«Τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ,…..καθαριεῖ τὴν συνείδησιν ὑμῶν ἀπό νεκρῶν ἔργων εἰς τὸ λατρεύειν Θεῶ ζῶντι»
π. Γεωργίου Θανάσουλα
Ἀπόστολος Παῦλος, ἀδελφοί μου, στὴν ἀποστολική περικοπή ποὺ ἀκούσαμε σήμερα ἀπὸ τὴν πρὸς Ἐβραίους ἐπιστολή του, συγκρίνει τὴν Στραυρικήν θυσία τοῦ Χριστοῦ μὲ αὐτήν τῶν ἀρχιερέων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ τῶν εἰδωλολατρῶν. Συγκρίνει τὴ μοναδική θυσία τοῦ Θεανθρώπου γιὰ τὴ σωτηρία μας μὲ τὶς θυσίες ζώων ποὺ στὸ παρελθόν προσφέρονταν σύμφωνα μὲ αὐτὰ ποὺ προέβλεπαν οἱ ἀρχαῖες θρησκείες. Συγκρύνει τὸ αἷμα τῶν θυσιαζομένων ζώωνποὺ χρησιμοποιόυντα γιὰ τὸν ἐξωτερικὸ, τὸν σωματικὸ καθαρισμὸ τοῦ λαοῦ μὲ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Καὶ τέλος κάνει λόγο γιὰ τὴν καθαρότητα, ἡ ὁποία πρέπει νὰ διακρίνει τὸν νέον Ἰσραήλ, τὸν νέο λαὸ ποὺ εἶναι μέπη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ.
Ομως ὅλες οἱ αἱματηρές θυσίες ποὺ προσφέρονταν ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς τοῦ περιούσιου λαοῦ, σύμφωνα με την Παλαιὰ Διαθήκη, δὲν εἶχαν τὴν δυνατότητα νὰ ἐξιλεώσουν τὸν ἄνθρωπο καὶ νὰ τὸν ἀπαλλάξουν ἀπὸ τὰ νεκρὰ ἔργα, ἀφοῦ εἶναι ἀδύνατον τὸ αἷμα τῶν τράγων καὶ ταύρων νὰ ἀφαιροῦν τὶς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων. Ὁ ραντισμός ποὺ γινόταν ἐπρόκειτο γιὰ μιὰ εἰκονικὴ ἐξωτερικὴ καθαρότητα καὶ ἐκφραζόταν ὁ πόθος γιὰ μιὰ οὺσιαστικὴ κάθαρση. Καὶ ὁ πόθος αὐτὸς ἐκπληρώνεται ὄχι μόνον γιὰ τὸν σωματικὸ μολυσμὸ, ἀλλὰ κυρίως γιὰ τὸν πνευματικὸ μολυσμὸ μὲ τὸ ἄλλο αἷμα, μὲ τὸ αἷμα τῆς Καινῆς Διαθήκης, τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, τὸ ὁποῖο καθαρίζει τὴν συνείδησή μας ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, ἡ «ὁποία μολύνει τὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα. Καὶ αὐτὸ πραγματοποιεῖται διότι τὸ σφάγιο τῆς Σταυρικῆς θυσίας δὲν εἶναι ἕνα ἄόγο ζῶο, ἀλλά ὁ σαρκωμένος Θεὸς Λόγος· δὲν εἶναι ἄνθρωπος, ἄλλά θεάνθρωπος, ἄμωμος καὶ ἄσπιλος. Εἶναι, ὅπως λέγει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, «τὸ θυσιαζόμενοἦταν ἄμωμο καὶ καθαρὸ ἀπὸ ἁμαρτίες».
Ὁ Χριστὸς μὲ τὴν θέλησὴ του ἔγινε ἐκούσιο θῦμα καὶ προσφέρθηκε στὸ ξύλο τοῦ Σταυροῦ γιὰ τὴν ἐξηλέωση καὶ ὁλοκληρωτικὴ κάθαρση τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Τὸ αἷμα αὐτὸ τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ, δὲν μᾶς δίνει τὴν δυνατότητα ἀπλὰ νὰ σωθοῦμε, ἀλλὰ κυρίως ὁ τρόπος νὰ ζήσουμε αἰώνια ἐνωμένοι μὲ τὸν Χριστὸ. Γι’αὐτὸ καὶ τὴν μοναδικὴ αὐτὴ θυσία ἡ Ἐκκλησία μας τὴν διαιωνίζει ἀναίμακτα μὲ τὴν τέλεση τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ἐφαρμόζοντας τὴν ἐντολή τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος εἶπε ἐὰν δὲν φάγετε τὴν σάρκα τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ δὲν πιεῖτε τὸ αἷμα του, δὲν ἔχετε ζωὴ μέσα σας». Καὶ στὸ Μυστικὸ Δεῖπνο ἔδωκε ἐντολή «τοῦτο ποιεῖτε στὴν ἑμήν ἀνάμνηση». Ἡ Θεία Εὐχαριστία γιὰ τὴν Ἐκκλησία δὲν ἀποτελεῖ ἀπλὴ ἀνάμνηση τῆς Σταυρικῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ τὸ κατ’ ἐξοχήν μυστήριο, τὸ κέντρο καὶ ἡ ἀποκορύφωση τῆς ὅλης λατρείας μας.
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας παρατηρεῖ ὅτι ἡ Θεία Κοινωνία ἄν καὶ δίδεται διὰ τοῦ σώματος, ὅμως «εἰς τὴν οὐσίαν πρῶτον χωρεῖ τῆς ψυχῆς καὶ διὰ τῆς ψυχῆς εὶς τὸ σῶμα διαβαίνει῾ Καὶ Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς ὑπογραμμίζει ὅτι κοινωνόντας ἀπὸ τὸ ἅγιο ποτήριο «κοινωνοῦμε μὲ τὸ Χριστὸ καὶ μετέχουμε στὴ σάρκα του καὶ τὴν θεότητὰ του». Μετέχουμε δηλαδὴ στὴ θεοποιὸ ἐνέργεια τῆς Θεϊκῆς Του οὐσίας. Ὅμως εὔλογα ἀναρωτιέται κανεὶς. Ποιὰ ἡ δικὴ μας συμμετοχή στὸ Ἱερὸ αὐτὸ μυστήριο τὴς Θείας Εὐχαριστίας; Συμμετέχουμε τακτικὰ; Ποιὰεἶναι ἡ ἀνάλογη δικὴ μας προετοιμασία γιὰ τὴ συμμετοχὴ μας σ’αὐτὸ; Ὁ Κύριὸς μας πρὶν παραδώσει τὸ Μυστήριο τῆς κοινωνίας εἶπε: “ ἡ τροφὴ ποὺ θὰ σᾶς δώσω εἶναι ἡ σάρκα μου, τὴν ὁποία θὰ προσφέρω γιὰ τὴν ζωοποίηση τοῦ κόσμου». Γιὰ μᾶς τοὺς πιστούς, ἐπομένως, ἡ θεία μετάληψη εἶναι ἀναγκαῖο συστατικὸ τῆς πνευματικῆς καὶ κατὰ Χριστὸν ζωῆς, ἡ ὁπία δὲν θὰ πρέπει νὰ σβήνει, οὔτε νὰ διακόπτεται, ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, γιὰ νὰ μὴ ζοῦν πλέον οἱ ζωντανοὶ πιστοὶ ἀτομικὴ καὶ σαρκικὴ ζωὴ, ἀλλὰ τὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ ποὺ γιὰ αὐτοὺς πέθανε καὶ ἀναστήθηκε». Ἀλλὰ καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γιὰ δύο ἀναγκαῖα πράγματα γιὰ μᾶς τοὺς Χριστιανοὺς εἶπε. Γιὰ τὸ βάπτισμα: «Ἀμήν , ἀμὴν λέγω σοι. Ἐὰν μὴ γεννηθῆ τὶς ἐξ ὕδατος καὶ πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ». Ὅμοίως καὶ γιὰ τὴν Θεία Μετάληψη εἶπε: «’Αμὴν, ἀμὴν λέγω ὑμῖν. Ἔὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ μὴ πίετε τὸ αἷμα αὐτοῦ, οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς». Καθὼς εἶναι ἀδύνατον , χωρὶς βάπτισμα , νὰ ζἠση κάποιος πνευματικὴ ζωὴ καὶ νὰ σωθεῖ, κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο, εἶναι ἀδύνατον νὰ ζήσει κάποιος χωρὶς τὴν θεία Μετάληψη. Ἀπὸ αὐτὰ συμπεραίνουμε ὅτι ἠ θεία μετάληψη πρέπει νὰ λαμβάνεται, ὅχι ὅπως τὸ βάπτισμα μία φορά, ἄλλὰ πρέπει νὰ λαμβάνεται συνεχῶς. Ἀλλά καὶ σὲ ὅσους δυσπιστοῦν ἀκόμη καὶ λένε ὅτι πρέπει νὰ μεταλαμβάνουμε μία ἤ δύο φορὲς τὸν χρόνο καὶ ὄχι κάθε φορὰ ποὺ τελεῖται τὸ μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας, θὰ τοὺς ὑπενθυμίσουμε ὅτι ὅταν ὁ Κύριος παρέδωσε τὸ μυστήριο στοὺς Μαθητὰς Του, δὲν τοὺς εἶπε συμβουλευτικὰ «ὅστις θέλει νὰ φάγει τὸ σῶμα καὶ νὰ πιεῖ τὸ αἷμα μου»ὅπως ἀλλοῦ εἶπε «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν» καὶ»ἐὰν θέλεις τέλειος εἶναι», ἄλλὰ ἀντιθέτως πρόσταξε: «Λάβετε φάγετε, τοῦτο ἐστὶ τὸ σῶμα μου, καὶ πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτο ἐστὶ τὸ αἷμα μου», δηλαδὴ ἀναπόφευκτα πρέπει νὰ φάτε τὸ σῶμα μου καὶ ὁπωσδήποτε πρέπει νὰ πιεῖτε τὸ αἷμα μου. Καὶ πάλι λέει «τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησην», δηλαδὴ ἐξηγεῖ ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος, «Εἶπε ὅτι΄σᾶς παραδίδω αὐτὸ τὸ μυστήριο γιὰ νὰ τὸ τελεῖται ὄχι μία ἤ δύο φορὲς ἀλλὰ κάθε ἡμέρα σὲ ἀνάμνηση τῶν παθῶν, τοῦ θανάτου μου καὶ ὅλης μου τῆς οἰκονομίας».Καὶ οἱ Θεῖοι Ἀπόστολοι, πιστοὶ τηρηταὶ τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ, με κάθε εὐκαιρία , δίδασκαν ὅλους τοὺς πιστούς, προσεύχονταν καὶ τελοῦσαν τὸ Μυστήριο καὶ κοινωνοῦσαν ὅλοι οἱ συμμετέχοντες τὰ ἄχραντα μυστήρια γιὰ να ἁγιάζονται καὶ νὰ στερεώνονται καλύτερα στὴ πίστη τοῦ Χριστοῦ. «Ἦσαν προσκαρτεροῦντες τῆ διδαχῆ τῶν Ἀποστόλων καὶ τῆ κοινωνίᾳ καὶ τῆ κλάσει τοῦ ἄρτου καὶ ταῖς προσευχαῖς», λέγουν ο}ι Πράξεις τῶν Ἀποστόλων.Καὶ ἑκεῖνο ποὺ ἔκαναν οἱ Ἀπόστολοι τότε, τὸ ἔγραψαν καὶ στοὺς κανόνες τους, γιὰ νὰ ἀκολουθοῦμε καὶ ἐμεῖς οἱ μεταγενέστεροι Χριστιανοὶ αὐτὴ τὴν ἀναγκαία παράδοση. Προστάζουν ἐὰν κάποιος. ὅταν γίνεται Λειτουργία καὶ δεν μεταλάβει, νὰ πεῖ τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖον δὲν μετέλαβε. Ἄν εἷναι εὔλογη ἡ αἰτία ἄς συγχωρεῖται, διαφορετικὰ νὰ ὰφορίζεται» Καὶ ἡ ἐν Ἀντιοχείᾳ Σύνοδος ἐπαναλανβάνουσα τὸν κανόνα τῶν Ἀποστόλων,συμπληρώνει λέγοντας ὁτι ἡ πράξη αὐτὴ, τοῦ ἐπιτιμίου τοῦ ἀφόρισμοῦ νὰ ἰσχύει ἔως ὁτου ἐξομολογηθοῦν, δείξουν καρποὺς μετανοίας καὶ παρακαλέσουν καὶ τότε νὰ συγχωρεθοῦν».
Ἀδελφοί μου. Μετὰ ἀπὸ ὅλα αὐτὰ , πόσο ἀναπολόγητοι εἴμαστε ὅλοι μας ὅταν ἀποστρεφόμεθα τὴν πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ διὰ τοῦ στόματος τοῦ Λειτουργοῦ Ἱερέως ὅταν μᾶς καλεῖ νὰ μεταλάβουμε τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι Ὁ ἐπιούσιος ἄρτος τῆς ψυχῆς; Πόσο ἁμαρτάνουμε, ἀρνούμενοι νὰ συμμετάσχουμε στὸ Δεῖπνο τοῦ Κυρίου; Προφασιζόμαστε ὁτι τάχα δὲν εἴμαστε ἄξιοι, δἐν εἴμαστε ἁγιοι, καὶ κατηγοροῦμε καὶ σχολιάζουμε ὅσους καὶ ὅσες κοινωνοῦν συχνὰ, Κοινωνοῦμε μία ἤ δύο φορές τὸν χρόνο, ‘Χριστούγεννα καὶ Πάσχα κινούμενοι μόνο ἀπὸ συνήθεια καὶ ὅχι ἔχοντας ὀρθό λογισμό. Τὶς ἡμέρς αὐτὲς κοινωνεὶ ὅποιος καὶ ἄν εἶναι,εἴτε ἄξιος εἴτε ἄνάξιος. Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος λέγει ὅτι οὔτε τὰ Χριστούγεννα, οὔτε ἡ σαρακοστὴ κάνουν τοῦς ἀνθρώπους ἀξίους νὰ κοινωνήσουν. Ἡ καθαρότητα τῆς ψυχῆς τοὺς κάνει ἀξίους. Ἔχεις καθαρὴ καρδιὰ, ἔχεις καὶτὴν ἄδεια νὰ κοινωνήσεις. Καὶ ὁ Χριστιανὸς πρέπει πάντα κάθε ἡμέρα καὶ κάθε στιγμή νὰ διατηρεῖ τὴν καθαρότητα τῆς ψυχῆς του ὥστε νὰ μεταλαμβάνει καθημερινῶς τὰ ἄχραντα μυστήρια καὶ νὰ ἀναλογίζεται τὸν θάνατο καἰ τὰ πάθη τοῦ Κυρίου,νὰ θυμάται δηλαδὴ τὴν σωτηρία καὶ τὴν εὐεργεσία πού μᾶς ἔκανε ὁ Κύριος. Ἄς προσπαθήσουμε ὅλοι μας. Ἄμὴν.