( ΚΟΛΩΝΑΚΙ, οδός Σκουφά )
Η ανέγερση του Ιερού Ναού ξεκίνησε το 1923 και ολοκληρώθηκε το 1931. Βρίσκεται στην οδό Σκουφά, ακριβώς απέναντι από το Πειραματικό Σχολείο Αθηνών, μεταξύ των οδών Λυκαβηττού και Δημοκρίτου.
Είναι σταυροειδής με μεγάλο τρούλο, διακοσμημένος εξωτερικά με πολλά αρχαιοπρεπή αρχιτεκτονικά στοιχεία. Ο αείμνηστος καθηγητής Αναστάσιος Ορλανδός, διάσημος αρχιτέκτων και βυζαντινολόγος και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών έκανε το σχέδιο του ναού και είχε την επιστασία της ανέγερσής του, η οποία ολοκληρώθηκε με την συμβολή του αρχιτέκτονα Γεωργίου Νομικού.
Όλες οι αγιογραφίες έγιναν από τον Σπύρο Βασιλείου, έναν από τους γνωστότερους Έλληνες ζωγράφους. Όλα τα ξυλόγλυπτα, το εικονοστάσιο (τέμπλο), ο Επισκοπικός θρόνος (Δεσποτικόν), ο Άμβων και τα Ψαλτήρια, φιλοτεχνήθηκαν από τον αείμνηστο Θεοφάνη Νομικό, έναν από τους καλύτερους Έλληνες ξυλογλύπτες εκκλησιαστικών επίπλων.
Τα μωσαϊκά στον εξωτερικό Νάρθηκα ( Εξωνάρθηξ ) και στο εσωτερικό του ναού, με εξαίρεση τα μωσαϊκά του δαπέδου, φιλοτεχνήθηκαν από τον Στέφανο Ξενόπουλο. Όλοι αυτοί οι καλλιτέχνες ήταν οι καλύτεροι της εποχής εκείνης. Επιπλέον, πολλοί ευσεβείς Αθηναίοι δώρισαν διάφορα πολύτιμα θρησκευτικά αντικείμενα τέχνης.
Η τελετή των εγκαινίων του ναού έγινε στις 24 Μαϊου 1931 από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χρυσόστομο τον Ά.
ΒΙΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΟΥ
Ο Άγιος Διονύσιος γεννήθηκε στην Αθήνα τὸ ένατο έτος μετὰ απὸ τὴν γέννηση τού Χριστού καὶ επὶ βασιλείας Αυγούστου (27 π.Χ. – 14 μ.Χ.). Η αγάπη του γιὰ τὴν γνώση καὶ τὴ φιλοσοφία τὸν ώθησε νὰἐπισκεφθεί τὴν Αίγυπτο καὶ τὴν Μακεδονία.
Η οικογένειά του ήταν πλούσια και αρχοντική. Σπούδασε όλες τις επιστήμες της εποχής του και απέκτησε την φήμη σοφού άνδρα μεταξύ των Αθηναίων. Εξελέγη ένα από τα εννέα μέλη του Αρείου Πάγου (Ανώτατο Δικαστήριο), όπου ο Απόστολος Παύλος το 51 μ.Χ., μετά από πρόσκληση των Αθηναίων δίδαξε «Τον Άγνωστο Θεό».
Ο βράχος αυτός βρίσκεται ακριβώς στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου του Παρθενώνος. Ήδη από την αρχαιότητα ήταν ο χώρος, όπου είχε την έδρα του ο Άρειος Πάγος, ανώτατο δικαστήριο, το οποίο εκδίκαζε υποθέσεις ανθρωποκτονιών – «ἀνδροφονιῶν». Η ίδρυσή του έγινε γύρω στο 1500 με 1300 π.Χ. κατά τους χρόνους της βασιλίας του Κέκροπα και του Θησέα στην Αθήνα. Η ονομασία του οφείλεται σύμφωνα με την παράδοση στο όνομα του θεού Άρη, τον οποίο δίκασαν εκεί οι 12 θεοί, διότι σκότωσε τον υιό του Ποσειδώνα με το όνομα Αλιρρόθιος ή στο ότι λατρεύονταν οι Αρές Ερινύες, χθόνιες θεότητες της εκδίκησης και της τιμωρίας. Τὸ ανώτατο αυτὸ δικαστήριο της αρχαιότητας συγκροτείτο απὸ ισόβια μέλη τους Αρεοπαγίτες, είχε όλες τὶς εξουσίες καὶ ονομαζόταν «ἡἐξ Ἀρείου Πάγου Βουλή». To 462 π.Χ. μέγα μέρος των διοικητικών και δικαστικών εξουσιών του περιήλθε στην «Ἠλιαία» (ποὺ τὴν ἀποτελοῦσαν 6.000 αιρετοὶ δικαστές), τὴ Βουλὴ καὶ τὴν Εκκλησία τού Δήμου. Μέχρι τοὺς πρώτους Xριστιανικοὺς χρόνους τὸ κύρος τoυ Αρείου Πάγου παρέμεινε αμείωτο.
Ο Απόστολος Παύλος, λοιπόν στάθηκε στην μέση του βράχου αυτού και μίλησε στους αρχαίους Αθηναίους, οι οποίοι τον είχαν καλέσει, για τον Άγνωστο Θεό, τον οποίο ήδη λάτρευαν. Εκεί ο Απόστολος Παύλος τους μίλησε για Τον Αναστηθέντα Ιησού Χριστό και Τον Τριαδικό Θεό και τους εξήγησε, ότι ο Άγνωστος Θεός τους ήταν Ο Τριαδικός Θεός.
Στις πράξεις των Αποστόλων ΙΖ: 34 διαβάζουμε : «τινὲς δὲ ἄνδρες κολληθέντες αὐτῷ ἐπίστευσαν, ἐν οἷς καὶ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγείτης καὶ γυνὴ ὀνόματι Δάμαρις καὶ ἕτεροι σὺν αὐτοῖς ». Μετά δηλαδή το Θεόπνευστο κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου οι πρώτοι που πίστεψαν, ήταν ο Άγιος Διονύσιος και μία γυναίκα με το όνομα Δάμαρις. Σήμερα στην περιοχή του Παγκρατίου υπάρχει οδός, στην οποία έχει δοθεί το όνομά της, η οδός ‘Δαμάρεως’, η οποία περνάει πίσω από την μεγάλη και λαμπρή εκκλησία του Προφήτη Ηλία.
Ακούγοντας ο Διονύσιος την ομιλία του Παύλου θυμήθηκε ένα γεγονός που είχε συμβεί στην Αίγυπτο, όταν ήταν νεαρός φοιτητής ευρισκόμενος στην Ηλιούπολη μαζί με τον φιλόσοφο Απολλοφάνη, κοντά στο σημερινό Κάιρο. Είχε παρακολουθήσει τότε εκεί μία έκλειψη ηλίου που ήταν εντελώς ανεξήγητη, εξεπλάγη και σκέφτηκε : « Κάποιος Άγνωστος Θεός πάσχει, γι’ αυτό σκοτείνιασε και τρέμει η γή» («ἢ ἡ φύση ἀλλοιώνεται, ἢ ὁ Θεὸς πάσχει»). Την στιγμή εκείνη αμέσως μετά το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου, συνειδητοποίησε ο Άγιος Διονύσιος, ότι ο Άγνωστος Θεός για τον οποίο έκανε λόγο, τότε στο Κάιρο την στιγμή της εκλείψεως και του σεισμού, ήταν Ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος είχε σταυρωθεί στον Γολγοθά. Αυτό ακριβώς το γεγονός αποτέλεσε την πηγή της βαθειάς του Πίστης στον Ιησού Χριστό. Έτσι ο Διονύσιος βαπτίστηκε Ορθόδοξος Χριστιανός και χειροτονήθηκε ιερέας.
Αργότερα έγινε ο δεύτερος επίσκοπος της Αθηναϊκής Εκκλησίας. Θέλοντας μάλιστα να γνωρίσει από κοντά την μητέρα του Ιησού, ο Διονύσιος επισκέφθηκε την Θεοτόκο στην Ιερουσαλήμ και παρέστη στην Κοίμησή της, η οποία έγινε πάνω σε νεφέλες.
Ο Άγιος Διονύσιος ήταν και Χριστιανός φιλόσοφος. Είχε δύο μαθητές τον Ρούστικο και τον Ελευθέριο, με τους οποίους επισκέφθηκε την Ρώμη και την Δυτική Γαλατία (σημερινή Γαλλία) για να κηρύξει την Χριστιανική Θρησκεία. Όταν έφθασε στο Παρίσι , έκτισε μία εκκλησία. Ο Αυτοκράτωρ Δομετιανός, ο οποίος είχε πληροφορηθεί την μεγάλη δράση και φήμη του στην Βρετανία και την Ισπανία, έστειλε έναν αξιωματικό να του πεί πως έπρεπε να απαρνηθεί Τον Χριστό ή να πεθάνει. Ο Διονύσιος επέλεξε να πεθάνει και έτσι αποκεφαλίσθηκε το 96 μ.Χ. μαζί με τους δύο μαθητές του. Ο Άγιος Διονύσιος κατά τρόπο θαυματουργό πήρετο κεφάλι στα χέρια του και το έδωσε σε μία γυναίκα ονόματι Κατούλα, η οποία μαζί με άλλους Χριστιανούς ενταφίασε τα τρία σώματα, του Αγίου Διονυσίου και των μαθητών του.
Ο Άγιος Ιερομάρτυρας Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης είναι προστάτης τών Δικαστικών καί τού Δικαστικού Σώματος. Η μνήμη του εορτάζεται στὶς 3 Ὀκτωβρίου καὶ αποτελεί έναν απὸ τοὺς πρώτους Ἁγίους τῆς Xριστιανικῆς Ἐκκλησίας. Από το 1999 μ.Χ. με εγκύκλιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών η μνήμη του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου συμπεριλήφθηκε να τιμάται επιπρόσθετα και στις 12 Οκτωβρίου όπου και ορίσθηκε να τιμάται η Σύναξη των εν Αθήναις Αγίων.
Σήμερα η αγία κάρα του φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους, στην οποία Ιερά Μονή ο Αυτοκράτωρ του Βυζαντίου Αλέξιος ο Κομνηνός δώρισε την κάρα του Αγίου Διονυσίου.
ΣΧΟΛΙΑ ΡΩΜΝΙΟΥ ΑΘΗΝΑΣ
Πηγές :
– σχετική ανάρτηση στην είσοδο του Ιερού Ναού
– http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/agiologion/agios_ieromartys_dionysios_areopagiths.htm
– http://users.sch.gr/aiasgr/Agiologia/Athineoi_Agioi/Agios_Dionusios_o_Areopagiths.htm