Χρῆστος Ἀϊναλής
Ὑποστράτηγος Ἀστυνομίας ε.α
Τὰ τελευταῖα λίγα χρόνια ἀκοῦμε παντοῦ συνεχῶς γιὰ τὴν οἰκονομικὴ κρίση πού ἔπληξε τὴ χώρα μας. Γιὰ χιλιάδες συνανθρώπους μας πού ἔφθασαν στὴν ἀπόγνωση, στὴν ἀπελπισία, στὴν κατάθλιψη, ἀκόμη καὶ στὴν αὐτοκτονία. Πράγματι ὑπάρχει σοβαρὸ οἰκονομικὸ πρόβλημα σχεδὸν σὲ ὅλους. Γιὰ τοὺς περισσότερους πολὺ μεγάλο, γιὰ κάποιους μικρότερο.
Γιὰ ποιὸ λόγο ὅμως αὐτὸς ὁ τόσο δραστήριος καὶ χαρισματικὸς λαὸς μας βρέθηκε σὲ αὐτὴν τὴν ἄθλια κατάσταση; Φταίει μόνο ἡ λεγόμενη οἰκονομικὴ κρίση; Καὶ πῶς προέκυψε αὐτή; Δὲν εἶχε προηγηθεῖ ἐδῶ καὶ χρόνια ἡ πνευματική, ἠθική, κοινωνική, πολιτική, πολιτιστικὴ κρίση; Δὲν εἶχε ἐξαπλωθεῖ καὶ ἀκόμη ὑφίσταται σὲ ὅλους τοὺς τομεῖς τῆς ἀνθρώπινης δραστηριότητας, ἡ ἀνηθικότητα, ἡ ἀδικία, ἡ διαφθορά, ἡ διαπλοκή, ἡ σήψη, ἡ ἀπαξίωση ὅλων τῶν ἀξιῶν τοῦ γένους μας; Αὐτῶν πού κράτησαν ὄρθια τὴν πατρίδα μας ἐπὶ τρεῖς χιλιάδες χρόνια;
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι τὰ τελευταῖα χρόνια φαῦλοι πολιτικοί, ΜΜΕ καὶ κυρίως ἡ τηλεόραση μὲ τοὺς ἀδίστακτους ἰδιοκτῆτες της, ποὺ κρύβονται πίσω ἀπ’ αὐτήν, μὲ πολλοὺς τρόπους ἐκμαύλισαν τὸ πνεῦμα καὶ τὴν ψυχὴ τοῦ νεοέλληνα. Τελευταῖα βάλθηκαν μάλιστα νὰ τὸν ἐκτουρκέψουν μὲ τὰ σήριαλ ποὺ συστηματικὰ προβάλλουν. Ἔγιναν οἱ χειρότεροι σύμβουλοι, ἐμπνευστὲς καὶ καθοδηγητὲς στὴ διαμόρφωση μιᾶς ἀμοραλιστικῆς κοινωνίας. Ἀλλοίωσαν τὸν χαρακτήρα καὶ τὴ νοοτροπία τῶν συνανθρώπων μας ὅπου ἡ φοροκλοπή, ἡ ἀπάτη, ἡ κομπίνα, ἡ μίζα, ἡ ρεμούλα, ἡ ἁρπαχτή, ἡ μοιχεία εἶναι συνώνυμα της μαγκιᾶς. Ἡ ὁμοφυλοφιλία προβάλλεται μὲ θράσος ὡς ἐκσυγχρονισμός. Ὅ,τι ἠθικό, ὑγιές, ἐθνικό, χριστιανικὸ χαρακτηρίζονται καὶ λοιδοροῦνται ὡς ἀναχρονιστικὰ.
Ὅταν ὅμως ὁ ἄνθρωπος βρεθεῖ ξαφνικὰ μπροστὰ στὴ δική του σκληρὴ πραγματικότητα, τότε πανικοβάλλεται, ὀργίζεται, καταρρέει καὶ ψάχνει νὰ βρεῖ τί καὶ ποιοὶ τοῦ φταῖνε. Καὶ συνήθως τοῦ φταῖνε ὅλοι οἱ ἄλλοι ἐκτὸς ἀπὸ τὸν ἴδιο.
Εἶναι ὅμως ἔτσι τὰ πράγματα;
Ὁ πανάγαθος Θεὸς, ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς ἱστορίας τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους, μᾶς ἔδωσε ὅλα τὰ φυσικά, πνευματικὰ καὶ ψυχικὰ χαρίσματα τοῦ ἀνθρωπίνου εἴδους, ἀσχέτως ἂν ἐμεῖς μόνοι μας ἀναπτύξαμε παράλληλα καὶ τὰ ἐλαττώματα τῆς φυλῆς μας. Ἐκτὸς ἀπὸ τὴ φιλοσοφία, τὶς ἐπιστῆμες καὶ τὶς τέχνες, μᾶς χάρισε τὴν ἀπαράμιλλη γλώσσα μας.
Ἦταν μέρος τῆς Θείας οἰκονομίας ἡ παρουσία στὴν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας καὶ τοῦ Χριστιανισμοῦ τοῦ Ἕλληνα στρατηλάτη Μεγάλου Ἀλεξάνδρου. Αὐτός, ἀπὸ τὸν 4ο π.Χ αἰώνα, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀξεπέραστη στρατιωτικὴ ἰδιοφυΐα του, ἡγήθηκε τῆς μεγαλύτερης πολεμικῆς καὶ συγχρόνως πολιτιστικῆς ἐκστρατείας στὸν κόσμο. Ἀκολουθώντας ὅσα σοφά τοῦ δίδαξε ὁ μεγάλος δάσκαλός του, Ἀριστοτέλης, κατέκτησε ὄχι μόνο στρατιωτικὰ ὅλο σχεδὸν τὸν μέχρι τότε, πρὸς ἀνατολᾶς, γνωστὸ κόσμο, ἀλλὰ μὲ τὴν ἀσύγκριτη πολιτικὴ ποὺ ἐφήρμοσε, τὴν εὐγένεια τῆς ψυχῆς του, τὴ μετριοπάθεια ἔναντι τῶν ἡττημένων, τὸν ἀνώτερο πολιτισμὸ ποὺ μετέφερε καὶ ἰδίως μὲ τὸν σεβασμὸ στὰ ἤθη, τὰ ἔθιμα καὶ τὶς θρησκευτικὲς πεποιθήσεις τῶν γηγενῶν, κατέκτησε καὶ σκλάβωσε κυρίως τὶς καρδιές τους. Δὲν τοὺς ἄφησε νὰ αἰσθανθοῦν ὅτι ἡ χώρα τους ἔχει σκληρὸ τύραννο κατακτητή, ἀλλὰ ἀπεναντίας ἐλευθερωτὴ ἀπὸ βαρβάρους ποὺ προηγήθηκαν.
Ἡ ἐπικράτηση τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου σὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς Ἀνατολῆς ἄφησε πίσω της ἐκτὸς ἀπὸ τὸν ἑλληνικὸ πολιτισμό, κυρίως τὴν κυριαρχία τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας. Ἀπὸ τὸν 3ο π.Χ αἰώνα ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τοῦ διαδόχου του Πτολεμαίου Β΄ πραγματοποιήθηκε στὴν Ἀλεξάνδρεια ἡ περίφημη μετάφραση τῶν Ἑβδομήκοντα (Ο΄).
Δὲν χρειάζεται νὰ ποῦμε πολλὰ γιὰ τὴ γλώσσα μας, ποὺ εἶναι ἡ πληρέστερη σὲ νοήματα καὶ ἐκφραστικότερη σὲ περιγραφὴ ἀπὸ κάθε ἄλλη γλώσσα. Αὐτὴ τὴν τέλεια λοιπὸν γλώσσα ἐπέλεξε ὁ Θεός, γιὰ νὰ γραφοῦν ὅλα τα Εὐαγγέλια, οἱ Πράξεις καὶ οἱ Ἐπιστολὲς τῶν Ἀποστόλων. Αὐτὸ δὲν δείχνει ὅτι ὁ χαρισματικὸς αὐτὸς λαός μας ποὺ χρησιμοποιεῖ μέχρι καὶ σήμερα τὴν ἴδια γλώσσα, εἶναι εὐλογημένος ἀπὸ τὸ Θεό; Ὅτι παρὰ τὰ τόσα λάθη μας, τὰ πάθη μας, τὶς ἀστοχίες μας, τὶς ἁμαρτίες μας, ὁ Θεὸς ἀκόμη καὶ σήμερα μᾶς ἀγαπᾶ, μᾶς ἀνέχεται καὶ ἐπιμένει νὰ μᾶς εὐεργετεῖ ἀφανῶς, χωρὶς ἐμεῖς νὰ τὰ ἀξίζουμε καὶ πολλὲς φορὲς νὰ τὸ καταλαβαίνουμε, κάποιοι νὰ ἀρνούμαστε τὴν ὕπαρξή του καὶ ἄλλοι νὰ τὸν θεωροῦμε ὑπαίτιο τῶν παθημάτων μας; Ὅτι ἡ Θεία Πρόνοιά Του μὲ τὶς διάφορες δοκιμασίες ποὺ ἐπιτρέπει νὰ μᾶς συμβαίνουν εἴτε σὰν ἄτομα εἴτε σὰν ἔθνος, προσπαθεῖ συνεχῶς νὰ μᾶς ξυπνήσει ἀπὸ τὸν πνευματικὸ λήθαργο ποὺ βρισκόμαστε, νὰ μᾶς διαπαιδαγωγήσει ὡς καλὸς Πατέρας, νὰ μᾶς σωφρονίσει καὶ νὰ μᾶς ἐπαναφέρει στὸν δρόμο Του;
Ἄραγε οἱ προσευχὲς χιλιάδων πιστῶν Χριστιανῶν, κληρικῶν, μοναχῶν καὶ λαϊκῶν στὰ Μοναστήρια μας νυχθημερὸν που ἀναπέμπονται στὸν Κύριο γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ψυχῶν ἠμῶν καὶ τοῦ γένους μας δὲν προσελκύουν τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ; Εἶναι δυνατὸν ὁ Πανάγαθος καὶ πολυεύσπλαχνος Θεὸς νὰ ἀγνοήσει τὶς δεήσεις χιλιάδων πιστῶν του; Ὅταν γνωρίζουμε ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη κατὰ τὸν διάλογο τοῦ Ἀβραὰμ μὲ τὸν Θεό, ὅτι ἀκόμη καὶ γιὰ δέκα δικαίους δὲν θὰ κατέκαιε τὰ Σόδομα καὶ Γόμορρα;
Στὰ δίσεκτα χρόνια της τουρκοκρατίας ἔζησε ὁ μεγαλύτερος εἰρηνικὸς ἐπαναστάτης, ὁ ἐθναπόστολος Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός. Αὐτὸς μὲ τὴ βαθειὰ πίστη του στὸ Χριστό, τὴν ἰσχυρή του θέληση καὶ τὸν σταυρὸ στὸ χέρι, ἁλώνισε κυριολεκτικὰ σχεδὸν ὅλη τὴν Ἑλλάδα, ἐμψυχώνοντας τὸν δοκιμαζόμενο λαό μας καὶ τοῦ ὑπενθύμισε τὶς ἀξίες τοῦ Γένους μας, δίνοντας τὸ βάρος του στὴ διατήρηση τῆς ὀρθόδοξης πίστης μας καὶ τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας ποὺ κόντευαν νὰ ἐξαφανιστοῦν ἀπὸ τοὺς βίαιους ἐξισλαμισμοὺς τοῦ βάρβαρου κατακτητῆ, μεταφέροντας συγχρόνως ἐλπίδα καὶ αἰσιοδοξία στοὺς σκλαβωμένους γιὰ «τὸ ποθούμενο».
Κατὰ τὴν ἐποποιία τοῦ 1940-41 πολλοὶ Ἕλληνες ἀξιωματικοὶ καὶ ὁπλίτες εἶδαν, κατὰ τὶς μαρτυρίες τους, τὴ θαυμαστὴ παρουσία τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ, τῆς Παναγίας μας, νὰ περιδιαβαίνει τὰ βουνὰ καὶ τὰ λαγκάδια τῆς Βορείου Ἠπείρου εὐλογώντας καὶ ἐνισχύοντας τὰ ἑλληνικὰ ὅπλα, ἐνθαρρύνοντας καὶ ἐμψυχώνοντας κατ’ αὐτὸ τὸ τρόπο, γιὰ τὴν τελικὴ νίκη, τοὺς φαντάρους μας ποὺ πολεμοῦσαν ἐκεῖ.
Ἀλλὰ ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς Ἁγίους καὶ μάρτυρες τῆς πίστης μας, τὶς τελευταῖες δεκαετίες ὁ Χριστὸς ἔδωσε στὴ χώρα μας πολλοὺς χαρισματούχους Γέροντες, πνευματικοὺς καθοδηγητές, φωτεινοὺς φάρους καὶ ὁδοδεῖκτες στὴν πορεία της ζωής μας. Δὲν πρέπει νὰ μᾶς διαφεύγει ὅτι, ἀκόμη καὶ σήμερα, ὑπάρχουν ἀφανεῖς ἅγιοι, ἄγνωστοι στὸν κόσμο, σὲ διάφορες περιοχὲς τῆς πατρίδας μας τῶν ὁποίων οἱ προσευχὲς γιὰ ὅλους μας πρὸς τὸν Κύριο γίνονται εὐάρεστο καὶ εὐωδιαστὸ θυμίαμα ἀπαλύνοντας, χωρὶς νὰ τὸ ὑποψιαζόμαστε, τὶς πληγές μας.
Ὅλα αὐτὰ βέβαια δὲν ἀναφέρονται γιὰ νὰ ἐφησυχάσουμε ἐμεῖς καὶ νὰ γίνουμε ἀκόμα πιὸ ἀδιάφοροι, ράθυμοι καὶ ὀκνηροὶ ἐπαναπαυόμενοι στὶς προσευχὲς καὶ προσπάθειες τῶν ἄλλων. Ἀντιθέτως πρέπει νὰ σοβαρευτοῦμε ὅλοι. Ἔχουμε μπροστὰ μας ἁπτά, ζωντανὰ παραδείγματα ἄξια νὰ τὰ μιμηθοῦμε.
Ἤδη όλοι μας, ἐκ τῶν πραγμάτων, περικόψαμε περιττές δαπάνες, ἀσυλόγιστες σπατάλες που μᾶς τὶς ἒπέβαλαν ἡ διαφήμιση, ἡ μόδα ἤ ὁ μιμητισμός. Αποκτήσαμε πνεῦμα οἰκονομίας καὶ αὐτό εἶναι τὸ θετικό τῆς κρίσης. Ἀρχίσαμε νὰ ζοῦμε πιὸ ἁπλά, πιὸ ταπεινά.
Μήπως συγχρόνως πρέπει νὰ ἀρχίσουμε νὰ ἀφιερώνουμε περισσότερο χρόνο γιὰ περισυλλογὴ καὶ ἀπολογισμὸ τῆς μέχρι τώρα ζωῆς μας; Νὰ κάνουμε αὐστηρὴ αὐτοκριτική; Νὰ σκεφθοῦμε ὅτι καὶ ἐμεῖς ἀποτελοῦμε μέρος τοῦ προβλήματος; Ὅτι καὶ ἐμεῖς ἔχουμε κάποιο μερίδιο εὐθύνης γιὰ τὴν κατάσταση στὴν ὁποία περιήλθαμε; Νὰ κάνουμε μιὰ ἀναδρομὴ στὸ παρελθόν μας καὶ νὰ δοῦμε πῶς ζήσαμε καὶ τί κάναμε μέχρι τώρα; Ἀκόμη τί καλὸ παραλείψαμε νὰ πράξουμε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ ὀφείλαμε καὶ μπορούσαμε χωρὶς κόπο, ἀλλὰ ἀδιαφορήσαμε, γιατί ἁπλὰ ἐμεῖς περνούσαμε καλά; Νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι τὸ οἰκοδόμημα τῆς ζωῆς μας ποὺ χτίσαμε καὶ τὸ βλέπουμε σήμερα μπροστὰ μας ἑτοιμόρροπο ἢ καὶ ἐρείπιο εἶναι ἀποτέλεσμα τῶν δικῶν μας ἐπιλογῶν;
Μήπως ἔφθασε ἡ ὥρα νὰ κάνουμε μιὰ μυστικὴ προσωπικὴ ἐπανάσταση; Νὰ ἔρθουμε «εἰς ἐαυτὸν» ὅπως ὁ ἄσωτος του Εὐαγγελίου; Να ἀναθεωρήσουμε πολλὰ πράγματα στὴ ζωή μας; Νὰ ἀναγνωρίσουμε καὶ νὰ παραδεχτοῦμε τὰ πολλὰ λάθη ποὺ κάναμε μέχρι σήμερα καὶ νὰ λυπηθοῦμε εἰλικρινὰ γιὰ αὐτά; Νὰ συναισθανθοῦμε τὴν οἰκτρὴ πνευματικὴ κατάστασή μας καὶ νὰ βάλουμε «ἀρχὴ μετανοίας», ὅπως λένε οἱ Ἅγιοί μας; Μήπως πρέπει νὰ ἀρχίσουμε νὰ ζοῦμε πιὸ χριστιανικά; Νὰ ἐκκλησιαζόμαστε τακτικά, να συμμετέχουμε στὰ μυστήρια τῆς ἐκκλησίας ἀντὶ νὰ βρίζουμε τοὺς «κακοὺς παπάδες καὶ δεσποτάδες»; Νὰ ἀλλάξουμε νοοτροπία; Νὰ προσπαθήσουμε νὰ ἀποβάλουμε ἀπὸ μέσα μας τὸν κακὸ ἑαυτό μας; Νὰ κάνουμε μιὰ μεγάλη στροφὴ στὴ συμπεριφορά μας; Ἀντὶ νὰ μεμψιμοιροῦμε, νὰ διαμαρτυρόμαστε συνεχῶς, νὰ βλαστημοῦμε καὶ νὰ ἀντιδροῦμε μὲ βιαιότητες γιὰ ὅ,τι μᾶς συμβαίνει, νὰ μαλακώσουμε τὴν καρδιά μας καὶ τὴν ψυχή μας; Νὰ κατανοήσουμε καλύτερα, νὰ ἀνεχθοῦμε καί, γιατί ὄχι, νὰ συγχωρήσουμε καὶ νὰ ἀγαπήσουμε ἀληθινὰ τὸν συνάνθρωπό μας, ὅπως μᾶς δίδαξε ὁ Χριστός, ἔστω μὲ τὰ ἐλαττώματά του, ἔστω κι ἂν μᾶς πίκρανε; Νὰ γίνουμε πιὸ ἐπιεικεῖς, μακρόθυμοι πρὸς τοὺς ἄλλους καὶ πιὸ αὐστηροὶ πρὸς τὸν ἑαυτό μας; Ἄραγε ἐμεῖς εἴμαστε ἀλάνθαστοι, ἀναμάρτητοι; Νὰ πονέσουμε πραγματικὰ γιὰ τὴν ἀγαπημένη μας πατρίδα καὶ νὰ ζητήσουμε ταπεινά το ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι ὑπάρχει ἡ ἐλπίδα νὰ προσελκύσουμε τὴ Θεία Χάρη. Ὁ Θεὸς εἶναι πάντοτε δίπλα μας, κοντά μας καὶ παρακολουθεῖ ὅλες τὶς πράξεις μας. Ποτὲ δὲν μᾶς ἐγκατέλειψε. Ἐμεῖς τὸν ἐγκαταλείψαμε. Ἃς ἔχουμε ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὸ θεῖο σχέδιο τοῦ Οὐράνιου Πατέρα μας, ὅπως τὸν ἀποκαλοῦμε στὴν Κυριακὴ Προσευχή, πὼς ὁτιδήποτε μᾶς συμβαίνει ἀποβλέπει στὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς μας.
Μήπως λοιπὸν ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς ἴδιους ἐξαρτᾶται ἡ λύση τοῦ προβλήματός μας;
Οἱ γονεῖς, οἱ δάσκαλοι κάθε βαθμίδας, οἱ κληρικοί, ὅλοι οἱ μεγαλύτεροι μήπως πρέπει νὰ ἀποτελέσουμε ὑγιή πρότυπα στα παιδιά μας μὲ τὴν ὀρθὴ χριστιανικὴ ζωή μας, διδάσκοντάς τα κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπο πῶς πρέπει νὰ πορευθοῦν καὶ αὐτὰ ἀπὸ ἐδῶ καὶ ἐμπρός; Νὰ τοὺς μαθαίνουμε ὅλα τὰ ἅγια καὶ σοφὰ ποὺ μᾶς δίδαξαν οἱ γονεῖς καὶ οἱ δάσκαλοί μας; Μὲ τὴν ἔντιμη καὶ δίκαιη ζωή μας, τὸ παράδειγμά μας, τὴν μυστικὴ προσευχή μας, ἀκόμα καὶ μὲ τὴ σιωπή μας νὰ τοὺς δώσουμε ἔμπνευση, δύναμη, καρτερία, κουράγιο, ἐλπίδα καὶ αἰσιοδοξία γιὰ τὸ μέλλον; Ὅτι καὶ αὐτὸ ποὺ μᾶς ἔτυχε θὰ περάσει, ὅπως πέρασαν τόσα καὶ τόσα ἄλλα; Ὅτι δὲν χάθηκε τίποτε ἀκόμη; Ὅτι μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ ὅλα μποροῦν σιγὰ-σιγὰ μὲ ὑπομονὴ καὶ ἐπιμονὴ νὰ διορθωθοῦν;
Τὸ ὀφείλουμε στὰ παιδιά μας! Εἴμαστε ὑποχρεωμένοι νὰ παλέψουμε, νὰ αγωνιστούμε πρῶτοι ἐμεῖς, γιατί αὐτὰ δὲν φταῖνε γιὰ τὴ σημερινὴ κατάντια μας. Νὰ περισώσουμε, ἔστω τὴν τελευταία στιγμὴ, ὅ,τι μποροῦμε. Νὰ τοὺς δείξουμε καὶ νὰ καταλάβουν ὅτι ἀκόμη καὶ σήμερα ἡ χειμαζόμενη πατρίδα μας, παρὰ τὶς ὅποιες δυσκολίες της, στέκεται ὄρθια. Παρά τὴν ἀπογοήτευσή μας, ὄχι ἀπόγνωση ὄχι ἀπελπισία.
Ὑπάρχει ἀκόμη προοπτική. Ὑπάρχει μέλλον. Ὑπάρχει ἐλπίδα!