Ο πόλεμος της παραπληροφόρησης από την ΕΕ

Η ΕΕ χρησιμοποιεί τη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς ως φύλλο συκής για να επεκτείνει τον έλεγχό της στο Διαδίκτυο — η διαδικτυακή λογοκρισία όμως, δεν θα λύσει το πρόβλημα του ισλαμισμού.

Μετά τη βάναυση επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα και καθώς η τρομοκρατική βία συγκλονίζει την Ευρώπη, η ΕΕ άδραξε την ευκαιρία για περαιτέρω έλεγχο του λόγου στο διαδίκτυο.

Η εκστρατεία λογοκρισίας διευθύνεται από τον Ευρωπαϊκό Επίτροπο για την Εσωτερική Αγορά, Thierry Breton, τον αυτοαποκαλούμενο «ψηφιακό όργανο επιβολής» της ΕΕ. Στις 18 Οκτωβρίου, ο Breton απηύθυνε μια ομιλία στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την «καταπολέμηση της παραπληροφόρησης» σε «καιρούς σύγκρουσης», ζητώντας αυστηρότερη επιβολή του Νόμου για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (ΝΨΥ), του νέου του νόμου για την διαδικτυακή λειτουργία. Ο ΝΨΥ, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Αύγουστο, υποχρεώνει μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες όπως το X (Twitter), το Meta και το YouTube να «κατεβάζουν» γρήγορα παράνομο περιεχόμενο, ρητορικές μίσους και αναρτήσεις παραπληροφόρησης, όπως τις ονομάζουν.

Στον απόηχο της σύγκρουσης Ισραήλ-Χαμάς, ο Breton ξεκίνησε μια σειρά ερευνών, πρώτα στο X και τώρα στο Meta και στο TikTok, ζητώντας λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την αντίδραση των εταιρειών κοινωνικής δικτύωσης στην επίθεση. Εάν διαπιστωθεί ότι δεν συμμορφώνονται με τον ΝΨΥ, αντιμετωπίζουν πρόστιμα έως και 6% των ετήσιων παγκόσμιων εσόδων τους. Ουσιαστικά, οι εταιρείες πρέπει να αποδείξουν ότι ακολουθούν τους κανόνες της ΕΕ, διαφορετικά…

Ειδικότερα για το X, φαίνεται ότι η πρόσφατη βία αποτελεί μέρος μιας μακροχρόνιας μνησικακίας της ΕΕ εναντίον του διευθύνοντος συμβούλου Elon Musk και της προσέγγισής του υπέρ της ελευθερίας του λόγου όσον αφορά τον έλεγχο του περιεχομένου. Το X είναι η μόνη μεγάλη πλατφόρμα που έχει αποσυρθεί από τον εθελοντικό Κώδικα Δεοντολογίας της ΕΕ για την Παραπληροφόρηση, κάτι που έκανε τον Μάιο — αν και, βάσει του ΝΨΥ, το X αναμένεται τώρα να πληροί τις απαιτήσεις του κώδικα ούτως ή άλλως. Σε μια ομιλία της τον περασμένο μήνα, η αντιπρόεδρος της ΕΕ αρμόδια για τις αξίες και τη διαφάνεια, Věra Jourová ξεχώρισε το X, διότι φέρεται να έχει ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο παραπληροφόρησης σε σύγκριση με άλλους ιστοτόπους, υποσχόμενη περαιτέρω προσπάθειες για την καταπολέμησή του. Μετά την έρευνα της Επιτροπής, ο Musk φέρεται να εξετάζει τώρα το ενδεχόμενο να αποσύρει το Χ από την ΕΕ.

Η τελευταία αψιμαχία του Breton με τον Musk είναι μέρος του ευρύτερου πολέμου της παραπληροφόρησης από την ΕΕ, τον οποίο εντείνει σταθερά ενόψει των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του επόμενου έτους. Για παράδειγμα, αξιωματούχοι της ΕΕ συνέδεσαν τις εκλογές στη Σλοβακία νωρίτερα αυτόν τον μήνα με πιθανές πλαστογραφίες και με ρωσική παραπληροφόρηση, πριν ακόμα από την πραγματοποίησή τους. Ομοίως, πριν από τις εκλογές στην Πολωνία, το περιοδικό Wired ανέφερε ότι η χώρα «κινδυνεύει ιδιαίτερα να στοχοποιηθεί με παραπληροφόρηση», επικαλούμενο πρόσφατη μελέτη της ΕΕ. Ο Breton είπε στην ολομέλεια ότι «δεν ήταν απόλυτα ικανοποιημένος» με τις πολιτικές κατά της παραπληροφόρησης των πλατφορμών κατά τη διάρκεια των εκλογών στη Σλοβακία, τις οποίες κέρδισε ο ευρωσκεπτικιστής και λαϊκιστής, Robert Fico.

Αν και ο Breton δεν ανέφερε λεπτομέρειες, άλλα μέλη της ευρωπαϊκής ελίτ μας δίνουν μια αρκετά σαφή ιδέα για το τι σημαίνει για αυτούς «παραπληροφόρηση». Την περασμένη εβδομάδα στο Euractiv, η Barbora Bukovská, ανώτερη διευθύντρια στη ΜΚΟ ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Article 19, ισχυρίστηκε ότι οι πλατφόρμες δεν κατάφεραν να μετριάσουν το «προβληματικό» περιεχόμενο που δημοσιεύτηκε από τον Fico σχετικά με τη μετανάστευση κατά τις εκλογές στη Σλοβακία και ζήτησε αυστηρότερο κανονισμό. Ενώ η Article 19 ισχυρίζεται ότι «προστατεύει και προάγει την ελευθερία της έκφρασης» (και πήρε το όνομά της από το ανθρώπινο δικαίωμα στην ίδια), αυτό προφανώς δεν επεκτείνεται σε αυτό που η Bukovská αποκαλεί «ξενοφοβική γλώσσα» που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τους περίπου 24.500 παράνομους μετανάστες που έχουν εισέλθει στη Σλοβακία αυτήν τη χρονιά.

Στην πραγματικότητα, η ιδέα ότι η ρητορική κατά της μετανάστευσης συνιστά παραπληροφόρηση είναι συνηθισμένη στους κύκλους των Ευρωκρατών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ψηφιακών Μέσων (ΕΠΨΜ), ένα χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ κέντρο ελέγχου γεγονότων που παράγει αναφορές σχετικά με τις διαδικτυακές συζητήσεις σε ολόκληρο το μπλοκ. Όπως ανέφερα τον Αύγουστο, η ενημέρωση σχετικά με την παραπληροφόρηση του ΕΠΨΜ για την Ιρλανδία χαρακτηρίζει τις «εθνικιστικές αφηγήσεις» που αντιτίθενται στη μετανάστευση, όπως το hashtag «Η Ιρλανδία είναι γεμάτη», ως δυνητικά «επιβλαβής» παραπληροφόρηση. Μια άλλη ενημέρωση του ΕΠΨΜ για το Βέλγιο υιοθετεί παρόμοια άποψη, όπως και μια εκτενής έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2021.

Ακόμη πιο αποκαλυπτική είναι η τελευταία «ενημέρωση ελέγχου δεδομένων» του ΕΠΨΜ σε όλη την ΕΕ για τον Σεπτέμβριο — τον ίδιο μήνα κατά τον οποίο εκτιμάται ότι 10.000 παράνομοι μετανάστες προσγειώθηκαν στο ιταλικό νησί Λαμπεντούζα μέσα σε μόλις τρεις ημέρες. Η ενημέρωση του Σεπτεμβρίου προειδοποίησε για ψευδείς ειδήσεις που «παρουσιάζουν τους μετανάστες και τους πρόσφυγες ως βίαιους και επικίνδυνους για τις ευρωπαϊκές αξίες» στον απόηχο των αποβιβάσεων στη Λαμπεντούζα, που αποτελούν μέρος «μιας γνωστής ξενοφοβικής ψευδούς αφήγησης για τη μετανάστευση». Με άλλα λόγια, ενώ οι πολίτες σε όλη την Ευρώπη που παρακολουθούν τις παράδοξες σκηνές στη Λαμπεντούζα ανησυχούν για αυτή την παράνομη εισροή ξένων νεαρών ανδρών, το ΕΠΨΜ ανησυχεί για τις «ξενοφοβικές αφηγήσεις» που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να τις περιγράψουν. Επιπλέον, αυτό δεν είναι ένα απλό σώμα: το ΕΠΨΜ συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη σύνταξη και την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας για την παραπληροφόρηση του ΝΨΥ.

Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να «καταπιεί» κανείς τον ενστερνισμό αυτής της άποψης από τις ευρωπαϊκές ελίτ, δεδομένου ότι οι φρικτές τρομοκρατικές επιθέσεις που διαπράχθηκαν την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκαν από άνδρες που δεν είχαν δικαίωμα να βρίσκονται στην Ευρώπη. Όπως ανέφερε το European Conservative, ο Τυνήσιος τρομοκράτης που δολοφόνησε δύο Σουηδούς οπαδούς ποδοσφαίρου στις Βρυξέλλες το βράδυ της Δευτέρας ήταν παράνομος μετανάστης που είχε επισημανθεί ως ακραίος ισλαμιστής πριν από επτά χρόνια (είχε φτάσει στη Λαμπεντούζα το 2011). Ο δολοφόνος του Aράς, ο Τσετσένος ισλαμιστής Mohammed Mogushkov, είχε φτάσει στην Ευρώπη παράνομα και επρόκειτο να απελαθεί για πολλά περιστατικά. Ο Mogushkov ήταν γνωστό ότι είχε ριζοσπαστικοποιηθεί και παρακολουθούνταν από τις γαλλικές υπηρεσίες ασφαλείας την ημέρα πριν μαχαιρώσει και δολοφονήσει τον δάσκαλο Dominique Bernard. Αυτοί οι τραγικοί θάνατοι δεν αντιπροσωπεύουν μόνο τις μεγάλες αποτυχίες της μεταναστευτικής πολιτικής της Ευρώπης και την αποτυχία της να προστατεύσει τους πολίτες της. Δείχνουν επίσης, πως ο ισχυρισμός ότι οι μετανάστες που δεν ελέγχονται διεξοδικά είναι επικίνδυνοι για την Ευρώπη, απέχει πολύ από μια ψευδή αφήγηση.

Ο Μπρετόν έθιξε και τις δύο τρομοκρατικές επιθέσεις στην ομιλία του, αποκαλώντας τις «μια ζοφερή υπενθύμιση ότι η απειλή είναι πραγματική και παρούσα στο έδαφός μας». Στη συνέχεια κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «η αυξανόμενη απειλή της τρομοκρατίας και της παραπληροφόρησης απαιτεί ταχεία, αποφασιστική και συντονισμένη αντίδραση», δηλαδή όσον αφορά την ψηφιακή λειτουργία. Η εξάλειψη της «τρομοκρατίας» και της «παραπληροφόρησης» με αυτόν τον τρόπο είναι ένα απίστευτα κυνικό τέχνασμα. Χρησιμοποιεί τον φόβο και την αγωνία που προκαλούν αυτές οι επιθέσεις, παράλληλα με τις φρικαλεότητες στο Ισραήλ, ως φύλλο συκής για την επέκταση του ελέγχου της ΕΕ στο διαδίκτυο. Όμως, το να υπάρχει περισσότερη διαδικτυακή λογοκρισία δεν θα λύσει το υποκείμενο πρόβλημα των βίαιων φανατικών ισλαμιστών που ζουν ανάμεσά μας. Ωστόσο, αυτό που θα κάνει, και είναι εξοργιστικό, είναι να εξουσιοδοτήσει την ΕΕ να λογοκρίνει αυτούς που θα σήμαιναν τον κώδωνα του κινδύνου για αυτή τη σοβαρή απειλή.

Αυτή η ωμή αντιστροφή της πραγματικότητας αποκαλύπτει μια ΕΕ απελπιστικά ανίκανη να λύσει τα προβλήματά της. Η ΕΕ δεν είναι σε θέση ή δεν θέλει να σταματήσει την αθρόα παράνομη μετανάστευση. Δεν είναι σε θέση ή δεν θέλει να ενσωματώσει τον τεράστιο αριθμό μεταναστών που έχουν ήδη έρθει ή να απομακρύνει αυτούς που δεν έχουν δικαίωμα να παραμείνουν. Αντίθετα, το καλύτερο που μπορεί να προσφέρει είναι οι περαιτέρω περιορισμοί του λόγο των πολιτών της στο διαδίκτυο. Οι Ευρωπαίοι αξίζουν καλύτερα.