ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*
Με πολύ ενδιαφέρον είδα να δημοσιεύεται στην «Εφημερίδα των Συντακτών» της 11.3.13 ένα άρθρο του Καθηγητή Ευτύχη Μπιτσάκη με τίτλο «Για ένα κίνημα ανθρώπινης αλληλεγγύης». Και ενώ, καθώς διάβαζα το άρθρο, συμφωνούσα σε αρκετά σημεία του, η τελευταία μικρή παράγραφός του μου επιφύλαξε μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη. Η παράγραφος αυτή έχει ως εξής:
«Τα κόμματα και οι οργανώσεις της Αριστεράς οφείλουν να πρωτοστατήσουν στο αναπτυσσόμενο κίνημα αλληλεγγύης. Και αν το δούμε στενότερα, να μην αφήσουμε την πρωτοβουλία στην Εκκλησία και στη νεοναζιστική νεολαία»
Πριν αναφερθώ στο κύριο θέμα του άρθρου αυτού που έχει σχέση με την παραπάνω παράγραφο, θα ήθελα να επισημάνω ότι για την Εκκλησία, με βάση τα λόγια του ίδιου του Χριστού, ελεημοσύνη είναι η βοήθεια προς τον συνάνθρωπο από όποιον μπορεί και όσο μπορεί. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της χήρας που έβαλε στο γαζοφυλάκιο τα «δύο λεπτά» που είχε, για την οποία ο Χριστός είπε: «ή πτωχή αύτη πλείον πάντων έβαλε εις το γαζοφυλάκιον, πάντες εκ του περισσεύματος αυτοίς έβαλον, αύτη δε εκ της υστερήσεως πάντα όσα είχεν έβαλεν όλον το βίον αυτής» (κατά Μάρκον, 12,48).
Η Εκκλησία, εφαρμόζοντας τη διδασκαλία του Ιδρυτή της: «επείνασα γαρ και εδώκατε μοι φαγείν, εδίψησα και εποτίσατέ με, ξένος ήμην και συνηγαγετέ με, γυμνός και περιεβάλετε με, ησθένησα και επισκέψασθε με, εν φυλακή ήμην και ήλθετε προς με» (κατά Ματθαίον, 25, 35-36) βοηθά πάντοτε όσους έχουν ανάγκη με όποιο τρόπο μπορεί και με όσα μέσα διαθέτει μέσω των Μητροπόλεων, αλλά κυρίως μέσω των χιλιάδων ενοριών της ανά την Ελλάδα, χωρίς διάκριση ανάμεσα σε Έλληνες και ξένους. Και αυτό γινόταν και πριν από το 2009. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από την κρίση το 70% όσων προσέφευγαν στα συσσίτια της Αρχιεπισκοπής Αθηνών ήταν ξένοι ενώ σήμερα οι πλειονότητά τους είναι Έλληνες.
Η βοήθεια, όμως, της Εκκλησίας πριν από την κρίση δεν περιοριζόταν στα συσσίτια. Οι ενορίες μάζευαν ρούχα σε καλή κατάσταση και τα μοίραζαν σε όσους τα είχαν ανάγκη, πλήρωναν ενοίκια οικογενειών με παιδιά, διοργάνωναν αιμοδοσίες κλπ. Είναι επίσης γνωστό ότι η Εκκλησία συντηρεί γηροκομεία, οικοτροφεία και άλλα φιλανθρωπικά ιδρύματα σε όλη την Ελλάδα, καλύπτοντας ανάγκες που το κράτος δεν θέλει ή αδυνατεί να καλύψει.
Μετά το ξέσπασμα της κρίσης όλα τα παραπάνω συνεχίζονται. Οι ανάγκες, όμως, πολλαπλασιάστηκαν και η Εκκλησία, πάλι κυρίως μέσω των ενοριών της, αύξησε τις μερίδες φαγητού που παρέχει καθώς και κάθε άλλου είδους βοήθεια. Για παράδειγμα τώρα πληρώνει και λογαριασμούς της ΔΕΗ σε νοικοκυριά που κινδυνεύουν να τους κοπεί το ρεύμα, ή τα φάρμακα ασθενών οι οποίοι αδυνατούν να τα αγοράσουν. Υπάρχουν ακόμα περιπτώσεις που ενορίες αγοράζουν τα εισιτήρια μεταναστών που θέλουν να επιστρέψουν στις πατρίδες τους, αλλά αδυνατούν να τα πληρώσουν.
Οι δαπάνες για όλη τη βοήθεια που παρέχει η Εκκλησία καλύπτονται από τα λιγοστά έσοδα των Μητροπόλεων και των ενοριών καθώς και από δωρεές ενοριτών, η μεγάλη πλειονότητα των οποίων δεν είναι πλούσιοι και οι περισσότεροι θέλουν να παραμένουν ανώνυμοι. Ούτε αυτοί ούτε η Εκκλησία ταπεινώνουν εκείνους που καταφεύγουν σ’ αυτήν. Απλά δείχνουν έμπρακτα την αγάπη τους προς στο πάσχοντα συνάνθρωπό μας χωρίς να περιμένουν κανενός είδους ανταπόδοση η έπαινο.
Πέρα, όμως, από όλα όσα προαναφέρθηκαν, η Εκκλησία ποτέ δεν διεκδίκησε και δεν διεκδικεί ούτε μοναδικότητα ούτε το αλάθητο. Αντίθετα συνεργάζεται τόσο με όσους Δήμους έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν αυτούς που έχουν ανάγκη όσο και με άλλα σωματεία ή οργανώσεις που καλύπτουν διάφορες ανάγκες.
Με δεδομένες τις τραγικές συνέπειες της καταστρεπτικής πολιτικής των Μνημονίων σε ένα μεγάλο τμήμα του λαού, και μέχρις ότου αλλάξει ριζικά το σημερινό πολιτικό σκηνικό, είναι σαφές ότι αυτό που απαιτείται δεν είναι οι οποιοιδήποτε διαχωρισμοί, αλλά η ενότητα και η συνεργασία όλων των φορέων, ανάμεσα στους οποίους και η Εκκλησία, καθώς και προσώπων που αγαπούν τον συνάνθρωπο και μπορούν να του προσφέρουν βοήθεια σε όσους έχουν ανάγκη, ανεξαρτήτως υπηκοότητας, χρώματος, φύλου και ηλικίας.
Απαιτείται, δηλαδή, να συγκροτηθεί κάτι ανάλογο με την «Εθνική Αλληλεγγύη», η οποία ξεκίνησε μόλις άρχισε η γερμανοϊταλική κατοχή και το 1944 αριθμούσε εκατομμύρια μέλη. Και είναι γνωστό το πόσο σημαντικός ήταν ο ρόλος της Εκκλησίας ανά την Ελλάδα στα πλαίσια της αλληλεγγύης αυτής.
__________
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως: Αντιπρόεδρος
της Βουλής, Υπουργός και Καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
*Πρώτη δημοσίευση ΄΄Εφημερίδα των Συντακτών΄΄, 10-4-13