Σύμφωνα με τον προτεινόμενο Κανονισμό για «ελέγχους συνομιλιών», οποιοσδήποτε πάροχος κρυπτογραφημένων υπηρεσιών θα μπορούσε να αναγκαστεί να ελέγχει για «αναγνωριστικά».
Ένα προσχέδιο Κανονισμού της ΕΕ βάσει του οποίου όλοι οι λογαριασμοί WhatsApp, iMessage και Snapchat θα μπορούσαν να ελέγχονται/σκανάρονται για περιεχόμενο παιδικής κακοποίησης έχει βρει σημαντικό εμπόδιο καθώς εκ των έσω νομικές συμβουλές είπαν ότι πιθανότατα θα ακυρωνόταν από τα δικαστήρια για παραβίαση των δικαιωμάτων των χρηστών.
Σύμφωνα με τον προτεινόμενο κανονισμό «ελέγχων συνομιλιών», οποιοσδήποτε πάροχος κρυπτογραφημένων υπηρεσιών θα μπορούσε να αναγκαστεί να ερευνήσει δισεκατομμύρια μηνυμάτων, βίντεο και φωτογραφιών για «αναγνωριστικά» ορισμένων τύπων περιεχομένου όπου υπήρχε η υποψία ότι μία υπηρεσία χρησιμοποιήθηκε για τη διάδοση επιβλαβούς υλικού.
Οι πάροχοι που εκδίδονται με τη λεγόμενη «εντολή ανίχνευσης» από εθνικούς φορείς θα έπρεπε να ειδοποιήσουν την αστυνομία εάν εντόπιζαν αποδείξεις ύποπτου επιβλαβούς υλικού που διαμοιραζόταν ή την επιτήδεια προσέγγιση παιδιών.
Ακτιβιστές για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και οι πάροχοι υπηρεσιών έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι ο προτεινόμενος από την ΕΕ κανονισμός και ένα παρόμοιο νομοσχέδιο για την ασφάλεια στο διαδίκτυο στο Ηνωμένο Βασίλειο, ρισκάρουν να εξαφανίσουν από την Ευρώπη υπηρεσίες κρυπτογράφησης με τη μέθοδο από άκρη-σε-άκρη (end–to–end encryption services) όπως το WhatsApp.
Τώρα, εσωτερικές νομικές συμβουλές της ΕΕ που διέρρευσαν, οι οποίες παρουσιάστηκαν σε διπλωμάτες από τα κράτη μέλη του μπλοκ στις 27 Απριλίου και έχουν γίνει αντιληπτές από τον Guardian, εγείρουν σημαντικές αμφιβολίες για τη νομιμότητα του κανονισμού που αποκάλυψε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάιο του περασμένου έτους.
Η νομική υπηρεσία του Συμβουλίου της ΕΕ, το όργανο λήψης αποφάσεων με επικεφαλής εθνικούς υπουργούς, έχει ενημερώσει ότι ο προτεινόμενος κανονισμός θέτει «ιδιαίτερα σοβαρό περιορισμό στα δικαιώματα ιδιωτικότητας και προσωπικών δεδομένων» και ότι υπάρχει «σοβαρός κίνδυνος» να παραπεμφθεί σε δικαστικό έλεγχο σε πολλά επίπεδα.
Οι δικηγόροι της ΕΕ γράφουν πως το προσχέδιο του Kανονισμού «θα απαιτούσε τη γενική και άνευ διακρίσεων εξέταση των δεδομένων που επεξεργάζεται ένας συγκεκριμένος πάροχος υπηρεσιών, και θα ισχύει αδιακρίτως για όλα τα άτομα που χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη υπηρεσία, χωρίς αυτά τα άτομα να είναι, έστω και έμμεσα, σε κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε ποινική δίωξη».
Η νομική υπηρεσία συνεχίζει προειδοποιώντας ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει κρίνει προηγουμένως ότι η εξέταση των μεταδεδομένων είναι «αναλογικά μόνο για λόγους διασφάλισης της εθνικής ασφάλειας» και ως εκ τούτου «είναι μάλλον απίθανο ότι ο ίδιος έλεγχος των περιεχομένων των επικοινωνιών με σκοπό την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών να κριθεί ανάλογη, πόσο μάλλον όσον αφορά σε συμπεριφορές που δεν συγκροτούν ποινικά αδικήματα».
Οι δικηγόροι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο προτεινόμενος κανονισμός διατρέχει «σοβαρό κίνδυνο να ξεπεραστούν τα όρια του τι είναι κατάλληλο και αναγκαίο ώστε να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι θεμιτοί στόχοι, και ως εκ τούτου να αποτύχει να συμμορφωθεί με την αρχή της αναλογικότητας».
Η νομική υπηρεσία εκφράζει επίσης ανησυχίες ότι επιδιώκοντας να καταστείλουν την προσέλκυση παιδιών, οι πάροχοι θα πρέπει να εισάγουν τεχνολογία και διαδικασίες επαλήθευσης της ηλικίας σε δημοφιλείς κρυπτογραφημένες υπηρεσίες.
Οι νομικοί γράφουν ότι αυτό θα συνεπαγόταν αναγκαστικά τη μαζική δημιουργία προφίλ για τους χρήστες, ή την βιομετρική ανάλυση του προσώπου ή της φωνής του χρήστη, ή εναλλακτικά τη χρήση ενός ψηφιακού συστήματος πιστοποίησης, όπως σημειώνουν «θα προσθέσει αναγκαστικά άλλο ένα επίπεδο παρέμβασης στα δικαιώματα και τις ελευθερίες των χρηστών».
Παρά την συμβουλή, γίνεται αντιληπτό ότι 10 κράτη-μέλη της ΕΕ – Βέλγιο, Βουλγαρία, Κύπρος, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία και Ισπανία – επανήλθαν στον κανονισμό χωρίς τροποποίηση.
Ο Πάτρικ Μπρέιερ, Γερμανός Ευρωβουλευτής που συμμετέχει στην επιτροπή πολιτικών ελευθεριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είπε ότι η ΕΕ πρέπει να εγκαταλείψει τα σχέδια, τα οποία χαρακτήρισε «δυστοπικά» και ισχυρίστηκε πως θα δέσμευε την επιβολή νόμου και τις εταιρείες τεχνολογίας σε καταδίωξη ψευδών αναφορών για επιβλαβές περιεχόμενο.
Είπε: «Το συμβούλιο των υπηρεσιών της ΕΕ επιβεβαιώνει τώρα με ξεκάθαρα λόγια όσα άλλοι εξειδικευμένοι νομικοί, υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αξιωματούχοι επιβολής του νόμου, θύματα κακοποίησης και οργανισμοί προστασίας παιδιών έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό: η υποχρέωση στους παρόχους email, μηνυμάτων και συνομιλιών να ψάχνουν όλα τα ιδιωτικά μηνύματα για φερόμενο παράνομο υλικό και η αναφορά τους στην αστυνομία καταστρέφει και παραβιάζει το δικαίωμα εμπιστευτικότητας της αλληλογραφίας».
1/6/23