Νηστεία παιδιῶν

Ἁγ.Παϊσίου Ἁγιορείτου, ΛΟΓΟΙ Δ’ , «ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ»

 
– Γέροντα, παιδάκια πέντε-ἕξι ἐτῶν πρέπει νὰ νηστεύουν πρὶν ἀπὸ τὴν Θεία Κοινωνία;

– Τοὐλάχιστον τὸ βράδυ νὰ ἔχουν φάει λαδερὸ φαγητό. Ἀλλὰ αὐτὸ εἶναι θέμα Πνευματικοῦ. Καλύτερα ἡ μητέρα νὰ ρωτήση τὸν Πνευματικό, γιατὶ μπορεῖ τὸ παιδάκι νὰ ἔχη πρόβλημα μὲ τὴν ὑγεία του καὶ νὰ πρέπη λ.χ. νὰ πιῆ γάλα.

– Γέροντα, ἕνα παιδάκι πόσο πρέπει νὰ νηστεύη;

– Ἂν τὸ παιδὶ εἶναι γερό, ἔχη ὑγεία, μπορεῖ νὰ νηστεύη. Ἄλλωστε τώρα ὑπάρχουν ἕνα σωρὸ τροφὲς νηστήσιμες. Παλιὰ τὰ παιδιὰ νήστευαν καὶ ὅλη μέρα ἔτρεχαν καὶ ἔπαιζαν, ἀλλὰ ἔτρωγαν πολλὲς φορές. Στὰ Φάρασα, τὴν Μεγάλη Σαρακοστὴ ὅλοι, μικροὶ – μεγάλοι, ἔκαναν ἐνάτη[1]. Μάζευαν οἱ γονεῖς τὰ παιδιὰ στὸ Κάστρο [2], τοὺς ἔδιναν παιχνίδια, γιὰ νὰ παίζουν, καὶ στὶς τρεῖς τὸ ἀπόγευμα, ποὺ χτυποῦσε ἡ καμπάνα γιὰ Προηγιασμένη, πήγαιναν καὶ κοινωνοῦσαν. Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος: «Τὰ παιδιά, ὅταν παίζουν ὅλη τὴν ἡμέρα, δὲν θυμοῦνται τὸ φαγητό· τώρα ποὺ θὰ βοηθήση καὶ ὁ Χριστός, δὲν θὰ ἀντέξουν;». Καὶ οἱ μεγάλοι, ὅταν δὲν νηστεύουν, ἐλέγχονται βλέποντας τὰ παιδιὰ νὰ νηστεύουν. Ὅταν μικρὸς δούλευα μὲ τὸν μάστορά μου γιὰ πολὺ καιρὸ σὲ κάποιο σπίτι καὶ τρώγαμε ἐκεῖ, Τετάρτη καὶ Παρασκευὴ ἔφευγα καὶ πήγαινα νὰ φάω στὸ σπίτι μου, γιατὶ αὐτοὶ δὲν νήστευαν. Μιὰ φορά, Τετάρτη ἦταν, ἔφεραν νὰ μὲ κεράσουν μπακλαβᾶ. «Εὐχαριστῶ, τοὺς εἶπα, ἀλλὰ νηστεύω». «Γιά δές, εἶπαν, μικρὸ παιδὶ νὰ νηστεύη καὶ ἐμεῖς μεγάλοι ἄνθρωποι νὰ τρῶμε!»

[1] Δὲν ἔτρωγαν καὶ δὲν ἔπιναν τίποτε μέχρι τὴν ἐνάτη βυζαντινὴ ὥρα, δηλαδὴ μέχρι τὶς 3 τὸ ἀπόγευμα.
[2] Παλιὸ ὀχυρὸ στὰ Φάρασα, στὸ ὁποῖο κατὰ τὰ βυζαντινὰ χρόνια ἔμεναν φύλακες μὲ τὶς οἰκογένειές τους, ποὺ διορίζονταν ἀπὸ τὸ Βυζαντινὸ Κράτος ὡς φρουροὶ τῶν ἀκριτικῶν περιοχῶν.