Ὅταν πήγαιναν γονεῖς καὶ τὸν ρωτοῦσαν γιὰ τὰ παιδιά τους ποὺ εἶχαν προβλήματα, ἐκεῖνος τοὺς παρακινοῦσε νὰ μὴν προσπαθοῦν νὰ τὰ διορθώσουν μὲ συμβουλές ή μέ ἀπειλὲς, γιατί αὐτὸ μᾶλλον ἐναντιώνει περισσότερο τὰ παιδιὰ ποὺ ἔχουν ἐσωτερικὲς δυσκολίες.
Ἔλεγε χαρακτηριστικά: «Ὄχι πολλὰ λόγια στὰ παιδιά. Τὰ λόγια χτυπᾶνε στ’ αὐτιά, ἐνῶ ἡ προσευχὴ πηγαίνει στὴν καρδιά. Προσευχὴ χρειάζεται, μὲ πίστη δίχως ἄγχος, ἀλλὰ καὶ καλὸ παράδειγμα…Αὐτὸ ποὺ ζεῖς, αὐτὸ καὶ ἀκτινοβολεῖς. Ἀκτινοβολεῖ ὁ Χριστὸς μέσα σου; Αὐτὸ πηγαίνει καὶ στὸ παιδί σου».
Ὁ Γέροντας μὲ μεγάλη λεπτότητα καὶ διάκριση ἐπισήμαινε τὴν τεράστια εὐθύνη τῶν γονέων στὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν. Ἔλεγε:
«Ἡ ἀγάπη, ἡ ὁμοψυχία, ἡ καλὴ συνεννόηση τῶν γονέων εἶναι ὅ,τι πρέπει γιὰ τὰ παιδιά. Μεγάλη ἀσφάλεια καὶ σιγουριά…
Ὅταν τὰ παιδιὰ πληγώνονται ἀπ’ τὴν κακὴ μεταξὺ τῶν γονέων τους συμπεριφορά, χάνουν δυνάμεις καὶ διάθεση νὰ προχωρήσουν στὴν πρόοδο. Κακοκτίζονται καὶ τὸ οἰκοδόμημα τῆς ψυχῆς τους κινδυνεύει ἀπὸ στιγμὴ σὲ στιγμὴ νὰ γκρεμιστεῖ».
Συμβούλευε μάλιστα τοὺς γονεῖς: «Ὅταν τὰ παιδιὰ εἶναι τραυματισμένα καὶ πληγωμένα ἀπὸ κάποιο σοβαρὸ ζήτημα, νὰ μὴν ἐπηρεάζεσθε ποὺ ἀντιδροῦν καὶ μιλοῦν ἄσχημα.
Στὴν πραγματικότητα δὲν τὸ θέλουν, ἀλλὰ δὲν μποροῦν νὰ κάνουν ἀλλιῶς στὶς δύσκολες στιγμές. Μετὰ μετανιώνουν. Ἂν ὅμως οἱ γονεῖς ἐκνευριστεῖτε καὶ θυμώσετε, γίνεσθε ἕνα μὲ τὸν πονηρὸ καὶ σᾶς παίζει ὅλους».
Ἡ προτροπὴ τοῦ Γέροντα ἦταν: «Γίνετε ἅγιοι καὶ δὲν θὰ ἔχετε κανένα πρόβλημα μὲ τὰ παιδιά σας. Ἡ ἁγιότητα τῶν γονέων ἀπαλλάσσει τὰ παιδιὰ ἀπ’ τὰ προβλήματα. Τὰ παιδιὰ θέλουν κοντὰ τους ἀνθρώπους ἁγίους, μὲ πολλὴ ἀγάπη, ποὺ δὲν θὰ τὰ φοβερίζουν, οὔτε θὰ περιορίζονται στὴ διδασκαλία, ἀλλὰ θὰ δίνουν ἅγιο παράδειγμα καὶ προσευχή.
Νὰ προσεύχεσθε οἱ γονεῖς σιωπηλὰ καὶ μὲ τὰ χέρια ψηλὰ πρὸς τὸν Χριστὸ καὶ ν’ ἀγκαλιάζετε τὰ παιδιὰ σας μυστικά. Κι ὅταν κάνουν ἀταξίες, νὰ παίρνετε κάποια παιδαγωγικὰ μέτρα, ἀλλὰ νὰ μὴν τὰ πιέζετε. Κυρίως νὰ προσεύχεσθε. Ἡ ἀκτινοβολία τῆς ἁγιοσύνης καὶ ὄχι τῆς ἀνθρώπινης προσπάθειας κάνει τὰ παιδιὰ καλά» .
Γι’ αὐτὸ συχνὰ τόνιζε ὅτι γιὰ νὰ ἀπαλλαγοῦν τὰ παιδιὰ ἀπὸ διάφορα ἐσωτερικὰ προβλήματα, δὲν εἶναι ἀρκετὲς οἱ συμβουλές, οἱ ἐξαναγκασμοί, ἡ λογικὴ κι οἱ ἀπειλές. Μᾶλλον τότε τὰ παιδιὰ γίνονται χειρότερα.
Ὁ Γέροντας ἐξηγοῦσε πὼς «χωρὶς τὴν ἀγάπη, ἡ συμβουλὴ πληγώνει, ἡ ὑπόδειξη βλάπτει, ἀκόμη καὶ ἡ προσευχὴ δὲν ὠφελεῖ».
Ἡ διόρθωση γίνεται μόνο μὲ τὸν ἐξαγιασμὸ τῶν γονέων. Ἂν δὲν ἁγιάζονται οἱ γονεῖς, ἔλεγε, ἂν δὲν ἀγωνίζονται, κάνουν μεγάλα λάθη καὶ μεταδίδουν τὸ κακὸ ποὺ ἔχουν μέσα τους.
Ὅταν, ὅμως, οἱ γονεῖς ἠρεμοῦν μὲ ἅγιο τρόπο ζωῆς, τότε μποροῦν νὰ μιλήσουν μὲ ἀγάπη καὶ ψυχραιμία στὰ παιδιά τους, νὰ τὰ φιλοτιμήσουν, νὰ τοὺς ποῦν ὅτι τὰ ἐμπιστεύονται καὶ ὅτι εἶναι σίγουροι πὼς θὰ τὰ καταφέρουν καλύτερα, ὅταν προσπαθήσουν περισσότερο καὶ ζητήσουν τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ.
Ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ταπείνωση εἶναι γιὰ τὸν ὅσιο Γέροντα οἱ προϋποθέσεις γιὰ νὰ ἐπικοινωνήσει ἡ ψυχὴ μὲ τὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον. Αὐτὲς πρέπει νὰ διέπουν καὶ τὶς σχέσεις τῶν γονέων τόσο μεταξύ τους ὅσο καὶ μὲ τὰ παιδιά τους. Ἔτσι κάθε δυσκολία μέσα στὴν οἰκογένεια, ἐσωτερικὴ ἢ ἐξωτερική, μπορεῖ νὰ ὑπερβαίνεται.
Συμβούλευε ὁ ὅσιος Γέροντας: «Σὲ καθετὶ ποὺ συμβαίνει, νὰ ρίχνετε τὸ βάρος στὸν ἑαυτό σας. Νὰ προσεύχεσθε μὲ ταπείνωση, νὰ μὴν αὐτοδικαιώνεσθε. Βλέπετε, γιὰ παράδειγμα ἀντιζηλία ἀπὸ ἀπέναντι; Προσευχὴ ἐσεῖς μὲ ἀγάπη, γιὰ νὰ ρίξετε ἀγάπη στὴν ἀντιζηλία. Ἀκοῦτε συκοφαντία ἐναντίον σας; Προσευχηθεῖτε!».
Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ «σιγὰ σιγὰ θὰ σᾶς ἐπισκέπτεται ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ. Θὰ μπαίνετε μὲς στὴ χαρά. Θ’ ἀρχίσετε νὰ ζεῖτε στὴν εἰρήνη, ὁπότε μετὰ θὰ γίνετε πιὸ δυνατοὶ μὲ τὴ θεία χάρη. Δὲν θὰ θυμώνετε, δὲν θὰ ἐκνευρίζεσθε, δὲν θὰ παρεξηγεῖτε, δὲν θὰ κατακρίνετε, θὰ τοὺς δέχεσθε ὅλους μὲ ἀγάπη».
Ὁ ὅσιος Γέροντας Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης μὲ τὴ ζωή, τὸ παράδειγμα καὶ τοὺς λόγους του ὁδηγοῦσε στὴ μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας μὲ ἁπαλὸ τρόπο, χωρὶς πίεση, μεταδίδοντας τὴν πνευματικὴ χαρὰ τῆς ζωῆς μὲ τὸν Χριστό.
Αὐτὸ τὸ μήνυμα τῆς ἐλπίδας καὶ τῆς χαρᾶς ἀκτινοβολοῦσε καὶ σὲ ὅλους ποὺ τὸν πλησίαζαν, παρακινώντας: «Νὰ ἔχετε τὴ χαρὰ τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἡ χαρὰ ποὺ διαρκεῖ αἰώνια, ποὺ ἔχει αἰώνια εὐφροσύνη. Εἶναι ἡ χαρὰ τοῦ Κυρίου μας, ποὺ δίνει τὴν ἀσφαλῆ γαλήνη, τὴ γαλήνια τερπνότητα καὶ τὴν παντερπνὴ εὐδαιμονία. Ἡ χαρὰ ἡ πασίχαρη, ποὺ ξεπερνᾶ κάθε ἄλλη χαρά».
Μοναχῆς Θεοξένης – Καθηγουμένης τῆς Ἱ. Μονῆς Ζωοδόχου Πηγῆς – Χρυσοπηγῆς, Χανίων Κρήτης
Δημοσιεύθηκε στὸ περιοδικὸ “Παράκληση. Περιοδικὴ Ἔκδοση Ἱερᾶς Μητροπόλεως Λεμεσοῦ”, τεῦχος 69