Από μελέτη[1] του «Institute for American Values»,
κύριοι ερευνητές: Elizabeth Marquardt, Norval D. Glenn και Karen Clark
Το 1884, ένας γιατρός από τη Φιλαδέλφεια αφού έβαλε μια ασθενή του να κοιμηθεί, τη γονιμοποίησε με σπέρμα από έναν άνδρα που δεν ήταν ο σύζυγός της. Η ασθενής έμεινε έγκυος και γέννησε ένα παιδί που εκείνη πίστευε ότι ήταν βιολογικός τους απόγονος.
Σήμερα, αυτή η διαδικασία συμβαίνει καθημερινά σε όλο τον κόσμο με την πρόθυμη συγκατάθεση των γυναικών και τη συμμετοχή εκατομμυρίων, γιατρών, τεχνικών, επιστημόνων κρυοσυντήρησης και οικονομικά ενδιαφερομένων. Μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν βιομηχανία γονιμότητας που αποφέρει 3,3 δις δολάρια ετησίως. Εν τω μεταξύ, ο «αναπαραγωγικός τουρισμός» έχει απογειωθεί και αποτελεί ένα ακμάζον παγκόσμιο εμπόριο. Ορισμένα έθνη αυτοανακηρύσσονται ως άριστοι προορισμοί για ζευγάρια που επιθυμούν να παρακάμψουν τους αυστηρότερους νόμους και τα μεγαλύτερα έξοδα στις χώρες τους, προκειμένου να επιτύχουν εγκυμοσύνη χρησιμοποιώντας τις τεχνολογίες αναπαραγωγής. Η μεγαλύτερη τράπεζα σπέρματος στον κόσμο, η Cryos, βρίσκεται στη Δανία και αποστέλλει τα 3/4 του σπέρματός της στο εξωτερικό.
Στις ΗΠΑ, υπολογίζεται ότι 30.000-60.000 παιδιά γεννιούνται ετησίως μέσω της δωρεάς σπέρματος, αλλά αυτός ο αριθμός αποτελεί μια εικασία. Οι εμπλεκόμενοι φορείς δεν υποχρεούνται να αναφέρουν αυτά τα ζωτικά στατιστικά στοιχεία. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι δεν υπάρχει σχεδόν καμία αξιόπιστη μελέτη, καμία απόδειξη, σε κανένα έθνος, που να περιγράφει τη εμπειρία των νεαρών ενηλίκων που συνελήφθησαν με αυτόν τον τρόπο.
Αυτή η μελέτη* είναι η πρώτη προσπάθεια να καταγραφούν οι επιπτώσεις στην ταυτότητα, τη συγγένεια, την ευημερία και την αίσθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης των νεαρών ενηλίκων που συνελήφθησαν μέσω δωρεάς σπέρματος. Η εταιρεία ερευνών Abt SRBI της Νέας Υόρκης πραγματοποίησε την έρευνά μας που έγινε μέσω ενός διαδικτυακού πάνελ που περιλαμβάνει περισσότερα από 1εκ. νοικοκυριά σε όλες τις ΗΠΑ. Μέσω αυτής της μεθόδου συγκεντρώσαμε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα 485 ενηλίκων (που θα αναφέρονται εδώ και ως «παιδιά από δότες») μεταξύ 18 και 45 ετών, οι οποίοι δήλωσαν ότι η μητέρα τους χρησιμοποίησε δότη σπέρματος για να τους συλλάβει. Συγκεντρώσαμε επίσης ομάδες σύγκρισης 562 νεαρών ενηλίκων που υιοθετήθηκαν ως βρέφη, και 563 νεαρών ενηλίκων που μεγάλωσαν από τους βιολογικούς τους γονείς.
Τελικές διαπιστώσεις της μελέτης υπήρξαν ότι κατά μέσο όρο:
- Οι νεαροί ενήλικες που έχουν συλληφθεί μέσω της δωρεάς σπέρματος, υποφέρουν περισσότερο, έχουν μεγαλύτερη σύγχυση στη ζωή τους και νιώθουν πιο απομονωμένοι μέσα στις οικογένειές τους. Τα πηγαίνουν γενικά χειρότερα από τους συνομηλίκους τους που μεγάλωσαν από τους βιολογικούς τους γονείς σε σημαντικά ζητήματα όπως η κατάθλιψη, η παραβατικότητα και η κατάχρηση ουσιών. Σχεδόν τα 2/3 συμφωνούν: «Ο δωρητής σπέρματός μου είναι το ήμισυ αυτού που είμαι».
- Σχεδόν οι μισοί είναι ενοχλημένοι που είχαν εμπλακεί χρήματα στη σύλληψή τους. Περισσότεροι από τους μισούς λένε ότι όταν βλέπουν κάποιον που τους μοιάζει, αναρωτιούνται αν είναι συγγενείς. Άλλοι τόσοι λένε ότι φοβούνται ότι θα ερωτευτούν ή θα έχουν σεξουαλικές σχέσεις με κάποιον με τον οποίο συνδέονται γενετικά, εν αγνοία τους. Περίπου τα δύο τρίτα επιβεβαιώνουν το δικαίωμα των απογόνων του δότη να γνωρίζει την αλήθεια για την προέλευσή του. Και περίπου οι μισοί απόγονοι δοτών έχουν ανησυχία ή σοβαρές αντιρρήσεις για την ίδια τη σύλληψη από δότη, ακόμη και όταν οι γονείς λένε στα παιδιά τους την αλήθεια.
Ο τίτλος αυτής της αναφοράς, «My Daddy’s Name is Donor», προέρχεται από ένα μπλουζάκι που διατίθεται στο εμπόριο στους γονείς μωρών που συνελήφθησαν από δότη. Οι σχεδιαστές του υποστηρίζουν ότι είναι απλώς ένα αστείο. Ωστόσο εμείς αναρωτηθήκαμε: «Πώς νιώθουν άραγε τα παιδιά αυτά όταν μεγαλώσουν;»
Αυτή η πρωτοποριακή, μεγάλη, συγκριτική και αντιπροσωπευτική μελέτη[1] επί των νεαρών ενηλίκων που συνελήφθησαν μέσω δωρεάς σπέρματος, απαντά σε αυτό το ερώτημα. Τα εξαιρετικά ευρήματα που αναφέρονται θα απασχολήσουν οποιονδήποτε υπεύθυνο για τη χάραξη πολιτικής, επαγγελματία υγείας, ηγέτη, γονέα, επίδοξο γονέα και νεαρό ή ενήλικο άτομο που έχει συλληφθεί από δότη, οπουδήποτε στον κόσμο.
Στόχος μας είναι να ξεκινήσουμε από τώρα μια εθνική και διεθνή συζήτηση σχετικά με την ηθική, το νόημα και την πρακτική της σύλληψης από δωρητή.
ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
1. Οι νεαροί ενήλικες που συλλαμβάνονται μέσω δωρεάς σπέρματος ( «οι απόγονοι ενός δότη») έχουν βαθιά εσωτερική αναζήτηση ως προς την καταγωγή τους
Το 65% των απογόνων δωρητών συμφωνεί ότι «ο δωρητής σπέρματος μου είναι το ήμισυ αυτού που είμαι». Το 45% συμφωνούν, ότι «οι συνθήκες της σύλληψης με ενοχλούν». Σχεδόν οι μισοί αναφέρουν ότι σκέφτονται τη σύλληψή τους από δότη, τουλάχιστον μερικές φορές την εβδομάδα ή και πιο συχνά.
Ο ρόλος των χρημάτων στη σύλληψή τους ενοχλεί επίσης, σημαντικό αριθμό παιδιών δωρητών. Το 45% συμφωνεί: «Με ενοχλεί που ανταλλάχθηκαν χρήματα για να με συλλάβουν». Η άποψη «Είναι λάθος οι άνθρωποι να δίνουν το σπέρμα ή τα ωάρια τους έναντι αμοιβής σε άλλους που επιθυμούν να κάνουν παιδιά», βρίσκει σύμφωνο το 42% των απογόνων δωρητών, σε σύγκριση με το 24% των παιδιών από θετές οικογένειες και το 21% όσων μεγαλώνουν από τους βιολογικούς τους γονείς.
Μεγαλώνοντας, αυτά τα παιδιά είναι πιο πιθανό να συμφωνήσουν στο ότι: «Δεν νιώθω ότι κανείς με καταλαβαίνει πραγματικά», με το 25% από αυτούς να συμφωνούν απόλυτα, σε σύγκριση με το 13% των υιοθετημένων και το 9% εκείνων που μεγάλωσαν από βιολογικούς γονείς.
2. Οι οικογενειακές σχέσεις για τα παιδιά από δότες χαρακτηρίζονται συχνότερα από σύγχυση, ένταση και αίσθηση απώλειας.
Πάνω από το μισό (53%) συμφωνεί: «Ανησυχώ ότι αν προσπαθήσω να πάρω περισσότερες πληροφορίες ή και να έχω μια σχέση με τον δότη σπέρματός μου, η μητέρα μου ή/και ο πατέρας που με μεγάλωσαν, θα νιώσουν θυμό ή προσβεβλημένοι». Το 70% σκέπτεται: «Αναρωτιέμαι πώς είναι η οικογένεια του δωρητή σπέρματός μου» και το 69 % συμφωνεί, «Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν οι γονείς του δωρητή σπέρματός μου – οι παππούδες/γιαγιάδες, θα ήθελαν να με γνωρίσουν».
Σχεδόν οι μισοί απόγονοι από δότες (48%) σε σύγκριση με περίπου το 1/5 των υιοθετημένων ενηλίκων (19%) συμφωνούν: «Όταν βλέπω φίλους με τους βιολογικούς πατέρες και τις μητέρες τους, αυτό με κάνει να νιώθω θλίψη». Ομοίως, περισσότεροι από τους μισούς απογόνους από δότες (53%, σε σύγκριση με το 29% των υιοθετημένων ενηλίκων) συμφωνούν: «Πονάω όταν ακούω άλλους ανθρώπους να μιλούν για τις γενεαλογικές τους ρίζες».
Το 43% των απογόνων δότη, σε σύγκριση με το 15% των υιοθετημένων ατόμων και το 6% εκείνων που ανατρέφονται από τους βιολογικούς τους γονείς, συμφωνούν πως «Αισθάνομαι μπερδεμένος σχετικά με το ποιος είναι μέλος της οικογένειάς μου και ποιος όχι».
Σχεδόν οι μισοί απόγονοι δωρητών (47%) συμφωνούν: «Ανησυχώ ότι η μητέρα μου μπορεί να μου είπε ψέματα για σημαντικά θέματα καθώς μεγάλωνα», σε σύγκριση με το 27% των υιοθετημένων και το 18% όσων μεγάλωσαν με τους βιολογικούς τους γονείς. Ομοίως, το 43% των απογόνων δωρητών, σε σύγκριση με το 22% και το 15%, αντίστοιχα όσων μεγάλωσαν από θετούς ή βιολογικούς γονείς, συμφωνούν: «Ανησυχώ ότι ο πατέρας μου μπορεί να μου είπε ψέματα για σημαντικά θέματα καθώς μεγάλωνα».
Όταν ενηλικιωθούν, πάνω από τους μισούς (57%) των απογόνων από δότες συμφωνούν πως: «Νιώθω ότι μπορώ να βασίζομαι στους φίλους μου περισσότερο από την οικογένειά μου» – περίπου διπλάσιο ποσοστό, από εκείνους που μεγάλωσαν με τους βιολογικούς τους γονείς.
3. Οι απόγονοι από δότες ανησυχούν συχνά μήπως συνδεθούν προσωπικά και δημιουργήσουν στενές σχέσεις με άγνωστα, αλλά συγγενικά εξ΄αίματος, μέλη της οικογένειάς τους.
Πάνω από τους μισούς απογόνους από δότες— το 58% —συμφωνούν στο, «Όταν βλέπω κάποιον που μου μοιάζει, συχνά αναρωτιέμαι μήπως είμαστε συγγενείς», σε σύγκριση με το 45% των υιοθετημένων ενηλίκων και το 14% που τους μεγάλωσαν οι βιολογικοί τους γονείς.
Σχεδόν οι μισοί—46%—των απογόνων από δωρητές, αλλά μόλις το 17% των υιοθετημένων ενηλίκων και το 6% όσων μεγάλωσαν από τους βιολογικούς τους γονείς, συμφωνούν: «Όταν με ελκύει ρομαντικά κάποιος, ανησυχώ ότι θα μπορούσαμε να σχετιζόμαστε γενετικά εν αγνοία μας». Ομοίως, το 43% των ενήλικων απογόνων δοτών και μόλις το 16% των υιοθετημένων ενηλίκων και το 9% όσων μεγάλωσαν από τους βιολογικούς τους γονείς, συμφωνούν στο: «Φοβόμουν ότι έχω σεξουαλικές σχέσεις εν αγνοία μου με κάποιον με τον οποίο έχω συγγένεια».
4. Οι απόγονοι από δότες είναι πιο πιθανό να ζήσουν ένα διαζύγιο ή πολλαπλές οικογενειακές ανατροπές στις οικογένειες που τους ανέθρεψαν.
Οι παντρεμένοι ετεροφυλόφιλοι γονείς των παιδιών από δότη, είναι ιδιαίτερα πιθανό να έχουν χωρίσει, με το 27 % των παιδιών να αναφέρει ότι οι γονείς τους χώρισαν πριν το παιδί γίνει 16 ετών, σε σύγκριση με 14% όσων υιοθετήθηκαν και 25% όσων ανατράφηκαν από τους βιολογικούς τους γονείς.
Συνολικά, το 44% των παιδιών από δωρητές αντιμετώπισαν μία ή περισσότερες «οικογενειακές ανατροπές» μεταξύ της γέννησής τους και της ηλικίας των 16 ετών, σε σύγκριση με το 22% των υιοθετημένων και το 35% αυτών που μεγάλωσαν από τους βιολογικούς τους γονείς.
5. Τα παιδιά από δότες είναι πολύ πιθανότερο σε σύγκριση με όσα τα μεγάλωσαν οι βιολογικοί τους γονείς να εκδηλώσουν σοβαρές αρνητικές συμπεριφορές, όπως η παραβατικότητα, η κατάχρηση ουσιών και η κατάθλιψη, ακόμη και όταν υπάρξει προσαρμογή ως προς τους κοινωνικοοικονομικούς και άλλους παράγοντες.
Οι απόγονοι δοτών και εκείνοι που υιοθετήθηκαν έχουν διπλάσιες πιθανότητες από εκείνους που μεγάλωσαν από βιολογικούς γονείς να αναφέρουν προβλήματα με το νόμο πριν την ηλικία των 25 ετών.
Οι απόγονοι από δότες έχουν περίπου 1,5 φορά περισσότερες πιθανότητες από εκείνους που ανέθρεψαν οι βιολογικοί τους γονείς να αναφέρουν προβλήματα ψυχικής υγείας, με τους υιοθετημένους να έχουν διπλάσιες πιθανότητες από εκείνους που μεγαλώνουν οι βιολογικοί γονείς να αναφέρουν το ίδιο πρόβλημα
Οι απόγονοι από δότες έχουν περισσότερες από διπλάσιες πιθανότητες από εκείνους που ανατρέφονται από βιολογικούς γονείς να αναφέρουν προβλήματα κατάχρησης ουσιών (με τους υιοθετημένους να εμπίπτουν μεταξύ των δύο ομάδων).
6. Παιδιά από δότες, είτε γεννήθηκαν σε ετεροφυλόφιλα παντρεμένα ζευγάρια, ανύπαντρες μητέρες ή λεσβιακά ζευγάρια έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά σε συγκεκριμένα θέματα ψυχικής υγείας
Στην συγκεκριμένη έρευνα, 262 από τους απογόνους από δότες ανέφεραν ότι γεννήθηκαν από ετεροφυλόφιλα παντρεμένα ζευγάρια, 113 από ανύπαντρες μητέρες και 39 από λεσβιακά ζευγάρια.
Και οι τρεις αυτές ομάδες παιδιών από δότες σπέρματος παρουσίασαν ομοιότητες σε ορισμένες στάσεις ζωής και εμπειρίες τους. Για παράδειγμα, συμφωνούν όλοι ότι αισθάνονται σύγχυση σχετικά με το ποιος είναι μέλος της οικογένειάς τους και ποιος δεν είναι, ότι φοβούνται μήπως ελκυστούν ερωτικά ή έχουν σεξουαλικές σχέσεις με κάποιον που θα συνδεθούν εν αγνοία τους, ότι ανησυχούν μήπως η μητέρα τους τους είπε ψέματα για σημαντικά θέματα και επίσης ανησυχούν μήπως πληγώσουν τα συναισθήματα της μητέρας τους ή των υπολοίπων αν προσπαθήσουν να αναζητήσουν τον βιολογικό τους πατέρα που είναι ο δότης σπέρματος.
7. Ταυτόχρονα, από ό,τι φαίνεται σε άλλα θέματα υπάρχουν αξιοσημείωτες διαφοροποιήσεις, ανάλογα με το αν τα παιδιά από δότες γεννήθηκαν από ετεροφυλόφιλα παντρεμένα ζευγάρια, από άγαμες μητέρες ή από λεσβιακά ζευγάρια.
Γενικά, τα άτομα που έχουν συλληφθεί από δότες και γεννήθηκαν από ανύπαντρες μητέρες φαίνεται να είναι κάπως πιο περίεργα για τον απόντα βιολογικό τους πατέρα και δείχνουν να πάσχουν κάπως περισσότερο από αυτά που γεννήθηκαν από ζευγάρια, είτε αυτά ήταν ετεροφυλόφιλα είτε λεσβιακά.
Τα παιδιά που γεννήθηκαν από ανύπαντρες μητέρες είναι πιο πιθανό (78%) να αναρωτηθούν: «Πώς να είναι άραγε η οικογένεια του δωρητή σπέρματός μου;». Αυτό σε σύγκριση με τα 2/3 όσων γεννήθηκαν από λεσβιακά ζευγάρια ή παντρεμένους ετεροφυλόφιλους γονείς. Όσον αφορά το «ο δωρητής σπέρματος μου είναι το ήμισυ αυτού που είμαι», συμφωνεί το 71% όσων γεννήθηκαν από ανύπαντρες μητέρες, σε σύγκριση με το 46% όσων γεννήθηκαν από λεσβιακά ζευγάρια και το 65% όσων γεννήθηκαν από παντρεμένους ετεροφυλόφιλους γονείς.
Όσον αφορά τις οικογενειακές μεταβολές, οι ανύπαντρες μητέρες από επιλογή φαίνεται να έχουν μεγαλύτερο αριθμό οικογενειακών ανατροπών. Αν η ανύπαντρη μητέρα παντρεύτηκε ή μετακόμισε με κάποιον, αυτό μετρά ως τουλάχιστον μία μεταβολή. Περίπου τα μισά (49%) των παιδιών των ανύπαντρων μητέρων από επιλογή αναφέρουν μία ή περισσότερες οικογενειακές ανατροπές μεταξύ γέννησής τους και ηλικίας 16 ετών, και είναι σαφές ότι η αλλαγές στην οικογένεια δεν είναι ασυνήθιστες για αυτά.
Όσον αφορά τις προβληματικές συμπεριφορές, οι απόγονοι ανύπαντρων μητέρων που χρησιμοποίησαν δότη σπέρματος για να συλλάβουν, έχουν σχεδόν 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες από εκείνους που ανατράφηκαν από τους βιολογικούς τους γονείς, για να αναφέρουν προβλήματα με το νόμο πριν από την ηλικία των 25 ετών.
Ομοίως, τα παιδιά ανύπαντρων μητέρων που χρησιμοποίησαν δότη σπέρματος για να συλλάβουν έχουν περισσότερες από 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες από αυτά που ανατρέφονται από βιολογικούς γονείς, για να αγωνίζονται να ξεφύγουν από την κατάχρηση ουσιών.
Εν τω μεταξύ, σε σύγκριση με όσους γεννήθηκαν από ανύπαντρες μητέρες ή από ετεροφυλόφιλα ζευγάρια, όσοι γεννήθηκαν από λεσβιακά ζευγάρια φαίνεται γενικά να είναι κάπως λιγότερο περίεργοι για τον βιολογικό τους πατέρα που απουσιάζει και κάπως λιγότερο πιθανό να αναφέρουν ότι πονούν ψυχολογικά. Ωστόσο, σημαντικές μειονότητες όσων γεννήθηκαν από λεσβιακά ζευγάρια εξακολουθούν να αναφέρουν δυσάρεστες εμπειρίες και συνέπειες, για παράδειγμα συμφωνούν ότι οι συνθήκες της σύλληψης τους ενοχλούν, ότι τους στενοχωρεί να βλέπουν φίλους με βιολογικούς πατέρες και μητέρες και ότι τους ενοχλεί ότι μεσολάβησαν χρήματα στη σύλληψή τους.
Σχεδόν οι μισοί (46%) όσων γεννήθηκαν από λεσβιακά ζευγάρια στη μελέτη μας συμφωνούν ότι ο δωρητής σπέρματος τους είναι ο μισός από αυτούς και περισσότεροι από τους μισούς (59%) λένε ότι μερικές φορές αναρωτιούνται αν η οικογένεια του δωρητή σπέρματος θα ήθελε να τους γνωρίσει. Τέλος, περισσότερο από το ένα τρίτο όσων γεννήθηκαν από λεσβιακά ζευγάρια συμφωνούν ότι είναι λάθος να συλλαμβάνεται σκόπιμα ένα παιδί χωρίς πατέρα.
Όσον αφορά τις οικογενειακές ανατροπές το παιδί που συνελήφθη από λεσβίες μητέρες φαίνεται ελαφρώς λιγότερο πιθανό να είχε μία ή περισσότερες οικογενειακές μεταβολές πριν από την ηλικία των 16 ετών, σε σύγκριση με τα παιδιά από δότη που γεννήθηκαν από ετεροφυλόφιλους παντρεμένους γονείς.
Σχετικά με τις προβληματικές συμπεριφορές, τα παιδιά στα λεσβιακά ζεύγη που χρησιμοποίησαν δότη σπέρματος για να συλλάβουν, σε σχέση με αυτά που τα μεγάλωσαν οι βιολογικοί τους γονείς, αναφέρουν σε υπερδιπλάσιο αριθμό ότι αγωνίζονται με την κατάχρηση ουσιών.
8. Οι απόγονοι μέσω δότη, επιβεβαιώνουν γενικά το δικαίωμά τους να γνωρίζουν την αλήθεια για την καταγωγή τους.
Ανάλογα με το ποια ερώτηση τίθεται, περίπου τα δύο τρίτα των ενήλικων απογόνων ενός δότη υποστηρίζουν το δικαίωμά τους να έχουν πληροφορίες για τον βιολογικό τους πατέρα/δότη σπέρματος, οι οποίες μπορεί να είναι μή ταυτοποιητικές, ή και να γνωστοποιούν την ταυτότητά του, επιθυμούν ακόμη την ευκαιρία να δημιουργήσουν κάποιο είδος σχέσης μαζί του, να γνωρίζουν την ύπαρξη και τον αριθμό ετεροθαλών αδελφών τους από τον ίδιο δότη, να γνωρίζουν την ταυτότητα των ετεροθαλών αδελφών που έχουν συλληφθεί με τον ίδιο δότη, ενώ άλλα επιθυμούν την ευκαιρία να σχηματίσουν κάποιο είδος σχέσης με τα ετεροθαλή αδέρφια τους που έχουν συλληφθεί με τον ίδιο δότη.
Τα τελευταία χρόνια η Βρετανία, η Σουηδία, η Νορβηγία, η Ολλανδία, η Ελβετία και ορισμένες περιοχές της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας έχουν απαγορεύσει την ανώνυμη δωρεά σπέρματος και ωαρίων. Η Κροατία εξέτασε πρόσφατα έναν τέτοιο νόμο. Στον Καναδά, μια ομαδική αγωγή έχει ξεκινήσει για ένα παρόμοιο αποτέλεσμα. Αυτή η μελέτη επιβεβαιώνει ότι η πλειοψηφία των απογόνων από δωρητές υποστηρίζει τέτοιες νομικές μεταρρυθμίσεις.
9. Περίπου τα μισά παιδιά από δότες, έχουν ενστάσεις ή και σοβαρές αντιρρήσεις για την ίδια τη σύλληψη με χρήση δότη, ακόμη και όταν οι γονείς λένε στα παιδιά την αλήθεια για την καταγωγή τους.
Από τους ενήλικες που συνελήφθησαν από δότες τους οποίους μελετήσαμε, ένα σημαντικό ποσοστό – 44% – είναι αρκετά άνετοι για τη διαδικασία σύλληψης από δότη, αρκεί οι γονείς να λένε στα παιδιά τους την αλήθεια. Αλλά ένα άλλο σημαντικό ποσοστό – 36% – εξακολουθεί να έχει προβληματισμό για τη σύλληψη από δότη, ακόμα κι αν οι γονείς λένε την αλήθεια. Και μια αξιοσημείωτη μειοψηφία – 11% – λέει ότι η σύλληψη από δότη είναι δύσκολη για τα παιδιά, ακόμα κι αν οι γονείς τη χειρίζονται καλά. Έτσι, περίπου οι μισοί απόγονοι από δότες – περίπου το 47%- έχουν ανησυχίες ή και σοβαρές αντιρρήσεις για την ίδια τη σύλληψη με τη βοήθεια δότη, ακόμη και όταν οι γονείς λένε στα παιδιά τους την αλήθεια.
10. Η διαφάνεια από μόνη της δεν φαίνεται να επιλύει τις πολύπλοκες συνέπειες που συνδέονται με τη σύλληψη μέσω δωρεάς σπέρματος.
Στη μελέτη μας, τα παιδιά των οποίων οι γονείς κράτησαν μυστική την καταγωγή τους (αφήνοντας τα να μάθουν την αλήθεια με τυχαίο ή απρογραμμάτιστο τρόπο) ήταν πολύ πιο πιθανό να αναφέρουν κατάθλιψη ή άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας (51%), να έχουν δυσκολίες με κατάχρηση ουσιών (36%) ή προβλήματα με το νόμο (29%). Αυτές οι διαφορές είναι πολύ μεγάλες και εντυπωσιακές.
Ωστόσο, ενώ τα παιδιά που δήλωσαν ότι οι γονείς τους ήταν πάντα ανοιχτοί σχετικά με την προέλευσή τους (τα οποία είναι 304 στη μελέτη μας) τα πήγαν καλύτερα στα ανωτέρω ζητήματα, ωστόσο εξακολουθούν να παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για αρνητικές συμπεριφορές. Σε σύγκριση με όσα μεγάλωσαν από τους βιολογικούς γονείς τους, ακόμη και τα παιδιά από δότες των οποίων οι γονείς ήταν πάντα ανοιχτοί μαζί τους εξακολουθούν να είναι πιθανότερο να αντιμετωπίσουν προβλήματα κατάχρησης ουσιών (18% έναντι 11%), προβλήματα με το νόμο (20% σε σύγκριση με το 11%)
11. Ενώ η πλειοψηφία των απογόνων από δωρητές υποστηρίζει το δικαίωμα να γνωρίζουν την αλήθεια για την προέλευσή τους, σημαντικές πλειοψηφίες έχουν υιοθετήσει, τουλάχιστον θεωρητικά, μια εντυπωσιακά ελεύθερη προσέγγιση στις αναπαραγωγικές τεχνολογίες γενικά
Πάνω από τους μισούς (61%) δηλώνουν ότι βλέπουν ευνοϊκά την πρακτική της σύλληψης από δότες και τη χρήση αναπαραγωγικών τεχνικών (σε σύγκριση με το 39% των υιοθετημένων ενηλίκων και το 38% όσων ανατρέφονται από τους βιολογικούς γονείς τους).
Αυτοί οι αριθμοί είναι σημαντικά υψηλότεροι από εκείνους που αφορούν οικογένειες θετών ή βιολογικών γονέων. Επιπλέον, ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό εύρημα είναι πως η πλειονότητα των απογόνων από δωρητές, (64%), συμφωνεί ότι «η αναπαραγωγική κλωνοποίηση πρέπει να προσφέρεται σε άτομα που δεν έχουν άλλο τρόπο να αποκτήσουν μωρό», σε σύγκριση με το 24% των υιοθετημένων και το 24% όσων ανατράφηκαν από τους βιολογικούς τους γονείς.
12. Οι ενήλικες που έχουν συλληφθεί μέσω δωρεάς σπέρματος έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να γίνουν οι ίδιοι δότες σπέρματος ή ωαρίων ή παρένθετες μητέρες.
Πράγματι, ένα εντυπωσιακό 20% των παιδιών από δωρεά σπέρματος στη μελέτη μας, δήλωσε ότι ως ενήλικες πλέον, είχαν ήδη δωρίσει το δικό τους σπέρμα ή ωάρια ή είχαν γίνει παρένθετες μητέρες. Αυτό συγκρίνεται με το 0% των υιοθετημένων ενηλίκων και μόλις το 1% αυτών που μεγάλωσαν οι βιολογικοί τους γονείς – μια εξαιρετική διαφορά.
13. Όσα παιδιά από δότες δεν υποστηρίζουν την πρακτική της σύλληψης από δότη δηλώνουν σε τριπλάσιο βαθμό από τους υπόλοιπους, πως δεν αισθάνονται άνετα να εκφράσουν τις απόψεις τους δημόσια.
Ρωτήσαμε τα παιδιά από δότες εάν προτιμούν, αντιτίθενται ή είναι ουδέτερα απέναντι στην πρακτική της σύλληψης από δότες. Από εκείνους που τάσσονται υπέρ της μεθόδου, μόλις το 14% δηλώνουν δυσκολία στην έκφραση της άποψής τους, ενώ από εκείνους που αντιτίθενται σε αυτή, το 46% είπε ότι δεν αισθάνονται ότι μπορούν να εκφράσουν τις αρνητικές τους απόψεις σχετικά με τη σύλληψη μέσω δωρητή στην «κοινωνία γενικότερα».
Περισσότερο από το ένα τρίτο των παιδιών στη μελέτη μας (37% ), σε σύγκριση με το 19% των υιοθετημένων και το 25% όσων μεγάλωσαν από τους βιολογικούς τους γονείς, συμφωνούν πως : «Αν είχα μια φίλη που ήθελε να χρησιμοποιήσει δότη σπέρματος για να κάνει ένα μωρό, θα την ενθάρρυνα να μήν το κάνει».
14. Η σύλληψη από δωρητή σπέρματος δεν είναι «όπως ακριβώς» η υιοθεσία.
Η υιοθεσία είναι ένας ευεργετικός θεσμός που βρίσκει γονείς για τα παιδιά που έχουν ανάγκη οικογένειες. Υπάρχουν κάποιες ομοιότητες μεταξύ της σύλληψης από δότη και της υιοθεσίας, αλλά η μελέτη μας αποκαλύπτει ότι υπάρχουν επίσης και πολλές διαφορές. Και αν μη τί άλλο, οι κοινές δυσκολίες που μοιράζονται τα υιοθετημένα άτομα και τα άτομα που συλλαμβάνονται από δότες, θα πρέπει να ελκύσουν τη προσοχή μας όταν αρνούμαστε σκόπιμα στα παιδιά τη δυνατότητα να μεγαλώσουν με τον βιολογικό τους πατέρα ή μητέρα, όπως συμβαίνει στη περίπτωση της σύλληψης μέσω δότη.
15. Οι σημερινοί ενήλικες από δότες παρουσιάζουν ένα εντυπωσιακό μίγμα φυλετικής, εθνικής και θρησκευτικής ποικιλομορφίας.
Συμπερασματικά
Το ανδρόγυνο, η μεμονωμένη γυναίκα ή ο όποιος «συνδυασμός» προχωρήσουν «ελαφρά τη καρδία» στην δημιουργία ενός παιδιού από δότη σπέρματος, βάζουν αυτό το παιδί σε δυσμενή θέση ανατροφής. Η θέση αυτή δεν συσχετίζεται με την ειλικρίνεια των «γονέων», ούτε με τις παροχές στην ανατροφή του, αλλά αποκλειστικά και μόνο με τη νοσταλγία του γενετικού του πατέρα.
______________________________
[1] https://thembeforeus.com/wp-content/uploads/2023/02/My-Daddys-Name-is-Donor-Full-Study.pdf