«Σταυρικές» παραινέσεις

Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος – θεολόγος

Εἶναι γεγονὸς ὅτι ἡ πτώση τοῦ πρώτου Ἀδάμ συμπαρέσυρε στὴν ἁμαρτία τὸν «Ἀδὰμ παγγενῆ», ὅλο τὸ ἀνθρώπινο γένος. Ἔκτοτε, ὁ ἐκπεσὼν ἄνθρωπος ταλαιπωρεῖται ἀπὸ τὶς ἁμαρτωλές του ἐπιλογές, ἀφοῦ εἶναι πλασμένος κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσιν τοῦ Δημιουργοῦ Του καὶ διψᾶ, κατὰ βάθος, γιὰ τὴν ἄνω ζωή.

Γιὰ νὰ τὴν κερδίσῃ, ὅμως, αὐτὴν τὴν αἰώνια ζωή, χρειάζεται πλέον νὰ ἀγωνιστῇ. Χρειάζεται, κατ’ ἀρχάς, νὰ ἀπαρνηθῇ τὸν κακό του ἑαυτό, ἀποδεχόμενος ἐλεύθερα τὸ εὐγενικὸ κάλεσμα τοῦ Κυρίου μας: «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν» (Μάρκ., η’ 34).

Ἡ ἀπόφαση νὰ ἀκολουθήσωμε τὸν Κύριο ἀποτελεῖ τὸ πρῶτο ἀποφασιστικὸ βῆμα γιὰ τὴν σωτηρία μας. Ἡ ἀπόφαση αὐτή, βεβαίως, δὲν εἶναι καθόλου εὔκολη, διότι ἀπαιτεῖ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο «ξεκαθάρισμα». Θὰ πρέπει, δηλαδή, νὰ ξερριζώσῃ ἀπὸ μέσα του τὸν κακό του ἑαυτό, τὶς ἁμαρτωλές του ἐπιθυμίες, τὶς ἀνάρμοστές του συνήθειες, ὅ τι δηλαδὴ δὲν ταιριάζει μὲ τὴν εἰκόνα τοῦ βαπτισμένου καὶ χαριτωμένου μὲ τὴν «βοῦλα» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀνθρώπου.

Πρακτικά, αὐτὸ εἶναι πολὺ δύσκολο, διότι ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἐθιστῆ στὴν «δευτέρα φύση», στὶς κακὲς του συνήθειες, καὶ εἶναι τρομερὰ δύσκολο νὰ τὶς ἀποβάλλῃ, διότι ὁ ἁμαρτωλὸς ἑαυτὸς ἀντιστέκεται πεισματικὰ στὴν ἀποβολή του. Θέλει νὰ συνεχίσῃ νὰ τυραννάῃ τὸν ταλαίπωρο ἄνθρωπο καὶ ὅσο ἐκεῖνος ἀντιστέκεται, τόσο περισσότερο ἡ ἁμαρτωλή του φύση τὸν πειράζει. Στὴν πραγματικότητα, χρειάζεται ὁ ἄνθρωπος νὰ ἐπιμένῃ διαρκῶς καὶ νὰ ἀνθίσταται σθεναρὰ σὲ ὅ τι προσπαθεῖ νὰ τὸν κρατάῃ δεμένο στὸ «παρὰ φύσιν», στὴν ἁμαρτία. Μόνον μὲ τὴν μετάνοια, μὲ τὴν συνεχῆ δηλαδὴ ἀνανέωση τῆς θείας χάριτος, εἶναι δυνατὸν νὰ εὐοδωθῆ ὁ ἀγώνας του.

Πάντως, ἡ ἀπόφασή του, πάντοτε μὲ τὴν ἐνίσχυση τῆς θείας χάριτος, νὰ ἀγωνιστῇ, νὰ παλέψῃ, νὰ ἀντισταθῆ στὸν ξένο, ἁμαρτωλό του, ἑαυτό, τὸν ὁδηγεῖ νὰ κάνῃ καὶ τὸ δεύτερο ἀποφασιστικὸ βῆμα: νὰ ἄρη τὸν σταυρό του, ποὺ πρακτικὰ σημαίνει νὰ ὑπομείνῃ μὲ ἐγκαρτέρηση καὶ μὲ χαρά, -ναί, μὲ χαρά- τὶς δυσκολίες, τὶς θλίψεις καὶ τὰ δεινὰ τοῦ βίου του. Οὔτε αὐτὸ τὸ δεύτερο βῆμα εἶναι εὔκολο. Ὅμως, ὁ σταυρωμένος χριστιανὸς ἔχει συμπαραστάτη καὶ βοηθὸ τοῦ βίου του τὸν Ἐσταυρωμένο Κύριο, τὸν πρῶτο διδάξαντα, Ἐκεῖνον πού, ἂν καὶ ἀναμάρτητος, ὑπέμεινε ἀκόμη καὶ τὸν ταπεινωτικό, πλὴν ὅμως λυτρωτικὸ γιὰ τὴν δική μας σωτηρία, σταυρικὸ θάνατο.

Ἀτενίζοντας, λοιπόν, σταθερὰ ὁ σταυρωμένος πιστὸς πρὸς τὸν Ἐσταυρωμένο Σωτῆρα καὶ Λυτρωτή του, ἀντλεῖ θάρρος καὶ δύναμη νὰ συνεχίσῃ τὸν ἀγῶνα του, προχωρῶντας καὶ στὸ τρίτο, ἐξ ἴσου κρίσιμο καὶ σημαντικό, βῆμα: νὰ ἀκολουθῆ τὸν Κύριο, βαδίζοντας μὲ σταθερότητα καὶ συνέπεια στὴν σταυρική του πορεία. Ἐὰν δὲν κάνῃ καὶ αὐτὸ τὸ βῆμα ὁ θεωρούμενος σταυρικὸς ἄνθρωπος, τότε δὲν εἶναι ὁλοκληρωμένος «σταυρός» καὶ ἡ θυσία του δὲν εἶναι εὐάρεστη στὸν Κύριο, διότι Ἐκεῖνος ποὺ εἶπε «ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου», εἶπε, συγχρόνως, καὶ «ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν.» (Μάρκ., ιβ’ 30-31).  Ἂς μὴν λησμονοῦμε, λοιπόν, οὔτε νὰ ὑποβαθμίζωμε, ὡς τάχα μὴ σημαντική, τὴν «δευτέραν ταύτην ἐντολήν», πόσο μᾶλλον ἐφ’ ὅσον καὶ ἡ τελική μας κρίση θὰ γίνῃ ἐμπράκτως, μὲ βάση τὴν ἀγάπη ποὺ ἐπιδείξαμε ἢ ὄχι στὴν ἐπίσης σταυρικὴ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, στὸν συν-αδελφό μας (Ματθ. κε’ 31-46).

Δὲν εἶναι, ἀλήθεια, κρίμα νὰ κάνωμε τόσες προσευχές, τόσα κομποσκοίνια, τόσες γονυκλισίες γιὰ τὴν σωτηρία μας καὶ νὰ ἀφήνωμε τὸν ἀδελφό μας ἀπ’ ἔξω, νὰ μὴν δείχνωμε ἀγάπη καὶ κατανόηση γι’ αὐτόν; Δὲν εἶναι κρίμα γιὰ μερικὰ φτηνὰ καὶ τιποτένια ἀνταλλάγματα, ποὺ στὴν ἁμαρτωλή μας μικρότητα μοιάζουν μεγάλα, νὰ χάσωμε, τελικά, τὴν ἀκριβοπληρωμένη μὲ τὸ αἵμα τοῦ Κυρίου ψυχή μας; «Τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον, ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῆ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;»  (Μάρκ., η’ 36-37).

Ἐὰν, ὅμως, σκεφθοῦμε τὸ ἀληθινό μας συμφέρον καὶ ἀξιολογήσωμε σοβαρὰ τὴν σωτηρία μας, τότε θὰ ἀναφωνήσωμε καὶ ἐμεῖς, ὅπως ὁ Παῦλος, «Χριστ συνεσταύρωμαι. ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός» (Γαλ., β’ 19). Πρὸς τὸν σκοπὸ αὐτόν, χρειάζεται νὰ κάνωμε, ὁπωσδήποτε, καὶ τὰ τρία βήματα, νὰ εἴμαστε ὀρθοὶ καὶ στὴν πίστη, καὶ στὴν ζωὴ καὶ στὴν πολιτεία μας, ὥστε νὰ γινώμαστε ὁλοκληρωμένοι σταυρικοὶ ἄνθρωποι καὶ νὰ ἀπολαμβάνωμε ἀξίως τοὺς καρποὺς τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς καὶ πολιτείας Του ἀπὸ τώρα καὶ εἰς τὸν ἅπαντα αἰῶνα. Ἀμήν! 

Γένοιτο!