8η. Διά πολλῶν θλίψεων θά σωθῶμεν, παιδί μου· διότι ποῖος ἅγιος ἡγίασε ἤ ἄνθρωπος ἐσώθη, χωρίς νά περάσῃ ἀπό τό καμίνι τῶν διαφόρων πικριῶν; ἄν ἐδῶ πικρανθῶμεν, ἐκεῖ, εἰς τόν ἄλλον κόσμον, ὁ Χριστός μας θά μᾶς γλυκάνῃ μέ τήν τόσον ὄμορφον βασιλείαν Του.
Ὅταν σοῦ ἔρχεται ἡ θλῖψις, νά παρηγορῆσαι ὅτι καί πάλιν θά σοῦ ἔλθῃ ἡ χαρά καί ἡ γαλήνη. Συνεχῶς ἐνθυμοῦ τόν θάνατον· αὐτή ἡ μνήμη θά σοῦ δίδῃ πολύ κουράγιο εἰς τά λυπηρά τοῦ μάταιου τούτου βίου καί θά γεμίζῃ ἡ ψυχή σου παρηγορίαν.
Τά βάσανα τῆς ζωῆς μίαν ἡμέραν, παιδί μου, θά λήξουν, διότι ὁ κόσμος παρέρχεται· μόνον ὅ,τι πράξῃ κανείς διά τήν δόλια του ψυχήν, ἐκεῖνο αἰώνια θά μείνῃ ἤ πρός ὕψος ἤ πρός βάθος καί ἀπώλειαν.
9η. Δέν γνωρίζεις, παιδί μου, ὅτι δωρεάν σώζει τόν ἄνθρωπον ὁ Θεός; Βεβαίως οἱ κόποι δείχνουν τήν προαίρεσιν τοῦ ἀνθρώπου καί ὄχι αὐτοί καθ᾿ ἑαυτοί δύνανται νά ἀπαλλάξουν τόν ἄνθρωπον ἐκ τῶν παθῶν του· ἀλλά διά νά μάθωμεν νά ἐλπίζωμεν εἰς τόν Θεόν καί ὄχι εἰς τούς κόπους μας, ἐπιτρέπει ὁ Θεός μετά ἀπό κόπον νά μήν ἔχωμεν φυλαχθῇ ἀπό τό κακόν. Σύν τῷ κόπῳ νά λέμε λοιπόν ὅτι, ἐάν δέν φυλάξῃ ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον, τά ἔργα του εἶναι ἄνεμος καί φεύγουν κούφια.
10η. Πῶς λοιπόν θά δικαιολογηθῶμεν, ὅταν σκεφθῶμεν ὅτι ὁ Χριστός μας ἔπαθε τόσα φοβερά παθήματα, χωρίς νά πράξῃ κανένα ἁμάρτημα, διότι ἦτο Θεός; Σκέψου τήν φοβεράν συγκατάβασιν τοῦ ἀπείρου Θεοῦ, νά γίνῃ ἄνθρωπος καί νά πάθῃ τόσα αἰσχύνης γέμοντα πάθη χάριν ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν, τῶν ἐνόχων καί κατακρίτων! Νά ραπισθῇ εἰς τό πρόσωπον, νά Τόν μαστιγώσουν, νά Τόν ὑβρίσουν, νά Τόν σταυρώσουν, νά ἀποθάνῃ μέ τόν πιό κακόν θάνατον· «ἐπικατάρατος πᾶς ὁ κρεμάμενος ἐπί ξύλου» (Γαλ. 3,13).
Αὐτός ὡς Θεός δι᾿ ἡμᾶς τούς ἁμαρτωλούς ἔπαθε τόσα· τί ἔχομεν νά ἀπολογηθῶμεν, ἐάν δέν ὑπομένωμεν ἕνα πειρασμόν διά τήν ἀγάπην Του, ἤ ἔστω καί διά τάς ἁμαρτίας μας;
Διά τῶν θλίψεων σώζεται ὁ ἄνθρωπος· χωρίς θλίψεις κανείς δέν ἐσώθη. Ὁ δρόμος πού πηγαίνει εἰς τόν Θεόν εἶναι στενός καί ἀκανθώδης καί ὅποιος θέλει νά τόν περιπατήσῃ, στενοχωρεῖται καί ματώνει καί ἱδρώνει. Αὐτόν ἄς περιπατήσωμεν, διά νά πᾶμε εἰς τήν αἰώνιον ζωήν.
11η. Μή φοβοῦ, μηδέ δειλιάτω ἡ καρδιά σου· ὁ Χριστός μας ἀοράτως σέ βοηθεῖ κρυφίᾳ χειρί· σέ δοκιμάζει διά νά σοῦ δώσῃ τήν χάριν Του.
Ὅσον γεωργεῖται ἡ γῆ τῆς καρδίας καί ὅσον πιό βαθειά ὁ γεωργός βάζει τό ἀλέτρι, τόσον περισσότερον καρπόν θά δώσῃ τό χωράφι εἰς τόν καιρόν του. Οὕτω κάνει καί ὁ μέγας γεωργός, ὁ Θεός, τήν ψυχήν μας. Μᾶς ἀφήνει νά ἔρχωνται πειρασμοί καί θλίψεις καί πόνος καί στενοχωρία, νά εἰσέρχωνται βαθειά εἰς τήν καρδίαν καί πολλάκις νά εὑρισκώμεθα εἰς ἀδιέξοδον, τό πῶς θά τά καταφέρωμεν μέ αὐτόν ἤ ἐκεῖνον τόν πειρασμόν· καί πάσχει καί ὀδυνᾶται ὁ ἄνθρωπος· ἀλλά εἰς τούς ἀγαπῶντας τόν Θεόν, συνεργεῖ ὁ Θεός νά γίνωνται εἰς ἀγαθήν ἔκβασιν.
12η. Εὔχομαι εἰς τόν Θεόν νά μᾶς δώσῃ ὑπομονήν καί ἠθικόν σθένος, νά περάσωμεν καί αὐτήν τήν δοκιμασίαν, πού μᾶς ἔδωκεν ὁ ἅγιος Θεός πρός ὠφέλειάν μας· κάμνετε ὑπομονήν· οὕτως ἐπιτρέπει ὁ Θεός εἰς τά γνήσια παιδιά Του, πειρασμούς καί θλίψεις· αὐτός εἶναι ὁ δρόμος πού τελειοποιεῖται ἡ ψυχή· ὁ πόνος ἐξαγνίζει τήν ψυχήν, τήν κάνει ταπεινήν, πονετικήν, ἀγαθήν καί οὕτω καταστρώνεται τό ἔδαφος διά τήν θείαν ἐπίσκεψιν.
Μήν ἀποκάμνετε εἰς τούς πειρασμούς, διότι διά τῶν πειρασμῶν προχωροῦμεν εἰς τήν θείαν κατάκτησιν· οἱ πειρασμοί μᾶς γνωστοποιοῦν ὅτι εἴμεθα παιδιά τοῦ Θεοῦ καί μέλλομεν νά κληρονομήσωμεν τόν Θεόν.
13η. Τούς κακούς λογισμούς, παιδί μου, νά τούς διώκῃς, διότι ὁ διάβολος ποτέ δέν θέλει τό καλόν τοῦ ἀνθρώπου. Τοῦ παρουσιάζει διαφόρους δυσκολίας, διά νά τόν πείσῃ πώς δέν κάνει τίποτε εἰς τόν μοναχισμόν. Καί τοῦτο διότι τόν καίει τό μαῦρο ράσο, πού φανερώνει τον στρατιώτην τοῦ Χριστοῦ.
Ἄς ἔχωμεν πειρασμούς καί θλίψεις· καί ὁ Χριστός θλίψεις εἶχε καί μέ φοβερούς πόνους παρέδωκε τήν τεθεωμένην ψυχήν Του ἐπάνω εἰς τόν Σταυρόν. Ὁ Χριστός μας κρεμάμενος ἐπάνω εἰς τόν Σταυρόν, γυμνός, ἔρημος, ἐγκαταλελειμμένος, ὑβριζόμενος ἀπό χιλιάδας κόσμου καί τόσα ἄλλα τά ὑπέμεινε μέ χαράν δι᾿ ἡμᾶς τούς ἀχαρίστους καί ἡμεῖς, λοιπόν παιδί μου, νά μήν ὑποφέρωμεν ὀλίγην θλῖψιν καί πόνον;
Ὁ Χριστός μας θά μᾶς δείξῃ εἰς τήν δευτέραν παρουσίαν Του τά παθήματα τῆς σαρκός Του ὡς ἀποδείξεις τῆς πρός ἡμᾶς ἀγάπης· τότε καί ἡμεῖς, παιδί μου, θά τοῦ δείξωμεν τήν πονεμένην καί ματωμένην καρδίαν μας ἀπό θλίψεις διά τήν ἀγάπην Του.
Ὅλοι οἱ ἅγιοι πολύ ἐπόνεσαν· οἱ μάρτυρες τί καί τί δέν ὑπέφεραν. Διά τοῦτο ἔχε ὑπομονήν καί προσεύχου καί ὁ Θεός δέν θά μᾶς ἀφήσῃ νά πονέσωμεν περισσότερον τῶν δυνάμεών μας.
14η. Παρήγορον πολύ εἶναι, παιδί μου, τό ὅτι ὁ καθείς θά πληρωθῇ βάσει τῶν κόπων, πού κατέβαλε διά τήν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ. Ἔχει πολύν κόπον τό πρᾶγμα, ὅταν κανείς σηκώνῃ ψυχάς τῆς σημερινῆς ἐποχῆς, πού διέπει ὁ ἐγωϊσμός καί τό ἴδιον θέλημα.
Ἄς μή χάνωμεν τό θάρρος μας· διότι ἀοράτως πάρεστιν ὁ Ἰησοῦς, πού θά ἐπιτιμήσῃ τήν τρικυμιῶσαν θάλασσαν τῶν πειρασμῶν καί θά φέρῃ τήν γαλήνην τῆς χάριτος.
Ἀγωνίζου ἐπάνω εἰς τά ἀφρισμένα κύματα· ἐσύ ἐπικαλοῦ τόν μόνον παντοδύναμον Θεόν: «Κύριε, Κύριε, ἐπίβλεψον ἐξ οὐρανοῦ, καί ἴδε τούς πειρασμούς μου καί κατάρτισε τήν ψυχήν μου εἰς τό ποιεῖν τό θέλημά Σου, ὅτι Σύ εἶ ὁ Θεός μου».
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ
ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
ΕΚΔΟΣΙΣ:ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΘΕΟΥ