Η νόσος του Stargardt είναι η πιο κοινή μορφή νεανικής εκφύλισης ωχράς κηλίδας, η οποία είναι κληρονομική. Σε αντίθεση με την ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας προσβάλλει παιδιά και εφήβους. Η νόσος οδηγεί σε προοδευτική απώλεια της όρασης, εξαιτίας της εκφύλισης των φωτοϋποδοχέων (κωνίων και ραβδίων) που βρίσκονται στην ωχρά κηλίδα. Η ωχρά κηλίδα είναι το κέντρο του αμφιβληστροειδούς και μας εξυπηρετεί στην κεντρική όραση και σε καθημερινές δραστηριότητες, όπως το διάβασμα και η αναγνώριση προσώπων. Από τη νόσο Stargardt πλήττεται η κεντρική όραση, ενώ η περιφερική συνήθως διατηρείται.
«Όλα άρχισαν στην τετάρτη δημοτικού. Στο σχολείο η δασκάλα με έβαζε να διαβάζω δυνατά την ώρα της ανάγνωσης διότι είχα καθαρή φωνή. Κάποια στιγμή άρχισα να συλλαβίζω. Κάτι με εμπόδιζε από το να διαβάζω καλά, αλλά δεν είχα καταλάβει ακόμα τι ήταν αυτό. Οι συμμαθητές μου, μάλιστα, νόμιζαν ότι έκανα πλάκα. Την ίδια περίοδο άρχισα να μην κοιτάζω τη δασκάλα στα μάτια. Ήμουν στο τελευταίο θρανίο και δεν μπορούσα να εστιάσω. Εκείνη αρχικά με “μάλωσε”, νόμισε ότι ήμουν αφηρημένος και δεν πρόσεχα. Δεν είχα καταλάβει ότι τελικά δεν μπορούσα να δω. Αρχικά καταστρεφόταν η κεντρική μου όραση και στη συνέχεια η περιφερειακή» λέει ο Νάσος Γκαβέλας.
Ένα παιδί δέκα χρόνων… Ονειρευόταν να γίνει ποδοσφαιριστής. Και ήταν καλός. Όταν η ζωή του έφερε την πιο μεγάλη δυσκολία, αυτός ο πιτσιρικάς βρήκε μια μεγάλη ευκαιρία. Σχεδόν τυφλός, μα πάντα χαμογελαστός. Διότι είχε όλη τη ζωή μπροστά του. Και δεν μπορούσε να χάσει ούτε μια στιγμή της. Οι γονείς του ήταν δίπλα του. Το παιδί έπρεπε όχι απλά να συνεχίσει, αλλά να απολαύσει τη ζωή. Να γίνει ευτυχισμένο.
Είδαμε δύο 22χρονους να τρέχουν δίπλα δίπλα, να κρατιούνται ενωμένοι με ένα λάστιχο. Όχι δεν είναι μόνο η κορδέλα που τους δένει. Είναι η φιλία, είναι η αγάπη, είναι ο κοινός στόχος. Δεν συντονίζουν μόνο τα πόδια τους για να τρέξουν, μα το μυαλό, την καρδιά, την ανάσα τους, τον σφυγμο τους. Απόλυτη αρμονία. Σαν να είναι ένα.
Ο Γκαβέλας άφησε πίσω του την δυσκολία που είχε να αντιμετωπίσει. Ο Γκαραγκάνης έθεσε τον εαυτό του στην υπηρεσία της προσπάθειας κάποιου άλλου. Ταλέντο και αλληλεγγύη. Η νίκη του «μαζί». Το «εμείς» πάνω από το «εγώ».
«Έχει γίνει μία τεράστια προετοιμασία. Το τελευταίο διάστημα, ειδικά τον τελευταίο χρόνο που συνεργαζόμαστε με τον Σωτήρη, το προσπαθήσαμε και το παλέψαμε με πολύ προπόνηση. Όχι τόσο στο κομμάτι του συγχρονισμού, γιατί αυτό που βλέπετε εσείς, σίγουρα είναι ένα αλλά και πάνω στην καλή βάση που είχαμε, την χτίσαμε μέρα με την μέρα και φτάσαμε σε αυτό το αποτέλεσμα που παρακολουθήσαμε όλοι» είπαν μετά τη νίκη τους στο Τόκιο.
Ο Γκαβέλας πρώτα είχε προπονητή τον Χάρη Παπαδιά. Μετά τον ανέλαβε ο Νέστορας Κολοβός. Από το Αιγάλεω στο Τόκιο. Έχοντας στο πλάι του ένα παιδί, που άφησε τους δικούς του αγώνες για να τον υποστηρίξει. Είναι ο συνοδός του, αυτός που κατευθύνει τον τυφλό δρομέα. Ήταν φίλοι από το 2017 και πριν από έναν χρόνο αποφάσισαν να αρχίσουν μαζί προπονήσεις.
«Βλέπουμε πολλά παιδιά με αναπηρία που κάθονται σπίτι τους. Που δεν έχουν ενδιαφέροντα. Στέκονται στις δυσκολίες που υπάρχουν και λαμβάνουν αυτό το μήνυμα και από την κοινωνία. Πρέπει να ασχοληθούν με τα σπορ. Οχι απαραιτήτως για να κερδίσουν μετάλλια, ή να κάνουν ρεκόρ, αλλά για να ανακαλύψουν πράγματα που ούτε πίστευαν για τον εαυτό τους. Θα νιώσουν πολύ καλύτερα, θα αλλάξει όλη η ζωή τους» είναι το μήνυμα του Γκαβέλα.
Ο Νάσος είναι το παιδί που δεχόταν bullying στο σχολείο. Είναι το πληγωμένο πιτσιρίκι που βρέθηκε στο στόχαστρο κοροϊδευτικών σχολίων από τους συνομηλίκους του. Μπορεί να τον δεις να στέκεται δίπλα σου στο φανάρι, φορώντας τα γυαλιά του, ίσως κρατώντας μπαστούνι.
Περιμένει από εσένα να του πεις ότι άναψε πράσινο και είναι ασφαλές να διασχίσει τον δρόμο. Μπορεί να μην του δώσεις σημασία, να τον αγνοήσεις διότι τρέχεις να προλάβεις την δουλειά σου. Ή επειδή δεν μπορείς να καταλάβεις ότι απλά περιμένει από εσένα να κάνεις το αυτονόητο.
Ξέρετε ότι στην Αθήνα, στην πρωτεύουσα ευρωπαϊκής χώρας το 2021, υπάρχει μόνο ένα φανάρι με ήχο; Ο Νάσος θα ήθελε απλά να του πεις ότι άναψε πράσινο. Θέλει απλά να μην «κλείνεις» με το αυτοκίνητό σου τις διαβάσεις στα πεζοδρόμια. Θέλει απλά να φέρεσαι ως άνθρωπος. Θέλει απλά να δείχνεις αλληλεγγύη.