Φίλοι και μέλη της Ενωμένης Ρωμηοσύνης στην Κάλυμνο πραγματοποιήσαμε επίσκεψη στο Ναυτικό Μουσείο του νησιού στις 15 Δεκεμβρίου 2024.
Η επίσκεψη αυτή συνοδεύτηκε από τη μοναδική ξενάγηση του υπευθύνου κυρίου Χειλά Ιωάννη, εκπαιδευτικού και λαϊκού ζωγράφου, άριστου γνώστη της σφουγγαροδουλειάς και της ζωής των Καλυμνίων ναυτικών. Επίσης ξεναγός ήταν ο κύριος Σαρούκος Σκεύος, που με την παραστατική του διήγηση ταξίδεψε όλους μας στον χρόνο και μας έδωσε αρκετές πληροφορίες για το χρονικό των σφουγγαράδων της Καλύμνου.
Είναι ξεχωριστή η ιστορία των ανθρώπων αυτών, που σαν τον Οδυσσέα, περιπλανήθηκαν στα ξένα μέρη, θαλασσοδάρθηκαν, πάλεψαν ηρωικά με τα στοιχεία της φύσης και τους κινδύνους, έπαιζαν τη ζωή τους καθημερινά και ζούσαν μέσα στη στέρηση των πάντων, σαν είλωτες της θάλασσας και σαν ασκητές για 6 μήνες τον χρόνο.
Οι υπεράνθρωπες βουτιές για τον κάματο του σφουγγαριού είχαν σαν αποτέλεσμα από τη μια την άνθιση του εμπορίου των σφουγγαριών και από την άλλη τις εκατόμβες των θανάτων στη θάλασσα και των αναπήρων λόγω της νόσου των δυτών. Πολλοί δε θάβονταν στις ακτές της Αφρικής ή όπου αλλού βρισκόντουσαν.
Οι οικογένειες των σφουγγαράδων ζούσαν μέσα στην αγωνία μέχρι την επιστροφή και οι γυναίκες, πιστές και ακέραιες, αναλάμβαναν όλους τους ρόλους μέχρι να γυρίσουν οι σύζυγοι, που πολλές φορές δεν κατάφερναν να γυρίσουν. Στην περίπτωση αυτή η γυναίκες, όταν έβλεπαν τη σημαία του καϊκιού μεσίστια και μάθαιναν ότι ο άνθρωπός τους, σύζυγος, αδελφός, πατέρας ή γιος, δεν γύρισε, ξόι έκαναν σαν αρχαία τραγωδία και έβαζαν μαύρα, που πολλές φορούσαν μέχρι το τέλος της ζωής τους.
Θρύλος πραγματικός η ζωή των σφουγγαράδων με περιπέτεια, πόνο, θυσία και μνήμη θανάτου, που έχει πολλά να διδάξει όλους μας και ιδιαιτέρως τους νέους.
Το Ναυτικό Μουσείο της Καλύμνου είναι ένα πραγματικό στολίδι και περικλείει μέσα στα μοναδικά του εκθέματα όλη την ιστορία των ναυτικών μας.
Πολύ επίσης μας ωφέλησε και μας συγκίνησε η προβολή σχετικού video από παλαιούς σφουγγαράδες και τη ζωή τους.
Ευχαριστούμε τον κύριο Χειλά Ιωάννη και τον κύριο Σαρούκο Σκεύο και ευελπιστούμε σύντομα να ανανεώσουμε το ραντεβού μας.
Ένας απόγονος Καλύμνιου σφουγγαρά έγραψε τον παρακάτω στίχο:
«Χριστέ κι αν σε ποτίσανε με το σφουγγάρι ξύδι, δεν φταίνε οι σφουγγαράδες μας, δωσ τους καλό ταξίδι».
Βέβαια, με σφουγγάρι και πάλι καθαρίζεται το Άγιο Δισκοπότηρο με το Αίμα του Χριστού.