Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Πόλεμος καὶ Βίβλος», τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, ἐκδόσεις Παῤῥησία
Ἡ κουλτούρα ὡς εἴδωλο ἀνήκει στὶς μέρες μας στὰ πιὸ τυφλὰ εἴδωλα. Ἀπορρίπτοντας τὸ Θεὸ πού εἶναι ὁ μοναδικὸς ἐμπνευστὴς καὶ ὑποκινητὴς τοῦ πλέον εὐγενοῦς πολιτισμοῦ τόσο τῆς ψυχῆς ὅσο καὶ τοῦ σώματος, οἱ ἀθεϊστὲς ἄρχισαν νὰ λατρεύουν τὰ ἔργα καὶ τὶς κατασκευὲς τους τὰ ὅποια ὀνομάζουν μὲ μία λέξη – κουλτούρα. Ὅμως τὸ νὰ λατρεύεις τὰ ἀνθρώπινα ἔργα εἶναι τὸ… πλέον μισητὸ πράγμα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Ἀφοῦ ὁ Θεὸς στὶς ἐντολὲς Του ἀπαγόρευσε αὐστηρὰ στοὺς ἀνθρώπους νὰ λατρεύουν τὰ ἔργα καὶ τὴν κτίση Του, ἀπὸ τὰ ὅποια καὶ τὸ πλέον ἀσήμαντο εἶναι τελειότερο ἀπὸ τὴν τελειότερη ἀνθρώπινη κουλτούρα. Καὶ ἐφόσον ὁ πολιτισμὸς τοποθετήθηκε σὲ ἐξάρτηση μὲ τὰ ὑπόλοιπα εἴδωλα πού ἀναφέραμε ἐδῶ, ἰδιαίτερα μὲ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, εἶναι ἐπειδὴ κι αὐτὸς ὑπηρετεῖ δυναμικὰ τὴν κουλτούρα τῶν πολεμικῶν μικροβίων πού πρὶν ἢ μετὰ ὁδηγοῦν στὴ γέννηση τῆς πολεμικῆς ἀνάφλεξης.
Ἀπὸ αὐτὰ τὰ πέντε εἴδωλα τὰ δύο μποροῦν νὰ ὀνομαστοῦν ἀνόητα καὶ τὰ τρία ὑποκριτικά. Ἀνόητα εἶναι ὁ ἐθνικισμὸς καὶ ἡ κουλτούρα, ἐπειδὴ πολλοὶ φωνάζουν καὶ αὐτοδηλώνονται, ἐνῶ ὑποκριτικοὶ εἶναι ὁ ὑλισμός, ὁ ἰμπεριαλισμὸς καὶ ὁ ἐγωισμός, ἀφοῦ κρύβονται καὶ ψεύδονται παρουσιαζόμενοι κάτω ἀπὸ ἄλλα ὀνόματα. Ὅλα αὐτὰ τὰ εἴδωλα θὰ μποροῦσαν νὰ ἀποκαλεστοῦν στὴ γλώσσα τοῦ Ντοστογιέφσκι μανιακά.
Φυσικὰ αὐτὰ καὶ τὰ πέντε κάποτε ἀποτελοῦσαν πραγματικὲς ἀξίες καὶ πάλι θὰ μποροῦσαν νὰ γίνουν. Αὐτὲς εἶναι πραγματικὲς ἀξίες, ὅταν φωτίζονται ἀπὸ τὴν πίστη στὸ Θεό, τὸν Ἕναν καὶ Ζῶντα καὶ ὅταν βρίσκονται ὑπὸ τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ, μὲ μία λέξη, ὅταν τελοῦν στὴν ἀπόλυτη ὑπεξουσιότητα τοῦ Θεοῦ καὶ ὑπηρετοῦν τὴ δόξα τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ. Ἡ ὅλη προέρχεται ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ δόθηκε στοὺς ἀνθρώπους γιὰ νὰ τοὺς ὑπηρετεῖ καὶ ὄχι γιὰ νὰ κυριαρχεῖ στὶς ψυχές τους. Αὐτοκρατορίες παρέχει ὁ Θεὸς σὲ κάποιους χαρισματικοὺς λαοὺς πού ὡς δυνατότεροι ἀδελφοὶ ὑπηρετοῦν τοὺς πιὸ ἀδύναμους καὶ λιγότερο χαρισματικοὺς λαούς, ὅπως ὁ δυνατότερος ἀδελφὸς τὸν ἀσθενέστερο. Τὸ ἔθνος εἶναι ἕνα περιορισμένο, ἀλλὰ ἐξαιρετικὰ ὄμορφο καὶ ὀρθὸ πεδίο ὑπηρεσίας πρὸς τὸ Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους.
Τὸ πρόσωπο (τὸ ἐγὼ) εἶναι δηλαδὴ μία λογικὴ ψυχή, τὸ δώρισε ὁ Θεος σὲ κάθε ἄνθρωπο ὥστε μὲ τὴ διακονία καὶ τὴν ἀγάπη νὰ τὸ ὑψώσει στὸ καθ’ ὁμοίωση μ’ Αὐτόν, τὸ δημιουργό του. Τὴν κουλτούρα ὁ Θεὸς τὴν ἐμπνέει, ὥστε μέσω αὐτῆς ἡ ἀνθρώπινη ψυχὴ νὰ ἐκφράσει τὴν κυριαρχία της πάνω στὸν ὑλικὸ κόσμο καὶ τὴν ὑποταγή της στὴν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ. Καὶ τὰ πέντε αὐτά λαμβάνουν ἀγγελικὸ πρόσωπο μέσω τῆς διακονίας καὶ τῆς ἀγάπης ὅπως διευθέτησε καὶ πρόσταξε ὁ Κύριος Χριστός. Ἀλλὰ ὅμως, ὅπως τὸ σεραφεὶμ πού ἔπεσε ἀπὸ τὸ Θεό, κάποτε ὀνομαζόταν Ἑωσφόρος καὶ μεταμορφώθηκε ἀκαριαία σὲ διάβολο, ἔτσι κι ὅλες αὐτὲς οἱ πέντε ἄξιες ἀποκομμένες ἀπὸ τὸ Θεὸ καθίστανται εἴδωλα καὶ μανίες.
Προσέξτε τώρα πῶς ὁ σχετικὸς κορεσμὸς αὐτῶν τῶν πέντε εἰδώλων ὁδηγεῖ τοὺς ἀνθρώπους ὡς τὴν ὀκνηρία, τὴν ἀλλοίωση, τὴ σήψη καὶ τὴν ἀπέχθεια πρὸς ὅλα, τὴν ἀνοησία καὶ τὴν αὐτοκτονία (ὅπως καὶ λίγο πρὶν τὸ τέλος τῆς Ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας). Μὰ ὅμως αὐτὴ ἡ ἀδηφαγία ὁδηγεῖ τοὺς ἀνθρώπους μέχρι τὰ ἔσχατα τῆς πικρίας, τῆς ζήλιας, τῆς μεμψιμοιρίας, τῆς ἀσυνειδησίας καὶ τῆς κάθε εἴδους βίας καὶ πάλι στὴν αὐτοκτονία. Καὶ στὶς δύο περιπτώσεις ὅλα τὰ εἴδωλα ἀποπνέουν μίσος καὶ περιφρόνηση γιὰ τὸν πράο καὶ ἀγαθὸ Κύριο Χριστὸ καὶ συνεπῶς ὁδηγοῦν τοὺς ἀνθρώπους στὸν πόλεμο.
Καλύτερα νὰ μὴν εἰσέρθουμε στὴν ἀπαρίθμηση ὅλων τῶν βαριῶν τραυμάτων πού ἄνοιξε στὸν ὀργανισμὸ τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς Ἀμερικῆς αὐτή ἡ πενταπλὴ εἰδωλολατρία, γιατί θὰ ἐπαναλαμβάναμε μέρα μὲ τὴ μέρα αὐτὸ πού ἐπαναλαμβάνεται στὶς στῆλες ἐγκλημάτων καὶ ἐγκλημάτων, καθὼς καὶ σὲ ἄλλες στῆλες πού θὰ μποροῦσαν νὰ ἀποκαλεστοῦν: ἀδιαφορία γιὰ τὸ Χριστὸ καὶ τὶς ἐντολές Του. Εἶναι σαφὲς ἀπὸ ὅσα μέχρι τώρα εἴπαμε, ὅτι οἱ χριστιανικοὶ λαοὶ οἱ ὅποιοι βρίσκονταν σὲ πνευματικὸ γάμο μὲ τὸ Χριστό, ἀπίστησαν καὶ παραδόθηκαν σὲ χαμηλοὺς δεσμοὺς μὲ τὴ μηδαμινότητα, μὲ τὴ σκόνη, μὲ τὶς στάχτες καὶ τὶς σκιές.
Ὅμως καθένας πού ἀπιστεῖ δὲ ζεῖ ἄραγε ὑπὸ συνεχῆ φόβο καὶ στὴν ἀνησυχία γιὰ τὴν ὑπεράσπιση καὶ τὴν ἐξασφάλιση τῆς ζωῆς του; Αὐτή εἶναι ἡ εἰκόνα καὶ ὁ καρπὸς τῆς σύγχρονης εἰδωλολατρίας – ὁ φόβος, καὶ λόγω τοῦ φόβου ὁ ἀκραῖος ἐγωισμός, ἡ σπασμωδικὴ προσκόλληση στὴν ὅλη καὶ ἡ ἁρπαγὴ τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν. Καὶ ἐπειδὴ γιὰ τὸ ἕνα καὶ τὸ ἴδιο ὑλικὸ ἀνταγωνίζονται πολλοὶ αὐτὸ ἀναπόφευκτα σημαίνει σύγκρουση καὶ πόλεμο.