Καθώς εἶναι συναγμένη ἡ διάνοιά σου, καθώς εἶναι συντετριμμένο καί τεταπεινωμένο τό πνεῦμα σου, κλῖνε ἐλαφρά τήν κεφαλή σου καί στρέψε τήν προσοχή σου πρός τό μέρος τῆς καρδιᾶς. Εἶναι καί αὐτή συντετριμμένη καί τεταπεινωμένη καί περιμένει τό νοῦ νά κατεβῆ γιά νά προσφέρουν ἱκεσία στόν πολυεύσπλαγχνο μέ τήν ἐλπίδα ὅτι δέν θά τήν ἐξουδενώση.
Ἀπό τήν εἰσπνοή τῶν μυκτήρων ἀρχίζει ἡ διαδικασία τῆς ἀναπνοῆς τοῦ σώματος. Ἐκεῖ σύναψε διά τῆς προσευχῆς καί τήν ἀναπνοή τῆς ψυχῆς σου. Εἰσπνέοντας λέγε μιά φορά τήν προσευχή παρακολουθῶντάς την μέχρι τήν καρδιά καί ἐκπνέοντας ἐπαναλάμβανέ την ἄλλη μιά φορά. Ἐκεῖ πού σταματᾶ ἡ εἰσπνοή στό χῶρο τῆς καρδιᾶς, ἐκεῖ στερέωσε καί τό νοῦ σου καί ἀμετεώριστα παρακολούθει διά τῆς εἰσπνοῆς καί ἐκπνοῆς συνεισπνεομένην καί συνεκπνεομένην τήν προσευχή: “Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με!”.
Ἐπιστράτευσε ὅση ἀγαπητική διάθεσι ἔχεις καί ἀφάνταστα καί ἀνεικόνιστα μνημόνευε μέ τόν ἐνδιάθετο λόγο τόν ὄνομα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ.
Ἀπομάκρυνε κάθε σκέψι. Ἀκόμα καί τήν πιό ὄμορφη καί τήν πιό ἁγνή καί τήν πιό σωτήρια. Εἶναι τοῦ πονηροῦ, ἐκ δεξιῶν, γιά νά σταματήση τήν προσευχή. Καταφρόνησε ὅλους τούς πονηρούς λογισμούς, ὅσο αἰσχροί καί βέβηλοι καί βλάσφημοι κι᾿ ἄν εἶναι. Δέν εἶναι δικοί σου, μή σέ νοιάζει, δέν εὐθύνεσαι· βλέπει ὁ Θεός πόθεν προέρχονται. Μόνον ἐσύ μή δελεασθῆς, μή φοβηθῆς, μή συναρπασθῆς, μή συνδυάσης μαζί τους.
Καί ἄν γιά λίγο μετεωρισθῆς, εὐθύς μόλις ἀντιληφθῆς τή φυγή ἀπό τόν τόπο καί τόν τρόπο τῆς προσευχῆς σου ἐπίστρεψε. Καί, ἄν πάλι συναρπασθῆς, πάλιν ἐπίστρεψε. Καί, ἄν, ὅσες φορές μετεωρισθῆς, τόσες καί ἐπιστρέψης, ὁ Θεός θά δῆ τόν κόπο σου καί τήν προθυμία σου καί διά τῆς χάριτός Του ὀλίγον κατ᾿ ὀλίγον θά στερεώση τήν διάνοιά σου.
Ἐπειδή, συνήθεια ἔχει ὁ νοῦς νά τρέχη, ἀλλά καί νά παραμένη ἐκεῖ ὅπου πονᾶμε, συγκράτησε λίγο τήν ἀναπνοή σου. Μήν ἐκπνέης ἀμέσως. Τοῦτο θά προξενήση ἕνα μικρό ἀβλαβές ἄλγος στήν καρδιά, ἐκεῖ ὅπου θέλουμε νά στερεώσωμε τό νοῦ μας. Αὐτός ὁ μικρός πόνος θά συντείνη τά μέγιστα σάν μαγνήτης γιά νά τραβᾶ καί νά κρατᾶ ἐκεῖ τή διάνοια, σάν θεραπαινίδα τρόπον τινά, γιά νά τόν θεραπεύση.
Καί ὄντως τό γλυκύ ὄνομα τοῦ Κυρίου, τό ὑπέρ πᾶν ὄνομα ἐπικαλούμενο μέ πόνο καί συντριβή, κάμει ὀλίγον κατ᾿ ὀλίγον, χρόνῳ σύν τῷ χρόνῳ, τήν ἀλλοίωσι τῆς δεξιᾶς τοῦ Ὑψίστου, στό χῶρο ὅπου προλαβόντως εἶχε σκηνώσει ἡ ἁμαρτία.
Ἡ ἀνακύκλησι τῆς προσευχῆς στό χῶρο τῆς καρδιᾶς διευρύνει τόσο τά ὅριά της, ὥστε νά γίνεται ἄλλος οὐρανός καρδιακός, ἱκανός νά χωρέση τόν Ἀχώρητο.
Πόλεμος, ἀγῶνας κραταιός θά γίνη γιά τό θρόνο τῆς καρδιᾶς. Ὁ Διάβολος στήν ἀρχή θά ἐνεργῆ διά τῶν παθῶν καί τῶν ἀναθυμιάσεών των, δηλαδή τῶν ποικίλων ἀντιστρατευομένων στήν προσευχή λογισμῶν. Καί ὅσον μέ νηστεία, ἀγρυπνία, προσευχή καί τίς ἄλλες ἀσκητικές προσπάθειες θά χάνη ἔδαφος, τόσον καί θά ὠρύεται, καί τόσον θά ἐπιχειρῆ, κατά παραχώρησι Θεοῦ, ὅλο καί δυναμικώτερα νά ἐκδηλώνη τήν κακία του καί τήν πανουργία του διά ποικίλων ἐπηρειῶν καί πειρασμῶν καί θλίψεων. Πλήν τά ὅρια τῆς δικαιοδοσίας του θά τά διαγράφη πάντοτε ἡ στοργική πρόνοια τοῦ Οὐρανίου Πατρός ἀνάλογα μέ τήν δυνατότητα τῆς ἀντικρούσεως τῶν προσβολῶν.
Πάντοτε πρίν ἀπό τόν πειρασμό χορηγεῖ κρυπτή χάρι στόν ἀγωνιζόμενο ὁ ἀγωνοθέτης Χριστός, οὕτως ὥστε μέ αὐτήν νά συντρίβεται ἡ μανία τοῦ ἐχθροῦ καί νά ἐπιστρέφη νικημένος καί κατησχυμένος. Πρέπει νά δώσουμε στόν Κύριο τόση χαρά ὑπομένοντας τίς θλίψεις, ὅση θλίψη τοῦ προξενήσαμε δελεαζόμενοι ἀπό τήν ἁμαρτία. Τότε χαιρόταν ὁ Διάβολος καί λυπόταν ὁ Θεός, τώρα σειρά νά χαρῆ ὁ Θεός καί νά λυπηθῆ, νά διαρραγῆ ὁ Διάβολος.
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ
ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
ΕΚΔΟΣΙΣ: ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ