὶ τὸ παράγωγο του, ὁ δράκων, τὸ φίδι, ὀνομάζεται ἔτσι

Ένα τραγούδι στα Γκρεκάνικα. Η διάλεκτος των Ελλήνων που ομιλείται από τους Γκρίκο στη Νότια Ιταλία. Αυτό το καταπληκτικό τραγούδι με τίτλο “Kalinitta” είναι μια ωδή στη δύναμη της Ελληνικής Γλώσσας στην διάρκεια των αιώνων. Κυριολεκτικά μεταφράζεται σε “Ένα πρόσωπο, ένας αγώνας” και με την Ελληνική παραλλαγή του να είναι “Mia fatsa, mia rata”, (μια φάτσα και ράτσα).

Δύο χρόνια μετὰ τὴν πολυσυζητημένη πτώχευση τοῦ 1893 στὶς ἐκλογὲς 1895 ὁ Χαρίλαος Τρικούπης, ὄχι μόνον ἡττήθηκε ἀπὸ τὸν Θεόδωρο Δηλιγιάννη, ἀλλὰ δὲν ἐξελέγη οὔτε βουλευτής. Στὴν θέση του ἐξελέγη ὁ Μιλτιάδης Γουλιμής…..

ἀδαὴς εἶναι αὐτὸς ποὺ δὲν ἔχει καθόλου γνώσεις ἢ ἐμπειρία σὲ ἕναν συγκεκριμένο τομέα ἢ σχετικὰ μὲ ἕνὰ θέμα 

Ποιότητα στὸν ρητορικὸ λόγο προσδίδουν τὰ σχήματα λόγου, ὅλες αὐτὲς οἱ εὐφυεῖς, οἱ χαριτωμένες καὶ ἰδιαίτερα ἀγαπητὲς στὸν κόσμο ἐκφράσεις κατὰ τὸν Ἀριστοτέλη.

Ἡ Παναγία μετέστει στοὺς οὐρανούς. Πολλοὶ δὲν θὰ βροῦν τὸ λάθος, ἔχοντας κατὰ νοῦν τὸν ὀρθογραφικὸ κανόνα ποὺ θέλει ὅλα τὰ ρήματα νὰ ἔχουν κατάληξη τὸ ΕΙ. Ὑπάρχουν ὅμως περιπτώσεις ποὺ τὰ ρήματα δὲν γράφονται μὲ ΕΙ.

Πληβεῖοι ἦταν ὅλοι οἱ νεώτεροι κάτοικοι τῆς Ρώμης καὶ τῶν γύρω περιοχῶν. Ὅταν οἱ Ρωμαῖοι καταλάμβαναν μιὰ πόλη, ὑποχρέωναν τοὺς κατοίκους της νὰ μετοικήσουν κοντὰ στὴν Ρώμη. Δὲν εἶχαν κανένα δεσμὸ μὲ τοὺς πατρικίους καὶ τοὺς πελάτες, δηλαδὴ τὶς ἀνώτερες κοινωνικὲς τάξεις· γι’ αὐτὸ…

Τὸ σωστὸ εἶναι τὸ πρῶτο. Πρόκειται γιὰ τὴν τροφὴ ποὺ ἔριξε ὁ Θεὸς στοὺς Ἑβραίους ἀπὸ τὸν οὐρανό, κατὰ τὴν ἔξοδό τους ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο, καθὼς περνοῦσαν τὴν ἔρημο τοῦ Σινᾶ. Μάννα μεταφορικὰ εἶναι καθετὶ πολύτιμο, ζωτικό: Ὁ ἅγιος Εὐστάθιος Θεσσαλονίκης ἔγραφε: «μάννα ῥητορείας ἐκεῖθεν ἔβρεξεν»

Ἡ Παναγία ἡ Ἑκατονταπυλιανὴ εἶναι στὴν πραγματικότητα ἡ Παναγία ἡ Καταπολιανή, δηλαδὴ ποὺ βρίσκεται στὴν κάτω πόλη

Λιβανωτὸ εἶναι ἡ κολακεία, τὸ ὑπερβολικὸ ἐγκώμιο σὲ κάποιον.

Ἕνας πιστὸς εὐχήθηκε στὸν μακαριστὸ π. Ἰωὴλ Γιαννακόπουλο:

Συμπεριφέρεται μὲ ἁβρότητα καὶ ἔχει κερδίσει τὴν ἐκτίμηση ὅλων. Εἶναι γνωστὴ ἡ ἑπτανησιώτικη καὶ ἡ γαλατικὴ ἁβρότητα. Διακρινόταν γιὰ τοὺς ἁβροὺς τρόπους του.

Ὅταν βρισκόμαστε σὲ κατάσταση πλήρους σύγχυσης λέμε: «χάσαμε τὰ ἀβγὰ καὶ τὰ πασχάλια». Πασχάλιος εἶναι αὐτὸς ποὺ σχετίζεται μὲ τὸ Πάσχα· τὸ ἐπίθετο οὐσιαστικοποιήθηκε σὲ Πασχάλιον, ὁ πίνακας δηλαδὴ ὅπου σημειώνονται οἱ ἡμερομηνίες τῶν κινητῶν χριστιανικῶν ἑορτῶν..