ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΛΑΤΡΕΙΑ

” ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ Ο ΧΟΡΟΣ ” Δοξαστικό. Ήχος Πλ.Δ’ . Θρασ. Στανίτσας

Ἡ Βυζαντινή μουσική (ΒΜ) γεννήθηκε πρωτίστως γιά νά ὑπηρετήση τήν ψαλτική τέχνη, γιατί ἡ ἐντός τοῦ Ναοῦ ψαλμωδία πρέπει νά διέπεται ἀπό ἀρχές καί νά ὑπακούη σέ κανόνες, ὅπως κάθε τέχνη. Δέν πρέπει νά παρατηρῆται ἀσυδοσία καί αὐθαιρεσία, ὅπως συμβαίνει στήν ἑβραϊκή χάβρα.

Ω των σοφών σου κριμάτων Χριστέ ΣΤΑΝΙΤΣΑΣ 1966 και 1977

‘Εν τη ερυθρα θαλάσση’, δοξαστικό των Εσπερίων της Οκτωήχου, Μέλος Πέτρου Πελοποννησίου (+1778), ήχ.πλ.α΄

«Εἶσαι σπουδαῖος ψάλτης! Εἶσαι θαυμάσιος! Εἶσαι ἄφθαστος!». Εἶχε τό κεφάλι ψηλά, ἐνῶ οἱ ἄλλοι τέσσερις εἶχαν τό κεφάλι κάτω. Ἐγώ μονολόγησα: «Τά δαιμόνια θά μοῦ πάρουν τό μυαλό. Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με

Ὅπως γνωρίζουμε ὅλοι, ὁ Χριστιανισμός ἀνύψωσε τήν γυναῖκα καί ἐξίσωσε τά δύο φύλα. Ὀντολογικά, θεολογικά καί ὑπαρξιακά γκρεμίσθηκε ὁ μεσότοιχος πού χώριζε τά δύο φύλα: «οὐκ ἔνι ἄρσεν καί θῆλυ» (Γαλ. 3, 28), διατρανώνει ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν Παῦλος.

Ἀπαγορεύτηκε δὲ ἡ χρήση τοῦ πολυφωνικοῦ εἴδους ψαλμώδησης καὶ τῶν ὀργάνων μουσι­κῆς, καθὼς ἡ μονοφωνικὴ μουσικὴ χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὴν φυσικότητα καὶ τὴν κομψότητα τοῦ φωνητικοῦ ὀργάνου τοῦ ἀνθρώπου, ἐνῷ ἡ χρήση ὀργά­νων προσδίδει χαρακτῆρα ρομαντικὸ καὶ κοσμικὸ ποὺ ἁπλᾶ τέρπει τὶς αἰσθήσεις χωρὶς νὰ δημιουργεῖ κατά­νυξη καὶ πνευματικὴ ἀνάταση, καθηλώνοντας ἔτσι τὸν ἄνθρωπο στὴν γήϊνη πραγματικότητα.

Τό βυζαντινό μέλος ἀποβλέπει στό νά ἐνσταλλάξη στήν ψυχή τοῦ πιστοῦ τήν ἐμπειρία τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας καί νά καταστήση ἱκανό τόν πιστό νά εἰσχωρήση στά βαθειά νοήματα τῆς βυζαντινῆς ὑμνογραφίας.

Ωδήν επινίκιον άσωμεν πάντες
Θεώ τω ποιήσαντι θαυμαστά τέρατα,
βραχίονι υψηλώ
και σώσαντι τον Ισραήλ ότι δεδόξασται.

Ὡστόσο πολλοί, ἀκόμη καί πιστοί ἐντός τοῦ ἱεροῦ περιβόλου μέ ἐκκλησιαστικό καί πατριωτικό ζῆλο, ἱερωμένοι καί λαϊκοί, ἀγνοοῦν μερικά ἀπό τά στοιχεῖα πού ἀποδεικνύουν ἀκριβῶς ὅτι ἡ Βυζαντινή Μουσική εἶναι ἕνας πολύτιμος θησαυρός.

Εἰσελεύσομαι εἰς τὸν οἶκόν σου… – Ἦχος α΄
Κεκραγάριον ἀργόν… – Τὸ παρόν κατὰ τὸν ἁγιορείτικον τρόπον. Ἦχος α΄

Ὅλοι οἱ Πατέρες ἀπέβλεπαν στήν καθιέρωση μουσικῆς κατευναστικῆς, σεμνῆς καί μεταφυσικῆς, ἱκανῆς νά μεταρσιώση τίς ψυχές τῶν πιστῶν καί νά τίς ἑνώνη μέ τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι τό ἴδιο τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ.

Ὁ ἀείμνηστος γέροντας Παΐσιος ἔδινε πολλή βαρύτητα στό νά ψάλλη κάποιος μέ συναίσθηση κατανυκτικά. Σύστηνε στόν ψάλτη νά ἔχη τόν νοῦ του στά θεῖα νοήματα καί νά ἔχη εὐλάβεια. Νά μήν πιάνη τά θεῖα νοήματα λογοτεχνικά, ἀλλά μέ τήν καρδιά. Ἄλλο ἡ εὐλάβεια καί ἄλλο ἡ τέχνη, ἡ ἐπιστήμη τῆς ψαλτικῆς. Ἡ τέχνη χωρίς εὐλάβεια εἶναι μπογιές.

«Εἶναι καλό νά ἀκοῦς μουσική. Ἀνώτερη ἀπ᾿ ὅλες εἶναι ἡ βυζαντινή μουσική, γιατί δέν ταράσσει τήν ψυχή, ἀλλά τήν ἑνώνει μέ τό Θεό καί τήν ἀναπαύει τελείως. Ἄν ὅμως τό θέλεις πολύ, μπορεῖς ν᾿ ἀκοῦς καί κοσμική μουσική, ἀλλά ἐγώ λέω, εἶναι προτιμότερο ν᾿ ἀκοῦς μουσική πού δέν ἔχει λόγια».

Στὸ δεύτερο ἥμισυ τοῦ 17ου αἰῶνα ἀκμάζει στὸ Φανάρι ὁ σπουδαῖος μελουργὸς Μπαλάσης ἱερεὺς καὶ Νομοφύλαξ τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας. Ἐξέχουσα προσωπικότητα τῆς περιόδου ἐκείνης, συγκαταλέγεται μεταξὺ τῶν σοφῶν καὶ λογίων τοῦ Γένους.

Περσυνάκη Ἐμμανουὴλ καθηγητοῦ-ἱεροψάλτου Ἡ αὐστηρότητα τοῦ ὕφους καὶ ἡ σεμνότητα τῆς μελωδίας εἶναι χαρακτηριστικὰ μὲ τὰ ὁποῖα ἡ βυζαντινὴ μουσικὴ […]

ἱεροδιακόνου Συμεών Ἡ πανανθρώπινη γλῶσσα τῆς μουσικῆς ὑπῆρξε ἴσως ἡ πρώτη ἀπὸ τὶς τέχνες ποὺ χρησιμοποιήθηκαν στὴν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας. Ἐπρόκειτο […]

  ἱεροδιακόνου Συμεών   Ἡ πανανθρώπινη γλῶσσα τῆς μουσικῆς ὑπῆρξε ἴσως ἡ πρώτη ἀπὸ τὶς τέχνες ποὺ χρησιμοποιήθη-καν στὴν λατρεία […]

ΙΕΡΑ  ΜΟΝΗ  ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ  Ἐκδόσεις  «Ακρογωνιαιος»  Τ.Κ. 304 00  Ἀγγελόκαστρον Αἰτωλ/νίας   Πρός: Ἐλλογιμώτατον κ. Περσυνάκην Ἐμμανουήλ   Ἠλεκτρονικόν Ἐπίτιμον Διευθυντὴν Διευθύνσεως  […]

Πρὸς Κέντρον «῾Ενωμένη ῾Ρωμιοσύνη» Μοναστηρίου 225, Μενεμένη, 54628 Θεσσ/νίκη Πανεπιστημίου 34, Στοὰ Παλλάδος, 10679 Ἀθηνῶν www.enromiosini.gr Ἠλεκτρ. ταχυδρ. contact@enromiosini.gr ᾿Αξιότιμοι […]

Κατὰ τὸ ἔτος ποὺ διανύουμε (2015) ἡ μνήμη τῶν ἁγίων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης (Ἁγίων), ποὺ ἑορτάζεται κάθε ἔτος τὴν 21η […]

Κύριε ὁ Θεός ἡμῶν, ὁ δείξας τό ἔλεός Σου ἐν πᾶσι τοῖς προσιοῦσι σοι καί ἐξαιτουμένοις τοῦτο, ὁ εὐμήχανος καί […]

Ιωάννου Κων. Νεονάκη MD, MSc, PhD. Η Κρήτη αποτελεί τουριστικό προορισμό για τους Εβραίους. Κάθε καλοκαίρι την επισκέπτονται κατά χιλιάδες. […]

ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΄΄ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ΄΄, ΤΟΜΟΣ Α΄, ΑΠΟ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΕΙΡΑ: ΨΑΛΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ […]

Αρπατζή Αναστασία Μεταφράστρια Ιστορικόν του ναού Κατά την κτητορική επιγραφή ο ναός κτίστηκε με δαπάνη των οικογενειών Ευστρατίου και Εφραίμ […]

Τυπικαὶ διατάξεις τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν  

Τυπικαὶ διατάξεις τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Τυπικαὶ διατάξεις τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν  

Ιωάννης Ελ. Σιδηράς Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός   «Αναγράφει σοι, η Πόλις σου Θεοτόκε»   Μέγας ο ναός […]

Τυπικαὶ διατάξεις τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Τυπικαὶ διατάξεις τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν