Γράφουμε ὄνομα μὲ ὄμικρον, ὅμως ἐπώνυμο μὲ ὠμέγα, ὁμαλὸς μὲ ὄμικρον, ἀνώμαλος μὲ ὠμέγα, ὄροφος ἀλλὰ διώροφο, ὀδύνη ἀλλὰ ἐπώδυνος, ὀρυχεῖο ἀλλὰ μεταλλωρυχεῖο. Πρόκειται γιὰ τὸν νόμο τῆς ἐκτάσεως ἐν συνθέσει ἢ τῆς συνθετικῆς ἐκτάσεως ἢ τὸν νόμο τοῦ Wackernagel, τοῦ Ἑλβετοῦ γλωσσολόγου ποὺ ἀνέλυσε πρῶτος αὐτὸ τὸ φαινόμενο. Ὅταν τὸ πρῶτο συνθετικὸ λήγη σὲ φωνῆεν καὶ τὸ δεύτερο ἀρχίζη επίσης ἀπὸ φωνῆεν, τὸ πρῶτο φωνῆεν ἐκθλίβεται, ἐνῷ τὸ δεύτερο τρέπεται στὸ αντίστοιχο μακρό. Ἑπομένως τὸ ο θὰ γίνη ω, τὸ ε θὰ γίνη η καὶ τὸ α θὰ γίνη η: ἐπὶ + ὄνομα (ὄνυμα) → ἐπώνυμο, ὑπὸ + ἐρέτης → ὑπηρέτης, στρατός + -αγός (ἄγω)→ στρατηγός, ὑπό + ἄνεμος → ὑπήνεμος. Ὅταν ὅμως τὸ ἀρκτικὸ φωνῆεν τοῦ β΄ συνθετικοῦ ἀκολουθῆται ἀπὸ δύο ἢ περισσότερα σύμφωνα, δὲν ἰσχύει ὁ κανόνας: φιλ-άνθρωπος. Στὴν πραγματικότητα δὲν πρόκειται γιὰ ἐξαίρεση. Ἕνα φωνῆεν μπροστὰ σὲ δύο ἢ τρία σύμφωνα λογίζεται ὡς μακρόν (θέσει μακρά). Ἐπίσης δὲν ἐκτείνονται κανονικὰ ὡς σύνθετα τὰ δεύτερα συνθετικὰ ποὺ ἀρχίζουν ἀπὸ δασυνόμενο φωνῆεν: ἐπὶ + ὁδὸς → ἐφόδιο, παρὰ + ὅμοιος → παρόμοιος.
Δείτε ΕΔΩ τα προηγούμενα άρθρα