«Ἀπό βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἷδας, τὰ δυνάμενὰ σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν διά τῆς πίστεως τῆς ἐν Χριστῶ Ἰησοῦ»
π. Γεωργίου Θανάσουλα
Ἀρχίζει σήμερα, ἀδελφοὶ μου, ἡ περίοδος τοῦ Τριωδίου, τὴν ὁποίαν κάθε πιστὸς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας περιμένει μὲ ἰδιαίτερη χαρά καὶ νοσταλγία, γιατί μέσα σ’αὐτήν, ἀνανεώνει τὰ βιώματα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ ποὺ εἶναι ἡ νηστεία, ἡ ἐγκράτεια, ἡ μετάνοια καὶ ἡ πνευματική χαρμολύπη. Μέσα στὸν λειτουργικὸ κύκλο τῶν ἑορτῶν καὶ ἀκολουθιῶν τοῦ Τριωδίου, νιώθουμε τὶς ῥίζες τῆς μακραίωνης παράδοσης καὶ ζωῆς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας νὰ μᾶς τρέφουν καὶ νὰ μᾶς ποτίζουν κατάνυξη καὶ ἁγιότητα. Σὲ αὐτὸ δὲ συμβάλλουν ἀφ’ ἑνὸς μὲν ὁ λειτουργικὸς καὶ ἀσματικὸς πλοῦτος τῆς περιόδου αὐτῆς, ἀφ’ἑτέρου δε ἡ ἀνάγνωσις τῶν ἁγιογραφικῶν κειμένων, τὰ ὁποῖα, ὅπως ἀκούσαμε σήμερα στην ἀποστολικὴ περικοπὴ ἀπὸ τὴν Β΄ πρὸς Τιμόθεον ἐπιστολὴ, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τὰ ἀποκαλεῖ «Ἱερὰ γράμματα» καὶ προσθέτει ὅτι ὄταν τὰ γνωρίζουμε, εἶναι τὰ μόνα ποὺ μποροῦν νὰ μᾶς ὁδηγήσουν στὴν πίστη μας στὸν Ἰησοῦν Χριστὸ καὶ στὴ σωτηρία, ποὺ εἶναι ὁ μεγάλος σκοπὸς τῆς ζωῆς μας. Τά Ἱερὰ καὶ Ἅγια αὐτὰ γράμματα, προέρχονται ἀπὸ τὸν Ἅγιο
Θεὸ, μεταδίδονται μὲ ἅγιο τρόπο, ὁδηγοῦν τὸν ἄνθρωπο σὲ ἅγιο δρόμο,καὶ προσφέρουν τὴν ἁγιότητα. Ἀς μὴ γελιόμαστε. Χωρὶς τὴν ἁγία Γραφὴ, κανένας δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ γίνει Ἅγιος, νὰ κερδίσει τὴν αἰώνια ζωὴ, τὴν ὁποία βρίσκουμε μελετῶντας τὸν λόγον της. Τὸ εἶπε δὲ αὐτὸ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος: «Ἐρευνάτε τὰς Γραφὰς, ὅτι ὑμεῖς δοκεῖτε ἐν αὐταῖς ζωήν αἰώνιον ἔχειν». Χωρὶς τὸν Χριστὸν κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ εἰσὲλθει στὴ βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Μπορεῖ λοιπόν κανεὶς νὰ λέγει ὄτι γνωρίζει καὶ ζεῖ τὸν Χριστὸ, χωρὶς τὴν Ἁγία Γραφὴ; Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας τονίζουν ὅτι εἶναι ἀδύνατον νὰ σωθοῦμε χωρὶς τὴν μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ὅπως εἶναι ἀδύνατον νὰ τραφοῦμε χωρὶς ψωμὶ, ὅπως εἶναι ἀδύνατον νὰ ξεδιψάσουμε χωρίς νερὸ, ὅπως εἶναι ἀδύνατον νὰ παρακολουθήσουμε τὴν παράσταση σὲ ἕνα σπουδαῖο Θέατρο χωρὶς εἰσιτήριο. Καὶ ἡ αἰώνιος ζωή εἶναι παράστασις στὸ οὐράνιο θέατρο, ποὺ προσφέρει τὸ ὑπερθέαμα τὸ ὀποῖο ἀπολαμβάνουν μόνον οἱ Ἄγγελοι καὶ οἱ ἅγιοι. Καὶ γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος συσχετίζει τὰ ἱερὰ γράμματα μὲ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου ποὺ προσφέρεται μόνον μέσῳ τοῦ Χριστοῦ, τοῦ ὁποίου ἡ παρουσία μέσα σ’ αὐτὰ εἶναι ἐμφανὴς. Ἡ σωστὴ ὅμως προσέγγιση, κατανόηση καὶ ἀποδοχὴ τῶν Ἱερῶν Γραμμάτων, πραγματοποιεῖται μόνον μέσα στὸν λειτουργικό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας. Γι’αὐτό καὶ τὸ Εὐαγγέλιο τοποθετεῖται πάνω στὴν Ἁγία Τράπεζα καὶ ἱερουργεῖται σωστὰ προσφέροντὰς μας τὴν σωτηρία. Στην ὀρθόδοξη Λειτουργία ἔχουμε δύο εἰσόδους, τὴν λεγόμενη Μικ-
ρὰ εἴσοδο καὶ τὴν μεγάλη εἴσοδο. Στὴ μικρὰ εἴσοδο ὁ Λειτουργὸς κρατᾶ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ στὴ μεγάλη τὰ Ἅγια ποὺ προορίζονται πρὸς ἁγιασμὸ. Εὐαγγέλιο καὶ Θεία κοινωνία εἶναι οἱ δύο τρόποι μὲ τοὺς ὀποίους εἰσέρχεται ὁ Χριστὸς μέσα στὸ ναό τῆς ὕπαρξὴς μας. Μὲ τὴ μελέτη καὶ τὴν ἀκρόαση τοῦ Εὐαγγελίου εἰσχωροῦμε στὴν ἐπίγνωση τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας καὶ ὁδηγούμεθα στὴν συνειδητὴ συμμετοχὴ μας στὴ Θεία Κοινωνὶα. Γι’ αὐτὸ καὶ πρὶν ἀπὸ τὴν ἀκρόαση τῶν Ἁγιογραφικῶν κειμένων ἀλλὰ καὶ πρὶν ἀπὸ τὴν Θεία Κοινωνία ὁ Λειτουργὸς λέγει «πρόσχωμεν». Προσοχὴ δηλαδὴ, προσοχὴ. Μιλάει ὁ Χριστὸς. Ἀκοῦστε τον. Καὶ πρὸ τῆς Θείας Κοινωνὶας. Προσοχὴ, προσοχὴ. Προσφέρεται ὁ Χριστὸς. Δεχθῆτε τον μὲ φόβο . Καὶ ὄχι αὐτὸ ποὺ κάνουμε ἐμεῖς τὴν ὥρα τῆς ἀκρόασις τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελίου καὶ τῆς προσφορᾶς τῆς Ἁγίας κοινωνίας κουβεντιάζουμε καὶ ἀσχολούμεθα μὲ τοὺς γύρω μας. Θὰ πρέπει νὰ καταλάβουμε ὅ,τι στὴ λειτουργία τῆς ζωῆς μας ἄν δὲν εἰσοδεύσουμε τὸ Εὐαγγέλιο καὶ τὴ Θεία κοινωνία· ἄν δὲν ἐφαρμόζουμε στὴ ζωὴ μας τὰ λόγια τῆς Γραφῆς καὶ δὲν ἐνωνόμαστε μὲ τὸ ποτήριο τῆς ζωῆς, δὲν πρόκειται νὰ γίνει καὶ ἡ εἰσοδὸς μας στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Γιατὶ, πῶς θὰ γίνει ἡ δικὴ μας εἴσοδος στὴν κατοικία τῶν οὐρανῶν ἄν πρῶτα δὲν βάλουμε τὴν Ἁγία γραφὴ στὸ ναὸ τῆς καρδιᾶς μας, στὴν ὕπαρξὴς μας ποὺ εἶναι ναὸς τοῦ Θεοῦ, ἄν δὲν βάλουμε στὸ σπίτι μας τὰ Ἱερὰ αὐτὰ Γράμματα ποὺ εἶναι ἡ κατ’ οἶκον Ἐκκλησία; Γι’αὐτὸ καὶ ὁ διάβολος, ὁ ὀποῖος γνωρίζει τὴν σημασία
τῆς γνώσεως ἐκ μέρους μας τῆς Ἁγίας Γραφῆς, πασχίζει νὰ μᾶς ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴν μελέτη τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ, παρουσιάζοντὰς μας διάφορες προφάσεις. Μία δὲ ἀπὸ αὐτὲς εἶναι ὅτι: Διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ. Δὲν βλέπω ὅμως βελτίωση στὴ ζωὴ μας. Γιατὶ λοιπὸν νὰ τὴν διαβάζω; Ὄταν εἴμαστε ἄρρωστοι οἱ γιατροί μᾶς δίνουν φάρμακα. Φαίνονται ἀμέσως τὰ ἀποτελέσματα τοῦ φαρμάκου; Πολλὲς φορὲς θὰ πάρουμε ἐπὶ πολὺ χρόνο τὴν ἀνάλογη δόση καὶ κάποια στιγμὴ χωρὶς νὰ τὸ καταλάβουμε ἔρχεται ἡ θεραπεία. Φάρμακο γιὰ τὴν ψυχὴ μας εἶναι καὶ ἡ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Ἐμεῖς μελετάμε καὶ ὁ Θεὸς ἀπὸ καὶ πέρα ξέρει τὶ κάνει. Θὰ στείλει στὴν πορεία μας κάποιον Φίλιππο, ὅπως τότε μὲ τὸν εὐνοῦχο τῆς Κανδάκης γιὰ νὰ μᾶς χειραγωγήσει καὶ νὰ μᾶς ὠφελήσει ἀπ’τὴ μελέτη μας. Ἀς μὴν ἀπελπιζόμαστε γιατὶ δὲν βλέπουμε ἄμεσα τὰ ἀποτελέσματα, ἀλλὰ νὰ εἴμαστε βέβαιοι καὶ νὰ ζοῦμε μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι θἄρθει ἡ ὥρα ποὺ τὸ φάρμακο τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ θὰ ἐπενεργήσει. Θὰ μᾶς ἀποκαλύψει τὰ νοήματα ποὺ βρίσκονται κεκαλυμένα πίσω ἀπὸ τὶς λέξεις καὶ θὰ μᾶς ἐλευθερώσει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ σκότους καὶ τῶν παθῶν· θὰ μᾶς ἀπαλλάξει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ ἄρχοντος τοῦ κόσμου τούτου, τὸν διάβολον. Διότι ἡ Ἁγία Γραφὴ εἶναι καὶ τὸ κλειδὶ τῆς ἐλευθερίας. Δυστυχῶς ἐμεῖς μοιάζουμε μὲ τὸν φυλακισμένο ἐκεῖνον ποὺ τὸν ἐπισκέφθηκε ὁ Διευθυντὴς τῶν φυλακῶν καὶ ἀπὸ λύπη τοῦ χάρισε ἕνα κλειδὶ καὶ τοῦ εἶπε: Πάρτο καὶ μ’αὐτὸ μπορεῖς νὰ ξεκλειδώσεις τὴν πόρτα τῆς φυλακῆς καὶ νὰ ἐ-
λευθερωθεῖς. Ὁ φυλακισμένος συγκινημένος , παίρνει τὸ κλειδὶ καὶ ἀντὶ νὰ τὸ χρησιμοποιήσει, τὸ βάζει κάτω ἀπὸ τὸ μαξιλάρι του γιὰ φυλακτὸ. Κοιμᾶται πὰνω στὸ κλειδὶ καὶ παραμένει φυλακισμένος. Ἔτσι καὶ μεῖς. Ἔχουμε τὸ κλειδὶ τῆς σωτηρίας μας. Καὶ ἀντὶ νὰ τὸ χρησιμοποιοῦμε, ἀντὶ νὰ μελετάμε τὴν Ἁγία Γραφὴ, τὴν ἔχουμε γιὰ φυλακτὸ ἤ δίπλα στὰ εἰκονίσματα ἤ μέσα στὰ συρτάρια ἤ στὰ ράφια τῆς βιβλιοθήκης μας, καὶ μένουμε χωρὶς ἐλευθερία καὶ χωρὶς σωτηρία. Ἀδελφοὶ μου. Τὸ λόγο τοῦ Εὐαγγελίου εἶναι πολλὲς φορὲς δύσκολο νὰ τὸν παραδεχθοῦμε γιὰ τὸν λόγο ὅτι ἡ τήρησὶς του ἀπαιτεῖ ἀγῶνα καὶ μάλιστα δύσκολο. Κάπου κάμπτεται ἡ ψυχὴ μας, ἐξασθενεῖ ἡ πίστη μας καὶ ἀτονεῖ ἡ ἐλπίδα μας, ὄταν μάλιστα βλέπουμε ὄτι ἀργεῖ ἡ ἐκπλήρωση τῶν ὑποσχέσεων τοῦ Θεοῦ. Ἀκόμη εἶναι πολλὲς οἱ θλίψεις ποὺ αἰσθανόμαστε σὲ τούτη τὴ ζωὴ, ἀλλὰ καὶ οἱ ἀδικίες ποὺ ὑφιστάμεθα, ὤστε κάποτε λυγίζει ἡ ψυχὴ μας. Ὁ λόγος ὄμως τοῦ Θεοῦ εἶναι πιστὸς καὶ ἀξιόπιστος,ὄπως μᾶς βεβαιώνει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Ὁ Θεὸς δὲν μᾶς ὑποσχέθηκε στὴ ζωὴ αὐτὴ δόξες καὶ πλούτη. Ὑποσχέθηκε πόνο καὶ σταυρό. Ἡ παροῦσα ζωή εἶναι δοκιμασία· ἀλλοῦ εἶναι ἡ δόξα καὶ ἡ ἀνάπαυση. Βεβαίως καὶ στὴ παροῦσα ζωὴ ἀμείβεται Ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ ὅπως χαρακτηριστικὰ λέγει ὁ Προφητάναξ Δαβίδ, εἶναι μακάριοι αὐτοὶ ποὺ μελετοῦν τὸν Νόμον τοῦ Κυρίου ἡμέρα καὶ νύκτα καὶ οἱ ὁποῖοι ὁδηγοῦν τὰ βήματα τῆς ζωῆς των παρὰ τὰς ἐξόδους τῶν ὑδάτων. Ἐφοδιάζοντας ἔτσι τον ἐαυτόν τους μὲ τὴν ζωντανή καὶ
καὶ ζέουσα πίστη ποὺ διοχετεύει στὴν ὕπαρξὴ τους τὴν ἄφθαρτη ζωὴ τοῦ Χριστοῦ. «Ὁ τὸν λόγον μου ἀκούων καὶ πιστεύων τῶ πέμψαντὶ με ἔχει ζωὴν αἰώνιον»μᾶς διαβεβαιώνει ὁ Λόγος τοῦ Εὐαγγελίου, καὶ ἀκόμη, ἐὰν κάποιος τὸν λόγον μου διαφυλάξει, οὐ μὴ γεύσηται θανάτου εἰς τὸν αἰώνα» Ἡ τήρησις τοῦ νόμου προϋποθέτει τὴν γνώση τοῦ Νόμου, τὴν ὀποία εἴθε νὰ μᾶς ἀξιώσει ὁ Θεὸς,ὅλοι νὰ τὴν ἀποκτήσουμε. Ἄμὴν.