Γεωργίου Ἰ. Βιλλιώτη
Ἕνα γράμμα κάνει τὴν διαφορὰ
«Χθὲς ὅλη μέρα ἔγραψα ἕνα γράμμα», «Χθὲς ὅλη μέρα ἔγραφα ἕνα γράμμα». Ἕνα γράμμα κάνει τὴν διαφορά. Βέβαια πρόκειται γιὰ τὸ ἴδιο γεγονός, ἀλλάζει ὅμως ἡ ὀπτικὴ γωνία ἀπὸ τὴν ὁποία βλέπει ὁ ὁμιλητής. Μὲ τὴν πρώτη πρόταση: «Χθὲς ὅλη μέρα ἔγραψα ἕνα γράμμα» ὁ ὁμιλητὴς δηλώνει ὅτι δὲν κατώρθωσε νὰ κάνῃ τίποτα ἄλλο ὅλη μέρα, παρὰ νὰ γράψῃ ἕνα γράμμα. Μὲ τὴν δεύτερη πρόταση τονίζεται ὅτι ὅλη μέρα ἦταν ἀπασχολημένος μὲ τὴν συγγραφὴ τοῦ γράμματος, χωρὶς νὰ ἀποκλείῃ καὶ τὴν ὕπαρξη ἄλλων δραστηριοτήτων. Μὲ τὸν ἀόριστο «ἔγραψα» ὁ ὁμιλητὴς βλέπει τὸ γεγονὸς στὸ σύνολό του (τέλειο ποιὸν ἐνέργειας), ἐνῷ μὲ τὸν παρατατικὸ «ἔγραφα» βλέπει τὸ γεγονὸς στὴν ἐξέλιξή του (ἀτελὲς ποιὸν ἐνέργειας). Βλ. περισσότερα Χρ. Κλαίρη-Γ. Μπαμπινιώτη, Γραμματικὴ τῆς Νέας Ἑλληνικῆς, Κέντρο Λεξικολογίας, 2011, 459-465.
Υ.Γ. Τὸ κατώρθωσε ποὺ γράψαμε πιὸ πάνω δὲν εἶναι τυπογραφικὸ λάθος. Στὴν παροδοσιακὴ ὀρθογραφία τὸ ο τρέπεται σὲ ω στοὺς ἱστορικοὺς χρόνους.