Οι περισσότεροι επιθυμούμε για τα τέλη της ζωής μας αυτό που εύχεται η εκκλησία μας. Να είναι χριστιανικά, με μετάνοια, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα και ειρηνικά. Αυτή τη δέηση της θείας λειτουργίας, μαζί με άλλες προσευχές την απευθύνουμε στο Θεό και την Παναγία μας όσο είμαστε ακόμη στη ζωή, για να μας στηρίξουν την ώρα του θανάτου μας. Μαζί με την πίστη μας και η επιστήμη βάζει τα δυνατά της να προσφέρει γαλήνη στο επίγειο «τέλος», ενώ η αγάπη των ανθρώπων προσφέρεται ακόμα ποιο γενναιόδωρα σε αυτούς που φεύγουν…Αυτή είναι η πίστη μας, η παιδεία μας, η παράδοσή μας.
Όμως τον τελευταίο καιρό – και στην πατρίδα μας (1) – γίνονται βήματα, διστακτικά και διερευνητικά, αλλά συγχρόνως αναιδή και θρασεία που υποστηρίζουν το θάνατο ως προσωπική επιλογή, ως «ατομικό δικαίωμα». Καθόλου παράξενο… Μεγάλη μερίδα της κοινωνίας αυτονομήθηκε από το Θεό, το χορηγό της ζωής, και διεκδικεί να γίνει και διαχειριστής του θανάτου, πιστεύοντας πως είναι ικανή και δικαιούται να εξασφαλίσει τα «ειρηνικά τέλη». Και να! Μετά τις χώρες όπου ανθίζει η ιατρικώς υποβοηθούμενη ευθανασία (2) (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Ελβετία, Ισπανία, Καναδάς, Όρεγκον, κ.α), εμφανίστηκε στην Ελβετία ο άνθρωπος που «προσφέρει» τον έλεγχο και την αυτονομία στο θάνατο, την χωρίς επιστροφή «επιλογή», χωρίς μάλιστα την εμπλοκή γιατρού ή άλλου συμβούλου…
Ο Dr. Philip Nitschke, είναι ο δημιουργός της Sarco, (3) μιας αυτοδιαχειριζόμενης κλειστής συσκευής που οδηγεί στο θάνατο. Ο «επιστήμων»/ δημιουργός της ήθελε να εγγυηθεί μια αναχώρηση από τη ζωή χωρίς φάρμακα- συνεπώς χωρίς την εμπλοκή των γιατρών- μέσω μιας τρισδιάστατης εκτυπωμένης κάψουλας την οποία ονόμασε Sarco, και δημιούργησε παρά τα νομικά και ηθικά ερωτήματα που τη συνοδεύουν. Σύμφωνα με μια πρόσφατη αναφορά της Swissinfo, η Sarco πρόκειται να δοθεί προς χρήση φέτος από το «The Last Resort», τον φορέα που τη διαχειρίζεται και έχει έδρα την Ελβετία. Η συσκευή είχε ετοιμαστεί και ήταν διαθέσιμη από το 2021, έγινε νόμιμη, αλλά είναι ακόμη αδιευκρίνιστο πότε θα χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά.
Ας σημειωθεί πως υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για αυτή και από διάφορες οργανώσεις «ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Το όνομά της είναι συντομογραφία της λέξης «Σαρκοφάγος», σκεύους που χρησιμοποιούνταν στην αρχαία Αίγυπτο και σε άλλους πολιτισμούς στις τελετουργίες θανάτου τους.
Η λειτουργία της συσκευής
Όπως αναφέρει ο ιστότοπος του «Last Resort», η Ελβετική κυβέρνηση δεν την έχει εγκρίνει για γενική χρήση, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ολόκληρη τη χώρα, εφόσον διασφαλιστούν 3 προϋποθέσεις κατά τη χρήση της:
- Ο χρήστης πρέπει να μπορεί να ενεργοποιήσει μόνος του το κουμπί λειτουργίας.
- Ο χρήστης πρέπει να έχει τη νοητική ικανότητα να τερματίσει τη ζωή του.
- Όσοι παρέχουν τη συσκευή Sarco πρέπει να είναι «αλτρουιστές στα κίνητρά τους».
Μετά την πρώτη χρήση της Sarco, οι αρμόδιες αρχές θα ξεκινήσουν έρευνα για τη λειτουργία της και για το εάν ανταποκρίνεται σε αυτό που προτίθεται να κάνει, δηλαδή να σκοτώνει με βεβαιότητα.
Εντυπωσιάζει η «αλτρουιστική επένδυση» μιας πράξης της οποίας τα κίνητρα είναι εύκολα κατανοητά. Με το πρόσχημα του ανθρωπιστικού «δικαιώματος στο θάνατο» καλύπτονται πολλές αδυναμίες και συμφέροντα. Κρύβεται η επιθυμία της πολιτείας για μείωση της ασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής δαπάνης, των επιδοτήσεων για την υγεία, η αδυναμία του υγειονομικού συστήματος, τα οικογενειακά συμφέροντα, το βόλεμα των φροντιστών ή και η πρόθεσή τους να μη διαθέσουν χρόνο ή χρήμα προς ανακούφιση των δικών τους. Κρύβεται ακόμη η έλλειψη Χριστιανικής πίστης και εμπειρίας, μια ακατανόητη έχθρα προς το Θεό και η αποτυχία της Δυτικής κοινωνίας να γεμίσει τελικά τη ψυχή του ανθρώπου. Όλα άσχημα κίνητρα που θα παγιδέψουν αργά ή γρήγορα και τους ίδιους που τα ασπάζονται.
Ο δημιουργός της Dr. Nitschke, που είναι και ιδρυτής οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα με τίτλο «Exit International», επιμένει ότι «όσοι χρησιμοποιούν τη συσκευή δεν πρέπει να χρειάζονται τη συγκατάθεση του γιατρού τους, ούτε και των συγγενών ή φίλων τους», καθώς πιστεύει ότι «ένας αξιοπρεπής θάνατος πρέπει να παραμείνει μια βαθιά προσωπική απόφαση». Είναι εντυπωσιακό το πώς η απομόνωση και η αποφυγή πνευματικής ή ιατρικής συμβουλής προβάλλεται δολίως ως αξία ζωής, προκειμένου να παγιδευτεί στα σίγουρα το απομονωμένο ταλαίπωρο θύμα.
Μόλις μπει κάποιος στη Sarco, πιέζει ένα κουμπί που απελευθερώνει αέριο άζωτο από το πάτωμα. Το άζωτο τελικά αντικαθιστά το οξυγόνο στην κάψουλα, αυτό οδηγεί σε υποξυγοναιμία, απώλεια των αισθήσεων και στο θάνατο σε πέντε έως δέκα λεπτά. Σύμφωνα με τη σελίδα του «Exit International», στη Sarco, η πόρτα δεν έχει κλειδαριά και ο χρήστης μπορεί να βγει ανά πάσα στιγμή. Αυτή βέβαια είναι μια πολύ επιπόλαια και αφελής σκέψη για να τη πιστέψει κάποιος, δεδομένου πως ένα άτομο με βαριά υποξυγοναιμία, απομονωμένο από τους δικούς του, κλεισμένο σε έναν στενό αποπνικτικό χώρο, δύσκολα μπορεί να πάρει σώφρονες ή ανατρεπτικές αποφάσεις, πολύ περισσότερο να τις υλοποιήσει. Οπότε η δυστυχής μοίρα του είναι εξασφαλισμένη….Άλλωστε ποιος θα «γυρίσει πίσω» για να πει πως «ήθελα να βγω αλλά δεν τα κατάφερα;»
Ένα άτομο εξέφρασε ήδη ενδιαφέρον να χρησιμοποιήσει τη συσκευή Sarco για να βάλει τέλος στη ζωή του, αλλά καθώς ορισμένοι ιατρικοί και νομικοί κύκλοι της Ελβετίας εξέφρασαν ανησυχίες, εξέδωσαν προς το παρόν αποφάσεις «προληπτικής απαγόρευσης» για τη χρήση της.
Η χρήση της εγείρει σοβαρούς ενδοιασμούς
Παρά τους ενδοιασμούς που εκφράστηκαν από ιατρικούς και τοπικούς ηγέτες, ο Dr. Florian Willet, συμπρόεδρος του The Last Resort, είπε ότι είναι βέβαιος ότι η Sarco μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς νομικά κωλύματα. Εάν διατυπωθούν τέτοια, η οργάνωσή του είναι πρόθυμη να ελεγχθεί από την ομάδα των δικηγόρων τους και να συνεργαστεί σε όποιες έρευνες ξεκινήσουν οι εισαγγελείς, γιατί «υπάρχουν άνθρωποι που περιμένουν να το χρησιμοποιήσουν»…
Αν και η διαδικασία είναι προς το παρόν νομικά ανεκτή, ωστόσο οι επιπτώσεις της στις ανθρώπινες ζωές θα είναι σοβαρές και μη αναστρέψιμες. Για το λόγο αυτό οι σχετικές αποφάσεις πρέπει να ληφθούν με πολύ σοβαρότητα και να είναι ξεκάθαρα αρνητικές για το καλό όλης της ανθρωπότητας.
Ήδη οργανισμοί του εξωτερικού που υπερασπίζονται την αξία του ανθρώπου και της ζωής του (όπως ο NVP Care for Life) βλέπουν τη συσκευή Sarco ως ένα επικίνδυνο εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκμετάλλευση των ευάλωτων και εύπιστων ατόμων.
Άνθρωποι με προβλήματα σωματικής ή ψυχικής υγείας, σκέψεις ή αισθήματα αναξιότητας και απελπισίας μπορεί να δελεαστούν από αυτήν τη συσκευή που κάνει το θάνατο να ακούγεται σαν μια επιτυχημένη και ελκυστική επιλογή. Η διαφήμιση εξάλλου της προσωπικής απόφασης και της απομόνωσης, κάνει τους απελπισμένους ανθρώπους ακόμη ποιο ευάλωτους στις πλανεμένες υποσχέσεις ενός «ευτυχισμένου θανάτου».
«Αντί για κινητοποίηση για συντροφιά και φροντίδα προβάλλεται η εύκολη λύση της εξαφάνισης» λέει η υπεύθυνη επικοινωνίας της NVP Care for Life, Yvonne Geuze, και συνεχίζει: «Πρέπει να αγωνιστούμε για μια κοινωνία στην οποία όλοι οι άνθρωποι θα νιώθουν ευπρόσδεκτοι και με αξία, ανεξάρτητα από την ψυχική ή σωματική τους κατάσταση. Ο στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να ζήσουν και να κάνουν τη ζωή τους πιο υποφερτή. Αντίθετα, εστιάζοντας στην ερώτηση “πώς μπορώ να σε βοηθήσω να πεθάνεις;” γίνεται αποδεκτή η φιλοσοφία της εγκατάλειψης του ανθρώπου στη δυστυχία του.
Η υποβοηθούμενη αυτοκτονία είναι ένα υποπροϊόν της ζωής στην άθεη κοινωνία του δικαιωματισμού. Η κοινωνία δίνει το μήνυμα πως η ατομική αυτονομία είναι υψίστης σημασίας και δεν κάνει καμία αναφορά στο Θεό, ο οποίος δίνει αξία στη δοκιμασία και είναι δίπλα μας στον θάνατο. Συνεπώς, ο άνθρωπος επιλέγει την ευθανασία για να απομακρυνθεί από τις δυσκολίες. Είναι σημαντικό να γίνεται προσπάθεια ώστε όλοι να πιστέψουμε ότι ο Θεός είναι δίπλα μας κάθε στιγμή, ενώ ο καθένας μας είναι πολύτιμος και έχει τη θέση του στο κόσμο ανεξάρτητα από τις περιστάσεις της ζωής του. Είναι πολύ σημαντική η κατήχηση στην Ορθόδοξη χριστιανικής πίστη και διδασκαλία για το νόημα των δοκιμασιών, για το θαύμα, την αναγκαιότητα της θυσίας για το δοκιμαζόμενο αδελφό, την αιώνια ζωή κοντά στο Θεό. Όταν πιστεύεις στον Θεό, πιστεύεις ότι η ζωή είναι δώρο Του και την εμπιστεύεσαι στα χέρια Του.
Από την πλευρά του κράτους, η αντίθεση στην υποβοηθούμενη αυτοκτονία πρέπει να πηγαίνει χέρι-χέρι με τη γενικότερη πολιτική πρόληψης της αυτοκτονίας και να μην γίνεται δημόσια χρηματοδότηση κάθε κακόβουλης, άθλιας «πολιτιστικής πρότασης» τύπου «Αδέσποτα κορμιά» (1) που στο όνομα της ελευθερίας του λόγου προσβάλλει τη χριστιανική μας πίστη, καταχράται το δημόσιο χρήμα και προωθεί το θάνατο.
Ανησυχίες για ακόμη μεγαλύτερη ζημία
Αλλά υπάρχουν ανησυχίες και για άλλες επιδράσεις της συσκευής Sarco στην κοινωνία. Τέτοιες συσκευές όπως η Sarco, και τα αντίγραφά της που αναμένονται να δημιουργηθούν, μπορούν να δώσουν ιδέες αυτοκτονίας σε ανθρώπους που δεν θα τις συζητούσαν καν. Όσο περισσότερο οι καταστροφικές επιλογές θεωρούνται φυσιολογικές, τόσο περισσότεροι άνθρωποι θα παρασύρονται από αυτές.
Επίσης, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τη λειτουργία της συσκευής. Τί θα γίνει όταν κάτι πάει «στραβά»; Εάν η ποσότητα του οξυγόνου δεν γίνει αρκετά χαμηλή ώστε να οδηγηθεί ο άνθρωπος στο θάνατο αλλά παραμείνει στη ζωή έχοντας πάθει μόνιμη εγκεφαλική βλάβη;
Δεδομένου πως προγραμματίζονται να δημιουργηθούν και συσκευές για ζευγάρια που ίσως θελήσουν να φύγουν μαζί (4), ας αναλογιστούμε την τραγικότητα να παρασύρει ο ένας τον άλλον στο δρόμο χωρίς επιστροφή στο όνομα της «αγάπης» τους.
Το τοπίο στο θάνατο αποτελεί μια τραγικότητα για τον απελπισμένο άθεο σύγχρονο άνθρωπο, στη πραγματικότητα αποδεικνύει την ματαιότητα όλης της ζωής του. Γνωρίζουμε ότι οι επιλογές του τέλους είτε μας απογειώνουν στην αιωνιότητα, είτε μας καταδικάζουν στην παντοτινή απώλεια. Η σκόπιμη επίσπευση του θανάτου αποτελεί προσβολή στον Θεό που είναι η πηγή της ζωής μας. Δεδομένου πως και στη πατρίδα μας ακούγονται τελευταία οι αποκρουστικές απόψεις για το «δικαίωμα στο θάνατο», ας αγαπήσουμε τη ζωή, τους άλλους και τους εαυτούς μας, όπως θέλει ο Θεός, και ας εμπιστευτούμε μέχρι τέλους τις αποφάσεις που Εκείνος παίρνει για εμάς, χωρίς να αμφιβάλουμε ούτε για τη χρησιμότητά τους, ούτε για την τέλεια αγάπη Του.
_____________________________
Παραπομπές:
- https://www.ertnews.gr/eidiseis/politismos/adespota-kormia-ena-ntokimanter-gia-ti-zoi-ton-thanato-kai-to-dikaioma-na-epilegeis-anamesa-sta-dyo/
- https://www.ertnews.gr/eidiseis/diethni/eythanasia-kai-ypovoithoumeni-aytoktonia-ti-isxyei-stin-eyropi/
- https://cne.news/article/4365-assisted-suicide-capsule-sarco-set-for-release-throughout-switzerland?utm_source=e-mail&utm_medium=nieuwsbrief&utm_campaign=week-2024-30
- https://www.lifenews.com/2024/07/19/switzerland-promotes-new-suicide-pod-for-people-to-kill-themselves/