Ο Σόλων Γρηγορίου είναι ένας επαγγελματίας αγρότης με όραμα. Είναι ένας τύπος σπάνιος στο σινάφι του γεωργού. Είναι μορφωμένος, μιλά πολύ καλά ελληνικά, δεν παραπονιέται για τις δυσκολίες της δουλειάς του, δεν κλαίγεται για τις οικονομικές δυσκολίες και είναι καινοτόμος.
Ταυτόχρονα ο κ. Γρηγορίου είναι ένας πολύ δυναμικός και συνειδητοποιημένος πολίτης, εάν λάβει κανείς υπόψη πως έκανε την παρέμβασή του βάζοντας μία φορά υποψηφιότητα για την προεδρία της Δημοκρατίας. Ήταν επίσης ένας από αυτούς που άσκησαν σοβαρές πιέσεις φυτεύοντας μια έκταση με κλωστική κάνναβη στην προσπάθεια νομιμοποίησής της και εκμετάλλευσής της και στην Κύπρο για την παραγωγή προϊόντων. Ένας αγώνας με αίσιο τέλος. Φέτος δεν σκοπεύει να θέσει υποψηφιότητα: “Προτιμώ να ασχολούμαι με τα φυτά που τα αγαπώ και με αγαπούν παρά με ανεγκέφαλους”, μας λέει.
Το τελευταίο του επίτευγμα είναι πως έχει μετατρέψει μια περιοχή άγονης γης στη νεκρή ζώνη δίπλα από το κατεχόμενο χωριό του, την Αυλώνα, κοντά στην Περιστερώνα, σε έναν τεράστιο κήπο με φραγκοσυκιές, το κακτοειδές πολύκλαδο φυτό που στην Κύπρο ονομάζουμε παπουτσοσυκιά. Ένας κήπος ο οποίος εξελίσσεται σε μια μεγάλη επιχείρηση που βγάζει φραγκόσυκα σχεδόν ολόχρονα στην κυπριακή αγορά, ενώ βρίσκεται στη διερεύνηση παραγωγής προϊόντων με βάση το φραγκόσυκο, όπως το λάδι και ο φυσικός χυμός.
Οι Τούρκοι βοσκοί
Για τον Σόλων Γρηγορίου η ιστορία με τις φραγκοσυκιές ξεκίνησε πριν καμιά δεκαπενταριά χρόνια. Αγρότης στην περιοχή της Αυλώνας δυσανασχετούσε με τα προβλήματα που προκαλούσαν οι Τούρκοι βοσκοί που περνούσαν από τα κατεχόμενα στη νεκρή ζώνη και λυμαίνονταν τα ακαλλιέργητα κι εγκαταλελειμμένα χωράφια. Η πρώτη του σκέψη ήταν να φυτέψει κάτι για να ανακόψει τους Τούρκους βοσκούς που προκαλούσαν ζημιές στα περιβόλια και τα μποστάνια της περιοχής. Κι αυτό το κάτι ήταν οι παπουτσοσυκιές, ένας δεντρόμορφος κάκτος με αγκάθια που λογικό είναι λόγω της φύσης του να απωθεί…
Ζήτησε τη μίσθωση του κρατικού τεμαχίου εντός της νεκρής ζώνης που συνορεύει με τα κατεχόμενα και άρχισε να φυτεύει παπουτσοσυκιές…
40 χιλιάδες
“Πρώτα φύτεψα 20 δεκάρια. 1.200 δέντρα. Ζήτησα άδεια από τους ιδιοκτήτες γης της περιοχής και έκοψα φύλλα παπουτσοσυκιών. Πολύ ευχαρίστως, μου είπαν, αφού η φραγκοσυκιά θεωρείτο ως το τελευταίο φυτό πάνω στη γη από τον κόσμο μας. Τώρα άρχισαν να αντιλαμβάνονται την αξία της φραγκοσυκιάς, τώρα ενδιαφέρθηκε και το κράτος για την καλλιέργειά της, βλέποντας ότι εγώ μπόρεσα να παράξω εκτός εποχής παπουτσόσυκο κι άρχισαν κι άλλοι να με μιμούνται”.
“Αφού τις φυτέψαμε, τότε άρχισα να σκέφτομαι πώς να τις αξιοποιήσω οικονομικά και άρχισα να μελετώ διάφορες χώρες που έχουν παπουτσόσυκα”…
Σήμερα ο κ. Σολής έχει 40 χιλιάδες φραγκοσυκιές κι έχει πολλαπλασιάσει τη φυτεία του από τα 20 δεκάρια στα 500! Η παραγωγή ξεκίνησε τον τρίτο χρόνο, πριν από έξι-επτά χρόνια, αλλά η εκμετάλλευση τα τελευταία ένα με δύο χρόνια.
10 μήνες τον χρόνο
Οι φραγκοσυκιές του κ. Γρηγορίου παράγουν φρούτο περισσότερο από δυο φορές τον χρόνο. Αυτό είναι και η πρώτη του επιτυχία. Ζητάμε να μάθουμε πώς και γιατί κάνουν δυο και τρεις φορές καρπό. “Πρώτα επειδή τις αγαπώ, δεύτερο επειδή μιλώ μαζί τους και τρίτο επειδή με αγαπούν και αυτές που τις περιποιούμαι”, λέει χαριτολογώντας. “Όταν συμπληρωθεί όλος ο κύκλος της εργασίας, τότε θα κάνουμε σεμινάρια και θα πούμε του κόσμου τι πρέπει να κάνει για να παράγει κι αυτός. Μέχρι τότε είναι δικό μου μυστικό, δικό μου εύρημα, είμαι ο μοναδικός, όχι στην Κύπρο, στον κόσμο που παράγει δέκα μήνες τον χρόνο παπουτσόσυκα και προσπαθώ τώρα να πετύχω το πλέον ακατόρθωτο να έχω 12 μήνες τον χρόνο να τα κόβω από τα δέντρα, όχι να τα έχω στο ψυγείο”.
Αντιλαμβανόμαστε ότι το μυστικό έχει κάτι να κάνει με το πότισμα.
“Στην Κύπρο”, μας λέει, “υπάρχει η αντίληψη ότι η φραγκοσυκιά είναι άνυδρο φυτό. Αυτό είναι μεγάλο λάθος. Αν θέλεις να σου αποδώσει τέσσερις εβδομάδες δεν την ποτίζεις. Υποφέρει τα μέγιστα, μαραίνεται, κάνει μια καρποφορία και μετά ξανά μαραίνεται και υποφέρει και περιμένει εναγωνίως τις βροχές, αν έρθουν. Εγώ χρησιμοποιώ πολύ νερό. Θέλει πολύ νερό η φραγκοσυκιά“.
Οι τιμές
Τα φραγκόσυκα του κ. Γρηγορίου μπορεί κανείς να τα βρει στα σουπερμάρκετ κι εκτός εποχής, όπως λέει κι ο ίδιος. Καθαρισμένα ή όχι. Η τιμή πώλησής τους είναι αρκετά ψηλή, όχι εξ υπαιτιότητας του ιδίου, όπως αναφέρει, αλλά των λιανέμπορων, κάτι που περιορίζει τη ζήτηση, όπως εκτιμά, αν και είναι ικανοποιημένος από τη διείσδυση στην αγορά σε αυτή τη φάση. Ο ίδιος πωλεί 2 ευρώ το κιλό τα ακαθάριστα στις υπεραγορές και αυτές βάζουν άλλα τόσα για το κέρδος τους. Πουλά όμως και καθαρισμένα, τα οποία συσκευάζει ο ίδιος στο μικρό συσκευαστήριο που διαθέτει.
Όπως μας έδειξε, τα φραγκόσυκα πλένονται, φεύγουν τα αγκάθια τους, καθαρίζονται και συσκευάζονται. Αυτά πωλούνται σε δισκάκια των 550-600 γραμμαρίων στην υπεραγορά 3,5 ευρώ το κιλό, δηλαδή γύρω στα 6 ευρώ το κιλό, τιμή που θεωρεί υψηλή, δεδομένου ότι η χονδρική είναι στα 2,5 ευρώ.
“Μα είναι πολλά λεφτά… ποιο άλλο φρούτο είναι 6 ευρώ το κιλό; Ο κόσμος που μπορεί να διαθέσει αυτά τα λεφτά είναι λίγος”. Παρ’ όλα αυτά κάθε χρόνο διαθέτει 100 τόνους φραγκόσυκου στην αγορά. Ουσιαστικά ανταγωνιστές δεν υπάρχουν, αφού οι άλλοι διαθέτουν φραγκόσυκα μόνο για 4-5 εβδομάδες τον χρόνο.
Από χρόνου νέες επενδύσεις: Χυμός και λάδι φραγκοσοσυκιάς
Για την ώρα όσα έσοδα έχει επιχείρηση επιστρέφουν πίσω ως επένδυση, γιατί πολλά από τα δέντρα είναι ακόμη μικρά και δεν έχουν μπει στην παραγωγή. Όπως υπολογίζει ο κ. Γρηγορίου, η φυτεία αυτή σε δύο χρόνια θα είναι μια αρκετά μεγάλη επιχείρηση…
Ήδη έχει κάνει τις έρευνές του και προχωρεί με μία αρχική επένδυση των 200 χιλιάδων ευρώ. Σχετική αίτηση χρηματοδότησης έχει υποβάλει στο πλαίσιο των σχεδίων ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
“Είναι πάρα πολλά πράγματα που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε μέσα από αυτή τη φυτεία. Μπορούμε από τον σπόρο, για παράδειγμα, να βγάλουμε λάδι. Έχουμε κάνει έρευνα και τώρα βγάζουμε λίγο λάδι καθώς δεν έχουμε τα κατάλληλα μηχανήματα για να μπούμε σε μεγάλες παραγωγές. Όταν όμως ξεκινήσουμε με τη χυμοποίηση των φραγκόσυκων, αυτόματα θα έχουμε και το κουκούτσι το οποίο θα μας αποφέρει το λάδι. Ενώ τώρα κάνουμε χειρονακτικά αυτή την εργασία”…
“Αυτή τη στιγμή περιμένω από το Υπουργείο Εμπορίου την έγκριση της επιδότησης για να ξεκινήσω από του χρόνου την παραγωγή χυμού”. Ο στόχος του κ. Γρηγορίου δεν είναι τόσο η μικρή τοπική αγορά. “Υπάρχει μια μεγάλη αγορά στη Ρωσία αλλά και παγκόσμια. Ο κόσμος γνωρίζει την αξία του χυμού του παπουτσόσυκου. Υπολογίζω πως όταν καταφέρουμε να ξεκινήσουμε εδώ θα έχουμε πάνω από 100 άτομα για να δουλεύουν και δεν θα είναι ούτε αρκετά”…
Ένα super food
Τα φραγκόσυκα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, τόσο σε αδιάλυτες όσο και σε διαλυτές (πηκτίνη). Μία μερίδα φραγκόσυκου καλύπτει το 14% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης φυτικών ινών για τους άνδρες και το 21% για τις γυναίκες. Ως γνωστόν, οι φυτικές ίνες βοηθούν στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας, καθώς και στην πρόληψη κάποιων χρόνιων νοσημάτων.
Επιπρόσθετα, ο καρπός της φραγκοσυκιάς είναι πλούσιος σε βιταμίνη C, καθώς ένα φλιτζάνι φραγκόσυκου καλύπτει το 35% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης σε βιταμίνη C, που διαθέτει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και παίζει σημαντικό ρόλο σε πολλές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού. Όμως, επειδή η συγκεκριμένη βιταμίνη αλλοιώνεται γρήγορα, καλό είναι να αποθηκεύονται τα φρούτα σε σκοτεινό και δροσερό μέρος και να αποφλοιώνονται πριν από την κατανάλωσή τους. Όσον αφορά τα μεταλλικά στοιχεία, τα φραγκόσυκα έχουν καλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο και χαλκό.
Αξιοσημείωτη, δε, είναι και η περιεκτικότητά τους σε ουσίες με αντιοξειδωτική δράση, όπως τα φλαβονοειδή, οι πολυφαινόλες και οι βεταλαίνες. Μάλιστα, μελέτες Ιταλών ερευνητών δείχνουν ότι οι βεταλαίνες των φραγκόσυκων προστατεύουν τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων από τις βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες.