Δημητρίου Καψῆ δημοσιογράφου
Ὡς ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ ποὺ εἴμαστε, βαπτισμένοι στὸ ὄνομα τῆς Παναγίας Τριάδος, γνωρίζουμε πὼς ὁ Χριστὸς μᾶς ἐδίδαξε ἕνα νέο ἠθικὸ κώδικα. Στὸν κώδικα αὐτὸ περιέχονται βασικὲς ἠθικὲς ἀρχὲς τῶν ὁποίων ἡ ἄγνοια δὲν δικαιολογεῖται. Οἱ ἄνθρωποι βιώνουν καθημερινὰ πολλὲς συγκρούσεις μέσα τους σὲ θέματα ζωτικῆς σημασίας. Οἱ ἐπιλογὲς τῶν ἀνθρώπων τὶς περισσότερες φορὲς δὲν συνάδουν μὲ τοὺς κανόνες ποὺ ἔχει θεσπίσει ἡ Ἐκκλησία μας καὶ ἐν γένει μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἡ θέση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας ὅσον ἀφορᾶ τὶς προγαμιαῖες σχέσεις εἶναι σαφής: ὁ νέος καὶ ἡ νέα ὀφείλουν νὰ διατηροῦν τὴν ἁγνότητά τους πρὸ τῆς τελέσεως τοῦ ἱεροῦ μυστηρίου τοῦ Γάμου. Ὁ ἀγῶνας αὐτὸς 31 τῶν μελλονύμφων εἶναι ἄθλημα ταπεινώσεως καὶ ἀρετῆς· ἡ πραγματικὴ ἀγάπη ἀπαιτεῖ ὑπομονή, στερήσεις, θυσίες καὶ κόπους. Ἡ Ἐκκλησία μας ἐπιβραβεύει τοὺς ἀγωνιστὲς νέους καὶ τοὺς στεφανώνει. Οἱ προγαμιαῖες σχέσεις ἀντιμετωπίζονται ὡς ἀποκλίνουσες, ὡς ἀπόρριψη τοῦ θείου θελήματος, ὡς ἀπώλεια τῆς ἁγνότητας καὶ ἐν τέλει ὡς αἰτία νὰ ἀπομακρυνθεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὸν Πλάστη καὶ Δημιουργὸ του. Μόνο μὲ τὸ ἱερὸ μυστήριο τοῦ Γάμου δίνεται ἡ εὐλογία ἀπὸ τὸν Θεὸ σὲ ἕνα ζευγάρι καὶ μόνο τότε νὰ συνευρίσκονται ἐρωτικά. Ἡ πορεία πρὸς τὸν γάμο εἶναι ἀνηφορικὴ καὶ μόνο μὲ κοινὸ ἀγῶνα, βοηθῶντας ὁ ἕνας τὸν ἄλλον, θὰ διατηρήσουν τὴν ἁγνότητά τους. Ὅσοι τηροῦν τὴν ἁγνότητά τους πρὶν ἀπὸ τὸν Γάμο εἶναι εὐλογημένοι, κάνουν γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ μία θυσία, εἶναι ἥρωες, ἔχουν τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ, σέβονται τὴν ἐντολὴ Του. Γι᾽ αὐτὸ στεφανώνονται δικαίως κατὰ τὸ μυστήριο τοῦ Γάμου, ἀναπτύσσουν μεταξὺ τους ὄχι τὴν σαρκική, ἀλλὰ τὴν πνευματικὴ ἀληθινὴ ἀγάπη, μποροῦν νὰ κοινωνοῦν, ἠρεμοῦν μέσα στὸν εὐλογημένο γάμο, ἐπανευρίσκουν τὸν χαμένο ἑαυτὸ τους καὶ τὸν Θεὸ τους, ὁμαλοποιοῦν τὶς σχέσεις τους μὲ τὸ κοινωνικὸ περιβάλλον. Πέραν τῆς κοινωνικῆς ἀνευθυνότητας ἡ σεξουαλικὴ πράξη ἐκτὸς γάμου εἶναι ἔνδειξη ἀσέβειας ἐνώπιον τοῦ Δημιουργοῦ μας ποὺ θέλει νὰ συμμετέχει καὶ Ἐκεῖνος στὴ ζωὴ τῶν πλασμάτων Του, ὥστε νὰ τοὺς ὁδηγήσει στὴ δικὴ Του ζωὴ διὰ τοῦ ἁγιασμοῦ τους. Οἱ μονογαμικὲς ἐξώγαμες σχέσεις μαρτυροῦν τὴν ἀποτυχία τοῦ χριστιανοῦ νὰ ἐντάξει τὸν γάμο του στὴν κατὰ Θεὸν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Γιὰ νὰ τεθεῖ σὲ σωστὲς βάσεις ὁ γάμος μας πρέπει νὰ γίνει κατὰ Θεὸν καὶ οἱ προσδοκίες μας νὰ εἶναι ἀντίστροφες ἀπὸ τὶς συνηθισμένες. Δὲν παντρευόμαστε γιὰ νὰ προσκομίσουμε ὠφέλη ἀπὸ τὸν σύντροφὸ μας 32 καὶ νὰ θωρακίσουμε τὸ ἐγὼ μας. Ζοῦμε γιὰ τὸν ἄλλον. Θυσιαζόμαστε γιὰ τὸν ἄλλον. Ἡ σχέση εἶναι προσωπικὴ θυσία καὶ ὄχι κέρδος, εἶναι δόσιμο καὶ ὄχι ἀπολαβή. Ἡ Ἐκκλησία μας δὲν δέχεται τὶς προγαμιαῖες σχέσεις ποὺ ἀντιβαίνουν στὴ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ μας, διότι θέλει τὰ μέλη της νὰ ἀπέχουν ἀπὸ κάθε γενετήσια σχέση πρὶν ἀπὸ τὸ γάμο καὶ νὰ διατηρήσουν τὴν καθαρότητα τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος. Ὅπως σωστὰ τονίζει ὁ Ὅσιος Παΐσιος «Τὴ γενετήσια ὁρμὴ πρέπει νὰ τὴ βάζουμε στὸ ψυγεῖο μέχρι τὸν γάμο καὶ νὰ κάνουμε τίμιο ἀγῶνα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ». Γιὰ νὰ προχωρήσουν οἱ ἄνθρωποι σὲ μία ἕνωση σωματική, ἡ ὁποία εἶναι ἡ στενότερη ἕνωση μεταξὺ τους («καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν») θὰ πρέπει νὰ ὑπάρχει εὐλογία τοῦ Θεοῦ καὶ ἀληθινὴ πραγματικὴ ἀγάπη. Γιὰ νὰ μπορέσει ὅμως ὁ ἕνας νέος νὰ δώσει σὲ μία νέα ἢ καὶ ἀντίστροφα αὐτὸ τὸ ἱερότερο ποὺ ἔχει. Οἱ νέοι νομίζουν ὅτι ἔχουν ἀληθινὴ ἀγάπη καὶ ἄρα μποροῦν νὰ προχωρήσουν. Ἂν δὲν πάρεις τὴν εὐθύνη τοῦ ἄλλου, δὲν μπορεῖς νὰ ἔχεις ἀληθινὴ ἀγάπη. Μόλις ποῦν οἱ δύο νέοι ἄνθρωποι ὅτι ἐμεῖς ἀγαπιόμαστε, ἀγαπιόμαστε γιὰ πάντα, παίρνουμε ὁ ἕνας τὴν εὐθύνη τοῦ ἄλλου, θὰ παντρευτοῦμε, ζητοῦν τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ καὶ γίνεται τὸ μυστήριο τοῦ Γάμου. Οἱ ἐκτὸς γάμου σχέσεις δὲν βοηθοῦν τοὺς ἀνθρώπους καὶ δὲν τοὺς προσφέρουν ἀληθινὴ χαρά. Ὑπάρχουν πολλὲς πιθανότητες νὰ προχωρήσουν σὲ ἐγκυμοσύνες καὶ ἐκτρώσεις. Πολλοὶ νέοι προχωροῦν σὲ τέτοιου εἴδους σχέσεις ἀλλὰ καὶ μεγαλύτεροι καταφεύγουν σὲ μία ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες ἁμαρτίες ποὺ εἶναι τὸ φοβερὸ ἔγκλημα τῆς ἐκτρώσεως. Τὰ ὀψώνια τῆς σαρκικῆς ἁμαρτίας εἶναι γνωστά: τὰ ἀφροδίσια νοσήματα ποὺ παρὰ τὴν ἀνακάλυψη τῶν ἀντιβιοτικῶν ἐξακολουθοῦν νὰ βασανίζουν καίρια χιλιάδες ἀνθρώπους ἢ τὴν φοβερὴ μάστιγα τοῦ ΕΪΤΖ ποὺ θερίζει τὴν εὔρωστη νεότητα καὶ τὴν ὁδηγεῖ 33 στὸν πρόωρο θάνατο. Ἔχει ἀποδειχθεῖ ἀπὸ στατιστικὲς ἔρευνες ὅτι τὸ 80% τῶν ἀνθρώπων μὲ ΕΪΤΖ εἶναι αὐτοὶ ποὺ εἶχαν προγαμιαῖες εὐκαιριακὲς ἐρωτικὲς σχέσεις. Πολλοὶ σημερινοὶ νέοι παρὰ τὴν πληθωρικὴ ἐλευθερία ἐπικοινωνίας τῶν δύο φύλων καὶ τὶς χωρὶς φραγμὸ σεξουαλικὲς ἐπαφὲς αἰσθάνονται πλήξη, κενὸ καὶ τρομακτικὴ μοναξιά, ἡ ὁποία φτάνει μέχρι καὶ τὴν ἀπογοήτευση καὶ δυστυχῶς ἐνίοτε μέχρι τὴν αὐτοκτονία. Τὸ θέμα τῶν προγαμιαίων σχέσεων καὶ γενικὰ τῶν σαρκικῶν παρεκτροπῶν «κεῖται εἰς πτῶσιν τοῦ ἀνθρώπου». Ὅλα αὐτὰ τὰ σωματικά, ψυχολογικά, πνευματικὰ καὶ κοινωνικὰ ἐρείπια συσσωρεύει στὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου ἡ μανία τοῦ σαρκικοῦ πάθους. Ἡ ἔγγαμη φυσιολογικὴ ζωὴ ἀντιθέτως δὲν δημιουργεῖ παρενέργειες. Δὲν εἶναι ὀρθὸ νὰ ὡραιοποιοῦμε τὴν ἀταξία καὶ τὴν παρεκτροπή. Δὲν ἔχουμε τὸ δικαίωμα νὰ ἀγνοοῦμε ὅσα ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ καταδικάζει. Νὰ φροντίζουμε νὰ ἔχουμε ὄχι μόνον ἐγκράτεια σώματος, ἀλλὰ καὶ συντριβὴ καρδιᾶς μὲ ἄπειρες προσευχὲς πρὸς τὸν Θεὸ καὶ συχνὴ μελέτη τῶν Γραφῶν, νὰ ἔχουμε ταπείνωση τῆς ψυχῆς, νὰ φυλάγουμε τὴν καρδιὰ μας ἀπὸ ρυπαροὺς λογισμούς. Νὰ γνωρίζουμε ὅτι τὸ σῶμα μας εἶναι ναὸς τοῦ Παναγίου Πνεύματος ποὺ κατοικεῖ μέσα μας. Ἡ Ἐκκλησία μας διαθέτει τὸ μυστήριο τῆς μετανοίας. Ἔχει ἀνοικτὴ τὴν ἀγκαλιὰ της νὰ δεχθεῖ ὅλους ὅσοι μετανοοῦν καὶ ἐπιστρέφουν στὸν Θεό, ἐγείρονται ἀπὸ τὰ πάθη καὶ ἀποδύονται στὸν ὄμορφο ἀγῶνα τῆς ἐγκράτειας ἕως τὸν γάμο. Στὴ βούληση ἢ στὴ δύναμη τοῦ ἀτόμου ἐναπόκειται ἡ ἐφαρμογὴ τῶν ἠθικῶν διατάξεων. Τὶ θὰ μποροῦσε νὰ μετριάσει τὴν εὐθύνη τοῦ παραβιάζοντος τὸν ἠθικὸ κώδικα; Ἡ παιδεία ποὺ ἔχει λάβει ἀπὸ τὸ οἰκογενειακὸ περιβάλλον, οἱ συγκυρίες τῆς ζωῆς, ἡ συγκατάθεση, ὁ ἐξαναγκασμὸς τοῦ ἀτόμου, ἡ κληρονομικότητα, ἡ ἡλικία κ.τ.λ. Ὅλοι οἱ λόγοι αὐτοὶ καὶ ἄλλοι πολλοὶ περισσότεροι μπορεῖ νὰ ἀποτελέσουν ἐλαφρυντι- 34 κά, ἡ πράξη ὅμως θεωρεῖται ἀνήθικη. Κάθε σαρκικὴ συνάφεια καὶ σεξουαλικὴ πράξη ἐκτὸς γάμου δὲν τὴν δέχεται ἡ Ἐκκλησία μας, συγχωρεῖ ὅμως παρέχουσα τὴν ἄφεσιν ἁμαρτιῶν μὲ τὸ μυστήριο τῆς Μετανοίας. Ὅσοι ἀσκοῦνται στὴ βίωση τῆς χριστιανικῆς ζωῆς καὶ πολιτείας καὶ ἐντάσσονται συνειδητὰ στὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας γνωρίζουν ὅτι τὸ σαρκικὸ πάθος δὲν εἶναι ἀκατανίκητο. Ὅποιος κατορθώνει νὰ ὑποτάσσει τὶς ἐπιθυμίες τῆς σάρκας του καὶ νὰ τὶς χαλιναγωγεῖ αὐτὸς κυριαρχεῖ στὴν ὕπαρξή του. Ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ κάποια ἀποκαλυπτικὴ διήγηση τοῦ Ὁσίου Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτη στὴν ὁποία διαφαίνεται ἡ μεγάλη του ἀγάπη πρὸς τὸν πάσχοντα καὶ πληγωμένο ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες ἄνθρωπο ὅπου καὶ ἂν αὐτὸς βρίσκεται. «Μὴ λέτε στοὺς νέους θεωρίες, ἀλλὰ νὰ τοὺς ὁμιλεῖτε νὰ ζοῦν σεμνὴ ζωή. Νὰ μὴν ζοῦν μὲ χαλαρότητα ἠθῶν. Νὰ τοὺς ὁμιλεῖτε σὲ βασικὰ θέματα ὅτι ὁ Χριστὸς τὰ κάνει ὅλα, ἀλλὰ ἐμεῖς πρέπει νὰ θέλουμε τὸν Χριστό. Νὰ τὸν ἀποδεχώμεθα. Καὶ αὐτὸ ἐπιτυγχάνεται μὲ προσπάθεια, μὲ ἐγκράτεια.Τὴν θέλει τὴν ἄσκηση ὁ Χριστός. Θέλει τὸν ἁγνὸ ἔρωτα. Νὰ συνιστᾶτε στοὺς νέους νὰ ἀγαποῦν τὴν ἁγνότητα γιατὶ ἡ ἐλευθεριάζουσα ζωὴ δὲν εἶναι μόνο ἀνθυγιεινὴ καὶ ἄχαρη, ἀλλὰ εἶναι καὶ ἐξαθλιωτική. Ἐξαθλιώνει τὸν ἄνθρωπο, τὸν ἀχρηστεύει, δημιουργεῖ ψυχολογικὲς καὶ σωματικὲς διαταραχές. Νὰ διδάσκετε στοὺς νέους νὰ μελετοῦν τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ εἰδικὰ τὸ Ψαλτῆρι. Τὸ Ψαλτῆρι εἶναι γεμάτο ἀπὸ θεία ἐρωτόλογα καὶ γι᾽ αὐτὸ ἡ ἀξία του εἶναι μεγάλη καὶ μοναδική». Ὅσοι νέοι τολμοῦν νὰ μὴν ἔχουν προγαμιαῖες σχέσεις αὐτοὶ μόνο ἀπολαμβάνουν τὴ γλυκύτητα τοῦ γάμου, τὴν ὀμορφιὰ τῆς παρθενίας, τὴ γευστικότητα τοῦ ἔρωτα. Βάζουν στὸ πλευρὸ τους μία γυναῖκα καὶ γνωρίζουν ὅτι εἶναι ἀμόλυντη καὶ ἀνέγγιχτη, εἶναι ὁλόκληρη δικὴ τους. Οἱ ἄλλοι, οἱ ἐπιρρεπεῖς στὶς σαρκικὲς ἀπολαύσεις, δὲν ἀγαποῦν μὲ πληρότητα καὶ δὲν ἀγαποῦν ἀληθινά. 35 Ζοῦν μὲ ὑποκρισία καὶ συμβιβασμούς. Ζοῦν τυραννικά. Ἡ χριστιανικὴ ἠθικὴ μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπὸ ὅλα αὐτὰ τὰ τυραννικὰ ὑποθετικὰ ἢ πραγματικὰ προβλήματα καὶ ἐγγυᾶται τὴν εὐτυχία στὸν γάμο. Ἡ ἀξία τῆς σεξουαλικῆς αὐτοσυγκράτησης γιὰ τὴν κατοπινὴ σταθερότητα καὶ ποιότητα τῆς σχέσης ἐντός τοῦ γάμου, ἰσχύει ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὸ μορφωτικὸ ἐπίπεδο τῶν συντρόφων. Ἡ φυσιολογικὴ ζωή, ἡ Χριστοφυσιολογία μας εἶναι τὸ νὰ ζήσουμε ὅπως ὁ Χριστὸς, δηλαδὴ «ἐν παρθενίᾳ» ἢ ὅταν ὑπάρχει ἀδυναμία τὸ νὰ ζήσουμε «ἐν σωφροσύνῃ» ἐρχόμενοι εἰς γάμου κοινωνία.