Αδελφοί, αισθάνθηκα την ανάγκη να σας καταθέσω ένα περιστατικό το οποίο με έβαλε να σκεφθώ πόσα χάνουμε πολλές φορές όταν δεν προσέχουμε τις γραφές των Αγίων και Πατέρων μας.
Χθές το απόγευμα της Τετάρτης 25/3 (σημ 2015), στις εκκλησίες μας ψαλλόταν ο Μεγάλος Κανόνας τον οποίο συνέθεσε ο Άγιος Ανδρέας ο Ιεροσολυμίτης. Βρίσκουμε σχετικά :
” Ὁ Μέγας Κανών, ποὺ συνέθεσε ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ὁ Ἱεροσολυμίτης, ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης κι ἕνας ἀπ᾿ τοὺς πιὸ ἐξέχοντες ἐκπροσώπους τῆς ἐκκλησιαστικῆς ποιήσεώς μας, εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ὑπέροχους καὶ περισσότερο γνωστοὺς ὕμνους στὸ ἐκκλησιαστικὸ πλήρωμα. Ψάλλεται τμηματικὰ τὶς τέσσερις πρῶτες ἡμέρες τῆς Καθαρῆς Ἑβδομάδας καὶ ὁλόκληρος τὴν Πέμπτη τῆς ε´ ἑβδομάδας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἀποτελεῖ ἕνα ἐγερτήριο σάλπισμα ποὺ ἀποβλέπει στὸ νὰ φέρει τὸν ἄνθρωπο σὲ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς του καὶ νὰ τὸν ὁδηγήσει μέσα ἀπὸ τὴ συντριβὴ καὶ τὴ μετάνοια κοντὰ στὸν Θεό.
Ὁ Μέγας Κανὼν εἶναι ὕμνος βαθιᾶς συντριβῆς καὶ συγκλονιστικῆς μετανοίας. Ὁ ἄνθρωπος, ποὺ αἰσθάνεται τὸ βάρος τῆς ἁμαρτίας· ποὺ γεύεται τὴν πικρία τῆς μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ ζωῆς· ποὺ κατανοεῖ τὶς τραγικὲς διαστάσεις τῆς ἀλλοτριώσεως τῆς ἀνθρώπινης φύσεως στὴν πτώση καὶ τὴν ἀποστασία της ἀπὸ τὸν Θεό, συντρίβεται. Κατανύσσεται. Ἀναστενάζει βαθιὰ καὶ ξεσπᾶ σὲ θρῆνο γοερό. Ἕναν θρῆνο ὅμως ποὺ σώζει, διότι ἀνοίγει τὸν δρόμο τῆς μετανοίας. Τὸν δρόμο ποὺ ἐπαναφέρει τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη κοντὰ στὸν Θεό, τὴν πηγὴ τῆς ἀληθινῆς ζωῆς καὶ τὸ πλήρωμα τῆς ἄρρητης χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης. ”
Από την αρχή προσπαθούσα να καταλάβω τα γεγραμμένα -όσο μπορούσα- μιας και οι γνώσεις μου δεν με βοήθαγαν ιδιαίτερα, ιδίως δε και κατά την διαδικασία της ψαλτικής απόδοσης του Κανόνα.
Είχα ξαναβοηθήσει στο ψάλσιμο του Μεγάλου Κανόνα αλλά τώρα κάτι με τσίμπησε, με ξύπνησε, με σκούντηξε .
‘Όλος ο Μεγάλος Κανόνας είναι ένα κόσμημα, ένα μεγάλο εγχειρίδιο χρήσης και συμπεριφοράς, αλλά τελειώνοντας λοιπόν τον μεγάλο κανόνα, στην τελευταία ωδή κάποια από τα τροπάρια μου έκαναν μεγαλύτερη εντύπωση.
Νηστεύσας ὁ Κύριος
ἡμέρας τεσσαράκοντα
ἐν τῇ ἐρήμῳ,
ὕστερον ἐπείνασε
δεικνὺς τὸ ἀνθρώπινον.
Ψυχή, μὴ ἀθυμήσῃς·
ἄν σοι προσβάλῃ ὁ ἐχθρός,
προσευχαῖς τε καὶ νηστείαις
ἐκ ποδῶν ἀποκρουσθήτω σοι.
Χριστὸς ἐπειράζετο,
Διάβολος ἐπείραζε
δεικνὺς τοὺς λίθους,
ἵνα ἄρτοι γένωνται·
εἰς ὄρος ἀνήγαγεν
ἰδεῖν τὰς βασιλείας
τοῦ κόσμου πάσας ἐν ριπῇ.
Φοβοῦ, ὦ ψυχή, τὸ δρᾶμα·
νῆφε, εὔχου, πᾶσαν ὥραν Θεῷ
Σκέφτηκα λοιπόν ότι όταν με το καλό τελειώσουμε, θα κάτσω να τα βρω για να δω καλύτερα. Ο ιερέας σαν να διάβασε τις σκέψεις μου, τελειώνοντας αναφέρθηκε σε αυτά τα τροπάρια. Η έκπληξη μου τεράστια και άλλη τόση η χαρά μου που θα έπαιρνα κάποιες πληροφορίες παραπάνω.
Μόλις ο Ιερέας μας ολοκλήρωσε με το “δι’ ευχών” και άρχισαν όλοι να αποχωρούν από τον Ιερό Ναό, γύρισα πίσω τις σελίδες να βρω τα τροπάρια που με τράβηξαν.
Να τα ξαναδιαβάσω και να προσπαθήσω να τα καταλάβω.
Τι κατάλαβα και με την βοήθεια του ιερέα μας;
Ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός νήστευσε 40 ημέρες μέσα στην έρημο και δείχνοντας την ανθρώπινη υπόσταση του, πείνασε.
Και ο διάβολος προσπάθησε να τον πειράξει αλλά με την νηστεία και την προσευχή η ανθρώπινη φύση του Κυρίου μας, νίκησε πανηγυρικά.
Νηστεία και προσευχή. Αυτό δεν ακούσαμε μόλις την Κυριακή που μας πέρασε στο Ευαγγέλιο (Δ’ Κυριακή των Νηστειών);
“Τοῦτο τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ.” Για προσευχή και νηστεία δεν μίλησε πάλι ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός;
Νηστεία και προσευχή. Αυτά δεν είναι μέρος του βίου όλων των Αγίων μας;
Είμαστε εμείς ανώτεροι από τούς Αγίους μας; Τόσο ψιλά μπορεί να φθάσει ο εγωισμός μας ώστε να κάνουμε το δικό μας θέλημα;
Ταυτόχρονα βλέπουμε και αυτό τον στίχο “Ψυχή, μὴ ἀθυμήσῃς” της ωδής που μας παραπέμπει στο Ευαγγέλιο της Κυριακής που μας έρχεται για την Οσία Μαρία την Αιγυπτία που βίωσε συγκλονιστικά την Μετάνοια και γι΄αυτό αναφέρεται από τους Πατέρες ως πρότυπο Μετανοίας.
Είμαστε άνθρωποι, αδύναμοι, μικρόψυχοι με πολλά, με πολλά ελαττώματα άλλα μπορούμε να ξεκινήσουμε την προσπάθεια μας -όσοι δεν το έχουν κάνει- με την αμέριστη βοήθεια και συμπαράσταση των πνευματικών μας.
Αύριο (σ.σ. την Παρασκευή) ο Ακάθιστος Ύμνος της πολυαγαπημένης μας Παναγίτσας. Ύμνος προς την τεράστια αυτή Μεσήτρια προς εμάς τους ανθρώπους από την μητέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Καλό υπόλοιπο Σαρακοστής να έχουμε
Δ.
ΣΗΜ. ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΒΡΗΚΑ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΝΟΝΑ ΜΑΖΙ ΜΕ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΕΔΩ
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ 27/3/2015