Γράφει ο Ζιαζιάς Κωνσταντίνος, επίτιμος Α/ΓΕΣ
Η Βουλγαρία, επί δύο χρόνια παρεμπόδιζε την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ λόγω ανοιχτών εθνικών, γλωσσικών και ιστορικών διαφορών μεταξύ των δύο χωρών.
Ωστόσο, το περασμένο καλοκαίρι, οι δύο χώρες κατέληξαν σε συμφωνία, στη βάση μιας πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία η Σόφια θα άρει το βέτο που έχει θέσει για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ, με την προϋπόθεση ότι τα Σκοπιά θα προχωρήσουν σε τροποποίηση του Συντάγματός τους με τη συμπερίληψη την αναγνώριση βουλγαρικής μειονότητας σ’ αυτό που ζει στη χώρα τους.
Οι αλλαγές αφορούν την προσθήκη τμημάτων λαών στο προοίμιο του συντάγματος και στα άρθρα 49 και 78 του βασικού νόμου, στα οποία αναφέρονται τα μέρη των λαών που βρίσκονται στα Σκοπια.
«Στη διατύπωση: «Οι πολίτες της Δημοκρατίας της«Βόρειας Μακεδονίας», ο «μακεδονικός λαός», τμήματα του αλβανικού λαού, ο τουρκικός λαός, ο λαός των Βλάχων, ο σερβικός λαός, ο λαός των Ρομά, ο βοσνιακός λαός και άλλοι», προστίθενται μετά τον «Βοσνιακό λαό» τα εξής: ο βουλγαρικός λαός, ο κροατικός λαός, ο λαός του Μαυροβουνίου, ο σλοβενικός λαός, ο εβραϊκός λαός και ο αιγυπτιακός λαός. Η χώρα μας τι έπραξε για αντίστοιχο εθνικό θέμα; Δεν υπάρχει εκεί ελληνικός λαός;
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι στα Σκόπια υπήρχε και υπάρχει και ελληνική μειονότητα , για την οποία ουδέποτε η ελληνική πολιτεια ενδιαφέρθηκε και ούτε σήμερα βέβαια ενδιαφέρεται. Κανείς δεν μπορεί σήμερα να γνωρίζει τον ακριβή τους αριθμό και πολλές φορές τα μέλη της απλά φοβούνται να πουν δημόσια την ελληνική τους γενιά για τους γνωστούς λόγους, ενώ η ελληνική κυβέρνηση δίνει αγώνα για την ένταξη αυτού του κράτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα από τα πλέον άγνωστα τμήματα των εκτός της Ελλάδος Ελλήνων, είναι αυτό που κατοικεί στα Σκοπια, όμως η ιδεολογία του «μακεδονισμού» και η παραδοσιακή έλλειψη ενδιαφέροντος τόσο από το ελληνικό κράτος , οσο και από την πνευματική ηγεσία του τόπου μας, συνέβαλαν στην άγνοια της ιστορίας τους αλλά και της τωρινής παρουσίας τους στο κράτος των Σκοπίων.
Κατά την απογραφή του 1941, η οποία έγινε με ευθύνη των Γερμανικών στρατευμάτων κατοχής, και άρα είναι πλέον αντικειμενική, επί συνόλου 800.000 πληθυσμού κατεγράφησαν 100.000 Έλληνες το γένος, Χριστιανοί Ορθόδοξοι στο θρήσκευμα, δηλαδή το 12% του πληθυσμού. Προφανώς οι ναζί δεν διακρίνονταν από φιλελληνισμό ούτε υπήρχε περίπτωση να αλλοιώσουν τα στοιχεία.
Η απογραφή του 1951 δίνει 158.000 ελληνικό στοιχείο.
Εξ αυτών 25.000 είναι Έλληνες γηγενείς κάτοικοι Μοναστηρίου, 100.000 βλαχόφωνοι Έλληνες (Γκρεκ), 3.000 Έλληνες Σαρακατσαναίοι και 32.000 Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες του εμφυλίου. Ήτοι το 18% του εξ 900.000 (τότε) πληθυσμού.
Το 1953, η γιουγκοσλαβική κυβέρνηση διεξάγει απογραφή του πληθυσμού της. Ανεπίσημα στοιχεία δείχνουν ότι οι Έλληνες των Σκοπίων είναι 137.500. Συγκεκριμένα: Σαρακατσάνοι με ελληνική εθνική συνείδηση 1.500, Έλληνες γηγενείς 12.000, πρόσφυγες που αποδέχθηκαν να λάβουν τη γιουγκοσλαβική υπηκοότητα και να ενταχθούν στο (ψευτο)μακεδονικό έθνος: 7.000-8.000, πολιτικοί πρόσφυγες που δεν αποδέχτηκαν τα παραπάνω και δήλωσαν Έλληνες 24.000 και Βλάχοι που δήλωσαν Έλληνες 100.000. Το κράτος του Τίτο αλλοίωσε τα στοιχεία αυτής της απογραφής και παρουσίασε επίσημα ότι οι Έλληνες είναι μόνο 12.000!
Εδώ να επισημάνουμε ότι ο Τίτο, μετά την ανακήρυξη της Ομόσπονδης Λαϊκής και έπειτα Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της δήθεν “Μακεδονίας”, απαγόρευσε τη δήλωση “Έλληνας” και επέβαλε την αντικατάστασή του με το “Μακεδόνας” (“Μακεδόνες του Αιγαίου”), ενώ για τον Βλαχικό κυρίως βλαχόφωνο Ελληνισμό, η μόνη διέξοδος ήταν η δήλωση “Βλάχος”…
Τα απογραφικά στοιχεία του 1961 και 1971 είναι απολύτως ασαφή από την προσπάθεια των Σκοπιανών να μειώσουν τη δύναμη των Ελλήνων.
Με την απογραφή όμως του 1991 αποκαθίσταται εν μέρει η αλήθεια. Παρ΄ότι δεν κοινοποιήθηκαν λεπτομερή απογραφικά στοιχεία, εν τούτοις στον αντιπολιτευόμενο Τύπο δημοσιεύθηκαν πληροφορίες περί του ότι ποσοστό μεταξύ 12 και 18% δήλωσε ότι έχει ελληνική εθνική συνείδηση.
Δηλαδή περίπου 250.000 επί συνόλου 2.200.00 κατοίκων. Όλοι αυτοί είναι εκείνοι οι οποίοι είχαν εξαναγκασθεί στο παρελθόν να δηλώσουν «Μακεδόνες» ή «Βλάχοι» ή «Γιουγκοσλάβοι». Είναι αυτοί που στην πραγματικότητα είναι «Γηγενείς Έλληνες». «Βλάχοι», «Σαρακατσαναίοι» και «Πολιτικοί Πρόσφυγες».
Στην επίσημη απογραφή του 1991 ,μετά την πτώση του κομμουνισμού , η κυβέρνηση των Σκοπίων είχε απαγορεύσει στους πολίτες να δηλώσουν «Ελληνες» ή «Βούλγαροι». Πάντως τότε έρχεται μία δήλωση-βόμβα του «εθνάρχη» των Σκοπίων, Κίρο Γκλιγκόρωφ. Σε συνέντευξη του σε τσεχική εφημερίδα με αφορμή την απογραφή του 1991, ανέφερε την ύπαρξη 100.000 πολιτών ελληνικής καταγωγής: “The Greeks say that there are 250,000 Greeks here, while according to the statistics, there are only 100.000…»
Οταν τα Σκοπιά εμφανίστηκαν στον χάρτη ως ανεξάρτητο το κράτος των ψευδομακεδόνων, και συγκεκριμένα το 1991, η Βουλγαρία είχε καταθέσει υπόμνημα στον ΟΑΣΕ λέγοντας ότι στο νέο αυτό κράτος κατοικούν 2.000.000 Βούλγαροι και 200.000 Ελληνες.
Ακόμη όμως και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ στην ετήσια Έκθεσή του για Ανθρώπινα Δικαιώματα το 1993 (δημοσίευση 31-1-1994), καταγράφει ρητά στις “Εθνικές Μειονότητες” των Σκοπίων και τους ΕΛΛΗΝΕΣ , και γίνεται λόγος για «καταπιεζόμενη ελληνική μειονότητα».
Για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορια μας ,η αείμνηστη Υφυπουργός Εξωτερικών Βιργινία Τσουδερού, ρωτήθηκε για την ύπαρξη Ελληνικής Μειονότητας στα Σκόπια και απάντησε ευθέως ότι “στο Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών έχουμε καταγεγραμμένους όλους τους Έλληνες των Σκοπίων”!
Όμως η επόμενη επίσημη θέση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών για το θέμα εκφράστηκε το 2008 από την τότε υπουργό Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία απάντησε σε σχετική ερώτηση βουλευτών ως εξής:
«Στην ΠΓΔΜ δεν εκδηλώνεται συνεκτική ομάδα Ελλήνων, με συνείδηση και δράση εθνικής μειονότητας. Ομάδες ατόμων σε διάφορες περιοχές (Σκόπια, Μοναστήρι, Γευγελή, Πέχτσεβο) οργανώνονται σε συλλόγους είτε επειδή τα μέλη έλκουν οικογενειακή καταγωγή από Έλληνες, είτε ομιλούν την ελληνική», δηλαδή με «ελαφρά την καρδιά» μας λέει ότι δεν υφίσταται Ελληνική Μειονότητα στα Σκοπιά .
Και έρχεται το 2018 ο Υπουργός Εξωτερικών, Νικόλαος Κοτζιάς , ο οποίος ρωτήθηκε από Δημοσιογράφο για το εάν στις συνομιλίες με τον υπουργό εξωτερικών των Σκοπίων, τέθηκε θέμα Ελληνικής Μειονότητας στα Σκόπια και απάντησε κατ΄ ουσίαν ότι δεν υπάρχει καν τέτοια Μειονότητα! Μάλιστα περιόρισε τους Έλληνες των Σκοπίων σε …400ελληνόφωνους Βλάχους !
Εδώ θα ήθελα να επισημάνω ότι για το θέμα των ελληνόφωνων Βλάχων γράφει ο Γάλλος Δημοσιογράφος Michel Paillares σε περιήγηση στη Μακεδονία 1904!!!!!! «Στο Μοναστήρι, όλοι οι Βλάχοι είναι Έλληνες ως τα βάθη της καρδιάς τους, με ελληνικές παραδόσεις και ιδανικά. Στέλνουν πάνω από 2.000 παιδιά στα Σχολεία του Ελληνισμού, που τα πλουτίζουν με τις εισφορές τους. Αυτοί βρίσκονται επικεφαλής του πιο σκληρού και αμείλικτου αγώνα εναντίον της Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Δημιούργησαν μια μυστική Επιτροπή, που είναι ο τρόμος των Κομιτατζήδων. Ούτε ο Μητροπολίτης, ούτε ο Έλληνας Πρόξενος μπορούν να μετριάσουν τον έξαλλο πατριωτισμό τους» .
Επίσης στο υπόμνημα που απέστειλε η ελληνική κοινότητα της ιστορικής Πελαγονιας το 1903 προς τις Μεγάλες Δυνάμεις, περιγράφεται με σαφήνεια η πολιτιστική και εθνική κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή των Σκοπίων : «………λαλουμεν ελληνιστί, βουλγαριστι, βλαχιστι, αλβανιστι, αλλά αυδεν ηττον εσμέν άπαντες Έλληνες και ουδενι επιτρεπομεν ν’ αμφισβητεί προς ημας τούτο».
Ακομη θα οφειλαν να γνωρίζουν οι ιθύνοντες της εξωτερικής πολιτικής μας ότι από το 2003, οι ακραιφνείς Έλληνες Σαρακατσαναιοι των Σκοπίων , ως πλέον τολμηροί, έχουν ιδρύσει σύλλογο με την ονομασία «Χελιδόνι» , ο οποίος έχει ήδη 350 μέλη . Ο πρόεδρος του Συλλόγου Δημήτριος Απόστολου , περιγράφει ως εξής την κατάσταση με τους Έλληνες των Σκοπίων « Εδώ υπάρχουν πολλές οικογένειες Σαρακατσαναιων και πολλά νέα παιδιά επιθυμούν να μάθουν την Ελληνική γλώσσα, αλλά δεν έχουμε δάσκαλο . Τόσα χρόνια υποσχέσεις μόνο στα λόγια. Σβήνουμε. Μην εκπλαγείτε αν δείτε Σαρακατσαναιους με βουλγαρική υπηκοότητα …ειμαστε Έλληνες και θέλουμε να παραμείνουμε Έλληνες, στα χώματα που γεννηθήκαμε . Γέφυρα φιλίας Ελλάδος με τα Σκοπιά» .
Εδώ καθαρά εκδηλώνεται συνεκτική ομάδα Ελλήνων, με συνείδηση και δράση εθνικής μειονότητας , όπως και Ομάδες ατόμων σε διάφορες περιοχές (Σκόπια, Μοναστήρι, Γευγελή, Πέχτσεβο) οργανώνονται σε συλλόγους διότι έχουν ελληνική συνείδηση και ομιλούν την ελληνική , είναι χριστιανοί ,δηλαδή ο ορισμός της έννοιας της «μειονότητας»……
Επιπλέον φαίνεται δύσκολο να έχει καταφέρει ο Σλαβομακεδονικός εθνικισμός , στο μικρό διάστημα των 35 περίπου ετών , να ανατρέψει πλήρως την διαπίστωση του Γκλιγκόροφ «The Greeks say that there are 250,000 Greeks here, while according to the statistics, there are only 100,000.”… την οποία δεν εκμεταλλεύθηκε η τότε ελληνική κυβέρνηση , αλλά και σήμερα προσπαθούν να την λησμονήσουν ….
Για αυτό η εποχή είναι «ώριμη» ωστε η ελληνική μειονότητα στα Σκόπια να αναγνωριστεί και να προστατευτεί, ΕΦΟΣΟΝ ΔΕΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΒΕΒΑΙΑ ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ…
Σε ένα πολυεθνικό κράτος όπως τα Σκόπια, όπου Αλβανοί, Βούλγαροι, Τούρκοι, Σέρβοι, κ.α. έχουν δικαίωμα ύπαρξης είναι να απορεί κανείς γιατί η ελληνική μειονότητα πνίγεται και περιφρονείται. Τώρα, λοιπόν, που Αλβανοί, Βούλγαροι και Σέρβοι προβάλλουν την πολυεθνική σύσταση του κράτους των Σκοπίων , είναι πολλαπλώς χρήσιμο να αναδείξουμε τη λησμονημένη Ελληνική μειονότητα , που φαίνεται δεν τόλμησε η τότε κυβέρνηση να επιβάλει την αναγνώριση της κατά την υπογραφή της επώδυνης για το Έθνος συμφωνίας των Πρεσπών.