Του Παναγιώτη Τελεβάντου
Όπως πάντοτε -έτσι και με την φετινή εγκύκλιό του για το έπος του 1940- ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος έχει κάτι ιδιαίτερο να πει.
Οι εγκύκλιοι του Σεβ. Αρχιεπισκόπου Αμερικής αποτελούν αξιόλογα θεολογικά κείμενα που διακρίνονται για την πρωτοτυπία του περιεχομένου, τη δύναμη της σκέψης και το βαθύτατα εκκλησιαστικό τους φρόνημα.
Στην εγκύκλιό για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου βλέπει το έπος της Πίνδου με καθαρά πνευματικά κριτήρια.
Ξεφεύγει από τον θριαμβολογικό πανηγυρικό δοξολογικό χαρακτήρα των εγκυκλίων που -κατά κανόνα- ακούμε αυτές τις στιγμές.
Δεν παραλείπει μεν να επαινέσει τον θρίαμβο των Ελληνικών όπλων το 1940, ούτε θεολογεί έξω από τα ιστορικά γεγονότα. Απλά δεν μένει σ’ αυτά αλλά βλέπει με καθαρά πνευματικά κριτήρια τα ιστορικά γεγονότα και τον ηρωισμό των Ελλήνων.
Παραθέτουμε ορισμένα χαρακτηριστικά αποσπάσματα της εγκυκλίου:
“Την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου ευχαριστούμε τον Θεό και τιμούμε τους ανδρείους προγόνους μας για την στάση την οποία επέδειξαν έναντι των δυνάμεων της τυραννίας το 1940.
Η αγάπη των Ελλήνων για την ελευθερία, μετά από αιώνες κατοχής, τους βοήθησε να αναγνωρίσουν την αποτρόπαια φύση της εξαπλώσεως των δυνάμεων του Άξονος και να υποστηρίξουν ηρωϊκά το «ΟΧΙ» του πρωθυπουργού όταν αντιτάχθηκε στην απαίτηση να παραδοθή.
Εν μέσω τεραστίων απειλών βίας και καταστροφής, στηρίχθηκαν και στην πίστη τους στον Θεό καθώς και στην εμπιστοσύνη τους στην έννοια του δικαίου και του αληθινού.
Γνώριζαν ότι η στάση τους ουσιαστικά ήταν σύγκρουση με τις δυνάμεις οι οποίες αποζητούσαν να αφαιρέσουν από τους ανθρώπους την ελευθερία, την αξιοπρέπεια και τις ζωές τους ακόμη.
Αυτός ο ιερός σκοπός υποκινείτο επίσης και από την αγάπη για την οικογένεια, την ιερή και προγονική γη και τις ευλογίες που απορρέουν από την ελευθερία.
Η στάση των Ελλήνων δεν είχε στοιχεία αλαζονείας, επάρσεως ή περιφρονήσεως.
Τα στοιχεία αυτά τα οποία χαρακτήριζαν τους ηγέτες του Άξονος αντιμετωπίσθηκαν από δυνατούς και ταπεινούς ανθρώπους των οποίων η αγάπη για τον Θεό και αλλήλους τους οδήγησε να ενεργήσουν με τρόπο δίκαιο, επιχειρώντας να διατηρήσουν το καλό και το ευγενές και στηρίζοντας την ελπίδα και το μέλλον τους στις υποσχέσεις του Θεού.
Την ημέρα αυτή, το «ΟΧΙ» της 28ης Οκτωβρίου 1940, και η ηρωϊκή στάση των Ελλήνων μας εμπνέει και προσφέρει μαρτυρία στον κόσμο αναφορικά με την προτεραιότητα και τον χαρακτήρα της δικαιοσύνης ενώπιον μεγάλων κινδύνων και αντιξοοτήτων.
Ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί, με γνώμονα την πίστη μας στον Θεό και την συνειδητοποίηση εκ μέρους μας των ευλογιών της κληρονομιάς μας, πρέπει να διακρίνουμε το δίκαιο από το άδικο, να ζούμε και να ενεργούμε δίκαια, να αντιμετωπίζουμε τις μηχανουργίες του κακού, και με την χάρη του Θεού να εμπνεόμεθα από την αγάπη για την ζωή και τους συνανθρώπους μας οι οποίοι είναι πλασμένοι κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσίν Του.
Οι δίκαιες και ενάρετες πράξεις μας πρέπει επίσης να χαρακτηρίζονται από αξιοπρέπεια και ταπεινοφροσύνη. Η αληθινή, αξιοπρεπής ταπεινοφροσύνη δεν είναι σημάδι αδυναμίας, αλλά μάλλον μεγάλης δυνάμεως και πίστεως, που αποκαλύπτει μια βαθειά και διαρκή εμπιστοσύνη στην ιερότητα του ανθρώπου και στην δύναμη και τις υποσχέσεις του Θεού.”