Πώς η στενή σχέση με τα ζώα συντροφιάς μπορεί να κρύβει κινδύνους για την ασφάλεια των τροφίμων και πώς να προστατευτείτε με απλές καθημερινές πρακτικές.
Για εκατομμύρια νοικοκυριά, τα κατοικίδια δεν είναι απλώς ζώα, αλλά μέλη της οικογένειας. Σκύλοι και γάτες συχνά ξαπλώνουν στον καναπέ, περιφέρονται στην κουζίνα και κάποιες φορές δοκιμάζουν το φαγητό που ετοιμάζεται. Ωστόσο, η στενή αυτή σχέση μπορεί να κρύβει κινδύνους για την ασφάλεια των τροφίμων στο σπίτι. Όπως και οι άνθρωποι, τα κατοικίδια μπορούν να φέρουν και να μεταδώσουν βακτήρια και παθογόνους μικροοργανισμούς που προκαλούν τροφικές δηλητηριάσεις, χωρίς όμως να δείχνουν πάντα εμφανή συμπτώματα, με αποτέλεσμα να υποτιμάται ο κίνδυνος. Η μετάδοση μπορεί να γίνει μέσω της σιελόρροιας, της τρίχας, των περιττωμάτων ή ακόμα και των πατουσών των ζώων. Για παράδειγμα, ένας σκύλος που περνάει από το κουτί με τα περιττώματα και μετά ανεβαίνει στον πάγκο της κουζίνας μπορεί να αφήσει επικίνδυνα μικρόβια, ενώ μια γάτα που γλείφει ένα πιάτο στον νεροχύτη ή ένα σκυλί που μυρίζει τον κάδο των σκουπιδιών μπορεί να μεταφέρει βακτήρια σε επιφάνειες όπου προετοιμάζεται ή καταναλώνεται φαγητό. Εάν τα χέρια ή το φαγητό έρθουν σε επαφή με αυτές τις επιφάνειες, αυξάνεται ο κίνδυνος μόλυνσης.
Συνήθειες που ενισχύουν τον κίνδυνο
Η τοποθέτηση των τροφών και των ποτίστρων των κατοικιδίων κοντά ή μέσα στην κουζίνα διευκολύνει τη μεταφορά βακτηρίων στις επιφάνειες μαγειρέματος. Επιπλέον, οι γάτες και τα μικρόσωμα σκυλιά συχνά ανεβαίνουν σε πάγκους και τραπέζια, αφήνοντας τα πόδια τους εκεί όπου σερβίρεται ή ετοιμάζεται το φαγητό. Η συνήθεια να μοιράζονται τα ίδια πιάτα ή να επιτρέπεται στα κατοικίδια να γλείφουν πιάτα και χέρια μετά το φαγητό, μπορεί να διευκολύνει τη μετάδοση μικροβίων. Η τάση για χρήση ωμών τροφών στα κατοικίδια, που έχει γίνει δημοφιλής, αυξάνει επιπλέον τον κίνδυνο, καθώς ωμό κρέας και αυγά συχνά φέρουν επικίνδυνα παθογόνα όπως η σαλμονέλα και η λιστέρια.
Οι ζωονόσοι, δηλαδή ασθένειες που μπορούν να μεταδοθούν από τα ζώα στους ανθρώπους, αποτελούν σημαντικό κομμάτι της συζήτησης για την ασφάλεια των τροφίμων. Οργανισμοί όπως η σαλμονέλα και η καμπυλοβακτήριο μπορούν να μεταδοθούν μέσω της επαφής με μολυσμένα ζωικά προϊόντα ή περιττώματα. Επίσης, η τοξοπλάσμωση, μια λοίμωξη που συνδέεται με τα περιττώματα της γάτας, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για εγκύους. Τα συμπτώματα αυτών των λοιμώξεων ποικίλλουν από γαστρεντερικές ενοχλήσεις έως σοβαρές επιπλοκές, ιδίως για ευπαθείς ομάδες όπως τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκατεσταλμένοι.
Πώς θα προφυλακτούμε
Η πρόληψη των τροφικών δηλητηριάσεων που σχετίζονται με τα κατοικίδια βασίζεται στην τήρηση καλών πρακτικών υγιεινής και στη λήψη προφυλάξεων. Είναι σημαντικό να πλένονται τα χέρια σχολαστικά μετά το τάισμα ή το καθάρισμα των κατοικιδίων, μετά την επαφή με περιττώματα ή το καθάρισμα των χώρων τους. Επιπλέον, καλό είναι να διαχωρίζονται οι ζώνες προετοιμασίας τροφίμων από τις περιοχές που βρίσκονται τα κατοικίδια και να αποφεύγεται η χρήση των ίδιων σκευών ή επιφανειών για το φαγητό τους και το δικό μας. Η τακτική απολύμανση των επιφανειών της κουζίνας και των τραπεζιών, ειδικά αν τα ζώα έχουν πρόσβαση εκεί, μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο. Η εκπαίδευση των κατοικιδίων να μην ανεβαίνουν σε πάγκους και τραπέζια αποτελεί επένδυση στην ασφάλεια της οικογένειας. Τέλος, η σωστή φύλαξη της τροφής των ζώων, η αποθήκευσή της σε κλειστές συσκευασίες και η άμεση ψύξη των υπολειμμάτων είναι απαραίτητα βήματα.
Τα παιδιά, λόγω της περιέργειάς τους και της αδυναμίας τους να ακολουθούν αυστηρά μέτρα υγιεινής, είναι πιο ευάλωτα στις λοιμώξεις. Πρέπει να αποφεύγεται να χειρίζονται ωμή τροφή κατοικιδίων ή να παίζουν με τα ζώα κατά τη διάρκεια του φαγητού και να τους διδάσκεται η σημασία του πλυσίματος των χεριών μετά το παιχνίδι με τα ζώα.
Η συνύπαρξη με τα κατοικίδια φέρνει χαρά και συναισθηματική υποστήριξη, αλλά συνοδεύεται και από ευθύνες, ιδιαίτερα όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων στο σπίτι. Με λίγη προσοχή, υγιεινές συνήθειες και όρια, οι ιδιοκτήτες κατοικιδίων μπορούν να απολαμβάνουν μια υγιή καθημερινότητα, όπου άνθρωποι και ζώα ζουν αρμονικά χωρίς να διακινδυνεύουν την υγεία τους.