Γράφει ο Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος
Ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της έρευνας για το 2022 του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) σε μαθητές και μαθήτριες δεκαπέντε ετών. Η έρευνα αφορά στην εκτίμηση του επιπέδου τους σε τρία γνωστικά αντικείμενα, των μαθηματικών, της κατανόησης κειμένων και των φυσικών επιστημών. Η έρευνα του ΟΟΣΑ γίνεται ανά τριετία στα πλαίσια του προγράμματος PISA (Programme for International Student Assessment).
Τα αποτελέσματα είναι πολύ δυσάρεστα για την Γαλλία και την Ελλάδα. Η Γαλλία, σε υψηλότερο επίπεδο βαθμολογίας από την Ελλάδα, είχε και στα τρία γνωστικά αντικείμενα σημαντική μείωση της απόδοσης των μαθητών και των μαθητριών, σε σχέση με την έρευνα του 2018, όπως και η Ελλάδα. Τα αρνητικά αυτά αποτελέσματα κατά τον Ολιβιέ Μπαμπώ είναι προάγγελος αποδυνάμωσης της οικονομίας και του ήθους των Γάλλων, που δεν έχουν πλέον τις πηγές διανόησης που είχαν στο παρελθόν.
Με την ανακοίνωση των αρνητικών αποτελεσμάτων στη Γαλλία κηρύχθηκε γενικός συναγερμός. Ο Υπουργός Εκπαίδευσης Γκαμπριέλ Αττάλ χαρακτήρισε «ταρακούνημα γνώσεων» την εκστρατεία που άμεσα άρχισε για το ανέβασμα του επιπέδου της γαλλικής εκπαίδευσης. Κατά δήλωση του και σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνών του Υπουργείου του «καταστροφικός» για την ένταση και έκταση της προσοχής της μαθητιώσης νεολαίας στη γνώση είναι ο ρόλος της κάθε είδους οθόνης και ειδικότερα του «smartphone». Η υφυπουργός για τη νεότητα Σαρλότ Γκομπέλ δήλωσε σχετικά ότι θα προωθήσει ένα επιστημονικό consensus για τον περιορισμό χρήσης των οθονών: « Οφείλουμε να καταλήξουμε σε μια πολιτική πρόληψης παρά απαγόρευσης, με λόγο επιστημονικό και καθαρά παιδαγωγικό».
Στις 5 Δεκεμβρίου ο Υπουργός Εκπαίδευσης της Γαλλίας, στα πλαίσια της βελτίωσης των δημόσιων σχολείων, ανακοίνωσε μέτρα και για τους διδάσκοντες, προκειμένου «να ξαναβρούν τα χαμένο κύρος τους». Εξάλλου έρευνα του συνδικάτου Snalc έδειξε ότι το 80% των καθηγητών της Μέσης Εκπαίδευσης συμφωνεί να δημιουργηθούν ολιγάριθμα γκρουπ για την επιτυχία των μαθητών στην ανώτερη βαθμίδα. Αυτό γιατί, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα, σήμερα στην τάξη μόνο τρεις στους δέκα καθηγητές μπορούν να τους βοηθήσουν να επιτύχουν…
Και στην Ελλάδα; Τα αποτελέσματα του 2022 είναι κατώτερα του 2018 κατά 21 μονάδες στα μαθηματικά, 19 μονάδες στην κατανόηση κειμένου και 11 μονάδες στις φυσικές επιστήμες. Η πτώση της βαθμολογίας της χώρας μας είναι συνεχής κατά τα τελευταία χρόνια. Σημειώνεται ότι ο Μ.Ο. των αρίστων μαθητών στις χώρες του ΟΟΣΑ είναι 13,7%, ενώ στην Ελλάδα 3,9%! Ο αντίστοιχος Μ.Ο. για τους απορριπτέους μαθητές είναι 16,4%, ενώ στην Ελλάδα 25,7%! Τα αποτελέσματά μας είναι χειρότερα αυτών της Τουρκίας και παρόμοια εκείνων της Μογγολίας.
Αν στην Γαλλία η κατάσταση του επιπέδου μαθητών και μαθητριών θεωρήθηκε δυσάρεστη και κηρύχθηκε συναγερμός, στην Ελλάδα, με πολύ χειρότερα αποτελέσματα εκείνων της Γαλλίας χρειάζεται ακόμη μεγαλύτερη δράση. Είναι ντροπή οι απόγονοι ανθρώπων που έδωσαν στην οικουμένη τα φώτα της γνώσης να είναι σήμερα μεταξύ των τελευταίων στη μάθηση.