Γράφει ο Στέφανος Κισιώτης
Γιορτάζουμε και φέτος, το 2023, Χριστούγεννα. Ίσως θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε εισαγωγικά και να περικλείσουμε μέσα σ’ αυτά τη λέξη Χριστούγεννα.
Ο παγκόσμιος χάρτης είναι γεμάτος με πολεμικές συγκρούσεις, με φτώχεια και δυστυχία σε τεράστιες περιοχές του πλανήτη. Βία και φρικαλεότητες παντού. Αλλά και στην Πατρίδα μας που θεωρείται παραδοσιακή χώρα, αν και απέχει ακόμη από τις «προοδευτικές» ευρωπαϊκές χώρες, συναντάμε τα ίδια φαινόμενα. Βία των νέων, των παιδιών μας, με πολλές μορφές, έλλειψη σεβασμού στον άνθρωπο, στις παραδόσεις, στα όσια και τα ιερά του λαού μας. Αλλά και ανθρωποκτονίες, γυναικοκτονίες, βιασμοί, εγκλήματα… κι όλ’ αυτά σε καθημερινή βάση! Έχουμε εξοικειωθεί πλέον με όλα αυτά ακούγοντας καθημερινά τέτοιες ειδήσεις και έχουμε αποκτήσει ένα είδος…ανοσίας. Δεν μας κάνουν εντύπωση!!!
Χριστούγεννα 2023. Όλα μαρτυρούν ότι η κοινωνία μας τίποτα δεν κατάλαβε από το Γεγονός που ανέτρεψε την ιστορική συνέχεια του κόσμου και έκοψε την Ιστορία των ανθρώπων στα δυο. Σ’ αυτήν την προ Χριστού και στην άλλη την μετά Χριστόν.
Το κυνήγι του «κρυμμένου θησαυρού», για το νόημα της ζωής και τις σχέσεις των ανθρώπων, έχει ολοκληρωθεί. «Άνθρακες ο θησαυρός». Οι ιδεολογίες, οι φιλοσοφίες, οι οικονομικές θεωρίες, οι διάφορες ηθικές, αλλά και οι θρησκείες του κόσμου δεν έλυσαν το πρόβλημα για το νόημα της ζωής και τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος μένει εγκλωβισμένος στα δεσμά των παθών και της αμαρτίας. Οι κοινωνίες «απολαμβάνουν» τα αποτελέσματα από την κυριαρχία αυτών των καταστάσεων. Το αδιέξοδο πλήρες. Η αλλοτρίωση προσώπων – ατόμων και κοινωνιών είναι γεγονός. Ακόμη και οι «πορείες περηφάνειας» που γίνανε της μόδας, αυτό επιβεβαιώνουν, το αδιέξοδο, την έλλειψη ελευθερίας…
Όμως, «Χριστός επί γης». Η Αλήθεια για την ζωή και τον άνθρωπο έχει διακηρυχθεί, έχει καταγραφεί, έχει βιωθεί.
Ναι, «Χριστός επί γης». «Τα αρχαία παρήλθε». Όλα έγιναν νέα. Η ζωή καινουργήθηκε. Το περιεχόμενό της απόκτησε νόημα και σκοπό. Τα παλαιά ανατράπηκαν. Ακόμη κι αυτός ο θάνατος, «που μένει αθάνατος», «ουκέτι έσται», δεν υπάρχει, μεταποιήθηκε σε ζωή.
«Χριστός επί γης», υπάρχει ελπίδα για όλα, για να αλλάξουν όλα, για την μεγάλη αλλαγή.
Αφού έτσι έχουν τα πράγματα με την Θεία Ενανθρώπηση, γιατί βλέπουμε να υπάρχει παντού αδιέξοδο; Η αποτυχία βρίσκεται σε κάθε βήμα της ζωής μας. Οι νέοι ζουν χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο ζωής και οι μεγαλύτεροι απλώς κυκλοφορούν στους δρόμους… Τα ίδια και τα ίδια. Η ζωή έγινε ανυπόφορη, αβίωτη. Κανένα υποκατάστατο δεν λύνει το πρόβλημα. Όλα είναι εφήμερα, αναποτελεσματικά… Έντονη «πείνα και δίψα» υπάρχει σε όλους. Όλα τα προσφερόμενα «θεραπευτικά» μέσα οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα. Κανένας δεν δίνει τη λύση, τη λύτρωση…
Οι ιδεολογίες μοιάζουν με πυροτεχνήματα, που αστράφτουν μόνο για μια στιγμή κι αμέσως σβήνουν. Δεν φωτίζουν, δεν καθοδηγούν κανένα.
Οι σχέσεις των ανθρώπων στηρίζονται πάνω στο πρόσκαιρο, στο εφήμερο, στο παροδικό. Ακόμη κι η φλόγα της «αγάπης» και του έρωτα μένει για λίγο, και ύστερα πάλι το κρύο της μοναξιάς και η αναζήτηση της άλλης αγάπης, του άλλου έρωτα… Το παιγνίδι του «κρυμμένου θησαυρού»… Πάλι «πείνα και δίψα»…
Κι εμείς επιμένουμε, Χριστούγεννα, «Χριστός επί γης», Θεία Ενανθρώπηση!!! Κάλεσμα ζωής, αλλαγή νου και νοοτροπίας, δηλ. μετάνοια. Στον κόσμο μας που παραπαίει και βολοδέρνεται εδώ κι εκεί, η απάντηση και η «θεραπεία» βρίσκεται στην Παράδοσή μας, στην πίστη μας.
Λέμε Χριστούγεννα, αλλά με τον ζώντα, τον ενανθρωπήσαντα Χριστό. Όχι χριστούγεννα κοσμικά. Αυτά δεν έχουν νόημα, δεν έχουν περιεχόμενο. Δεν οδηγούν πουθενά, δεν έχουν ουσία. Είναι μια απάτη του κόσμου τούτου. Δεν αγγίζουν την καρδιά των ανθρώπων, δεν ξεσηκώνουν την ύπαρξη, δεν ανανεώνουν τον άνθρωπο. Τα κοσμικά χριστούγεννα αγνοούν τον Χριστό, τον λόγο και τη ζωή Του. Βρίσκονται μακριά από την Αλήθεια. Είναι ένα εφεύρημα, για να σπάσει η μονοτονία της καθημερινότητας και τίποτα άλλο. Γι’ αυτό ένας τέτοιος εορτασμός είναι επικίνδυνος και για τη ζωή του ανθρώπου. Γιατί ο άνθρωπος βιώνει μέσα από ένα τέτοιο εορτασμό το απόλυτο μηδέν και συνειδητοποιεί με έντονο τρόπο την ματαιότητα. Τα κοσμικά χριστούγεννα, που στερούνται την παρουσία του Χριστού, δεν γεμίζουν τον άνθρωπο, δεν τον ικανοποιούν πνευματικά.
Απέναντι σε όλα αυτά, υπάρχουν τα Ορθόδοξα – Ελληνικά Χριστούγεννα, τα πραγματικά Χριστούγεννα. Αυτά που «έστησε» αιώνες τώρα η Εκκλησία μας παρατείνοντας τη ζωή του Χριστού μέσα στις κοινωνίες, αλλά και συμπορευόμενο μαζί με τον κάθε άνθρωπο της κάθε εποχής. Κι αυτό συντελείται με την λατρεία της, με τους εξαίρετους και μοναδικούς ύμνους, με τη θεολογία της εικόνας της Γεννήσεως, με την νηστεία, την προσευχή, την εξομολόγηση, την μετάνοια, και κυρίως με την μυστηριακή μετοχή μας στη Θεία Ευχαριστία, που δεν είναι ηθική, αλλά οντολογική. Αυτά είναι μια ευκαιρία, για να βιώσει ο άνθρωπος την αγάπη του Θεού για τον κάθε άνθρωπο. Είναι η «έκπληξη» μπροστά στην «άκρα ταπείνωση» του Θεού Λόγου, που συγκαταβαίνει και γίνεται άνθρωπος όμοιος με μας, ενώ ταυτόχρονα μας καλεί να Τον μιμηθούμε. Αν Τον δεχθούμε ως Λυτρωτή, τότε Αυτός έρχεται να συνεργαστεί μαζί μας και μας καλεί σε λυτρωτική συν-οδοιπορία, σε συν-αγωνισμό, για να αποκτήσουμε καθαρό νου και καρδία ζώσα και σκιρτώσα, για αγώνα πνευματικό…. Τότε έχουμε την απαρχή, για να γίνει η πίστη τρόπος ζωής και σκέψη και χαρά και αναγέννηση.
Η Εκκλησία μας ζει σε έναν άλλο «κόσμο»!!! Γι’ αυτό καλεί τον κάθε άνθρωπο να απελευθερωθεί από τα δεσμά αυτού του κόσμου. Να αγωνιστεί, να προσπαθήσει… Κι αν ο άνθρωπος δεχθεί την πρόσκληση σιγά-σιγά πορεύεται πνευματικά, δίνει νόημα στη ζωή του και λυτρώνεται από πάθη και αδυναμίες. Η Εκκλησία καλεί όλους τους ανθρώπους τώρα τα Χριστούγεννα, αλλά και κάθε Χριστούγεννα, να απαλλαγούν από την φιλαυτία τους, τον φιλοτομαρισμό τους και τελικά από τον εγωισμό τους. Κανένας «κοινωνικός επαναστάτης» δεν μιλάει για τον τρόπο που ο άνθρωπος μπορεί να γίνει πραγματικός Άνθρωπος, αλλά και καμία πολιτική ή φιλοσοφική ιδεολογία δεν μας δείχνει τον τρόπο. Για να πραγματοποιηθούν αυτά απαιτούνται πνευματικά δεδομένα: Ο πνευματικός αγώνας, η άσκηση, η υπακοή στον ευαγγελικό λόγο, ο αγώνας για απαλλαγή από το ίδίον εφάμαρτο θέλημα και βέβαια η πίστη στον ενανθρωπήσαντα Υιό και Λόγο του Θεού, στον Λυτρωτή.
Σήμερα, στην εποχή του δικαιωματισμού, που όλοι έχουμε δικαιώματα, απαιτήσεις και διεκδικήσεις είναι αδύνατον να γίνει ο άνθρωπος, σωστός και ολοκληρωμένος. Για να γίνει αυτό χρειάζεται αγώνας πνευματικός, κάθαρση από τα πάθη και τις αδυναμίες που μας υποδουλώνουν. Φτάσαμε στο σημείο στις μέρες μας να μη μιλάει κανένας για αρετές. Τις ξεχάσαμε τελείως ή τις διαγράψαμε από τη ζωή μας. Γι’ αυτό και οι άνθρωποι και ιδιαίτερα οι νέοι είναι ανεξέλεγκτοι. Συζητείστε με δασκάλους που διδάσκουν στα Δημοτικά, αλλά και με καθηγητές Γυμνασίων και Λυκείων και θα σας περιγράψουν πώς είναι ζωή στο ελληνικό Σχολείο σήμερα…
Εμείς όμως, επιμένουμε, «Χριστός ετέχθη», αλλά και, «Χριστός γεννάται»!!! Ο Χριστός είναι σύγχρονος πλέον με τον κάθε άνθρωπο της κάθε εποχής δια της Εκκλησίας, δια της Χάριτος. Είναι αυτός που δίνει νόημα και περιεχόμενο στη ζωή μας και μας οδηγεί στην ολοκλήρωση, στην τελειότητα. Όλα τα άλλα που λένε οι πολιτικοί, οι «προοδευτικοί» και οι «συντηρητικοί», είναι λόγια χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο. Ούτε ο καπιταλισμός ούτε οποιαδήποτε αριστερή απόχρωση μπορούν να καταξιώσουν τη ζωή των ανθρώπων και να τους οδηγήσουν στην ολοκλήρωση. Γι’ αυτό επιμένουμε ακολουθώντας την Παράδοση του λαού μας, να «ανακαλύψουμε» και να γιορτάσουμε Χριστούγεννα Ορθόδοξα και Ελληνικά, για να κάνουμε μια σοβαρή αρχή στη ζωή μας, για να έχουμε Χριστούγεννα σε ολόκληρο το χρόνο της ζωής μας…