Εις μνημόσυνον αιώνιον – Γέροντας Βησσαρίων Λαυριώτης

Από τον Βασίλειο Χ. Στεργιούλη

Με συγκρατημένο πένθος και αναστάσιμη χαρά η μοναστική Αδελφότητα της Μεγίστης Λαύρας, του αρχαιότερου, πρώτου στην τάξη και μεγαλύτερου μοναστικού καθιδρύματος του Αγίου Όρους Άθω, προέπεμψε στην τελευταία του κατοικία το σκήνωμα του πολυφίλητου και πολυσέβαστου Γέροντος Βησσαρίωνος. Του εκ Καρδιτσομαγούλας σεμνού παππούλη, που προσήγγιζε την εκατονταετία ζωής και ήταν το καύχημα του μοναστηριού, ο αδιαμφησβήτητος πνευματικός αγωνιστής, ο τύπος και υπογραμμός της καλογερικής.

Προσήλθε στο μοναστήρι πριν από 60 χρόνια, το 1959. Στα πρώτα μοναστικά του βήματα οδηγήθηκε από τον γνωστό για τους ασκητικούς του πόνους και την αγωνιστική του διάθεση Γέροντα Αββακούμ τον ανυπόδητο. Τον αγιορείτη Γέροντα, που έγινε ευρύτερα γνωστός για την αυστηρή ασκητική ζωή (περπατούσε ξυπόλυτος χειμώνα-καλοκαίρι και ήταν λιτοδίαιτος). Αλλά και για την μνημονική του ικανότητα. Κατέπλησσε τους πάντας με την από στήθους και άνευ χειρογράφων απαγγελία ολόκληρων εδαφίων της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης μαζί με την σχετική ερμηνεία τους. Διακεκριμένοι καθηγητές της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, όπως ο Νικόλαος Λούβαρις, έμειναν εκστατικοί μπροστά του, ακούοντας τον να απαγγέλει σελίδες ολόκληρες από τα Βιβλία των Παροιμιών, του Εκκλησιαστή, των Ψαλμών και των Προφητών περί Ορθοδοξίας και άλλων θεολογικών ζητημάτων.

Από αυτόν τον βιαστή της πνευματικής ζωής Γέροντα, που χειμώνα-καλοκαίρι περπατούσε, όπως αναφέραμε, ξυπόλυτος ( μόνον στην εκκλησία προσήρχετο ευπρεπισμένος με το καλό του ράσο και τα υποδήματα). Και αρχή του ήταν το πατερικό λόγιο ότι για τον μοναχό αρκεί ένα κεραμικό σκεύος και λίγο παξιμάδι, έλαβε τα πρώτα μαθήματα μοναχικής ζωής, τα οποία ολοκλήρωσε εν συνέχεια στον μακαριστό Γέροντα Διομήδη.

Από τον τελευταίο διδάχθηκε ευθύς εξαρχής την μοναχική υπακοή με ευσύνοπτο και ιδιαίτερα πρακτικό τρόπο. Συνήθιζε να διηγείται ότι από την πρώτη στιγμή που πήγε στον Γέροντα Διομήδη, εκείνος του συνέστησε να πάρει ένα τετράδιο και να γεμίσει σελίδες του με τις εκφράσεις: «Ευλογείτε», «Ευλόγησον», «Να είναι ευλογημένο». Όταν τελείωσε το γράψιμο, του αποκρίθηκε ο Γέροντας: «Αν αυτά τα εφαρμόσεις ως μοναχός, θα προκόψεις πνευματικά». Δηλαδή του τόνισε την εφαρμογή της μεγάλης, της βασικής αρχής του μοναχισμού: Της υπακοής.

Και όντως εφήρμοσε την αρχή αυτή καταλεπτώς. Είναι άξιο ιδιαιτέρου θαυμασμού ότι, αφότου πήγε στο μοναστήρι, παρέμεινε επί δεκαετίαν όλην ως έγκλειστος υπηρετών τον λόγω ημιπληγίας κατάκοιτο Γέροντα του αγογγύστως. Εστερείτο κάθε εξόδου από το κελί τους. Ακόμη και για τις εκκλησιαστικές ακολουθίες. Και γι’ αυτή την Κυριακάτικη θεία Λειτουργία! Δεν φαντάζομαι να μπορούσαν να αντέξουν πολλοί δόκιμοι και νέοι μοναχοί αυτή τη στέρηση.

Ο Γέροντας Διομήδης τον οδήγησε αρχικά στην ρασοφορία και στην εις μοναχόν χειροθεσία. Και αργότερα στην εις μεγαλόσχημο χειροθεσία. Έλαβε το μεγάλο αγγελικό σχήμα, (το οποίο κατά την αρχαία παράδοση εμφάνισε άγγελος Κυρίου στον ιδρυτή του κοινοβιακού μοναχισμού Άγιο Παχώμιο, λέγοντάς του: «Εν τούτω τω σχήματι σωθήσεται πάσα σαρξ, ω Παχώμιε».

Παρέμεινε ο μακαριστός Βησσαρίων κοντά στον Γέροντα Διομήδη ως την κοίμησή του. Ώσπου του έκλεισε τα μάτια. Κατόπιν αφοσιώθηκε στις υπηρεσίες (διακονήματα) που του ανέθεσε το μοναστήρι. Ανέλαβε, κατόπιν εκλογής, και διοικητικά καθήκοντα, ως μέλος της Συνάξεως, γιατί διακρινόταν για την σεμνότητα, την ευθύτητα, την βία που ασκούσε στον εαυτό του και την ευθυκρισία, παρότι δεν ήταν κάτοχος ανωτέρας παιδείας.

Γενικά πρόσφερε πολλές υπηρεσίες στο παλαίφατο μοναστήρι της Μεγίστης Λαύρας. Αυτός, μαζί με τον Γέροντα Ζαχαρία, τον σημερινό ηγούμενο της Λαύρας π. Πρόδρομο, τον Ιερομόναχο π. Βασίλειο και άλλους πατέρες είχαν επωμισθεί το βάρος της λειτουργίας του μοναστηριού. Είχαν αναλάβει όλα τα διακονήματα του. Αυτόν εμπιστεύονταν και τιμούσαν πολλοί στο μοναστήρι. Και ο επίσκοπος του Αγίου Όρους, ο θεοφιλέστατος Ροδοστόλου Χρυσόστομος, με τον οποίο τον συνέδεε ιδιαίτερη φιλία. Ήταν γενικά το σέμνωμα και το καύχημα του μοναστηριού. Τον επισκέπτονταν στο κελί πολλοί προσκυνητές (κληρικοί και λαϊκοί) από την Καρδίτσα, την Λάρισα και από πολλά άλλα μέρη, ζητώντας να λάβουν την ευχή του. Και αναχωρούσαν χαρούμενοι που τον γνώρισαν. Μεταξύ αυτών και ο σημερινός Υπουργός Δικαιοσύνης κ. Κων. Τσιάρας, όταν πριν από λίγα χρόνια επισκέφθηκε το Άγιον Όρος ως Υφυπουργός τότε των Εξωτερικών.

Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή μου, που τον γνώρισα, συνδέθηκα μαζί του με πνευματική φιλία και φιλοξενήθηκα πολλάκις στο κελί του μαζί με φίλους συμπολίτες μας.

Με τον καιρό κι ενώ ένιωθε να τον εγκαταλείπουν οι δυνάμεις, παραιτήθηκε από μέλος της Συνάξεως, άφησε τα διακονήματα και αποσύρθηκε στο κελάκι του. Τελευταίως δε κατέληξε στο Γηροκομείο της Μονής καθόσον ήταν κλινήρης και δεν μπορούσε να αυτοεξυπηρετηθεί. Γι’ αυτό υπηρετείτο με στοργή, ενδιαφέρον και φροντίδα από τον νεαρό μοναχό π. Καλλίνικο.

Πόσο αναγκαίοι, σκέπτομαι, ότι είναι τέτοιοι γέροντες στην άνικμη πνευματικά εποχή μας!

Κύριος ο Θεός μνησθείη των κόπων του. Καλόν Παράδεισο.

Να έχουμε την ευχή του