Νηστίσιμος ἢ νηστήσιμος; Τὸ Λεξικὸ τῆς Κοινῆς Νεοελληνικῆς τοῦ Ἱδρύματος Τριανταφυλλίδη παραθέτει μόνο τὸν τύπο νηστίσιμος. Οἱ συντάκτες τοῦ Λεξικοῦ θεωροῦν ὅτι ἡ λέξη παράγεται ἀπὸ τὸ ἐπίθετο νήστιμος + -ιμος, τὸ Ὀρθογραφικὸ Λεξικὸ Μπαμπινιώτη προκρίνει τὴν γραφὴ νηστήσιμος, ἀπὸ τὸ θέμα νηστ– τοῦ ρήματος νηστεύω καὶ τὸ ἐπίθημα -ήσιμος (κατὰ τὸ καλλιεργ-ήσιμος, κατοικ-ήσιμος), τὸ Χρηστικὸ Λεξικὸ τῆς Ἀκαδημίας παραθέτει καὶ τὶς δύο γραφές. Παλαιότερη εἶναι ἡ γραφὴ μὲ η. Στὰ ἐκκληστικὰ κείμενα σαφῶς ὑπερτερεῖ ἡ γραφὴ μὲ η. Νὰ σημειωθῇ ὅτι τὸ παραγωγικὸ τέρμα -ισιμος προέρχεται ἀπὸ ρήματα σὲ -ιζω. Φαίνεται μᾶλλον ὀρθότερη ἡ γραφὴ μὲ η, χωρὶς αὐτὸ νὰ σημαίνῃ ὅτι ἡ γραφὴ μὲ ι εἶναι ἀστήρικτη. Ἀνήκει συνεπῶς στὶς διττογραφούμενες λέξεις καὶ καλῶς τὸ Λεξικὸ τῆς Ἀκαδημίας καταχωρίζει καὶ τὶς δύο. Τὸ ρῆμα νηστεύω εἶναι σύνθετο ἀπὸ τὸ στερητικὸ πρόθεμα νη- καὶ τὸ ρῆμα ἐσθίω «τρώω», ἄρα ἀρχικὰ θὰ σήμαινε «δὲν τρώω». Ἀπὸ τὸ ἀρταίνω παράγεται ὁ ἀρτύσιμος, τὸ ἀντίθετο τοῦ νηστήσιμος.
Δείτε ΕΔΩ τα προηγούμενα άρθρα